1. Met H@RM eerder, sneller en beter aan het werk!
Er maken teveel mensen, en dan ook nog onnodig
lang, gebruik van de bijstand. En dat is helemaal
niet nodig! Mits we maar vanuit de cliënt
redeneren, vanuit de mens die in veel gevallen
tegen zijn of haar wil een uitkering geniet, ...en die
dus eigenlijk heel graag aan het werk wil”, aldus
Frits Haring, de grondlegger van H@RM met ruim
20 jaar historie in de re-integratie met het
verrichten van verschillende werkzaamheden voor
gemeenten en UWV. En dus ervaringsdeskundige
als het gaat om de vraag; Hoe krijgen we meer
mensen in de bijstand eerder, sneller en beter
weer aan het werk?
Het antwoord op deze vraag begint bij het doorgronden van de huidige werkwijze bij het
toekennen van een bijstandsuitkering, maar zeker ook bij het proces bij gemeenten waarbij de
zogeheten klantmanager de uitkeringscliënt begeleidt om ook weer uit een
bijstandsuitkeringssituatie te komen. Het liefst door weer aan het werk te komen, weer onderdeel
te worden van het arbeidsproces. En om van daaruit weer een nieuw leven op te bouwen, een
zelfstandig bestaan zonder uitkering. Om daar structuur in aan te brengen beginnen we met het
vaststellen van een paar uitgangspunten:
1. De cliënt staat centraal;
2. Succes hangt af van de mogelijkheid om de vermeende blokkades om te kunnen werken
bij de cliënt weg te nemen;
3. Zelfredzaamheid en eigen verantwoordelijkheid van de cliënt zijn essentieel voor een
constructieve verandering in zijn/haar situatie.
Hierbij accepteren we ook dat we er zogenaamde granieten bestanden bestaan. Er is nu eenmaal
een groep burgers die nu en in de toekomst niet meer kunnen bijdragen aan het arbeidsproces en
de vraag is hoeveel extra geld en energie aan deze medeburgers moet worden besteed.
Vooralsnog belanden veel mensen vanuit een langdurige periode van werkloosheid en of
arbeidsongeschiktheid in de wettelijke bijstandsregeling. Sinds enige tijd ligt de verantwoording
voor het toekennen van de bijstandsuitkeringen het begeleiden van de uitkeringsgerechtigden bij
de gemeentelijke overheid. Ten tijde van hoogconjunctuur liep dit proces nog vrij gelijkmatig. Er
waren een aantal bijstandsgerechtigden en die werden begeleid door de klantmanagers. Maar nu,
in tijden van economische recessie, kredietcrisis en daardoor steeds meer langdurige werklozen,
zullen de gemeenten hun formatie flink moeten (blijven) uitbreiden. En daar zit hem nu net de
1

2. kneep, capaciteit vrijmaken om dit proces te faciliteren. Juist ook omdat de gemeentelijke
overheid de opdracht heeft om te bezuinigen en daarmee in feite ook een voorbeeldfunctie
uitoefent. Voeg daar de verwachting aan toe dat het nieuwe kabinet daar alleen nog maar meer
druk op zet, en de ernst van de situatie is duidelijk.
Een situatie die roept om automatisering van de workflow, maar dan wel één waarbij we de
mensen in de bijstand, de sociaal zwakkeren van onze maatschappij, ook echt beter gaan helpen.
Daarom heeft Frits Haring zijn ervaringen, soms goede en soms slechte, op een rij gezet. Hij heeft
daarmee een vernieuwende werkwijze ontwikkeld waarbij de cliënt zichzelf “in de lead” brengt en
waarbij er eerst aandacht is voor de echte problemen om deze vervolgens ook op te lossen. Om
daarna oprecht invulling te kunnen geven aan een structurele “nieuwe toekomst”. H@RM heet
deze werkwijze, hetgeen staat voor Haring Re-integratie Methode.
Een andere manier van werken waarbij
de cliënt als eerste zelf via internet de
relevante informatie aanlevert. Hij of zij
motiveert de gewenste functie en
onderbouwt bij welk soort bedrijf zijn of
haar interesse ligt. Hierdoor kan de
klantmanager direct aan de case
bijdragen. Een gepatenteerde vragenlijst
garandeert een vliegende start. Alles
begint natuurlijk met de inkomenstoets,
want wellicht heeft de cliënt (nog) geen
recht op een bijstandsuitkering en moet
er eerst doorverwezen worden naar andere instanties. Een ander belangrijk aspect is dat de cliënt
vanuit zijn eigen vertrouwde omgeving thuis na moet denken over wat hij of zij nu eigenlijk wil.
Welke baan past er nu echt en bij welk type bedrijf of organisatie voelt de cliënt zich prettig. En
vooral steeds de doorvraag: waarom? Door deze eerste oefening komt er een beter voorbereidde
en gemotiveerdere cliënt op het intakegesprek. Eén die al heeft nagedacht over de eigen toekomst
en niet afwacht wat de klantmanager er van vindt. De potentiële werkgever zal hierdoor natuurlijk
een beter gemotiveerde medewerker krijgen en dat smaakt natuurlijk naar meer.
De H@RM-werkwijze is inmiddels geautomatiseerd en heeft zijn nut al bewezen door de direct bij
de het eerste gebruik de link te leggen tussen de cliënt en zijn/haar mogelijke belemmeringen
(fysiek, mentaal, financieel). Door een logische verbinding te maken tussen deze drie belangrijkste
beperkende factoren voor mensen in de bijstand, hebben we het proces om mensen te
ondersteunen bij het re-integreren hierop afgestemd. H@RM leidt de uitkeringsgerechtigde door
een methodisch opgestelde vragenlijst en passeert zodoende op efficiënte wijze de drie
vraaggebieden. Allereerst wordt de gezondheidssituatie (fysiek en mentaal) in kaart gebracht en
beoordeeld, dan wordt de financiële positie van de cliënt hierbij betrokken. De hindernissen
2

3. worden op deze manier eerst vastgesteld en in een intensief begeleidingstraject met experts
opgelost alvorens de zoektocht naar werk te starten. Pas daarna hoeft de cliënt zich nog slechts op
één activiteit te richten namelijk: met volle energie terugkeren naar de arbeidsmarkt.
Whitepaper
Met deze Whitepaper illustreren we hoe H@RM werkt, hoe het huidige proces en de huidige
aanpak simpel eenvoudig kan worden aangepast naar één die het voor zowel de cliënt als de
klantmanager leuker, maar vooral ook beter
maken. De huidige werkwijze bij re-integratie
trajecten is er op gestoeld dat de klantmanager
en de re-integratie consulent het werk doen en
dat de cliënt passief kan blijven. H@RM draait
dit om en dwingt de cliënt over te gaan tot een
actieve houding en het zelf dragen van de
verantwoordelijkheid voor de eigen toekomst.
Hierdoor komt de cliënt centraal te staan en
heeft de klantmanager de regie over de
activiteiten van de toegewezen participanten.
Een aanpak waarbij er lijn komt in het oplossen
van de echte problemen alvorens de uiterlijke issues aan te passen. Het reikt bovendien
handvatten aan voor een inhoudelijke, soms intensieve discussie,…..over de cliënt. Een om
daarmee een klantgerichte overheid inhoud en betekenis te geven. Om er vervolgens invulling aan
te geven en op te sturen.
Wat is ‘H@RM’ nu precies?
H@RM is een op praktische ervaring gebaseerde methode om burgers in een uitkeringspositie
(cliënten) sneller en beter passend te re-integreren op de arbeidsmarkt. Dat lijkt een open deur.
Want waarom zou dat nu niet gebeuren? Echter in praktijk blijkt dat de meeste
uitkeringsgerechtigden pas na een flink aantal weken het eerste gesprek met de klantmanager
voeren om uiteindelijk, nadat de klantmanager hier verslag van heeft gemaakt daadwerkelijk in de
modus te komen om naar passend werk te zoeken. En dan vaak ook nog zonder eerst structureel
en bij toeval de echte hindernissen voor het überhaupt kunnen vinden van een baan en
daadwerkelijk aan de slag te gaan, weg te nemen. Na het gesprek tussen klantmanager en cliënt
kiest de gemeente vaak voor uitbesteding van het re-integratie traject aan een re-integratie bedrijf,
waardoor er opnieuw enkele weken verlopen voordat er daadwerkelijk wordt gestart met de re-
integratie.
3

4. De cliënt moet dus de ”lead” nemen in plaats van af te wachten wat de klantmanager
vraagt. Hierdoor zal de cliënt actiever worden en zijn/haar verantwoordelijkheid zelf gaan
nemen. Dit begint al bij het invullen van de digitale vragenlijst die bestaat uit een
algemeen, een inkomen (bij nieuwe aanvragen) en een arbeid gerelateerd gedeelte. De
cliënt kan hierdoor in zijn/haar eigen tempo de vragen beantwoorden en goed nadenken
over zijn/haar motivatie over in welke functie(s) en bij welke bedrijven hij/zij zou willen
werken. Hierbij worden als eerste de arbeid belemmerende omstandigheden vastgesteld
en indien aanwezig, gevalideerd op ernst en mogelijke vervolgstappen. Dit kan betekenen
dat er eerst een schuldsaneringstraject wordt ingezet voordat de cliënt de klantmanager
überhaupt heeft gesproken. Het daadwerkelijke intakegesprek zal hierdoor veel efficiënter
verlopen. De cliënt heeft immers de digitale vragenlijst ingevuld en motivatie gegeven over
wat men wil en bij welk bedrijf of instelling. De klantmanager zal e.e.a. toetsen tijdens het
intakegesprek en blijft het vangnet als de cliënt om welke reden dan ook, nog niet toe is
aan de daadwerkelijke re-integratie. De Klantmanager behoud (met behulp van
“dashboards”) overzicht over de aan hem/haar toegewezen klanten en kan hierdoor steeds
bepalen wat er in iedere individuele klantcase nodig is. De klantmanager krijgt al de regie
op het moment dat de cliënt zich meldt aan het digitale loket en heeft inzicht in de
doorlooptijd en status vanaf het moment van aanmelden, de intake en uiteraard het
vervolgtraject. Het is hierdoor zelfs mogelijk om op basis van de cliëntsituatie de best
geëquipeerde klantmanager toe te wijzen, zodat de kans op succes wordt vergroot.
Maatschappelijk verantwoord
H@RM draagt bij aan de algehele verantwoordelijkheid t.b.v. de cliënt en de maatschappij als
geheel. De stap dat de uitkeringsgerechtigde zelf, als eerste aan de slag gaat om de juiste
informatie aan te leveren aan de klantmanager en daarbij direct helderheid verschaft over zijn of
haar fysieke, psychische en of financiële situatie is hierbij cruciaal. De cliënt is en voelt zich
verantwoordelijk voor de eigen situatie. En de maatschappij gaat daardoor ook beter “begrijpen”
dat als iemand kan werken dat dit ook zoveel als mogelijk gebeurt en dat het feit dat iemand in
eerste instantie of onverhoopt definitief niet meer aan het arbeidsproces kan deelnemen, ook een
gerespecteerd gegeven is.
H@RM maakt van de klantmanager veel meer de ketenregisseur i.p.v. de “administrateur”. Een
mooie belofte, waarbij de H@RM methodiek de klantmanager met minder werk opzadelt en de
cliënt stimuleert om zelf het verschil te gaan maken. Met andere woorden de klantmanager heeft
minimale administratie omdat de participanten de trajectadministratie immers zelf voeren.
Hierdoor kan de klantmanager dan ook in dezelfde tijdspanne meer dossiers met minimale
administratie, hetgeen bijdraagt aan de bezuinigingsopdracht van de overheid om meer werk te
4

5. doen met minder mensen. Bovendien is het ook veel leuker om als klantmanager te ervaren dat je
niet de administrateur bent maar de expert in het begeleiden van mensen naar zinvol werk.
Maatschappelijk belang werkgevers
Ook (potentiele) werkgevers hebben belang bij H@RM. Zij voelen zich immers steeds meer
maatschappelijk betrokken. Verantwoordelijke werkgevers willen hier een bijdrage aan leveren
hetgeen steeds meer als een logisch onderdeel van het ondernemen wordt gezien. Via diverse
kanalen krijgen zij op dit moment de bestaande uitkeringscliënten als toekomstige medewerkers
aangeboden. Dit traject loopt nu vaak via het UWV werkplein en wordt bepaald door de inzet van
matchingsystemen en de koppeling met gemeentelijke bestanden. Werkgevers willen graag goede
medewerkers hebben. Daarom is het van groot belang dat de gemeenten kunnen vertrouwen op
de kwaliteiten van de hen aangeboden cliënten. H@RM draagt hieraan bij doordat de informatie
welke door de cliënt zelf wordt aangeleverd bij de intake wordt aangevuld met een Persoonlijk
Ontwikkel Plan (POP) en de resultaten van een individuele competentietest. Erg belangrijk voor
een goede uitstoom, want als de gemeente haar eigen bestand kwalitatief niet voldoende goed op
orde heeft waardoor er regelmatig een mismatch ontstaat, verliezen de werkgevers hun
belangstelling en gaan zij op zoek naar andere wegen om goede medewerkers te verwerven.
Sneller en beter passend re-integreren, een heel netwerk beschikbaar
Een gedetailleerd en gedeeld proces over hoe mensen in een bijstand situatie te re-integreren
ontbreekt veelal nog binnen gemeenten. Omdat het cruciaal is voor een organisatie om te weten
waar alle activiteiten toe moeten leiden, gaan we eerst op zoek naar een gedragen visie op re-
integratie. Vanuit dit, hopelijk gedragen beeld,
onderzoeken we de huidige procesgang die H@RM (financieel)Speelveld
binnen de gemeente wordt gehanteerd. Als er Key Partners Overheid
aanleiding is ontwikkelen we, in samenwerking Opleiding/training klantmanagers
• RSM
• Demo
Cliënten
• Vergoeding
per dossier
• Berendsen & Partners
met organisaties als Boer&Croon, The Brown Automatisering / risicobeheer
Gefactureerde
dienstverlening € vast budget
per gemeente
• Dagdelen
consultancy
inzet
• FMS
Paper Company en Ernst & Young Public • RSM
Sales & consultancy
• TBPC
Services verbetervoorstellen. Vervolgens • Boer & Croon
• RSM
Gemeenten H@RM
• Denktank / Nazca lab.
integreren we de gepatenteerde H@RM • Ernst & Young Public Services
Opleiding/training cliënten
vragenlijst in het werkproces van de • NCOI
• LOI
• ROC`s
Gefactureerde
dienstverlening
• X% H@RM fee op
consultancy en
training inzet
• Licentievergoeding
klantmanagers en automatiseren we de Intermediairs/bemiddelaars
• Zorgverleners (oa psychologie)* Intermediairs
voor inzet H@RM
applicatie
• Schuldsanering
*
werkwijze met behulp van organisaties als • Bemiddeling
• Overige
Zorgverleners ontvangen hun
vergoeding volgens geldende
regels van de zorg verzekeraars Kick-back € bij
plaatsing
DaVinci, voor datakoppelingen en Brainwave
als share point expert. We gaan hierbij zoveel als mogelijk uit van de gemeente specifieke situatie
en bepalen in volledige transparantie wat wenselijk is. Door al tijdens de ontwikkeling van H@RM
intensief afstemming te zoeken met RSM wordt de compliance geborgd Bovendien is bij de sociale
partners FNV en het UWV al ondersteuning gevonden voor de H@RM re-integratiemethode.
5

6. Omdat werkgevers via de reguliere wegen niet altijd het benodigde geschikte personeel kunnen
vinden, richten zij soms eigen bedrijfsscholen op om nieuwe instroom van medewerkers op het
gewenste competentieniveau te brengen. H@RM ondersteund ook deze mogelijkheid om
uitkeringsgerechtigden te laten uitstromen naar een nieuwe werksituatie. Bovendien beoogt
H@RM een open netwerkorganisatie. Alle betrokkenen zijn hierdoor in de gelegenheid om van
elkaar te leren en vooral de ontwikkelde kennis te delen.
Veranderen is balans zoeken tussen stimuli en blokkades
Werken met de H@RM methode betekent verandering en dat is waar de meeste professionals,
ook binnen Gemeenteland nu eenmaal niet steeds op zitten te wachten. “Waarom zullen we
veranderen om het veranderen” is hierbij een veel gehoorde kreet. Daarom is het cruciaal om in te
spelen op de belangrijkste stimuli om met H@RM aan de slag te gaan. H@RM helpt immers bij het
realiseren van bezuinigingen en draagt gelijktijdig bij tot het voldoen aan de uitstroomverplichting.
Klantmanagers gaan efficiënter werken en het bovendien als leuker en zinvoller ervaren met meer
zichtbaar resultaat. H@RM appelleert direct aan Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen.
Zowel het imago als de uitstraling van de Gemeente wordt hiermee versterkt. De H@RM
methodiek anticipeert op wettelijke veranderen en is daar via risicomanagement ook opmerkzaam
op . Er komen binnenkort ook Wajong- en WW uitkeringsgerechtigden bij de gemeentelijke
overheid aan het loket. Hoe kunnen zij die extra werklast verwerken? Met bovendien de opdracht
om te bezuinigen. H@RM levert management informatie die inzichtelijk maakt wat de status van
de werkzaamheden van de klantmanager zijn en daarmee de mogelijkheid om onderling te
vergelijken en te kunnen leren van de
meest succesvolle klantmanager. Voor
moderne professionele aansturing,
beoordeling en beloning is dit een
onontbeerlijk gegeven. Met H@RM
ontstaat er een helder uitgangspunt om het
proces van uitkeringstoekenning te gaan
standaardiseren en vooral waar mogelijk te
automatiseren. Is het niet fantastisch om te
kunnen leren van andere gemeenten over
hoe zij H@RM inzetten en de onderlinge
resultaten te kunnen vergelijken? Wij zijn benieuwd hoeveel wethouders bij de volgende
gemeenteraadsverkiezingen met behulp van H@RM verlenging van hun ambtstermijn
rechtvaardigen. Voor het eerst meer mensen uit de bijstand sneller en duurzamer aan het werk!
En natuurlijk moet je hierbij ook rekening houden met de bekende organisatorische blokkades. We
kennen ze allemaal; Onbekend maakt onbemind. Er is niet voor gebudgetteerd. We hebben geen
tijd of staan niet open voor veranderen. Oei automatisering,…wat betekent dat voor mijn functie,
mijn baan? En dan hebben we natuurlijk nog het “not invented by me” syndroom. Hoezo iets leren
van anderen,….ik weet het toch het beste,…ik doe het immers al tig jaar zo!
6

7. Gemeentelijke visie als randvoorwaarde
Het zou erg krachtig zijn wanneer een gemeente haar klantvisie formuleert vanuit een gedragen
besef van haar ambities, positie en rol of verantwoordelijkheid richting uitkeringsgerechtigden en
de maatschappij. Niet omdat ‘dat heden ten dage nu eenmaal moet’ of omdat ‘de burger erom
vraagt’, maar vanuit haar intrinsieke motivatie, drive en passie. Je wilt hierbij de dialoog in
gemeenteorganisatie op gang brengen op strategisch en operationeel niveau, dwars door
verschillende afdelingen heen, om op de goede wijze met klanten om te gaan. Je wilt immers een
doorgaand proces om mensen uit de bijstand aan het werk te helpen.
Resultaten, dus aan de slag
Frits Haring is er klaar voor: “Wij kunnen gemeenten per direct helpen met het scannen van de
bestaande dossiers en H@RM stap voor stap als re-integratiewerkwijze introduceren. Waarom nog
wachten er zijn immers talloze argumenten om geen kostbare tijd en middelen te verliezen”.
 H@RM zorgt voor het sneller (efficiënt) bemiddelen van uitkeringsgerechtigden naar de
arbeidsmarkt binnen een bestaand- en toegevoegd maatschappelijk netwerk;
 H@RM intake is tevens de basis van het re-integratieplan en zorgt dat een intermediair vanaf
de zevende dag start met de bemiddeling;
 H@RM levert een bijdrage t.b.v. een actievere cliënt, die zijn/haar verantwoordelijkheid
neemt;
 H@RM helpt de klantmanager om de regisseur te worden van een keten en zorgt voor een
minimale administratie voor de klantmanager;
 H@RM draagt bij tot het realiseren van bezuinigen. Ten eerste door een lagere trajectprijs
van € 2.000,- (nu gemiddeld € 3.500,-) en vooral het inzetten van de efficiënte werkwijze.
Voor meer informatie of een afspraak kunt u contact opnemen met de initiatiefnemers van H@RM:
Frits Haring (06-51066327)
• Productmanagement, opleiding en screening
Rob Kooyman (06-43596700)
• Organisatie, processen en rapportages
Maarten Mennen (06- 15040084)
• ICT, compliance en risicobeheer
Gerard Struijf (06-53353232)
• Marketing en verkoop
Brainwave
• Ontwikkeling en hosting H@RM-demo
7