1. ºÀvÀÛ£Éà vÀgÀUÀw
¸ÀªÀiÁd «eÁÕ£À
¨sÁgÀvÀzÀ ¸ÁévÀAvÀæöå ºÉÆÃgÁlUÀ¼ÀÄ

2. ¨sÁgÀwÃAiÀÄ gÁ¶ÖçÃAiÀÄ
PÁAUÉæ¸ï
¸ÁÜ¥À£É: 1885
AiÀiÁjAzÀ: J.N.ºÀÆåªÀiï
GzÉÝñÀ: ¨sÁgÀwÃAiÀÄgÀ°è gÁdQÃAiÀÄ ¥ÀæeÉÕ ªÀÄvÀÄÛ
gÁ¶ÖçÃAiÀÄvÉAiÀÄ ªÀÄ£ÉÆèsÁªÀ ¨É¼É¸ÀĪÀÅzÀÄ
ªÉÆzÀ®Ä EzÀÝ ¸ÀAWÀl£ÉUÀ¼ÀÄ:
1.¢ »AzÀÆ ªÉÄüÀ
2.¢ F¸ïÖ EArAiÀiÁ C¸ÉÆùAiÉÄõÀ£ï
3.¥ÀÆ£Á ¸ÁªÀðd¤PÀ ¸À¨sÁ
4.¢ EArAiÀÄ£ï C¸ÉÆùAiÉÄõÀ£ï
¸ÁzsÀ£É: gÁ¶ÖçÃAiÀÄ ¥ÀæeÉÕ ¨É¼É¹gÀĪÀÅzÀÄ, zÉòÃAiÀÄ
¥ÀwæPÉUÀ¼À£ÀÄß ¥ÁægÀA©ü¹gÀĪÀÅzÀÄ,zÉñÀzÀ ¸ÁévÀAvÀæöå
PÀ®à£ÉUÉ PÁ£ÀÆ£ÁvÀäPÀ ºÉÆÃgÁl
gÁ¶ÖçÃAiÀÄ PÁAUÉæøÀß°è ©ü£ÀߪÀÄvÀ¢AzÁV ªÀÄAzÀUÁ«ÄUÀ¼ÀÄ
ªÀÄvÀÄÛ wêÀæªÁ¢UÀ¼ÉAzÀÄ UÀÄA¥ÀÄ gÀZÀ£ÉAiÀiÁ¬ÄvÀÄ.

3. J.N.ºÀÆåªÀiï

4. ªÀÄAzÀUÁ«Ä
£ÁAiÀÄPÀgÀÄUÀ¼ÀÄ

5. ªÀÄAzÀUÁ«Ä
£ÁAiÀÄPÀgÀÄUÀ¼ÀÄ
SurendranathDadagokhaleM g

6. ªÀÄAzÀUÁ«ÄUÀ¼À
¨ÉÃrPÉ
zÉñÀzÀ PÉÊUÁjPÉUÀ¼À C©üªÀÈ¢üÞ
¸ÉʤPÀ ªÉZÀÑ PÀrªÉÄ ªÀiÁr¸ÀĪÀÅzÀÄ
GvÀÛªÀÄ ²PÀët PÉÆr¸ÀĪÀÅzÀÄ
§qÀvÀ£À §UÉÎ CzsÀåAiÀÄ£À £ÀqɸÀ®Ä ©ænõï
¸ÀPÁðgÀªÀ£ÀÄß MvÁ۬ĸÀĪÀÅzÀÄ

7. ¸ÀA¥ÀwÛ£À ¸ÉÆÃjPÉ
¹zsÁÞAvÀ
* zÁzÁ¨Á¬Ä £ÀªÀgÉÆÃfAiÀĪÀgÀÄ ¸ÀA¥ÀwÛ£À
¸ÉÆÃjPÉ ¹zsÁÞAvÀªÀ£ÀÄß ªÀÄAr¹zÀgÀÄ.
CªÀgÀ ¹zsÁÞAvÀ:
1.zÉñÀzÀ ¸ÀA¥ÀvÀÄÛ EAUÉèÃArUÉ ºÀjAiÀÄ®Ä
PÁgÀt DªÀÄzÀÄ ºÉZÀѼÀ gÀ¥sÀÄÛ PÀrªÉÄ
2.©ænõï C¢üPÁjUÀ½UÉ ¤ÃqÀÄwÛzÀÝ ªÉÃvÀ£À
3. C¢üPÁjUÀ½UÉ ¤ÃqÀÄwÛzÀÝ ¤ªÀÈwÛ ªÉÃvÀ£À
4.©ænõÀgÀ DqÀ½vÁvÀäPÀ ªÉZÀÑ
F jÃwAiÀiÁV ¨sÁgÀwÃAiÀÄ ¸ÀA¥ÀvÀÄÛ EAUÉèÃArUÉ
¸ÉÆÃj ºÉÆÃUÀÄwÛzÉ JAzÀÄ ¥Àæw¥Á¢¹zÀgÀÄ.

8. wêÀæUÁ«ÄUÀ¼ÀÄ
AravindobipinchandrapallalalajpatrayBalagangadhara

9. wêÀæUÁ«ÄUÀ¼À
¤®ÄªÀÅ
ªÀÄÈzÀÄ zsÉÆÃgÀuÉUÀ½UÁV
ªÀÄAzÀUÁ«ÄUÀ¼À£ÀÄß EªÀgÀÄ gÁdQÃAiÀÄ
©üPÀëÄPÀgÀÄ JAzÀgÀÄ.
ªÀÄAzÀUÁ«ÄUÀ¼À
ªÀÄÈzÀÄzsÉÆÃgÀuÉAiÀÄ£ÀÄß nÃPÉ
ªÀiÁqÀÄvÁÛ,wêÀæªÁzÀ ¤®ÄªÀ£ÀÄß ¥Àæw¥Á
¢¸ÀÄvÁÛ §AzÀ §tªÀ£ÀÄß wêÀæªÁ¢UÀ¼ÀÄ
J£ÀÄߪÀgÀÄ.

10. §AUÁ¼À «¨sÀd£É 1905
ªÉʸÀgÁAiÀiï ¯ÁqÀð PÀdð£ÀߣÀÄ DqÀ½vÁvÀäPÀ £É¥À
ªÀiÁrPÉÆAqÀÄ «¨sÀd£É ªÀiÁrzÀ£ÀÄ.
¥ÀƪÀð ¥À²ÑªÀÄ §AUÁ¼ÀªÀ£ÀÄß »AzÀÆ ªÀÄĹèA
§ºÀĸÀASÁåvÀ ¥ÀæzÉñÀªÀ£ÁßV «AUÀr¹zÀ.
«gÉÆÃzsÀ-¥ÀgÀ ºÉÆÃgÁl:
1.¨sÁgÀwÃAiÀÄ PÁAUÉæÃ¸ï «gÉÆâü¹vÀÄ.
2.ªÀÄĹèA °ÃUï ¸ÁéUÀw¹vÀÄ
3.«¨sÀd£É ¥ÀæwgÉÆÃzsÀªÁV zÉñÀzÁzÀåAvÀ ¸ÀézÉò ZÀ¼ÀĪÀ½
¥ÁægÀA©ü¸À¯Á¬ÄvÀÄ.
4. «zÉò ªÀ¸ÀÄÛUÀ¼À£ÀÄß wgÀ¸ÀÌj¸ÀĪÀÅzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀézÉò
ªÀ¸ÀÄÛUÀ¼À£ÀÄß §¼À¸ÀĪÀÅzÀÄ PÀgÉ ¤ÃrzÀgÀÄ.
5.wêÀæ ¥Àæw¨sÀl£É¬ÄAzÁV 1911 gÀ°è «¨sÀd£ÉAiÀÄ£ÀÄß »AzÀPÉÌ
¥ÀqÉAiÀįÁ¬ÄvÀÄ.

11. Balagangadhara tilak

12. §AUÁ¼À «¨sÀd£É 1905

13. ¨Á®UÀAUÁzsÀgÀ
w®PÀgÀÄ
¸ÀégÁdå £À£Àß d£Àä ¹zsÀÞ ºÀPÀÄÌ CzÀ£ÀÄß
£Á£ÀÄ ¥ÀqÉzÉà wÃgÀÄvÉÛãÉ.
zsÁ«ÄðPÀ DZÀgÀuÉ ªÀÄÆ®PÀ d£À
¸ÁªÀiÁ£ÀågÀ£ÀÄß ¸ÀAWÀn¸ÀĪÀ ¥ÀæAiÀÄvÀß
ªÀiÁrzÀgÀÄ.
ªÀÄgÁp ¨sÁµÉAiÀÄ°è ‘PÉøÀj’ ¥ÀwæPÉ,EAVèõï
¨sÁµÉAiÀÄ°è ‘ªÀÄgÁoÀ’¥ÀwæPÉ
¥ÁægÀA©ü¹zÀgÀÄ.
PÁæAwPÁgÀPÀ §gÀªÀtÂUÉUÀ¼ÀÄ d£ÀgÀ
GzÉæÃPÀPÉÌ PÁgÀtªÁ¬ÄvÀÄ.
w®PÀgÀÄ UÀuÉñÀ ºÀ§â ªÀÄvÀÄÛ ²ªÁf
GvÀìªÀUÀ¼À ªÀÄÆ®PÀ d£ÀgÀ£ÀÄß
gÁ¶ÖçÃAiÀÄvÉUÉ ¥ÀæZÉÆâ¹zÀgÀÄ.

14. PÁæAwPÁjUÀ¼ÀÄ

15. À PÁæAwPÁjUÀ¼ÀÄ
KhudiramRamprasadsavarkarRas

16. ºÉÆÃgÁlzÀ jÃwUÀ¼ÀÄ
¥ÀÆtð ¸ÁévÀAvÀæöåzÀ PÀ£À¸Àì£ÀÄß
PÀArzÀÝgÀÄ.
»A¸ÁvÀäPÀ ªÀiÁUÀð¢AzÀ ªÀiÁvÀæ
©ænõÀgÀ£ÀÄß Nr¸À§ºÀÄzÀÄ JAzÀÄ w½
¢zÀÝgÀÄ.
gÀºÀ¸Àå ¸ÀAWÀUÀ¼À£ÀÄß ªÀiÁrPÉÆAqÀgÀÄ.
ºÀtPÁ¸ÀÄ,±À¸ÁÛç¸ÀÛçUÀ¼À£ÀÄß ¸ÀAUÀ滸ÀĪÀ
PÁAiÀÄðªÀiÁrzÀgÀÄ.
‘C£ÀIJî£À ¸À«Äw’ , ‘C©ü£ÀªÀ ¨sÁgÀvÀ’
¸ÀAWÀUÀ¼À£ÀÄß ªÀiÁrPÉÆAqÀgÀÄ.
vÀªÀÄä UÀÄj ¸ÁzsÀ£ÉUÁV ¨ÁA§ÄUÀ¼ÀÄ

17. UÁA¢üÃAiÀÄÄUÀ
zÀQët D¦üæPÁzÀ°è UÁA¢üÃf ºÉÆÃgÁlUÀ¼ÀÄ
¨Áåj¸ÀÖgï ¥ÀzÀ« ¥ÀqÉzÀÄ ªÀQð
ªÀÈwÛAiÀÄ£ÀÄß zÀQët D¦üæPÁzÀ°è
¥ÁægÀA©ü¹zÀgÀÄ.
C°è ©nõÀgÀÄ ¨sÁgÀwÃAiÀÄgÀ£ÀÄß
D¦üæPÀgÀ£ÀÄß QüÁV PÁtÄwÛzÀÝgÀÄ.
©½AiÀÄgÉÆA¢UÉ §qÀªÀgÀÄ PÀ¥ÀÄà d£ÀgÀÄ
gÉÊ°£À°è ¥ÀæAiÀiÁt¸À¨ÁgÀ¢vÀÄÛ.
¸ÀºÀ ¨sÉÆÃd£À ªÀiÁqÀ¨ÁgÀ¢vÀÄÛ
»A¸ÁvÀäPÀªÁV £ÉÆÃqÀÄwÛzÀÝgÀÄ.
UÁA¢üÃfAiÀĪÀgÀÄ EAvÀºÀ d£ÀgÀ£ÀÄß ¸ÀAWÀn¹
ºÉÆÃgÁlUÀ¼À£ÀÄß ªÀiÁrzÀgÀÄ.

18. UÁA¢üÃfAiÀĪÀgÀ C¸ÀÛçUÀ¼ÀÄ
¥ÀgÉÆÃPÀë ¥ÀæwgÉÆÃzsÀ
C»A¸É
¸ÀvÁåUÀæºÀ
¥ÀwæPÉUÀ¼ÀÄ,¯ÉÃR£ÀUÀ¼ÀÄ
G¥ÀªÁ¸À
UÁA¢üÃfAiÀĪÀgÀ ºÉÆÃgÁlzÀ ¥ÀæªÀÄÄR C¸ÀÛç ‘¸ÀvÁåUÀæºÀ’
g˯Émï PÁ¬ÄzÉ:
PÉêÀ® UÀĪÀiÁ¤AiÀÄ ªÉÄÃ¯É d£ÀgÀ£ÀÄß §A¢ü¹
«ZÁgÀuÉ £ÀqɸÀĪÀ C¢üPÁgÀªÀ£ÀÄß £ÁåAiÀiÁ
¢üñÀjÃUÉ ¤ÃqÀĪÀÅzÀÄ.
UÁA¢üÃfAiÀĪÀgÀÄ ©ænõÀgÀ CªÀiÁ£À«ÃAiÀÄ PÁAiÉÄÝAiÀÄ
«gÀÄzsÀÞ ¸ÀvÁåUÀæºÀªÀ£ÀÄß §¼À¹ ¨sÁgÀwÃAiÀÄ
d£ÀgÀgÀ£ÀÄß ¸ÀAWÀn¹zÀgÀÄ.

19. ªÀĺÁvÀä UÁA¢üÃf

20. ªÀĺÁvÀä UÁA¢üÃf
Vande mataram Jai hind

21. d°AiÀÄ£ï ªÁ¯Á¨ÁUï ºÀvÁåPÁAqÀ
1919 gÀ°è ¥ÀAeÁ§ß°è £ÀqɬÄvÀÄ.
gË®vï PÁAiÉÄÝAiÀÄ «gÀÄzsÀÞ ¥Àæw¨sÀl£ÉUÀ¼ÀÄ
wêÀæªÁVzÀݪÀÅ.
CªÀÄÈvÀ¸ÀgÀzÀ°è d£ÀgÀ¯ï qÀAiÀÄgï JA§ªÀ£ÀÄ ¸ÉãÁ
¢üPÁjAiÀiÁVzÀÝ.
CªÀ£ÀÄ ¥Àæw¨sÀl£É ¤AiÀÄAvÀætPÁÌV £ÀUÀgÀzÀ°è
¸ÉãÁqÀ½vÀ eÁjUÉ vÀA¢zÀÝ.¸À¨sÉUÀ¼À£ÀÄß ¤µÉâü¹zÀÝ.
DzÀgÉ ¥Àæw¨sÀl£ÁPÁgÀgÀÄ d°AiÀÄ£ï£À°è ¸À¨sÉ ¸ÉÃgÀ®Ä
ªÉÆzÀ¯Éà ¤zsÀðj¹zÀÝgÀÄ.
20 ¸Á«gÀ d£ÀgÀÄ PÁAiÉÄÝAiÀÄ «gÀÄzsÀÞ ¸À¨sÉ ¸ÉÃjzÀÝgÀÄ.
¸ÀÄvÀÛ®Æ UÉÆÃqÉUÀ½AzÀ, QjzÁzÀ ¥ÀæªÉñÀªÀ£ÀÄß ºÉÆA
¢gÀĪÀ ¥ÀæzÉñÀªÁVvÀÄÛ.
±ÁAw¬ÄAzÀ £ÀqÉAiÀÄÄwÛzÀÝ ¸À¨sÉUÉ qÀAiÀÄgÀÄß
¸ÉãÉAiÉÆÃA¢UÉ §AzÀÄ KPÁKQ UÀÄAr£À ªÀļÉUÉgÉzÀ.

22. d°AiÀÄ£ï ªÁ¯Á¨ÁUï ºÀvÁåPÁAqÀ

23. T¯Á¥sÀvï ZÀ¼ÀĪÀ½
lQðAiÀÄ°è ªÀÄĹèêÀÄgÀ «gÀÄzÀÝ ©ænõÀgÀ
zÀ¨Áâ½PÉ «gÀÄzÀݪÁV £ÀqÉzÀ ZÀ¼ÀĪÀ½ T¯Á¥sÀvï
ZÀ¼ÀĪÀ½.
¨sÁgÀvÀzÀ°è ªÀĺÀªÀÄäzï D° ªÀÄvÀÄÛ ±ËPÀvï D°
¥ÁægÀA©ü¹zÀgÀÄ.
»AzÀÆ ªÀÄĹèÃA gÀÄ MUÀÎmÁÖV ºÉÆÃgÁrzÀgÉ
©ænõÀgÀ£ÀÄß »ªÉÄänÖ¸À§ºÀÄzÀÄ JAzÀÄ UÁA
¢ÃfAiÀĪÀgÀÄ ¨ÉA§® PÉÆlÖgÀÄ.
EzÀÄ »AzÀÆ ªÀÄĹèÃA gÀÄ MAzÁV ºÉÆÃgÁl ªÀiÁrzÀ
gÁµÀÖç ªÁå¦Ã ºÉÆÃgÁlªÁVzÉ.

24. C¸ÀºÁPÁgÀ ZÀ¼ÀĪÀ½

25. C¸ÀºÀPÁgÀ ZÀ¼ÀĪÀ½
ZËjZËgÀ WÀl£É:
1922 gÀ°è GvÀÛgÀ¥ÀæzÉñÀzÀ ZËjZËgÀzÀ°è
±ÁAwAiÀÄÄvÀªÁV ZÀ¼ÀĪÀ½
£ÀqÉAiÀÄÄwÛzÁÝUÀ ¥ÉÆðøÀgÀÄ §AzÀÄ
UÀÄAqÀÄ ºÁj¹zÀgÀÄ. gÉÆaÑUÉzÀÝ
ZÀ¼ÀĪÀ½UÁgÀgÀÄ oÁuÉUÉ £ÀÄVÎ oÁuÉUÉ
¨ÉAQ ºÁQzÀgÀÄ. 22 d£À ¥ÉÆð¸ÀgÀÄ ¸ÀfêÀ
zÀºÀ£ÀªÁzÀgÀÄ.
• F WÀl£É¬ÄAzÀ ªÀÄ£À£ÉÆAzÀ UÁA¢üfAiÀĪÀgÀÄ
C¸ÀºÀPÁgÀ ZÀ¼ÀĪÀ½AiÀÄ£ÀÄß
¸ÀÜVvÀUÉƽ¹zÀgÀÄ. ©ænõÀgÀÄ UÁA
¢ÃfAiÀĪÀgÀ£ÀÄß ºÉÆuÉUÁgÀgÀ£ÁßV ªÀiÁr

26. ¸ÀégÁeï ¥ÀPÀë
£ÁAiÀÄPÀgÀÄ:
1.¹.Dgï.zÁ¸ï
2. ªÉÆÃw¯Á¯ï £ÉºÀgÀÄ
3.E¤ßvÀgÀgÀÄ
¸ÁÜ¥À£É: 1922
GzÉÝñÀ; ¸ÀgÀPÁgÀzÀ ¤ÃwAiÀÄ£ÀÄß «gÉÆâü¹
CzÀPÉÌ CrØ GAlĪÀiÁqÀĪÀÅzÀÄ.

27. ¸ÉʪÀÄ£ï DAiÉÆÃUÀ
• EzÀÄ ©ænÃµï ¸ÀPÁðgÀzÀ ¸ÀA¸À¢ÃAiÀÄ
DAiÉÆÃUÀ
• ¨sÁgÀwÃAiÀÄj®èzÀ PÁgÀt ¨sÁgÀwÃAiÀÄgÀÄ
wgÀ¸ÀÌj¹zÀgÀÄ.
• «gÀÄzsÀÞªÁV ¥Àæw¨sÀl£ÉUÀ¼ÀÄ £ÀqÉzÀªÀÅ.
• ¸ÉʪÀÄ£ï »AzÀPÉÌ ºÉÆÃUÀÄ JA§ WÉÆõÀuÉ
PÀÆUÀ¯Á¬ÄvÀÄ.
• ¥Àæw¨sÀl£ÉAiÀÄ°è ¯Á¯Á®d¥ÀvÁæAiÀiï
¯ÁnKn¤AzÀ ªÀÄgÀt ºÉÆA¢zÀgÀÄ.

28. PÁ£ÀÆ£ÀÄ ¨sÀAUÀ
ZÀ¼ÀĪÀ½

29. PÁ£ÀÆ£ÀÄ ¨sÀAUÀ
ZÀ¼ÀĪÀ½
zÀAr ¸ÀvÁåUÀæºÀ:
1.G¦à£À ªÉÄð£À vÉjUÉAiÀÄ£ÀÄß gÀzÀÝwUÉ M¥Àà
¢zÁÝUÀ F ZÀ¼ÀĪÀ½AiÀÄ£ÀÄß UÁA
¢üÃfAiÀĪÀgÀÄ ¥ÁægÀA©ü¹zÀgÀÄ.
2. 1930 gÀ°è ¥ÁægÀA¨sÀ.
3. zÀAr PÀqÀ® wÃgÀzÀ°è G¥ÀÄà vÀAiÀiÁj¸ÀÄzÀgÀ
ªÀÄÆ®PÀ ¸ÀvÁåUÀæº
4. EzÉà ¸ÀªÀÄAiÀÄzÀ°è PÀ£ÁðlPÀzÀ
CAPÉÆîzÀ°èAiÀÄÆ £ÀqɬÄvÀÄ.À

30. zÀÄAqÀĪÉÄÃf£À
¸ÀªÀiÁªÉñÀ
1930 gÀ°è PÀgÉAiÀįÁ¬ÄvÀÄ.
ªÉÆzÀ®£Éà zÀAqÀĪÉÄÃf£À ¥ÀjµÀvï £À°è
¨sÁUÀªÀ»¹zÀªÀgÀÄ
CA¨ÉqÀÌgï,JA.Dgï.dAiÀÄPÀgï,vÉÃd
§ºÀzÀÆÝgï,ªÀĺÀªÀÄäzÁ° f£Áß, ²æäªÁ¸À
±Á¹ÛçÃ.
¸ÀªÀÄäw¸À¯ÁzÀ «µÀAiÀÄ:
1. qÉÆëÄAiÀÄ£ï ¸ÉÖÃl¸ï
2. dªÁ¨ÁÝjAiÀÄÄvÀ ¸ÀPÁðgÀ
3.ªÀÄwÃAiÀÄ ¥Áæw¤zsÀå

31. 2 £Éà zÀÄAqÀÄ ªÉÄÃf£À ¥ÀjµÀvÀÄÛ
CA¨ÉqÀÌgÀæªÀgÀÄ C¸Ààø±ÀåjUÉ ¥ÀævÉåÃPÀ
ªÀÄvÀPÉëÃvÀæzÀ ¨ÉÃrPÉAiÀÄ£ÀÄß ªÀÄÄA
¢lÖgÀÄ.
UÁA¢Ã M¥Àà°®è.EªÀgÀ ªÀÄzsÉå vÁwéPÀ
©ü£Áß©ü¥ÁæAiÀÄ GAmÁ¬ÄvÀÄ.
ºÁUÁV AiÀiÁªÀÅzÉà wêÀiÁð£À«®èzÉ ¸À¨sÉ
ªÀÄÄPÁÛAiÀĪÁ¬ÄvÀÄ.
DzÀgÉ ©ænõÀgÀÄ M¦àPÉÆÃArzÀÝgÀÄ.
EzÀ£ÀÄß «gÉÆâü¹ UÁA¢ G¥ÀªÁ¸À ªÀiÁrzÀgÀÄ.
PÉÆ£ÉUÉ M¥ÀàAzÀzÀ ªÀÄÆ®PÀ ¸ÁªÀiÁ£Àå
ªÀÄvÀ PÉëÃvÀæzÀ°èAiÉÄà C¸Ààø±ÀåjUÁV

32. 3 £Éà ¸À¨sÉ
1932 gÀ°è £ÀqɬÄvÀÄ.
¨sÁgÀwÃAiÀÄgÀÄ ¨sÁUÀªÀ»¸À°®è.
¥ÀjuÁªÀĪÁV 1935 gÀ°è ¨sÁgÀvÀ ¸ÀPÁðgÀ
PÁ£ÀÆ£ÀÄ eÁjUÉ vÀgÀ¯Á¬ÄvÀÄ.
£ÀAvÀgÀ £ÀqÉzÀ ZÀÄ£ÁªÀuÉAiÀÄ°è PÁAUÉæ¸ï
§ºÀĪÀÄvÀªÀ£ÀÄß ¥ÀqɬÄvÀÄ. ¸ÀPÁðgÀªÀ£ÀÄß
gÀa¹vÀÄ.

33. Qémï EArAiÀiÁ ZÀ¼ÀĪÀ½

34. Qémï EArAiÀiÁ ZÀ¼ÀĪÀ½

35. Qémï EArAiÀiÁ ZÀ¼ÀĪÀ½
©ænõÀgÉà ¨sÁgÀvÀ ©lÄÖ vÉÆ®V WÉÆõÀuÉ
ªÀiÁqÀÄ E®èªÉà ªÀÄr WÉÆõÀuÉ
£ÁAiÀÄPÀgÀ §AzsÀ£À¢AzÁV ZÀ¼ÀĪÀ½AiÀÄ
£ÉÃvÀÈvÀé dAiÀÄ¥ÀæPÁ±ï £ÁgÁAiÀÄtjUÉ §A
¢vÀÄÛ.
¢ ¦üæÃqÀA ¸ÀÖçUÀ¯ï ¥sÁæAmï JA§ÄzÀgÀ
ªÀÄÆ®PÀ PÁAiÀÄðvÀAvÀæªÀ£ÀÄß
C£ÀĵÁÖ£ÀPÉÌ vÀAzÀgÀÄ.
PÁ«ÄðPÀjUÉ vÀgÀ¨ÉÃwAiÀÄ£ÀÄß ¤ÃqÀ¯Á¬ÄvÀÄ.
ºÀtªÀ£ÀÄß PÀÆærüÃPÀj¹zÀgÀÄ.ºÉÆÃgÁlPÉÌ
¢PÀÄÌ PÉÆlÖgÀÄ.

36. F¸ÀÆgÀÄ WÀl£É
²PÁj¥ÀÄgÀzÀ MAzÀÄ ºÀ½î.
¸ÀévÀAvÀæ ºÀ½î JAzÀÄ ºÉ¸ÀjvÀÄÛ.
J®ègÀÆ UÁA¢ü mÉÆæ zsÀj¸ÀÄwÛzÀÝgÀÄ.
C¢üPÁjUÀ½UÉ ºÀ½îAiÀÄ ¥ÀæªÉñÀ ¤µÉÃ
¢ü¹vÀÄÛ.
DzÀgÉ ¨ÉÃn ¤ÃrzÀ C¢üPÁjUÀ½UÉ mÉÆæ
zsÀj¸À®Ä ºÉýzÁUÀ ¥ÉÆðøÀgÀÄ UÀÄAqÀÄ
ºÁj¹zÀgÀÄ.
d£ÀgÀÄ gÉÆÃaÑUÉzÀÄÝ CªÀgÀ£ÀÄß ºÀvÉå
ªÀiÁrzÀgÀÄ.

37. §ÄqÀPÀlÄÖ §AqÁAiÀÄ
¸ÀAvÁ®gÀ ºÉÆÃgÁl;
1.§AUÁ½ ªÀÄvÀÄÛ Mj¸ÁìzÀ UÀÄqÀØUÁqÀÄ
¥ÀæzÉñÀzÀ°è UÀÄgÀÄw¸À§ºÀÄzÀÄ.
2.SÁAiÀÄA d«ÄãÁÝj ¥ÀzsÀÞw¬ÄAzÀ d£ÀgÀÄ
¤UÀðwPÀgÁzÀgÀÄ.
3.d«ÄãÁÝgÀgÀÄ ¨sÀÆ«Ä PÀ¹zÀÄPÉÆAqÀÄ
¸ÀAvÁ®gÀ£ÀÄß ±ÉÆõÀuÉUÉ M¼À¥Àr¹zÀgÀÄ.
4.gÀºÀ¸Àå ¸À¨sÉUÀ¼À£ÀÄß ªÀiÁrzÀ ¸ÀAvÁ®gÀÄ
d«ÄãÁÝgÀgÀ£ÀÄß ®Æn ªÀiÁrzÀgÀÄ .
5. §ÄqÀPÀlÄÖ d£ÀgÀÄ CªÀgÀ ±ÀvÀÄæUÀ¼À£ÀÄß
ºÀvÉå ªÀiÁrzÀgÀÄ.

38. ¸ÀĨsÁµï ZÀAzÀæ ¨ÉÆøï

39. ¸ÀĨsÁµï ZÀAzÀæ ¨ÉÆøï
¨sÁgÀvÀzÀ ¨ÉA§®PÁÌV «AiÉÄ£Áß, §°ð£ï,gÉÆêÀiï,E¸ÁÛA§Ä¯ï
zÉñÀUÀ½UÉ ¥ÀæAiÀiÁt ¨É¼É¹zÀÝgÀÄ.
1934 gÀ°è dªÁºÀgÀ¯Á¯ï £ÉºÀgÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀĨsÁ¸ïgÀÄ PÁAUÉæøï
¸ÀªÀiÁdªÁ¢ ¥ÀPÀëªÀ£ÀÄß ¸Áܦ¹zÀgÀÄ.
UÁA¢üà ¤®Ä«UÁV CªÀgÀ°è C¸ÀªÀiÁzsÁ£À GAmÁ¬ÄvÀÄ.
PÁAUÉæÃ¸ï ¤AzÀ ºÉÆgÀ§AzÀÄ ‘¥sÁªÀðqÀð ¨ÁèPï’ JA§ ºÉƸÁ
¥ÀPÀëªÀ£ÀÄß PÀnÖzÀgÀÄ.
§ænõÀgÀ zsÉÆÃgÀuÉAiÀÄ£ÀÄß GUÀæªÁV ¥Àæw¨sÀn¹gÀĪÀ PÁgÀt
CªÀgÀ£ÀÄß ¨sÀA¢¸À¯Á¬ÄvÀÄ.
eÉÊ°ßAzÀ vÀ¦à¹PÉÆÃAqÀÄ CªÀgÀÄ dªÀÄð¤UÉ vÉgÀ½zÀgÀÄ.

40. ¸ÀĨsÁµï ZÀAzÀæ ¨ÉÆøï
»lègï ¸ÀºÁAiÀĪÀ£ÀÄß PÉÆÃjzÀgÀÄ.
¨sÁgÀwÃAiÀÄ AiÀÄÄzsÀÞ PÉÊ¢AiÀÄ£ÀÄß
¸ÀAWÀn¹,CeÁzï »Azï gÉÃrAiÉÆÃzÀ ªÀÄÆ®PÀ
¨sÁµÀtªÀ£ÀÄß ¨sÁgÀwÃAiÀÄjUÉ ¥Àæ¸ÀgÀt
ªÀiÁrzÀgÀÄ.
gÁ¸ï ©ºÁjAiÀĪÀgÀ L.J£ï.J ªÀÄÄRAqÀvÀéªÀ£ÀÄß
¸ÀĨsÁµïjUÉ ªÀ»¸À¯Á¬ÄvÀÄ.
zɺÀ° ZÀ¯ÉÆà ZÀ¼ÀĪÀ½AiÀÄ£ÀÄß
¥ÁægÀA©ü¹zÀgÀÄ.
‘£À£ÀUÉ gÀPÀÛPÉÆr, ¤ªÀÄUÉ ¸ÁévÀAvÀæöå
PÉÆqÀÄvÉÛãɒJAzÀÄ PÀgɤÃrzÀgÀÄ.

41. ¸ÀĨsÁµï ZÀAzÀæ ¨ÉÆøï
¸ÀĨsÁµÀgÀÄ gÀAUÀÆ£ï ªÀÄÆ®PÀ zɺÀ°
ªÀ±ÀPÉÌ AiÉÆÃa¹,AiÀÄÄzsÀÞªÀ£ÀÄß §ªÀiÁðzÀ
UÀrAiÀÄ°è ¥ÁægÀA¨sÀ ªÀiÁrzÀgÀÄ.
DzÀgÉ CPÀ¹äPÀ WÀl£É¬ÄAzÀ ¸ÀĨsÁµïgÀÄ
«ªÀiÁ£À C¥sÀWÁvÀzÀ°è ªÀÄgÀtªÀ£ÀÄß C¦àzÀgÀÄ
JAzÀÄ ºÉüÀ¯ÁUÀÄwÛzÉ.
£ÀAvÀgÀ L.J£ï.J ¸ÉʤPÀgÀ£ÀÄß §A¢ü¸À¯ÁVvÀÄÛ.

42. ©. Dgï.CA¨ÉqÀÌgï
• ¸ÁªÀiÁfPÀ ¸ÁévÀAvÀæöå«®èzÀ gÁdQÃAiÀÄ
¸ÁévÀAvÀæöå CxÀð»Ã£À JAzÀÄ £ÀA©zÀÝgÀÄ.
• ¨sÁgÀvÀzÀ ±ÉæÃtÂÃPÀgÀvÀ
ªÀåªÀ¸ÉÜAiÀÄ°ègÀĪÀ PÀlÖPÀqÉAiÀÄ
ªÀÄ£ÀĵÀå¤UÉ ¸ÁªÀiÁfPÀ DyðPÀ ¸ÁévÀAvÀæöå
¹UÀ¨ÉÃPÀÄ JAzÀÄ CªÀgÀÄ ºÉüÀÄwÛzÀÝgÀÄ.
• eÁw ªÀåªÀ¸ÉÜAiÀÄ «gÀÄzsÀÞ ºÉÆÃgÁl
£ÀqɹzÀgÀÄ.
• C¸Ààø±ÀågÀ ¸ÀªÀĸÉåUÀ½UÁV ‘ªÀĺÀzï’
ªÀÄvÀÄÛ ‘PÁ¯ÁgÁA’zÉêÁ®AiÀÄ
ZÀ¼ÀĪÀ½AiÀÄ£ÀÄß gÀƦ¹zÀgÀÄ.

43. ©. Dgï.CA¨ÉqÀÌgï

44. ©. Dgï.CA¨ÉqÀÌgï
EªÀgÀÄ ‘§»µÀÌøvÀ »PÁgÀt ¥ÀPÀë’ JA§ ¸ÀAWÀl£ÉAiÀÄ£ÀÄß , ¸ÀévÀAvÀæ
PÁ«ÄðPÀ ¥ÀPÀëªÀ£ÀÄß PÀnÖzÀgÀÄ.
d£ÀvÁ ,ªÀÄÆPÀ£ÁAiÀÄPÀ, ¥Àæ¨sÀÄzsÀÞ ¨sÁgÀvÀ ªÀÄÆAvÁzÀ
¥ÀwæPÉAiÀÄ£ÀÄß ¥ÁægÀA©ü¹zÀgÀÄ.
¸ÀA«zsÁ£À ¸À«ÄwAiÀÄ PÀgÀqÀÄ ¸À«ÄwAiÀÄ CzsÀåPÀëgÁV zÀÄrzÀgÀÄ.
EªÀgÀÄ ¸ÀévÀAvÀæ ¨sÁgÀvÀzÀ PÁ£ÀÆ£ÀÄ ªÀÄAwæAiÀÄÆ DzÀgÀÄ.
»AzÀÆ zsÀªÀÄðzÀ eÁwà ªÀåªÀ¸ÉÜAiÀÄ£ÀÄß «gÉÆâü¹
¨ËzsÀÞzsÀªÀÄðªÀ£ÀÄß ¹éÃPÀj¹zÀgÀÄ.
EªÀjUÉ ±ÁAw ªÀÄvÀÄÛ C»A¸ÉAiÀÄ°è £ÀA©PÉ EvÀÄÛ.
EªÀjUÉ ¨sÁgÀvÀ gÀvÀß ¤Ãr UËgÀ«¸À¯ÁVzÉ.

45. dªÁºÀgÀ¯Á¯ï £ÉºÀgÀÄ

46. dªÁºÀgÀ¯Á¯ï £ÉºÀgÀÄ
ºÉÆÃA gÉÆïï ZÀ¼ÀĪÀ½ ªÀÄÆ®PÀ gÁdQÃAiÀÄ ¥ÀæªÉñÀ
1929 gÀ°è ¯ÁºÉÆÃgï C¢üsÀªÉñÀ£ÀzÀ CzsÀåPÀëgÁVzÀÝgÀÄ.
PÀªÀÄÄ夵ïÖ ¹zsÁÞAvÀUÀ½AzÀ ¥Àæ¨sÁ«vÀgÁVzÀÝgÀÄ.
PÁAUÉæÃ¸ï ¸ÀªÀiÁdªÁ¢ ¥ÀPÀëªÀ£ÀÄß ¸Áܦ¹zÀgÀÄ.
CAvÀgÁ¶ÖçÃAiÀÄ ¸ÁªÀiÁædå±Á»Ã AiÀÄÄzsÀÞ¢AzÀ zÀÆgÀ
G½AiÀĨÉÃPÀÄ JAzÀÄ ¸ÁjzÀgÀÄ.
ZÀgÀPÀ ªÀÄvÀÄÛ ºÀjd£À ZÀ¼ÀĪÀ½UÀ¼ÀÄ ¥ÀjuÁªÀÄPÁjAiÀÄ®è
JAzÀÄ ºÉýzÀgÀÄ.
PÉÊUÁjÃPÀgÀt ªÀÄvÀÄÛ £ÀªÀ¨sÁgÀvÀzÀ ²°à £ÉºÀgÀÄgÀªÀgÀÄ
¨sÁgÀvÀzÀ ªÉÆzÀ® ¥ÀæzsÁ¤AiÀiÁzÀgÀÄ.

47. dªÁºÀgÀ¯Á¯ï £ÉºÀgÀÄ
¨sÁgÀvÀzÀ C£ÉÃPÀ zÉòà ¸ÀA¸ÁÜ£ÀzÀ «°Ã£ÀPÉÌ
PÁgÀtgÁzÀgÀÄ.
§AqÀªÁ® ªÀÄvÀÄÛ ¸ÁªÀiÁædå±Á»Ã vÀvÀézÀ
«Ä±Àæ DyðPÀ ¤Ãw EªÀgÀzÁÝVvÀÄÛ
§ÈºÀvï PÉÊUÁjPɬÄAzÀ zÉñÀzÀ C©üªÀÈ¢Ý
¸ÁzsÀå JAzÀÄ £ÀA©zÀÝgÀÄ.
¥ÀAZÀªÁ¶ðPÀ AiÉÆÃd£ÉAiÀÄ£ÀÄß eÁjUÉ
vÀAzÀgÀÄ
«zÉñÁAUÀ ¤ÃwAiÀÄ ²°à J¤¹zÀgÀÄ
¥ÀAZÀ²Ã® vÀvÀéªÀ£ÀÄß C¼ÀªÀr¹
¸ÀºÀ¨Á¼ÉéAiÀÄ ¸ÀÆvÀæªÀ£ÀÄß C£ÀĵÁÖ£ÀPÉÌ

48. ªÀĺÀªÀÄäzÁ° f£Áß
1906 gÀ°è ¨sÁgÀwÃAiÀÄ PÁAUÉæÃ¸ï ¸ÉÃjzÀgÀÄ.
EªÀgÀÄ ºÉÆÃA gÉÆïï ZÀ¼ÀĪÀ½AiÀÄ°è ¨sÁUÀªÀ»¹zÀÝgÀÄ.
»AzÀÆ ªÀÄĹèA KPÀvÉAiÀÄ CUÀvÀåvÉAiÀÄ£ÀÄß w½¹zÀgÀÄ.
gË®vï PÁAiÉÄÝAiÀÄ£ÀÄß «gÉÆâü¹zÀÝgÀÄ.
zÀÄAqÀÄ ªÉÄÃf£À ¸À¨sÉAiÀÄ°è ¨sÁUÀªÀ»¹ vÁ£ÀÄ gÁ¶ÖçÃAiÀĪÁ¢
ªÀÄĸÀ¯Áä£À JAzÀÄ WÉÆö¹PÉÆAqÀgÀÄ
1937 gÀ£ÀAvÀgÀ EªÀgÀ ºÉÆÃgÁlªÀÅ ¥ÁQ¸ÁÛ£ÀzÀ ¥ÀgÀªÁzÀ
¤®ÄªÀ£ÀÄß ºÉÆA¢vÀÄÛ.
©ænõÀgÉÆA¢UÉ ¨ÉÃgÉà ¨ÉÃgÉà jÃwAiÀÄ°è ¨ÉÃrPÉAiÀÄ£ÀÄß ElÄÖ
¥ÁQ¸ÁÜ£À GzÀAiÀÄPÉÌ PÁgÀtgÁzÀgÀÄ.

49. ªÀĺÀªÀÄäzÁ° f£Áß

50. ¨sÁgÀvÀzÀ «¨sÀd£É
¨sÁgÀwÃAiÀÄ gÁ¶ÖçÃAiÀÄ PÁAUÉæøï CRAqÀ
¨sÁgÀvÀzÀ PÀ®à£ÉAiÀÄ°è EvÀÄÛ.
DzÀgÉ f£ÁßgÀªÀgÀ ¨ÉÃrPÉ ¥ÁQ¸ÁÜ£ÀªÁVvÀÄÛ.
1940 ¯ÁºÉÆÃgï C¢üªÉñÀ£ÀzÀ°è »AzÀÆ
ªÀÄĹèêÀÄ MAzÀÄ gÁµÀÖçªÁVgÀ®Ä ¸ÁzsÀåªÉÃ
E®è JAzÀÄ ºÉýzÀgÀÄ.
EAUÉèÃAr£À ºÉÆøÀ ¸ÀPÁðgÀ ¤AiÉÆÃUÀªÀÅ
¨sÁgÀvÀPÉÌ ¥sÉqÀgÀ¯ï ªÀiÁzÀj ¸ÀPÁðgÀªÀ£ÀÄß
¸ÀÆa¹vÀÄ.
ªÀÄzsÀåAvÀgÀ ¸ÀPÁðgÀ gÀZÀ£ÉAiÀÄ°è
ªÀÄĹèÃA °ÃUï PÁAUÉæÃ¸ï ªÀÄzsÉå

51. ¨sÁgÀvÀzÀ «¨sÀd£É
zÉñÀzÁzÀåAvÀ PÉÆêÀÄÄUÀ®¨sÉUÀ¼ÀÄ GAmÁzÀªÀÅ.
F ªÀÄzsÉå ¯ÁqÀð ªÀiËAmï ¨Áål£ï ªÉʸÀgÁAiÀiï DV ¨sÁgÀvÀPÉÌ §AzÀ£ÀÄ.
PÉÆ£ÉUÀÆ ¨sÁgÀvÀzÀ «¨sÀd£ÉAiÀÄ ¤zsÁðgÀªÀ£ÀÄß ªÀiÁqÀ¯Á¬ÄvÀÄ,
1947 gÀ°è ¨sÁgÀvÀzÀ «¨sÀd£É ªÀiÁr ¨sÁsÀgÀvÀ ªÀÄvÀÄÛ ¥ÁQ¸ÁÜ£À JA§
JgÀqÀÄ zÉñÀUÀ¼ÀÄ GzÀAiÀĪÁzÀªÀÅ.
gÁåqï Qè¥ï DAiÉÆUÀªÀÅ zÉñÀzÀ UÀrAiÀÄ£ÀÄß ¤zsÀðj¹vÀÄ.
£ÉºÀgÀÄ ¥ÀæxÀªÀÄ ¥ÀæzsÁ¤AiÀiÁzÀgÀÄ
1948 d£ÀªÀj 30 gÀAzÀÄ »AzÀÆ ªÀÄĹèÃA ¨sÁªÉÊPÀåvÉAiÀÄ ºÀjPÁgÀ UÁA
¢üfAiÀÄ£ÀÄß £ÁxÉÆÃgÁªÀiï UÀÆqÉì ºÀvÉå ªÀiÁrzÀ£ÀÄ.