2. Məzmun xətti:
Standart: 4.1.2; 4.1.4
Məqsəd: 1. Sağlamlığın qorunmasını və
möhkəmləndirilməsini təmin edən
amilləri sadalayır;
2. Sağlam həyat tərzi haqqında
bildiklərinizi yazın.
3.
4. Sağlamlıq insanın təkcə xəstə olmaması
ilə ölçülmür, həm də onun fiziki və psixoloji
durumunun öz qaydasında olması ilə
ölçülür.
5. Fiziki və daxili orqanların mövcud
vəziyyəti ilə ölçülür.
Fiziki sağlamlığa təsir edən amillər
bunlardır:
a) Sistemli qidalanma
b) tənəffüs
c) fiziki fəallıq
d) gigiyena
6. İnsanın psixi durumu, onun davranışlarının
tənzimlənməsi, eyni zamanda sosial və bioloji
amillərin təsiri ilə xarakterinin düzgün formalaşması
ilə xarakterizə olunur. Psixi sağlam insanın özünə və
ətrafdakı insanlara olan münasibətdə ümumilikdə
bütün həyat boyu olan münasibətlərində özünü
biruzə verir.
8. Düzgün qidalanma – insanın düzgün
qidalanması orqanizmin fasilələrlə düzgün
rejimində işləməsinə, insan sağlamlığı üçün
zəruri olan maddələrin normal mübadiləsinə
səbəb olur. İnsan sağlamlığına müsbət təsir
edən maddələr, ət, süd, tərəvəz, yumurta,
balıq, meyvə kimi qidalarda toplanmışdır. Bizə
isə sadəcə onlarla düzgün qidalanmaq qalır.
İş vaxtından və asudə vaxtdan səmərəli
istifadə - bu zaman əsas məsələ insanın
beyin hüceyrələrinin, həm də bədənin fiziki
cəhətdən istirahətini təmin etməkdir. Bu
xüsusən də məktəbəqədər və məktəb yaşlı
uşaqlar üçün mühümdür.
Uşaqlar saat 9-dan gec olmayaraq hər gün
müəyyən edilmiş eyni vaxtda yatmalıdırlar.
Müntəzəm qidalanmalıdır. Uşaq məktəbdən
evə gəldikdən sonra dincəlməli, daha sonra
ev tapşırıqlarını etməlidir.
İstirahət vaxtının düzgün seçilməsi, idmanla
məşğul olmaq da vacib amillərdən biridir.
10. -Depresiyadan çox göz l müalic vasit sidir.ə ə ə
- Stresl r davamlığı artırır.ə ə
- Arterial t zyiqi normallaşdırır v n tic d mü yy n x st likl rinə ə ə ə ə ə ə ə ə ə
qarşısını alır.
- Kalori s rfi, iştahanın normallaşması hesabına b d n ç kisinin aşağıə ə ə ə
düşm sin köm k edir.ə ə ə
- Sümük v oynaqların davamlılığını artırır.ə
11.
12.
13. 1. Çox yeməyin insan orqanizminə zərəri nədir?
A)Təngnəfəslik, süstlük yaradır, həzm prosesi çətinləşir.
B)Çox pul xərcləməli oluruq.
C)Çox vaxt aparır.
2. Xəstələnməmək üçün nə etmək lazımdır?
A)Bədənin çəkisini artırmaq lazımdır.
B)Çox yatmaq lazımdır.
C)Orqanizmin müqavimətini artırmaq lazımdır.
3. Nə üçün yeni günə səhər gimnastikası ilə
başlayırlar?
A)Gümrah olmaq üçün
B)Bunu hamı etdiyi üçün
C)Dərsə gecikməmək üçün
14. 1. Sümüklər birləşib nə əmələ gətirir. 2. Fiziki tərbiyə və
ya ... 3. Səhər yeməyinin əsas qidalarından biri. 4.
Sağlamlığa zərər verən vasitələrdən biri. 5.
Ümumdünya səhiyyə günü ilin hansı ayında qeyd
olunur. 6. Meyvə-tərəvəz nə ilə zəngindir. 7. Cəld,
çalışqan sözlərinin antonimi. 8. Hansı mövsümdə daha
qalın geyinmək lazımdır. 9. Tütün bitkisinin qurudulmuş
yarpaqlarından hazırlanır.
17. Ürəyinizi qorumaq üçün gündə bir saat məşq etməli
və ya həftənin bir günü idmana zaman ayırmalısınız.
Ayrıca siqaret çəkirsinizsə, ən əhəmiyyətli riski
bədəninizə daşıyırsınız deməkdir.
Dişlərinizi fırçalayarkən diş ətləriniz qanayırsa, diş
xəstəliklərinin xəbərçisi olduğunu bilməlisiniz.
Araşdırmaçılar, boyundakı əzələlərin beyindəki qan
təzyiqinə nəzarət edən hissələrlə birbaşa əlaqəli
olduğunu ifadə edirlər. Əgər boynunuz təzyiq altında
olsa, qan təzyiqiniz yüksələr.Buna görə dik oturun.
Nahar etmək bağırsaqlarınızı işlədər. Yeməkdən
sonra şişlik hiss etmək normal deyil.Bağırsaqlarda bir
problemin olduğunun göstəricisidir.
Yeməkləri yaxşı çeynəmək həzm sistemi
baxımından olduqca faydalıdır. Çeynəmədən udulan
yeməklər, mədəni yorar.Xüsusilə kilo probleminiz
varsa, loxmaları 20 dəfə çeynəyərək udun.
Gündə bir siqaret çəksəniz belə, ortalama 4000
kimyəvi maddəni damarlarınıza göndərmiş olarsınız.