1. Şəhər: Bakı şəhəri,Sabunçu rayonu
Məktəb: 255№- li tam orta məktəb
Sinif: III
Fənn: Azərbaycan dili
Müəllim: İsmayılova Zülfiyyə Süleyman q.
2. Mövzu: Əksmənalı sözlər
Standart: 4. 1. 5
Leksik və qrammatik mənasına
görə sözləri adlandırır və
fərqləndirir.
Məqsəd:
1.Əksmənalı sözləri müəyyən edir.
2.Azərbaycan dilində əksmənalı
sözlərin rolunu izah edir.
4. Qışda soyuq , yayda isti olur.
Qışda günlər qısa, yayda uzun
olur.
Qışda təbiət donur, yayda
canlanır.
Qışda səma tutqun, yayda aydın
və günəşli olur.
7. 1) Verilmiş sözlərə əksmənalı sözlər tap və
cümlə qur:
Ağ- .... , isti- .... , gecə- .... , yatmaq- .... .
2) Buraxılmış boşluqlara verilmiş əksmənalı
sözləri düzgün əlavə et:
Az, susmaq, yay, danışmaq, çox, qış
................. gümüşdürsə, .............. qızıldır.
......... danış, ....... eşit.
.......... işləyən, ......... dişləyər.
8. 1)Atalar sözündə səhv düşən əksmənalı
sözləri yerinə yazın:
Yaman gündə düşmən gələr dost olar,
İgid odur yaxşı gündə dayansın.
Acın toxdan xəbəri olmaz.
İgid gündə yüz yol ölər, qorxaq ömründə bir
yol.
2)Əksmənalı sözlərdən istifadə etməklə pazlı
düzgün yığ.
9. III qrup
1)Şəkilləri əksmənalı
sözlərdən istifadə etməklə
müqayisəli təsvir edin:
2) Şifahi xalq ədəbiyyatı nümunələrini adlandır və
əksmənalı sözlərin altından xətt çək:
Ağ çala, qara toxum. Əziziyəm dilən gəz
Əlim ilə əkərəm, Bağda gülə dilən gəz.
Dilim ilə biçərəm. Qürbətdə xan olunca
Vətənində dilən gəz.
10. 1) Uyğunluğu müəyyən et:
Xəsis Nadan Müharibə
Ağ İri Əliaçıq
Avam Simic Qara
Böyük Barış Savadlı
Sülh Bəyaz Kiçik
2)Əksməna bildirən şəkilləri seçərək qarşı-
qarşıya yapışdır.
11.
12. Verilmiş sözlərə əksmənalı sözlər tapmaqla krossvordu həll et və
açar sözü tap.
1. Qış
2. Qalın
3. Küt
4. İsti
5. Yaşlı
6. Çirkli
7. Şən
1
2
3
4
5
6
7
13. Verilmiş cümlələrdə əksmənalı sözlər hansı
funksiyanı yerinə yetirir?
Novruz bayramı ərəfəsində ev – eşik
təmizlənir.
Qocalı – cavanlı hamı bu hərəkətinə görə onu
qınayırdı.
Əvvəl- axır bu sirrin üstü açılacaqdı.
14.
15.
16. Ümumiləşdirmə və nəticə
Bir- birinin əksi olan sözlərə
antonim deyilir.Bütün məna
növlərinə aid sözlər əksmənalı
ola bilir.Əksmənalı sözlərdən
bədii əsərlərdə, şifahi xalq
ədəbiyyatı nümunələrdə geniş
istifadə olunur.
17. Yüz təpə boyu var bir uca dağda
Yaxından yaxındır bəzən uzaq da
Nifrət də, sevgi də, qara da, ağ da
İşıq da, zülmət də göz içindədir
Hər kəlməni, hər sözü
Uda-uda kağızlar,
Yalanı, da götürür,
Doğrunu da kağızlar.
Mən aşıq nə qarası
Tellərin nə qarası
Könül sevən gözəlin
Nə ağı , nə qarası
Biri gedər, gəlməz,
Biri yatar, durmaz.
Yol böyüyündür, su kiçiyin.