Qt093
- 1. Lêi më ®Çu
C¹nh tranh lμ c¬ chÕ vËn hμnh chñ yÕu cña kinh tÕ thÞ trêng, lμ
®éng lùc thóc ®Èy ph¸t triÓn kinh tÕ. §èi víi mçi chñ thÓ kinh doanh,
c¹nh tranh t¹o søc Ðp hoÆc kÝch øng dông khoa häc, c«ng nghÖ tiªn
tiÕn trong s¶n xuÊt, c¶i tiÕn c«ng nghÖ, thiÕt bÞ s¶n xuÊt vμ ph¬ng
thøc qu¶n lý nh»m n©ng cao chÊt lîng s¶n phÈm, h¹ gi¸ thμnh vμ gi¸ b¸n
hμng ho¸. C¹nh tranh víi c¸c tÝn hiÖu gi¸ c¶ vμ lîi nhuËn sÏ híng ngêi
kinh doanh chuyÓn nguån lùc tõ n¬i sö dông cã hiÖu qu¶ thÊp h¬n
sang n¬i sö dông cã hiÖu qu¶ cao h¬n. §èi víi x· héi, c¹nh tranh lμ ®éng
lùc quan träng nhÊt ®Ó huy ®éng nguån lùc cña x· héi vμo s¶n xuÊt
kinhdoanh hμng ho¸, dÞch vô cßn thiÕu. Qua ®ã n©ng cao n¨ng lùc s¶n
xuÊt cña toμn x· héi. Do ®ã, viÖc n©ng cao kh¶ n¨ng c¹nh tranh trong
mçi doanh nghiÖp lμ rÊt cÇn thiÕt, nã gióp doanh nghiÖp chñ ®éng
h¬n trong qu¸ tr×nh ho¹t ®éng cña s¶n xuÊt kinh doanh.
Víi ®Ò tμi: “N©ng cao kh¶ n¨ng c¹nh tranh cña doanh nghiÖp x©y
dùng", kÕt hîp víi qu¸ tr×nh thùc tËp t¹i C«ng ty x©y dùng CTGT 892
thuéc Tæng c«ng ty x©y dùng c«ng tr×nh 892, em ®· hoμn thμnh luËn
v¨n tèt nghiÖp cña m×nh.
KÕt cÊu luËn v¨n
PhÇn I- Nh÷ng vÊn ®Ò chung vÒ c¹nh tranh
Ch¬ng I: Tæng quan vÒ c¹nh tranh
Ch¬ng II: C¸c yÕu tè ¶nh hëng ®Õn kh¶ n¨ng c¹nh tranh cña
doanh nghiÖp.
PhÇn III: Mét sè gi¶i ph¸p n©ng cao kh¶ n¨ng c¹nh tranh cña C«ng ty
x©y dùng CTGT 892
Ch¬ng I: Giíi thiÖu kh¸i qu¸t vÒ doanh nghiÖp.
Ch¬ng II: VËn dông c¸c chØ tiªu ®¸nh gi¸ kh¶ n¨ng c¹nh tranh vμo
thùc tr¹ng C«ng ty XDCTGT 892.
1
- 2. Ch¬ng III: Mét sè gi¶i ph¸p chñ yÕu n©ng cao kh¶ n¨ng c¹nh tranh
cña C«ng ty x©y dùng c«ng tr×nh giao th«ng 892.
Em xin ch©n thμnh c¶m ¬n sù híng dÉn tËn t×nh cña thÇy gi¸o
Nghiªm Xu©n Phîng vμ c¸c c¸n bé cña C«ng ty x©y dùng c«ng tr×nh
giao th«ng 892 ®· gióp ®ì em hoμn thμnh luËn v¨n.
Hμ Néi, th¸ng 5 n¨m 2004
2
- 3. PhÇn I: Nh÷ng vÊn ®Ò chung vÒ c¹nh tranh
Ch¬ng I: Tæng quan vÒ c¹nh tranh
1.1- Kh¸i niÖm vÒ c¹nh tranh
ThuËt ng÷ “C¹nh tranh” cã nguån gèc tõ tiÕng La Tinh víi nghÜa
chñ yÕu lμ sù ®Êu tranh, ganh ®ua, thi ®ua gi÷a c¸c ®èi tîng cïng
phÈm chÊt, cïng lo¹i, ®ång gi¸ trÞ nh»m ®¹t ®îc nh÷ng u thÕ, lîi thÕ,
môc tiªu x¸c ®Þnh. Trong h×nh th¸i c¹nh tranh thÞ trêng, quan hÖ ganh
®ua x¶y ra gi÷a hai chñ thÓ cïng (nhãm ngêi b¸n), còng nh chñ thÓ cÇu
(Nhãm ngêi mua), c¶ hai nhãm nμy tiÕn tíi c¹nh tranh víi nhau vμ ®îc
liªn kÕt víi nhau b»ng gi¸ c¶ thÞ trêng.
Theo Samuelson: C¹nh tranh lμ sù k×nh ®Þch gi÷a c¸c doanh
nghiÖp c¹nh tranh víi nhau ®Ó giμnh kh¸ch hμng.
Theo Kac-Marx: C¹nh tranh lμ sù ganh ®ua, sù ®Êu tranh gay g¾t
gi÷a c¸c nhμ t b¶n ®Ó giμnh giËt nh÷ng ®iÒu kiÖn thuËn lîi trong s¶n
xuÊt vμ tiªu thô hμng ho¸ ®Îe thu ®îc lîi nhuËn siªu ng¹ch.
Theo kinh tÕ Am« th× mét thÞ trêng c¹nh tranh hoμn h¶o cã rÊt
nhiÒu ngêi mua, ngêi b¸n ®Ó cho kh«ng cã mét ngêi mua hoÆc mét
ngêi b¸n duy nhÊt nμo cã ¶nh hëng, cã ý nghÜa ®èi víi gi¸ c¶.
Theo cuèn “C¸c vÊn ®Ò ph¸p lý vμ thÓ chÕ vÒ chÝnh s¸ch c¹nh
tranh vμ kiÓm so¸t ®éc quyÒn kinh doanh” th× c¹nh tranh lμ mét trong
nh÷ng ®Æc trng c¬ b¶n cña kinh tÕ thÞ trêng, lμ n¨ng lùc ph¸t triÓn cña
kinh tÕ thÞ trêng. C¹nh tranh lμ sù sèng cßn cña mçi doanh nghiÖp, ®ã
lμ sù ganh ®ua gi÷a c¸c nhμ doanh nghiÖp trong viÖc giμnh mét nh©n
tè s¶n xuÊt hoÆc kh¸ch hμng nh»m n©ng cao lîi thÕ cña m×nh trªn thÞ
trêng ®Ó ®¹t ®îc mét môc tiªu kinh doanh cô thÓ nh lîi nhuËn, doanh sè
hoÆc thÞ phÇn.
3
- 4. §èi víi x· héi, c¹nh tranh lμ ®éng lùc quan träng nhÊt ®Ó huy ®éng
nguån lùc cña x· héi vμo s¶n xuÊt kinh doanh hμng ho¸, dÞch vô cßn
thiÕu. Qua ®ã n©ng cao n¨ng lùc s¶n xuÊt cña toμn x· héi. Trong c¹nh
tranh, c¸c doanh nghieÑp yÕu kÐm bÞ ®μo th¶i, doanh nghiÖp míi xuÊt
hiÖn. Doanh nghiÖp lμm ¨n cã hiÖu qu¶ sÏ tiÕp tôc tån t¹i vμ ph¸t triÓn,
nhê ®ã nguån lùc x· héi ®îc sö dông hîp lý, lμ c¬ së, tiÒn ®Ò cho sù
thμnh c«ng trong viÖc t¨ng trëng nÒn kinh tÕ ë mçi quèc gia.
1.2- C¸c lo¹i h×nh c¹nh tranh
1.2.1- C¨n cø vμo ®èi tîng c¹nh tranh: 2 lo¹i
1.2.1.1- C¹nh tranh gi÷a nh÷ng ngêi b¸n víi nhau
Lμ cuéc c¹nh tranh chÝnh vμ khèc liÖt nhÊt trong nÒn kinh tÕ thÞ
trêng. Nã cã ý nghÜa sèng cßn ®èi víi c¸c chñ doanh nghiÖp. C¹nh
tranh gi÷a nh÷ng ngêi b¸n ®iÒu chØnh cung cÇu hμng ho¸ trªn thÞ tr-êng.
Khi cung mét hμng ho¸ nμo ®ã lín h¬n cÇu th× c¹nh tranh gi÷a
nh÷ng ngêi b¸n lμm cho gi¸ c¶ hμng ho¸ ®ã gi¶m xuèng, chØ nh÷ng
doanh nghiÖp nμo ®ñ kh¶ n¨ng c¶i tiÕn c«ng nghÖ, trang bÞ kü thuËt,
ph¬ng thøc qu¶n lý vμ h¹ ®îc gi¸ b¸n s¶n phÈm míi cã thÓ tån t¹i. KÕt
qu¶ ®Ó ®¸nh gi¸ doanh nghiÖp nμo chiÕn th¾ng trong cuéc c¹nh tranh
nμy lμ t¨ng lîi nhuËn, t¨ng doanh sè vμ thÞ phÇn. Trong nÒn kinh tÕ thÞ
trêng, viÖc c¹nh tranh lμ hiÖn tîng tÊt yÕu kh«ng thÓ tr¸nh khái ®èi víi
bÊt kú doanh nghiÖp nμo.
Thùc tÕt cho thÊy c¹nh tranh gi÷a nh÷ng ngêi b¸n víi nhau sÏ ®em
l¹i lîi Ých cho ngêi mua vμ trong qu¸ tr×nh Êy nh÷ng doanh nghiÖp nμo
kh«ng cã chiÕn lîc c¹nh tranh thÝch hîp th× sÏ bÞ g¹t ra khái thÞ trêng
vμ ®i ®Õn ph¸ s¶n. Nhng mÆt kh¸c sÏ cã nh÷ng doanh nghiÖp ngμy
cμng lín m¹nh nhê n¾m ch¾c “Vò khÝ” c¹nh tranh thÞ trêng vμ d¸m
chÊp nhËn “luËt ch¬i” ph¸t triÓn.
1.2.1.2- C¹nh tranh gi÷a nh÷ng ngêi mua
Lμ cuéc c¹nh tranh trªn c¬ së quy luËt cung cÇu, khi mét lo¹i hμng
ho¸, dÞch vô nμo ®ã mμ møc cung nhá h¬n møc cÇu th× cuéc c¹nh
4
- 5. tranh cμng trë nªn quyÕt liÖt vμ gi¸ hμng ho¸, dÞch vô ®ã sÏ cμng t¨ng.
KÕt qu¶ cuèi cïng lμ ngêi b¸n thu ®îc lîi nhuËn cao, cßn ngêi mua ph¶i
mÊt thªm mét sè tiÒn. Khi ®ã ngêi kinh doanh sÏ ®Çu t vèn x©y dùng
thªm c¬ së s¶n xuÊt míi hoÆc n©ng cao n¨ng lùc s¶n xuÊt cña nh÷ng
c¬ së s¶n xuÊt s½n cã. §ã lμ ®éng lùc quan träng nhÊt lμm t¨ng thªm l-îng
vèn ®Çu t cho s¶n xuÊt, kinh doanh, n©ng cao n¨ng lùc s¶n xuÊt
trong toμn x· héi. §iÒu quan träng lμ ®éng lùc ®ã hoμn toμn tù nhiªn,
kh«ng theo vμ kh«ng cÇn bÊt kú mét mÖnh lÖnh hμnh chÝnh nμo cña
c¸c c¬ quan qu¶n lý Nhμ níc.
1.2.2- C¨n cø vμo møc ®é c¹nh tranh trªn thÞ trêng: 3 lo¹i
1.2.2.1- C¹nh tranh hoμn h¶o
Lμ h×nh thøc c¹nh tranh mμ trªn thÞ trêng cã rÊt nhiÒu ngêi b¸n,
hä ®Òu qu¸ nhá lÎ nªn kh«ng ¶nh hëng ®Õn gi¸ c¶ thÞ trêng. §iÒu ®ã
cã nghÜa lμ kh«ng cÇn biÕt s¶n xuÊt ®îc bao nhiªu, hä ®Òu cã thÓ b¸n
tÊt c¶ s¶n phÈm cña m×nh t¹i møc gi¸ thÞ trêng hiÖn hμnh. V× vËy
mÆt hμng trong thÞ trêng c¹nh tranh hoμn h¶o kh«ng cã lý do g× ®Ó
b¸n rÎ h¬n møc gi¸ thÞ trêng. §ång thêi hμng n¨m còng kh«ng t¨ng gi¸
cña m×nh lªn cao h¬n gi¸ thÞ trêng v× nÕu t¨ng gi¸ th× h·ng sÏ kh«ng
b¸n ®îc hμng, do ngêi tiªu dïng sÏ ®i mua hμng víi møc gi¸ hîp lý tõ c¸c
®èi thñ c¹nh tranh cña h·ng . Do ®ã c¸c h·ng s¶n xuÊt sÏ lu«n t×m c¸c
biÖn ph¸p ®Ó gi¶m chi phÝ s¶n xuÊt ®Õn møc tèi ®a, nhê ®ã ®Ó cã
thÓ t¨ng lîi nhuËn.
§èi víi thÞ trêng c¹nh tranh hoμn h¶o sÏ kh«ng cã nh÷ng hiÖn tîng
cung cÇu gi¶ t¹o, kh«ng bÞ h¹n chÕ bëi c¸c biÖn ph¸p hμnh chÝnh Nhμ
níc, v× vËy trong thÞ trêng c¹nh tranh hoμn h¶o gi¸ c¶ thÞ trêng sÏ dÇn
tíi chi phÝ s¶n xuÊt.
1.2.2.2 - C¹nh tranh kh«ng hoμn h¶o
NÕu mét hμng cã thÓ t¸c ®éng ®¸ng kÓ ®Õn gi¸ c¶ thÞ trêng ®èi
víi ®Çu ra cña h·ng Êy th× h·ng Êy ®îc liÖt vμo “hμng c¹nh tranh kh«ng
ho¶n h¶o”. Nh vËy, c¹nh tranh kh«ng hoμn h¶o lμ c¹nh tranh trªn thÞ tr-
5
- 6. êng kh«ng ®ång nhÊt víi nhau. Mçi lo¹i s¶n phÈm cã thÓ cã nhiÒu nh·n
hiÖu kh¸c nhau mÆc dï sù kh¸c biÖt gi÷a c¸c s¶n phÈm lμ kh«ng ®¸ng
kÓ. Mçi lo¹i s¶n phÈm l¹i cã uy tÝn, h×nh ¶nh kh¸c nhau, c¸c ®iÒu kiÖn
mua b¸n hμng còng rÊt kh¸c nhau. Ngêi b¸n cã thÓ cã uy tÝn ®éc ®¸o
kh¸c nhau ®èi víi ngêi mua do nhiÒu lý do kh¸c nhau nh: Kh¸ch hμng
quen, g©y ®îc lßng tin tõ tríc... Ngêi b¸n lμ kÐo kh¸ch vÒ phÝa m×nh
b»ng nhiÒu c¸ch: qu¶ng c¸o, khuyÕn m¹i, ph¬ng thøc b¸n hμng vμ cung
cÊp dÞch vô, tÝn dông, chiÕt khÊu gi¸... Lo¹i h×nh c¹nh tranh kh«ng
hoμn h¶o hiÖn nay rÊt phæ biÕn trong nÒn kinh tÕ thÞ trêng.
1.2.2.3- C¹nh tranh ®éc quyÒn
Lμ c¹nh tranh trªn thÞ trêng mμ ë ®ã cã mét sè ngêi b¸n mét sè
s¶n phÈm thuÇn nhÊt hoÆc nhiÒu ngêi b¸n mét lo¹i s¶n phÈm kh«ng
®ång nhÊt. Hä cã thÓ kiÓm so¸t gÇn nh toμn bé sè lîng s¶n phÈm hay
hμng ho¸ b¸n ra trªn thÞ trêng. ThÞ trêng nμy cã pha trén gi÷a ®éc
quyÒn vμ c¹nh tranh, ®îc gäi lμ thÞ trêng c¹nh tranh ®éc quyÒn. ë ®©y
x¶y ra c¹nh tranh gi÷a c¸c nhμ ®éc quyÒn. §iÒu kiÖn ra nhËp hoÆc rót
lui khái thÞ trêng c¹nh tranh ®éc quyÒn cã nhiÒu trë ng¹i do vèn ®Çu t
lín hoÆc do ®éc quyÒn vÒ bÝ quyÕt c«ng nghÖ. ThÞ trêng nμy kh«ng
cã c¹nh tranh vÒ gi¸ c¶, mμ mét sè ngêi b¸n toμn quyÒn quyÕt ®Þnh gi¸
c¶.
Hä cã thÓ ®Þnh gi¸ cao h¬n, ®iÒu nμy tuú thuéc vμo ®Æc ®iÓm
tiªu dïng cña tõng s¶n phÈm, môc ®Ých cuèi cïng lμ hä thu ®îc lîi
nhuËn tèi ®a. Nh÷ng doanh nghiÖp nhá tham gia thÞ trêng nμy thêng
ph¶i chÊp nhËn b¸n hμng theo gi¸ c¶ cña Nhμ ®éc quyÒn.
Trong thùc tÕ cã thÓ cã t×nh tr¹ng ®éc quyÒn x¶y ra nÕu kh«ng
cã s¶n phÈm nμo thay thÕ s¶n phÈm ®éc quyÒn hoÆc khi c¸c nhμ ®éc
quyÒn liªn kÕt víi nhau. §éc quyÒn g©y trë ng¹i cho sù ph¸t triÓn vμ lμm
thiÖt h¹i ®Õn ngêi tiªu dïng. V× vËy, hiÖn nay ë mét sè níc ®· cã luËt
chèng ®éc quyÒn nh»m chèng l¹i sù liªn minh ®éc quyÒn gi÷a c¸c nhμ
kinh doanh.
6
- 7. 1.2.3- C¨n cø vμo ph¹m vi ngμnh kinh tÕ: 2 lo¹i
1.2.3.1- C¹nh tranh trong néi bé ngμnh
Lμ sù c¹nh tranh gi÷a c¸c doanh nghiÖp cïng s¶n xuÊt vμ tiªu thô
mét lo¹i hμng ho¸ hoÆc dÞch vô nμo ®ã. Trong cuéc c¹nh tranh nμy c¸c
chñ doanh nghiÖp th«ntÝnh nhau. Nh÷ng doanh nghiÖp chiÕn th¾ng
sÏ më réng ph¹m vi ho¹t ®éng cña m×nh trªn thÞ trêng. Nh÷ng doanh
nghiÖp thu cuéc sÏ ph¶i thu hÑp kinh doanh, thËm chÝ bÞ ph¸ s¶n.
1.2.3.2- C¹nh tranh gi÷a c¸c ngμnh
Lμ sù c¹nh tranh gi÷a c¸c chñ doanh nghiÖp trong c¸c ngμnh kinh
tÕ kh¸c nhau nh»m giμnh lÊy lîi nhuËn lín nhÊt. Trong qu¸ tr×nh c¹nh
tranh nμy, c¸c chñ doanh nghiÖp lu«n say mª víi nh÷ng ngμnh ®Çu t cã
lîi nhuËn nªn ®· chuyÓn vèn kinh doanh tõ nh÷ng ngμnh Ýt thu ®îc lîi
nhuËn sang nh÷ng ngμnh cã lîi nhuËn cao h¬n. Sù ®iÒu chØnh nμy
sau mét thêi gian nhÊt ®Þnh sÏ h×nh thμnh nªn sù ph©n phèi vèn hîp lý
gi÷a c¸c ngμnh s¶n xuÊt. KÕt qu¶ cuèi cïng lμ c¸c chñ doanh nghiÖp
®Çu t ë c¸c ngμnh kh¸c nhau víi sè vèn b»ng nhau vμ chØ thu ®îc lîi
nhuËn nh nhau. Tøc lμ h×nh thμnh tû suÊt lîi nhuËn b×nh qu©n cho tÊt
c¶ c¸c ngμnh.
1.3- C¸c chØ tiªu ®¸nh gi¸ kh¶ n¨ng c¹nh tranh:
1.3.1- C¸c chØ tiªu chung
- HÖ sè vay nî:
Tμi s¶n nî
HÖ sè vay nî =
Tæng tμi s¶n
HÖ sè nμy cμng cao, kh¶ n¨ng tù chñ vÒ mÆt tμi chÝnh cña
doanh nghiÖp cμng gi¶m.
- HÖ sè thanh to¸n l·i vay
LN tríc thuÕ + L·i tiÒn vay
HÖ sè thanh to¸n l·i vay =
7
- 8. L·i tiÒn vay
ChØ tiªu nμy cho biÕt kh¶ n¨ng thanh to¸n l·i vay cña doanh
nghiÖp. NÕu tû lÖ nμy qu¸ thÊp sÏ lμm gi¶m kh¶ n¨ng tr¶ l·i, ®ång thêi
lîi nhuËn cña doanh nghiÖp còng kh«ng thÓ cao. §©y lμ mét trong c¸c
c¨n cø ®Ó Ng©n hμng quyÕt ®Þnh cã cung cÊp c¸c kho¶n cho vay tiÕp
theo hay kh«ng.
- HÖ sè thanh to¸n hiÖn hμnh:
Tμi s¶n lu ®éng
HÖ sè thanh to¸n hiÖn hμnh =
Nî ng¾n h¹n
- HÖ sè thanh to¸n nhanh:
Tμi s¶n lu ®éng – hμng tån kho
HÖ sè thanh to¸n nhanh =
Nî ng¾n h¹n
- HÖ sè thanh to¸n tøc thêi:
TiÒn mÆt
HÖ sè thanh to¸n tøc thßi =
Nî ng¾n h¹n
- HÖ sè doanh lîi:
Lîi nhuËn tríc thuÕ
+ Tû lÖ lîi nhuËn trªn doanh thu =
Doanh thu
Lîi nhuËn tríc thuÕ
+ Tû lÖ lîi nhuËn trªn vèn SXKD =
Vèn s¶n xuÊt kinh doanh
8
- 9. Hai hÖ sè trªn ph¶n ¸nh t×nh h×nh s¶n xuÊt kinh doanh cña
doanh nghiÖp. NÕu hÖ sè nμy cμng cao th× hiÖu qu¶ SXKD cña
doanh nghiÖp cμng lín.
1.3.2- Nh÷ng chØ tiªu riªng ®¸nh gi¸ kh¶ n¨ng c¹nh tranh cña doanh
nghiÖp
1.3.2.1- Gi¸ trÞ tróng thÇu vμ sè lîng c¸c c«ng tr×nh th¾ng thÇu
ChØ tiªu nμy cho biÕt mét c¸ch kh¸i qu¸t t×nh h×nh kÕt qu¶ dù
thÇu cña doanh nghiÖp. Qua ®ã cã thÓ ®¸nh gi¸ ®îc chÊt lîng, hiÖu
qu¶ cña c«ngt¸c dù thÇu trong n¨m vμ biÕt quy m« cña c¸c c«ng tr×nh
mμ doanh nghiÖp ®· tróng thÇu. Tõ ®ã ta thÊy ®îc kh¶ n¨ng, tiÒm lùc
cña doanh nghiÖp.
- X¸c xuÊt tróng thÇu.
+ TÝnh theo sè hîp ®ång
åLtt
K1 = . 100%
åLdt
Trong ®ã: - K1 x¸c suÊt tróng thÇu theo sè hîp ®ång (%)
- åLtt: Tæng sè lÇn th¾ng thÇu
- åLdt: Tæng sè lÇn tham gia dù thÇu
+ TÝnh theo gi¸ trÞ hîp ®ång
åGtt
K2 = . 100%
å Gdt
Trong ®ã: - K2: X¸c suÊt tróng thÇu theo gi¸ trÞ hîp ®ång (%)
- åGtt: Tæng gi¸ trÞ hîp ®ång th¾ng thÇu
- åGdt: Tæng gi¸ trÞ hîp ®ång tham gia dù thÇu
1.3.2.2.2- ThÞ phÇn vμ uy tÝn cña doanh nghiÖp
9
- 10. §©y lμ chØ tiªu ®¸nh gi¸ mét c¸ch kh¸i qu¸t kh¶ n¨ng c¹nh tranh cña
doanh nghiÖp. Trong ®ã thÞ phÇn biÓu hiÖn thμnh hai mÆt: ThÞphÇn
tuyÖt ®èi vμ thÞ phÇn t¬ng ®èi.
Z gi¸ trÞ x©y l¾p cña doanh nghiÖp
PhÇn thÞ trêng tuyÖt ®èi =
Z gi¸ trÞ x©y l¾p toμn ngμnh
Z GTXL cña doanh nghiÖp
HoÆc: =
Z doanh thu x©y l¾p toμn ngμnh
ThÞ phÇn t¬ng ®èi: §îc x¸c ®Þnh trªn c¬ së sù so s¸nh ph©n thÞ
trêng tuyÖt ®èi cña doanh nghiÖp víi phÇn thÞ trêng tuyÖt ®èi cña
mét sè ®èi thñ c¹nh tranh nhÊt.
Uy tÝn cña doanh nghiÖp: ChØ tiªu nμy liªn quan ®Õn tÊt c¶ c¸c
chØ tiªu trªn vμ c¸c yÕu tè kh¸c nh: ChÊt lîng c«ng tr×nh, tæ chøc
doanh nghiÖp, tæ chøc c¸c dù ¸n thi c«ng, markesting...
Ch¬ng II: C¸c yÕu tè ¶nh hëng ®Õn kh¶ n¨ng c¹nh tranh cña doanh
nghiÖp
2.1- M«i trêng kinh doanh cña doanh nghiÖp
2.1.1- C¸c lo¹i m«i trêng kinh doanh
Mét doanh nghiÖp nãi chung vμ doanh nghiÖp x©y dùng giao
th«ng nãi riªng kh«png thÓ ë thÕ khÐp kÝn, mμ cã ph¶i cã mét m«i tr-êng
tån t¹i nhÊt ®Þnh. NhÊt lμ trong nÒn kinh tÕ thÞ trêng, doanh
nghiÖp lu«n lu«n ph¶i trao ®æi thêng xuyªn víi nh÷ng ®èitîng cã liªn
quan ®Õn sù tån t¹i vμ ph¸t triÓn cña doanh nghiªpj nh: kh¸ch hμng, b¹n
hμng, ®èi thñ c¹nh tranh, c¬ quan qu¶n lý Nhμ níc... Nh vËy, m«i trêng
kinh doanh lμ toμn bé c¸c nh©n tè ¶nh hëng ®Õn ho¹t ®éng kinh doanh
cña doanh nghiÖp.
10
- 11. M«i trêng ho¹t ®éng cña mét doanh nghiÖp cã thÓ chia thμnh 3
møc ®é:
2.1.1.1- M«i trêng vÜ m«
Gåm c¸c yÕu tè n»m bªn ngoμi doanh nghiÖp, ®Þnh h×nh vμ cã
¶nh hëng ®Õn c¸c m«i trêng t¸c nghiÖp vμ m«i trêng néi bé, t¹o ra c¸c
c¬ héi vμ nguy c¬ ®èi víi doanh nghiÖp. Nã ¶nh hëng ®Õn tÊt c¶ c¸c
ngμnh kinh doanh, nhng kh«ng nhÊt thiÕt ph¶i theo.
2.1.1.2 - M«i trêng t¸c nghiÖp
Bao hμm c¸c yÕu tè bªn ngoμi doanh nghiÖp, ®Þnh híng sù c¹nh
tranh trong ngμnh, ®îc x¸c ®Þnh ®èi víi mét ngμnh cô thÓ. TÊt c¶ c¸c
doanh nghiÖp trong ngμnh ®Òu chÞu ¶nh hëng cña m«i trêng nμy.
NhiÒu khi m«i trêng vÜ m« vμ m«i trêng t¸c nghiÖp kÕt hîp víi nhau ®îc
gäi lμ m«i trêng bªn ngoμi, nghÜa lμ n»m ngoμi tÇm kiÓm so¸t cña
doanh nghiÖp.
2.1.1.3- Hoμn c¶nh néi bé (hay c¸c yÕu tè bªn trong cña doanh
nghiÖp)
Bao gåm c¸c yÕu tè néi t¹i trong doanh nghiÖp, ®«i khi hoμn c¶nh
néi bé ®îc gäi lμ m«i trêng néi bé hoÆc m«i trêng kiÓm so¸t ®îc.
2.1.2- Ph©n tÝch m«i trêng vμ dù b¸o diÔn biÕn m«i trêng kinh
doanh
Ph©n tÝch m«i trêng vμ dù b¸o diÔn biÕn m«i trêng kinh doanh
nh»m khai th¸c triÖt ®Ó nh÷ng mÆt m¹nh vμ h¹n chÕ tèi ®a nh÷ng yÕu
®iÓm cña doanh nghiÖp nh»m thùc hiÖn tèt nhÊt môc tiªu ®· ®Ò ra,
®ång thêi n¾m b¾t c¸c c¬ héi vμ gi¶m thiÓu c¸c nguy c¬ do m«i trêng
t¹o nªn, ®ÆcbiÖt lμ trong nÒn kinh tÕ thÞ trêng ®Çy biÕn ®éng hiÖn
nay.
§Ó cã thÓ cã ®îc nh÷ng quyÕt ®Þnh ®óng vμ kÞp thêi, c¸c nhμ
qu¶n trÞ doanh nghiÖp cÇn cã hÖ thèng th«ng tin thÝch hîp vμ ®óng
lóc. Néi dung chÝnh cña hÖ thèng nμy gåm c¸c bíc:
- ThiÕt lËp nhu cÇu th«ng tin.
11
- 12. - ThiÕt lËp hÖ thèng thu nhËp th«ng tin.
- Dù b¸o diÔn biÕn m«i trêng kinh doanh.
2.1.2.1- ThiÕt lËp nhu cÇu th«ng tin
B¶ng 2.1 - M« h×nh hÖ thèng th«ng tin qu¶n lý
a- X¸c ®Þnh nhu cÇu th«ng tin
Doanh nghiÖp cÇn ph¶i x¸c ®Þnh sè lîng vμ lo¹i th«ng tin nμo cÇn
thu thËp, thêi gian vμ giíi thiÖu kinh phÝ nh»m tho¶ m·n tèt nhÊt c¸c
nhu cÇu cô thÓ, khi so¹n th¶o quyÕt ®Þnh.
CÇn thu thËp c¸c th«ng tin, d÷ liÖu sau:
- B¶ng tæng hîp ®iÒu kiÖn m«i trêng vÜ m«
- B¶ng tæng hîp m«i trêng t¸c nghiÖp.
12
X¸c ®Þnh nhu cÇu th«ng tin
X¸c ®Þnh c¸c nguån th«ng tin tæng qu¸t
X¸c ®Þnh c¸c nguån th«ng tin cô thÓ
ThiÕt lËp hÖ thèng th«ng tin
VËn hμnh hÖ thèng thu nhËp th«ng tin ®Ó dù b¸o MTKD
Dù b¸o diÔn biÕn m«i trêng kinh doanh
LËp b¶ng tæng hîp m«i trêng kinh doanh
Ph©n tÝch mÆt m¹nh, yÕu, c¬ héi, nguy c¬
§Ò ra ph¶n øng chiÕn lîc
Theo dâi vμ cËp nhËt hÖ thèng th«ng tin qu¶n lý
- 13. - Hoμn c¶nh néi bé
- B¶ng th«ng tin vÒ ®èi thñ c¹nh tranh.
- B¶ng tæng hîp th«ng tin vÒ kh¸ch hμng.
- B¶ng tæng hîp th«ng tin vÒ ngêi cung cÊp hμng.
ViÖc x¸c ®Þnh nhu cÇu th«ng tin lμ c¬ së cho viÖc t×m kiÕm
th«ng tin sau nμy, nã gióp gi¶m nhÑ t×nh tr¹ng thiÕu th«ng tin hay
th«ng tin kh«ng thÝch hîp cho viÖc ra quyÕt ®Þnh.
b- X¸c ®Þnh nguån th«ng tin tæng qu¸t:
Th«ng tin tæng qu¸t gåm 4 nguån:
- Nguån th«ng tin thø cËp néi bé.
- Nguån th«ng tin thø cÊp bªn ngoμi.
- Nguån th«ng tin s¬ cÊp néi bé.
- Nguån th«ng tin s¬ cÊp bªn ngoμi.
Th«ng tin thø cÊp lμ c¸c th«ng tin ®îc thu thËp theo mét môc
®Ých nμo ®ã. Th«ng tin s¬ cÊp thu ®îc tõ c¸c nghiªn cøu, kh¶o s¸t ban
®Çu. C¸c nguån th«ng tin thø cÊp néi bé cÇn ®îc th«ng tin qu¶n lý. Sau
®ã lÇn lît tham kh¶o c¸c th«ng tin thø cÊp bªn ngoμi, th«ng tin s¬ cÊp
néi bé vμ cuèi cïng lμ c¸c th«ng tin s¬ cÊp bªn ngoμi v× lý do thêi gian
vμ chi phÝ.
c- X¸c ®Þnh râ c¸c nguån th«ng tin cô thÓ:
Nguån th«ng tin thø cÊp néi bé lμ c¸c chøng tõ thu tiÒn, biªn lai
b¸n hμng, c¸c lo¹i b¸o c¸o, c¸c kÕt qu¶ kh¶o s¸t tríc ®©y, ®¸nh gi¸ vÒ
nh©n sù...
Nguån th«ng tin thø cÊp bªn ngoμi lμ c¸c tμi liÖu ®îc c«ng bè cña
ChÝnh phñ Trung ¬ng vμ ®Þa ph¬ng, c¸c b¸o, t¹p chÝ, v¨n b¶n, tμi liÖu
cña c¸c tæ chøc ph¸t hμnh.
Nguån th«ng tin s¬ cÊp néi bé chÝnh lμ khai th¸c tõ néi bé, träng
t©m lμ nh©n sù cña doanh nghiÖp trong mèi quan hÖ t¬ng t¸c víi c¸c
yÕu tè cña mioi trêng vÜ m« còng nh m«i trêng t¸c nghiÖp.
2.1.2.2- ThiÕt lËp hÖ thèng thu thËp th«ng tin
13
- 14. a- X©y dùng hÖ thèng thu thËp th«ng tin:
Thu thËp th«ng tin m«i trêng lμ qu¸ tr×nh t×m kiÕm th«ng tin vÒ
c¸c ®iÒu kiÖn m«i trêng liªn quan. Néi dung cña c«n viÖc nμy lμ ®Ò ra
tr¸ch nhiÖm, x©y dùng mét c¬ chÕ h÷u hiÑu cho c«ng t¸c thu thËp
th«ng tin vμ th«ng qua quyÕt ®Þnh ®Ó phæ biÕn th«ng tin trong toμn
doanh nghiÖp.
*Th«ng tin vÒ c¹nh tranh
Doanh nghiÖp cã thÓ cã c¸i nh×n thÊu suÊt b»ng c¸ch theo dâi
c¸c tÝn hiÖu thÞ trêng cña ®èi thñ c¹nh tranh. TÝn hiÖu thÞ trêng lμ bÊt
kú hμnh ®éng nμo cña ®èi thñ c¹nh tranh, trùc tiÕp hoÆc gi¸n tiÕp cho
thÊy ý ®Þnh, ®éng c¬, môc ®Ých hoÆc t×nhh×nh néi bé cña hä. Cã
mÊy lo¹i tÝn hiÖu thÞ trêng chñ yÕu cña ®èi thñ c¹nh tranh:
- Th«ng b¸o tríc
- C«ng bè sau
-Th¶o luËn hoÆc nhËn xÐt c«ng khai.
- Tæ chøc héi nghÞ
- §iÒu chØnh c¨n b¶n do chÖch híng.
- §Ó lé chiÕn thuËt dù bÞ
- §èi phã chÐo
- §èi diÔn vâ d¬ng oai
- KiÖn tông
* Th«ng tin vÒ nguån nh©n lùc
Th«ng tin vÒ nguån nh©n lùc cung cÊp cho nhμ qu¶n trÞ vÒ quy
m«, ®Æc ®iÓm cña thÞ trêng hiÖn cã, ®¸nh gi¸ n¨ng lùc vμ chi phÝ
nh©n c«ng ®èi víi c¸c ph¬ng ¸n chiÕn lîc kh¸c nhau cña doanh nghiÖp.
* Th«ng tin s¶n xuÊt
Bé phËn s¶n xuÊt chÞu tr¸ch nhiÖm cung cÊp nhiÒu th«ng tin
cho l·nh ®¹o doanh nghiÖp, tríc hÕt lμ c¸c d÷ liÖu liªn quan ®Õn gi¸
thμnh s¶n xuÊt baogåm: §¸nh gi¸ triÓn väng gi¸ thμnh dùa trªn dù b¸o
vÒ ®iÒu kiÖn m«i trêng liªn quan, dù b¸o vÒ chi phÝ c¨n cø vμo thay
14
- 15. ®æi néi bé ®· ®îc ®Ò xuÊt vμ c¸c chi phÝ liªn quan c¨n cø vμo nguyªn
liÖu, nh©n sù vμ thiÕt bÞ t¬ng tù ®îc sö dông ®Ó s¶n xuÊt nhiÒu lo¹i
s¶n phÈm.
* Th«ng tin vÒ nghiªn cøu ph¸t triÓn
Th«ng tin do bé phËn nghiªn cøu ph¸t triÓn cung cÊp, chñ yÕu lμ
vÒ s¶n phÈm hoÆc quy tr×nh s¶n xuÊt míi cã liªn quan ®Õn doanh
nghiÖp, tÝnh thiÕt thùc cña c¸c ý ®å s¶n phÈm, gi¸ thμnh ph¸t triÓn vμ
s¶n xuÊt s¶n phÈm míi. §©y cã thÓ lμ nguån ®Çu tiªu cung cÊp sè liÖu
liªn quan ®Õn c«ng nghÖ.
* Th«ng tin vÒ tμi chÝnh
Bé phËn tμi chÝnh ph¶i cung cÊp nhiÒu th«ng tin h¬n so víi bÊt
kú lÜnh vùc nμo kh¸c th«ng qua c¸c ®ît b¸o c¸o thêng xuyªn hoÆc ®ét
xuÊt. B¸o c¸o thêng xuyªn ®Þnh kú lμ c¸c b¶ng c©n ®èi kÕ to¸n, tæng
kÕt tμi s¶n, b¸o c¸o t×nh h×nh s¶n xuÊt kinh doanh... B¸o c¸o ®ét xuÊt
do bé phËn tμi chÝnh cung cÊp cã thÓ lμ c¸c sè liÖu ph©n tÝch chi tiÕt
vÒ chi phÝ, dù to¸n, chi phÝ huy ®éng vèn, dù b¸o vÒ thuÕ, c¸c hÖ sè
®iÒu chØnh, c¬ cÊu tμi chØnh, kh¶ n¨ng sinh lêi...
* Th«ng tin vÒ Marketing
Th«ng tin thêng xuyªn mμ bé phËn Marketing ph¶i cung cÊp cho
l·nh ®¹o doanh nghiÖp lμ sè liÖu vÒ lîng hμng b¸n ra, chi phÝ qu¶ng
c¸o vμ thÞ phÇn. Th«ng tin ®ét xuÊt cã thÓ lμ sè liÖu ph©n tÝch vÒ
tÝch hÊp dÉn cña ngμnh hμng, quy m« thÞ trêng, møc t¨ng trêng cña
thÞ trêng, cêng ®é c¹nh tranh, tÝnhthêi vô, søc c¹nh tranh cña gi¸...
C¸c sè liÖu kh¸c mμ bé phËn Marketing cã thÓ cung cÊp lμ ph©n
tÝch kh¶ n¨ng c¹nh tranh, so s¶n s¶n phÈm theo ý kiÕn kh¸c hμng vμ
c¸c sè liÖu tr¾c nghiÖm kh¸c còng nh ®¸nh gi¸ vÒ c¸cchiÕn dÞch
qu¶ng c¸o. Ngoμi ra bé phËn Marketing cßn cã nhiÖm vô theo dâi
diÔnbiÕn t×nh h×nh hoÆc c¸c mÆt ho¹t ®éng cô thÓ mét c¸ch liªn tôc
hoÆc theo ®Þnh kú, thu thËp th«ng tin cã tÝnh tæng qu¸t vÒ m«i trêng
vÜ m«, m«i trêng t¸c nghiÖp.
15
- 16. * Th«ng tin vÒ v¨n ho¸ tæ chøc
V¨n ho¸ tæ chøc cña mét doanh nghiÖp cã thÓ t×m hiÓu b»ng
viÖc nghiªn cøu nh÷ng biÓu hiÖn bªn ngoμi vμ tiÕp tôc ®i s©u vμo c¸c
thãi quen vμ quan ®iÓm th«ng thêng cña nh©n viªn mμ b×nh thêng
kh«ng nhËn ra ®îc.
b- VËn hμnh hÖ thèng thu thËp th«ng tin theo dâi m«i trêng kinh
doanh
Môc ®Ých cña viÖc theo dâi m«i trêng kinh doanh lμ nh»m x¸c
®Þnh chiÒu híng, møc ®é, tèc ®é vμ biªn ®é cña sù thay ®æi trong c¸c
¶nh hëng m«i trêng. ViÖc nhËn biÕt c¸c yÕu tè nμy gióp ta x¸c ®Þnh ®-
îc kh¶ n¨ng t¸c ®éng cña biÕn ®æi m«i trêng vμ c¸c nç lùc chiÕn lîc cña
doanh nghiÖp.
Mét c«ng viÖc quan träng trong hÖ thèng thu thËp th«ng tin lμ
phæ biÕn chóng. V× vËy doanh nghiÖp cÇn ®¶m b¶o cho c¸c kªnh
truyÒn ®¹t th«ng tin néi bé lu«n lu«n më . Ngoμi ra cÇn ph¶i n¾m ®îc
th«ng tin nμo lμ cÇn thiÕt víi mét h×nh thøc ®óng, tr¸nh trêng hîp qu¸
th«ng tin vμ t¹o ®iÒu kiÖn cho ngêi sö dông th«ng tin.
2.1.2.3- Dù b¸o diÔn biÕn m«i trêng kinh doanh
a- Dù b¸o diÔn biÕn:
Ph¬ng ph¸p Néi dung
1- Quan ®iÓm cña
chuyªn viªn
Chän nh÷ng ngêi am hiÓu vμ ®Ò nghÞ hä ®¸nh
gi¸ vÒ tÇm quan träng vμ x¸c xuÊt cña c¸c diÔn
biÕn kh¸c nhau cã thÓ x¶y ra trong t¬ng lai
2- Ngo¹i suy xu híng Nhμ nghiªn cøu dông c¸c ®êng cong phï hîp nhÊt
theo chuçi thêi gian trong qu¸ khø lμm c¬ së cho
phÐp ngo¹i suy, ph¬ng ph¸p nμy cã ®é tin cËy
thÊp.
3- Liªn hÖ su híng Nhμ nghiªn cøu liªn hÖ nhiÒu chuçi thêi gian kh¸c
nhau ®Ó t×m ra mèi quan hÖ cÇn dù b¸o
4- M« h×nh ho¸ n¨ng LËp ra c¸c hÖ ph¬ng tr×nh nh»m m« t¶ hÖ thèng
16
- 17. lîng bªn díi, trong ®ã c¸c hÖ sè cña ph¬ng tr×nh lμ
c¸c sè trung b×nh thèng kª.
5- Ph©n tÝch ¶nh h-ëng
chÐo
Nh»m nghiªn cøu ¶nh hëng cña mét sù kiÖn nÕu
nã x¶y ra ®Õn c¸c khuynh híng kh¸c.
6- Dù b¸o møc ®é
nguy hiÓm
Nghiªn cøu nh÷ng sù kiÖn kinh tÕ cã thÓ g©y
¶nh híng lín ®Õn doanh nghiÖp
B¶ng 2.3: C¸c ph¬ng ph¸p c¬ b¶n dù b¸o m«i trêng kinh doanh
Muèn ®Ò ra ®îc chiÕn lîc cña doanh nghiÖp trong t¬ng lai th×
®iÒu quan träng lμ ph¶i tiªn liÖu ®îc lo¹i h×nh m«i trêng kinh doanh mμ
doanh nghiÖp sÏ gÆp ph¶i trong t¬ng lai. Do vËy môc ®Ých cña viÖc
dù b¸o m«i trêng kinh doanh vμ lîng ®Þch thêi gian vμ kh¶ n¨ng t¸c
®éng cña c¸c ¶nh hëng m«i trêng. Nãi c¸ch kh¸c lμ cÇn dù b¸o khi nμo
c¸c ¶nh hëng ®ã sÏ diÔn ra vμ kh¶ n¨ng diÔn biÕn cña chóng nh thÕ
nμo. Cã nhiÒu ph¬ng ph¸p ®Ó dù b¸o diÔn biÕn m«i trêng, chóng kh¸c
nhau vÒ møc ®é phøc t¹p vμ ®é tin cËy. Mçi doanh nghiÖp cÇn ®¸nh
s¸t thùc c¸c nhu cÇu vμ kh¶ n¨ng cña m×nh khi lùa chän ph¬ng ph¸p dù
b¸o, b¶ng 2.3 m« t¶ v¾n t¾t c¸c ph¬ng ph¸p dù b¸o.
b- LËp b¶ng tæng hîp m«i trêng kinh doanh
B¶ng 2.4 lμ c«ng cô h÷u Ých cho viÖc ph©n tÝch m«i trêng vÜ
m«, m«i trêng c¹nh tranh vμ t×nh h×nh néi bé, b¶ng tæng hîp m«i trêng
kinh doanh tæng hîp c¸c yÕu tè m«i trêng chÝnh yÕu trong ®ã liÖt kª
tõng yÕu tè vμ ®¸nh gi¸ ¶nh hëng (tèt hay xÊu) vμ ý nghÜa (hoÆc t¸c
®éng) cña yÕu tè ®ã víi doanh nghiÖp.
1 2 3 4 5
C¸c yÕu tè m«i
trêng
Møc ®é quan
träng cña yÕu tè
T¸c ®éng ®èi víi
doanh nghiÖp
TÝnh chÊt
t¸c ®éng
§iÓm
17
- 18. ®èi víi ngμnh
LiÖt kª c¸c yÕu tè
m«i trêng c¬ b¶n
vμ c¸c thμnh tè
cña chóng
Ph©n lo¹i møc
®é quan träng
cña mçi yÕu tè
cao = 2,
trung b×nh = 3
thÊp = 1
Ph©n lo¹i møc ®é
t¸c ®éng cña mçi
yÕu tè ®èi víi
doanh nghiÖp
NhiÒu = 3,
trung b×nh =2
kh«ng t¸c ®éng =
1
M« t¶ tÝnh
chÊt t¸c
®éng Tèt =
(+)
XÊu = (-)
Ph©n lo¹i sè
ë cét 2 víi
cét 3 vμ lÊy
kÕt qu¶ cét
4
B¶ng 2.4- B¶ng tæng hîp m«i trêng kinh doanh
c- Ph©n tÝch mÆt m¹nh, mÆt yÕu, c¬ héi, nguy c¬:
C¸c yÕu tè ®¸nh gi¸ lμ tèt trong phÇn tæng hîp m«i trêng vÜ m«,
m«i trêng t¸c nghiÖp vμ t×nh h×nh néi bé cho thÊy c¬ héi mμ doanh
nghiÖp cã thÓ tranh thñ, cßn c¸c yÕu tè ¶nh hëng xÊu cho thÊy nguy
c¬ tiÒm Èn ®èi víi doanh nghiÖp. Ngîc l¹i sè ®iÓm céng dån cã gi¸ trÞ
cao ë phÇn tæng hîp t×nh h×nh ®Çy ®ñ c¹nh tranh chØ ra lÜnh vùc
nμo cã thÓ g©y nguy c¬ tõ phÝa ®ã.
Khi doanh nghiÖp ph©n tÝch c¸c c¬ héi vμ nguy c¬ cÇn chó ý
®Õn c¸c c¬ héi tèt nhÊt vμ nguy c¬ xÊu nhÊt. §ång thêi t×m ra sù c©n
®èi gi÷a c¸c mÆt m¹nh, mÆt yÕu, c¬héi vμ nguy c¬ sao cho cã lîi nhÊt.
Cã hai kiÓu ma trËn ph©n lîi u tiªn vμ khung ph©n tÝch mÆt m¹nh,
mÆt yÕu, c¬ héi vμ nguy c¬ nh sau:
* Ma trËn c¬ héi
Ma trËn c¬ héi ph©n lo¹i c¬ héi theo thø tù u tiªn trªn c¬ së x¸c
®Þnh møc ®é t¸c ®éng cña chóng ®èi víi doanh nghiÖp vμ x¸c suÊt mμ
doanh nhiÖp cã thÓ tranh thñ ®îc c¬ héi ®ã (h×nh 2.5) nÕu x¸c suÊt
mμ dianh nghiÖp cã thÓ tranh thñ c¬ héi cô thÓ nμo ®ã cã thÓ tÝnh ®-
îc vμ t¸c ®éng tμi chÝnh cña c¬ héi cã thÓ dù b¸o ®îc th× cã thÓ ghi gi¸
trÞ kú väng cña c¬ héi ®ã vμo mét « cña ma trËn.
18
- 19. X¸c xuÊt tranh thñ c¬ héi
Ma trËn nguy c¬ gièng hÖt nh ma trËn c¬ héi, chØ kh¸c lμ cã thªm
mét cét vÒ møc ®é t¸c ®éng. Cét nμy ph¶n ¸nh c¸c nguy c¬ c¸c t¸c
®éng hiÓm nghÌo, cã thÓ lμm cho doanh nghiÖp sôp ®æ hoμn toμn
nh nguy c¬ ph¸ s¶n. Lo¹i nguy c¬ nμy thËm chÝ víi mét x¸c xuÊt x¶y ra
ë møc ®é trung b×nh còng cÇn ph¶i ®îc gi¶m thiÓu nÕu doanh nghiÖp
cßnmuèn duy tr× ho¹t ®éng.
* Ma trËn ph©n tÝch mÆt m¹nh, mÆt yÕu, c¬ héi, nguy c¬
Môc ®Ých cña viÖc ph©n tÝch nμy lμ phèi hîp c¸c mÆt m¹nh,
mÆt yÕu víi c¸c c¬ héi vμ nguy c¬ thÝch hîp. Cã thÓ thùc hiÖn qu¸
tr×nh phèi hîp nμy b»ng c¸ch sö dông ma trËn SWOT (h×nh 2.7)
§Ó x©y dùng ma trËn SWOT, tríc tiªn cÇn ph¶i kÓ ra c¸c mÆt
m¹nh, mÆt yÕu, c¬ héi vμ nguy c¬ ®îc x¸c lËp b»ng c¸c ma trËn thø tù -
u tiªn theo c¸c « t¬ng øng. Sau ®ã mμ ph©n tÝch chiÕn lîc tiÕn hμnh so
s¸nh mét c¸ch cã hÖ thèng tõng cÆp t¬ng øng c¸c yÕu tè nãi trªn ®Ó
t¹o ra c¸c cÆp phèi hîp LogÝc. Qu¸ tr×nh nμy t¹o ra 4 nhãm phèi hîp c¬
b¶n, t¬ng øng víi c¸c nhãm nμy lμ c¸c ph¬ng ¸n, chiÕn lîc mμ ta cÇn
xem xÐt.
C¬ héi (O) Nguy c¬ (T)
MÆt m¹nh (S) Phèi hîp S/O Phèi hîp T/S
MÆt yÕu (W) Phèi hîp W/O Phèi hîp W/T
B¶ng 2.7: Ma trËn SWOT
d- §Ò ra chiÕn lîc ph¶n øng
§Õn ®©y doanh nghiÖp ®· cã ®ñ th«ng tin ®Ó ®Ò ra c¸c biÖn
ph¸p chiÕn lîc ®¸p l¹i c¸c nguy c¬ hoÆc c¬ héi ph¸t sinh trong m«i trêng
kinh doanh. C¸c biÖn ph¸p ®ã cã thÓ lμ th«ng qua chiÕn lîc míi, th«ng
qua môc tiªu míi vμ chiÕn lîc t¬ng øng hoÆc chøc n¨ng, nhiÖm vô míi
cïng víi c¸c môc tiªu vμ chiÕn lîc liªn quan.
19
- 20. C¸c chiÕn lîc ®Ò ra dùa trªn c¬ së dù b¸o vÒ m«i trêng. §Ó ®Ò
phßng dù b¸o kh«ng chÝnh x¸c, doanh nghiÖp cÇn ®Ò ra chiÕn lîc víi
mét ®é linh ho¹t vμ cã tÝnh dù phßng.
e- Theo dâi vμ cËp nhËt th«ng tin
Doanh nghiÖp ph¶i kh«ng ngõng theo dâi hÖ thèng th«ng tin
qu¶n lý ®Ó ®¶m b¶o ch¾c ch¾n lμ hÖ thèng nμy ho¹t ®éng nh dù
kiÕn, nÕu cã trôc chÆc th× cã thÓ ®iÒu chØnh kÞp thêi.
2.2- Ph©n tÝch c¸c yÕu tè hoμn c¶nh bªn ngoμi vμ hoμn c¶nh néi bé
¶nh hëng ®Õn kh¶ n¨ng c¹nh tranh cña doanh nghiÖp
2.2.1- Hoμn c¶nh bªn ngoμi:
Lμ toμn bé c¸c yÕu tè bªn ngoμi doanh nghiÖp t¸c ®éng ®Õn ho¹t
®éng kinh doanh cña doanh nghiÖp, nã bao gåm c¸c yÕu tè sau:
2.2.1.1- YÕu tè ChÝnh phñ vμ chÝnh trÞ:
ThÞ trêng cã t¸c dông nh mét “bμn tay v« h×nh” ®iÒu tiÕt nÒn
kinh tÕ. Song nÕu chØ phã mÆc cho thÞ trêng th× dÔ bÞ ®i ®Õn
khñng ho¶ng thõa hoÆc khñng ho¶ng thiÕu. ë ®©y rÊt cÇn mét “Bμn
tay h÷u h×nh” can thiÖp, híng dÉn nÒn kinh tÕ ®i theo môc tiªu, chiÕn
lîc ®· chän. §ã chÝnh lμ sù ®iÒu tiÕt cña Nhμ níc. V× vËy, yÕu tè
ChÝnh phñ vμ chÝnh trÞ cã ¶nh hëng ngμy cμng lín ®Õn ho¹t ®éng cña
doanh nghiÖp.
Sù æn ®Þnh chÝnh trÞ cña ®Êt níc, trong ®ã cã sù æn ®Þnh
cña ChÝnh phñ lμ tiÒn ®Ò cho sù æn ®Þnh cña c¸c ho¹t ®éng kinh tÕ.
Ngoμi ra c¸c c«ng cô qu¶n lý vÜ m« cña ChÝnh phñ nh:
- Quy ®Þnh vÒ chèng ®éc quyÒn
- LuËt b¶o vÖ m«i trêng
- ThuÕ
- C¸c chÕ ®é ®·i ngé ®Æc biÖt.
- Quy ®Þnh vÒ thuª mín vμ khuyÕn m·i.
Lu«n t¹o ra c¸c c¬ héi vμ nguy c¬ cho doanh nghiÖp, nh»m híng
chóng theo mét quü ®¹o cÇn thiÕt.
20
- 21. HiÖn nay, c¸c doanh nghiÖp x©y dùng ho¹t ®éng dùa theo c¸c
NghÞ ®Þnh vμ v¨n b¶n híng dÉn, ®Æc biÖt lμ c¸c NghÞ ®Þnh:
- NghÞ ®Þnh 52/1999/N§-CP ngμy 08/7/1999 vÒ viÖc ban hμnh
quy chÕ qu¶n lý ®Çu t vμ x©y dùng c¬ b¶n.
- NghÞ ®Þnh 12/2000/N§-CP ngμy 05/5/2000 vÒ viÖc söa ®æi,
bæ sung mét sè ®iÒu cña quy chÕ qu¶n lý ®Çu t ban hμnh kÌm theo
NghÞ ®Þnh 52/1999/N§-CP.
- NghÞ ®Þnh 88/1999/N§-CP ngμy 01/9/1999 vÒ viÖc ban hμnh
quy chÕ ®Êu thÇu.
- NghÞ ®Þnh 14/N§-CP ngμy 05/5//2000 vÒ viÖc söa ®æi, bæ
sung mét sè ®iÒu cña quy chÕ ®Êu thÇu, ban hμnh kÌm NghÞ ®Þnh
88/1999/N§-CP.
Ngoμi ra cßn cã c¸c quy ®Þnh vÒ khung gi¸, møc gi¸, nh÷ng quy
®Þnh vÒ thuª mín, thuÕ, cho vay, qu¶ng c¸o... b¾t buéc c¸c doanh
nghiÖp ph¶i tu©n theo.
ChÝnh phñ cã thÓ t¹o ra c¸c c¬ héi hoÆc nguy c¬ ®èi víi doanh
nghiÖp ch¼ng h¹n, ®iÒu 10 quy chÕ ®Êu thÇu ban hμnh kÌm NghÞ
®Þnh 88/1999/N§-CP ngμy 01/9/1999, quy ®Þnh vÒ ®iÒu kiÖn ®Êu
thÇu quèc tÕ vμ u ®·i nhμ thÇu “Nhμ thÇu níc ngoμi khi tham dù ®Êu
thÇu quèc tÕ t¹i ViÖt Nam hoÆc ph¶i liªn doanh víi nhμ thÇu ViÖt Nam
hoÆc ph¶i cam kÕt sö dông thÇu phô ViÖt Nam...” quy ®Þnh nμy
nh»m t¹o ra u ®·i cho c¸c nhμ thÇu ViÖt Nam khi tham gia ®Êu thÇu.
2.2.1.2- C¸c ®èi thñ c¹nh tranh
Sù hiÓu biÕt vÒ ®èi thñ c¹nh tranh cã mét ý nghÜa quan träng
®èi víi c¸c doanh nghiÖp. C¸c ®èi thñ c¹nh tranh nhau sÏ quyÕt ®Þnh
tÝnh chÊt vμ møc ®é ganh ®ua, thñ thuËt dμnh lîi thÕ trong ngμnh.
Møc ®é c¹nh tranh phô thuéc vμo mèi t¬ng t¸c gi÷a c¸c yÕu tè nh: sè l-îng
doanh nghiÖp tham gia c¹nh tranh, møc ®é t¨ng trëng cña c¸c
ngμnh, c¬ cÊu chi phÝ cè ®Þnh vμ møc ®é ®a d¹ng ho¸ s¶n phÈm.
21
- 22. Ngoμi ra c¸c ®èi thñ c¹nh tranh míi vμ gi¶i ph¸p c«ng nghÖ míi còng th-êng
lμm thay ®æi møc ®é vμ tÝnh chÊt c¹nh tranh
§iÒu g× ®èi thñ c¹nh tranh muèn
®¹t tíi
Môc ®Ých t¬ng lai
§iÒu g× ®èi thñ c¹nh tranh ®ang
lμm vμ cã thÓ lμm ®îc ?
ChiÕn lîc hiÖn t¹i
C¸c vÊn ®Ò cÇn tr¶ lêi vÒ ®èi thñ c¹nh tranh
- §èi thñ cã b»ng lßng víi vÞ trÝ hiÖn t¹i kh«ng ?
- Kh¶ n¨ng ®èi thñ chuyÓn dÞch vμ ®æi híng chiÕn lîc nh thÕ
nμo?
- §iÓm yÕu cña ®èi thñ c¹nh tranh lμ g× ?
- §iÒu g× cã thÓ khiÕn ®èi thñ c¹nh tranh mét c¸ch m¹nh mÏ
vμ co hiÖu qu¶ nhÊt.
NhËn ®Þnh C¸c tiÒm n¨ng
(c¶ mÆt m¹nh vμ mÆt yÕu)
a- Môc ®Ých t¬ng lai
Sù hiÓu biÕt môc ®Ých cña ®èi thñ c¹nh tranh gióp doanh
nghiÖp ®o¸n biÕt ®îc:
- Møc ®é mμ ®èi thñ c¹nh tranh b»ng lßng víi kÕt qu¶ tμi chÝnh
vμ vÞ trÝ hiÖn t¹i cña hä.
- Kh¶ n¨ng ®èi thñ c¹nh tranh thay ®æi chiÕn lîc nh thÕ nμo?
- Søc m¹nh ph¶n øng cña ®èi thñ tríc nh÷ng diÔn biÕn bªn ngoμi.
- TÝnh chÊt hÖ träng cña c¸c s¸ng kiÕn mμ ®èi thñ ®Ò ra.
C¸c yÕu tè chñ yÕu cÇn ®iÒu tra liªn quan ®Õn c¸c môc ®Ých
cña ®èi thñ c¹nh tranh lμ:
- C¸c môc ®Ých vÒ tμi chÝnh
- Th¸i ®é víi c¸c rñi ro
22
- 23. - C¬ cÊu tæ chøc
- C¸c hÖ thèng vμ th«ng lÖ kÕ to¸n
- C¸c nh©n viªn qu¶n trÞ, ®Æc biÖt lμ gi¸m ®èc ®iÒu hμnh.
C¸c th«ng tin nhËn dîc qua viÖc ph©n tÝch c¸c vÊn ®Ò nªu trªn
gióp doanh nghiÖp x¸c ®Þnh ®îc vÞ trÝ cña m×nh trªn thÞ trêng, ë
nh÷ng n¬i mμ doanh nghiÖp cã thÓ ®¹t ®îc môc tiªu mμ kh«ng gÆp
ph¶i c¸c ®èi thñ c¹nh tranh nguy hiÓm vμ kh«ng ph¶i ®¬ng ®Çu víi
nh÷ng thö th¸ch quyÕt liÖt. NÕu kh«ng t×m ®îc vÞ trÝ nh vËy th×
doanh nghiÖp nhê c¸c th«ng tin trªn, lu«n lu«n cã thÓ t×m ®îc vÞ trÝ tèt
h¬n ®Ó ph¸t triÓn c¸c chiÕn lîc mμ nã cã thÓ b¶o vÖ tríc c¸c ®èi thñ
c¹nh tranh mμ doanh nghiÖp ®ang vμ sÏ gÆp ph¶i.
b- NhËn ®Þnh:
Mét ®iÒu rÊt cã lîi cho doanh nghiÖp lμ n¾m b¾t ®îc nh÷ng
nhËn ®Þnh cña ®èi thñ c¹nh tranh vÌ chÝnh hä vμ c¸c doanh nghiÖp
kh¸c trong ngμnh. NÕu nh c¸c nhËn ®Þnh nμy kh«ng chÝnh x¸c th×
chóng sÏ t¹o ra c¸c “®iÓm mï”, tøc lμ yÕu ®iÓm cu¶ ®èi ph¬ng. T¬ng tù
nh vËy, doanh nghiÖp cã thÓ cã nh÷ng nhËn ®Þnh thiÕu chÝnh x¸c vÒ
c¸c doanh nghiÖp kh¸c vμ vÒ m«i trêng ho¹t ®éng cña m×nh.
c- ChiÕn lîc hiÖn thêi:
CÇn ph¶i hiÓu râ chiÕn lîc hiÖn thêi cña tõng ®èi thñ c¹nh tranh,
kÓ c¶ c¸c ®èi thñ tiÒm Èn. §iÒu quan träng lμ doanh nghiÖp cÇn ph¶i
biÕt ®îc c¸c ®èi thñ ®ang tham gia c¹nh tranh nh thÕ nμo. V× vËy, cÇn
chó träng xem xÐt c¸c chÝnh s¸ch t¸c nghiÖp chÝnh yÕu cña doanh
nghiÖp c¹nh tranh trong tõng lÜnh vùc ho¹t ®éng vμ xem xÐt hä t×m
c¸ch liªn kÕt c¸c bé phËn chøc n¨ng nh thÕ nμo.
d- TiÒm n¨ng:
Môc ®Ých, nhËn ®Þnh vμ chiÕn lîc hiÖn thêi cña ®èi thñ c¹nh
tranh cã ¶nh hëng ®Õn tÝnh hîp lý, thêi gian, tÝnh chÊt vμ cêng ®é
ph¶n øng cña hä. Kh¶ n¨ng ®èi thñ c¹nh tranh ph¶n øng tríc c¸c diÔn
biÕn tuú thuéc vμo c¸c u vμ nhîc ®iÓm cña hä. Doanh nghiÖp ph¶i xem
23
- 24. xÐt ®Õn tiÒm n¨ng chÝnh yÕu cña ®èi thñ c¹nh tranh, u ®iÓm, nhîc
®iÓm cña hä trong lÜnh vùc sau:
- C¸c lo¹i s¶n phÈm.
- HÖ thèng ph©n phèi vμ b¸n hμng
- Tr×nh ®é t¸c nghiÖp.
- Nghiªn cøu vμ thiÕt kÕ c«ng nghÖ
- Gi¸ thμnh.
- TiÒm lùc tμi chÝnh
- Tæ chøc
- N¨ng lùc qu¶n lý chung
- Danh môc ®Çu t
- Nguån nh©n lùc
- Quan hÖ x· héi
Ngoμi c¸c yÕu tè kÓ trªn, cÇn xem xÐt ®Õn tÝng thèng nhÊt cña
c¸c môc ®Ých vμ chiÕn lîc cña ®èi thñ c¹nh tranh: tÝnh thèng nhÊt néi
bé, sù phï hîp víi ®iÒu kiÖn m«i trêng, nguån nh©n lùc, n¨ng lùc qu¶n lý
cña ngêi ®iÒu hμnh. TÝnh thèng nhÊt nμy cã thay ®æi kh«ng vμ thay
®æi theo híng nμo.
Doanh nghiÖp cÇn t×m hiÓu kh¶ n¨ng t¨ng trëng, kh¶ n¨ng ph¶n
øng nhanh, kh¶ n¨ng thÝch nghi còng nh kh¶ n¨ng chÞu ®ùng cña c¸c
®èi thñ c¹nh tranh.
HiÖn nay trong thÞ trêng x©y dùng cã rÊtnhiÒu c¸c doanh nghiÖp
trong vμ ngoμi níc cïng tham gia, lμm t¨ng tÝnh chÊt vμ quy m« c¹nh
trong c¸c c¸c ngμnh, lμm gi¶m møc lîi nhuËn cña doanh nghiÖp. NÕu
trªn thÞ trêng cã mét sè doanh nghiÖp dÉn ®Çu th× c¹nh tranh gay g¾t
chØ diÕn ra gi÷a c¸c doanh nghiÖp yÕu thÕ h¬n. Trong ®Êu thÇu x©y
dùng c¸c doanh nghiÖp cã kh¶ n¨ng c¹nh tr¹nh m¹nh (c¸c doanh nghiÖp
ë vÞ trÝ dÉn ®Çu) thêng sö dông ph¬ng thøc c¹nh tranh b»ng gi¸ dù
thÇu, chÊt lîng c«ng tr×nh, tiÕn ®é thi c«ng ®Ó giμnh ®îc dù ¸n thi
24
- 25. c«ng. Ngîc l¹i c¸c doanh nghiÖp trung b×nh søc c¹nh tranh suy yÕu ®i
nÕu ®èi thñ dïng ph¬ng thøc c¹nh tranh b»ng gi¸ dù thÇu.
2.2.1.3- Kh¸ch hμng
Kh¸ch hμng lμ vÊn ®Ò sèng cßn trong m«i trêng c¹nh tranh. Sù
tÝn nhiÖm cña kh¸ch hμng ®«i khi lμ tμi s¶n cã gi¸ trÞ nhÊt cña doanh
nghiÖp. Sù tÝn nhiÖm ®ã ®¹t ®îc do biÕt tho¶ m·n mét c¸ch tèt h¬n c¸c
nhu cÇu vμ thÞ hiÕu cña kh¸ch hμng so víi ®èi thñ c¹nh tranh.
Mét vÊn ®Ò kh¸c liªn quan ®Õn kh¸ch hμng lμ kh¶ n¨ng tr¶ gi¸ cña
hä. Ngêi mua cã u thÕ cã thÓ lμm cho lîi nhuËn cu¶ doanh nghiÖp
gi¶m do hä Ðp gi¸ hoÆc ®ßi hái chÊt lîng cao h¬n, nhiÒu dÞch vô ®i
kÌm h¬n, u thÕ ®ã lμ do c¸c ®iÒu kiÖn sau t¹o nªn:
- Lîng hμng ngêi mua chiÕm tû träng lín trong khèi lîng hμng ho¸
b¸n ra.
- ViÖc chuyÓn sang mua hμng cña ngêi kh¸c kh«ng g©y nhiÒu
tèn kÐm.
- S¶n phÈm cña ngêi b¸n Ýt ¶nh hëng ®Õn s¶n phÈm cña ngêi
mua.
Doanh nghiÖp cÇn lËp b¶ng ph©n lo¹i kh¸ch hμng hÞªn t¹i còng
nh kh¸ch hμng t¬ng lai. C¸c th«ng tin thu ®îc tõ b¶ng nμy lμ c¬ së ®Þnh
híng cho viÖc ho¹ch ®Þnh kÕ ho¹ch. Nh÷ng th«ng sè c¬ b¶n cÇn cã
trong b¶ng ph©n lo¹i lμ:
- VÒ ®Þa lý: Vïng, khÝ hËu, d©n sè...
- VÒ nh©n khÈu häc: Tuæi t¸c, giíi tÝnh, nghÒ nghiÖp, thu nhËp,
tr×nh ®é v¨n ho¸...
- T©m lý: TÇng líp x· héi, lèi sèng, c¸ tÝnh...
- Th¸i ®é: Møc ®é tÝn nhiÖm, møc ®é thiÖn ý...
2.2.1.4- QuyÒn lùc nhμ cung cÊp
Trong ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh, doanh nghiÖp cÇn ph¶i
quan hÖ víi c¸c tæ chøc cung cÊp c¸c nguån hμng kh¸c nhau nh: vËt t,
m¸y mãc thiÕt bÞ,nguån tμi chÝnh, nguån nh©n lùc...
25
- 26. Ngêi cung øng vËt t, thiÕt bÞ sÏ tËn dông mäi u thÕ ®Ó t¨ng thªm
lîi nhuËn cho m×nh th«ng qua viÖc t¨ng gi¸, gi¶m chÊt lîng s¶n phÈm
hoÆc gi¶m dÞch vô ®i kÌm.
Gi÷a nhμ cung cÊp vμ doanh nghiÖp thêng diÔn ra c¸c cuéc th-
¬ng lîng vÒ gi¸ c¶, chÊt lîng vμ thêi gian giao hμng. Kh¶ n¨ng th¬ng lîng
vÒ gi¸ c¶ cña c¸c nhμ cung cÊp tuú thuéc vμo møc gép vμ chÊt lîng
hμng ho¸ (hay dÞch vô) mμ hä dù ®Þnh cung øng cho doanh nghiÖp.
Nh÷ng u thÕ vμ ®Æc quyÒn cña nhμ cung øng cho phÐp hä cã
nh÷ng ¶nh hëng nhÊt ®Þnh ®èi víi doanh nghiÖp. Hä cã rÊt nhiÒu c¸ch
®Ó t¸c ®éng vμo kh¶ n¨ng thu lîi nhuËn cña c¸c doanh nghiÖp. Hä cã
thÓ n©ng gi¸, gi¶m chÊt lîng nh÷ng lo¹i vËt t, thiÕt bÞ mμ hä cung øng
hoÆc kh«ng ®¶m b¶o ®óng tiÕn ®é cung cÊp theo yªu cÇu cña doanh
nghiÖp. C¸c nhμ cung cÊp cã thÕ lùc cung cÊp cã thÕ lùc m¹nh khi hä
cã nh÷ng ®iÒu kiÖn sau:
- §éc quyÒn cung cÊp mét lo¹i vËt t thiÕt yÕu cho doanh nghiÖp.
- Doanh nghiÖp kh«ng ph¶i lμ kh¸c hμng quan träng cña nhμ cung
cÊp.
- Lo¹i vËt t cung cÊp lμ yÕu tè ®Çu vμo quan träng, quyÕt ®Þnh
rÊt lín ®Õn hiÖu qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh nghiÖp hoÆc
®Õn chÊt lîng s¶n phÈm cña doanh nghiÖp.
2.2.1.5- YÕu tè c«ng nghÖ
HÇu nh ngμnh c«ng nghiÖp nμo, doanh nghiÖp nμo còng phô
thuéc vμo c¬ së c«ng nghÖ. C¸c c«ng nghÖ tiªn tiÕn liªn tôc ra ®êi t¹o
ra c¬ héi còng nh nguy c¬ ®èi víi c¸c ngμnh, c¸c doanh nghiÖp. C¸c nhμ
nghiªn cøu vμ chuyÓn giao c«ng nghÖ hμng ®Çu ®ang lao vμo c«ng
viÖc t×m tßi c¸c gi¶iph¸p kü thuËt míi nh»m gi¶i quyÕt c¸c vÊn ®Ò cßn
tån t¹i vμ x¸c ®Þnh c¸c c«ngnghÖ cã thÓ khai th¸c trªn thÞ trêng.
Còng nh c¸c s¶n phÈm hμng ho¸, c«ng nghÖ còng cã chu kú
sèng. Muèn ®¹t ®îc kÕt qu¶ tèt h¬n, doanh nghiÖp ph¶i nghiªn cøu,
xem xÐt thêi ®iÓm nμo cÇn ph¶i c¶i tiÕn c«ng nghÖ hay thay thÕ c«ng
26
- 27. nghÖ tiªn tiÕnh¬n. YÕu tè c«ng nghÖ ngμy cμng biÓu hiÖn ¶nh hëng
to lín ®Õn ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh nghiÖp nh: qu¸
tr×nh tù ®éng ho¸, s¶n phÈm míi, chuyÓn giao c«ng nghÖ...
2.2.1.6- QuyÒn lùc cña chñ ®Èu t:
Trong giai ®o¹n hiÖn nay, quy chÕ ®Êu thÇu cßn nhiÒu víng
m¾c vμ thêng xuyªn thay ®æi, nªn kh¶ n¨ng th¾ng thÇu cña c¸c doanh
nghiÖp cßn bÞ ¶nh hëng rÊt lín bëi chñ ®Çu t. Chñ ®Çu t lμ ngêi trùc
tiÕp quyÕt ®Þnh vμ lùa chän hå s¬ ®Êu thÇu cña doanh nghiÖp.
ViÖc chñ ®Çu t tù lùa chän t vÊn ®Ó ®¸nh gi¸ hå s¬ dù thÇu còng
cã ¶nh hëng rÊt lín ®Õn kh¶ n¨ng th¾ng thÇu cña c¸c doanh nghiÖp.
Do vËy, kinh nghiÖm, tr×nh ®é cña t vÊn vμ mèi quan hÖ th©n tÝn víi
hä sÏ cã ¶nh hëng rÊt lín ®Õn viÖc cho ®iÓm cña hå s¬.
2.2.2- Hoμn c¶nh néi bé
Hoμn c¶nh néi bé cña doanh nghiÖp lμ bao gåm toμn bé c¸c yÕu
tè vμ hÖ thèng bªn trong cña nã. C¸c doanh nghiÖp ph¶i lu«n lu«n
ph©n tÝch mét c¸ch cÆn kÏ c¸c yÕu tè néi bé ®ã nh»m x¸c ®Þnh râ c¸c
u ®iÓm vμ nhîc ®iÓm cña m×nh, trªn c¬ së ®ã ®a ra c¸c biÖn ph¸p
gi¶m bít nhîc ®iÓm, ph¸t huy u ®iÓm ®Ó ®¹t ®îc lîi thÕ tèi ®a. C¸c yÕu
tè néi bé bao gåm c¸c lÜnh vùc chøc n¨ng nh:
+ Nguån nh©n lùc
+ M¸y mãc thiÕt bÞ, c«ng nghÖ thi c«ng
+ Tμi chÝnh - kÕ to¸n
+ Marketing
+ V¨n ho¸ tæ chøc
2.2.2.1- Nguån nh©n lùc
Nguån nh©n lùc cã vai trß hÕt søc quan träng ®èi víi sù thμnh
c«ng hay thÊt bÞ cña doah nghiÖp. Con ngêi cung cÊp d÷ liÖu ®Çu
vμo ®Ó ho¹ch ®Þnh môc tiªu, ph©n tÝch m«i trêng, lùa chän, thùc hiÖn
vμ kiÓm tra chiÕn lîc kinh doanh cña doanh nghiÖp. Cho dï c¸c quan
®iÓm cña hÖ thèng chiÕn lîc tæng qu¸t cã ®óng ®¾n ®Õn møc ®é
27
- 28. nμo ®i ch¨ng n÷a th× còng kh«ng thÓ mang l¹i hiÖu qu¶ nÕu kh«ng cã
nh÷ng con ngêi lμm viÖc cã hiÖu qu¶.
§¸nh gi¸ nguån nh©n lùc cña doanh nghiÖp thÓ hiÖn ë tr×nh ®é
chuyªn m«n, nghiÖp vô cña bé m¸y qu¶n lý tõ Gi¸m ®èc doanh nghiÖp
®Õn c¸n bé kü thuËt, tr×nh ®é tay nghÒ vμ ý thøc tr¸ch nhiÖm cña
c«ng d©n.
* C¸n bé l·nh ®¹o
- Ph¶i lμ ngêi cã tr×nh ®é, cã kh¶ n¨ng nhËn thøc, n¾m b¾t ®îc
c¸c quy luËt kh¸ch quan vμ vËn dông c¸c quy luËt ®ã vμo ho¹t ®éng s¶n
xuÊt kinh doanh cña doanh nghiÖp.
- Ph¶i cã kh¶ n¨ngdÉn d¾t tËp thÓ lao ®éng trong doanh nghiÖp
theo ®óng ph¸p luËt, t¹o ®ñ c«ng ¨n viÖc lμm vμ cuéc sèng æn ®Þnh
cho tËp thÓ ngêi lao ®éng.
- Cã thÓ chän vμ t¹o mét ªkÝp chØ ®¹o, vËn hμng doanh nghiÖp
theo ®óng dù kiÕn cña m×nh.
Khi ®¸nh gi¸ bé m¸y l·nh ®¹o cña mét doanh nghiÖp x©y dùng,
chñ ®Çu t thêng quan t©m ®Õn c¸c tiªu thøc: Kinh nghiÖm l·nh ®¹o,
tr×nh ®é qu¶n lý, c¸c ho¹t ®éng cña doanh nghiÖp vμ c¸c mèi quan hÖ.
S©u xa h¬n n÷a lμ tinh thÇn ®oμn kÕt, ®ång lßng cña c¸n bé c«ng
nh©n viªn còng nh ªkÝp l·nh ®¹o. §iÒu nμy sÏ lμm t¨ng søc m¹nh cña
chÝnh doanh nghiÖp vμ t¹o ra uy tÝn ®èi víi chñ ®Çu t.
* C¸n bé ®iÒu hμnh vμ qu¶n lý kü thuËt:
Mét doanh nghiÖp ho¹t ®éng cã hiÖu qu¶ ®ßi hái c¸n bé ®iÒu
hμnh vμ c¸n bé qu¶n lý kü thuËt ph¶i cã nh÷ng phÈm chÊt sau:
-HiÓu râ ý ®å cña cÊp trªn ®Ó tù gi¸c thùc hiÖn nghiªm tóc nh»m
®¹t ®îc môc tiªu chung ®· ®Ò ra.
- N¨ng ®éng, s¸ng t¹o trong ®iÒu hμnh thiÕt kÕ tæ chøc thi c«ng
®· v¹ch ra.
- Cã kinh nghiÖm qu¶n lý, ®iÒu hμnh thi c«ng, n¾m v÷ng kü
thuËt.
28
- 29. C¬ cÊu vÒ c¸c chuyªn ngμnh ®μo t¹o ph©n theo tr×nh ®é sÏ cho
biÕt kh¶ n¨ng chuyªn m«n ho¸ còng nh ®a d¹ng ho¸ cña doanh nghiÖp.
Th«ng thêng c¬ cÊu c¸n bé qu¶n lý, c¸n bé kü thuËt, c«ng nh©n lμnh
nghÒ cã chuyªn m«n vÒ lÜnh vùc chÝnh mμ doanh nghiÖp ®ang kinh
doanh ph¶i chiÕm Ýt nhÊt 60%, bëi ®iÒu nμy liªn quan ®Õn kü thuËt
vμ chÊt lîng c«ng tr×nh.
* C¸n bé qu¶n lý trung gian, ®èc c«ng vμ c«ng nh©n
§©y lμ ®éi ngò lao ®éng trùc tiÕp t¹o nªn søc c¹nh tranh tæng hîp
cña doanh nghiÖp trªn c¸c khÝa c¹nh: chÊt lîng c«ng tr×nh vμ tiÕn ®é
thi c«ng c«ng tr×nh. Ngêi phô tr¸ch ®¬n vÞ ph¶i cã tr×nh ®é qu¶n lý (tæ
chøc ®iÒu phèi lao ®éng vμ thiÕt bÞ hîp lý, tr¸nh l·ng phÝ nh»m h¹ thÊp
gi¸ thμnh, t¨ng lîi nhuËn nhng ph¶i ®¶m b¶o chÊt lîng), am hiÓu s©u
réng vÒ c«ng viÖc mμ ®¬n vÞ ®ang thùc hiÖn, biÕt ch¨m lo ®Õn
quyÒn lîi cho ngêi lao ®éng... Cã nh vËy míi t¹o ra ®îc sù ñng hé, lßng
nhiÖt thμnh tõ phÝa ngêi lao ®éng.
Tuy nhiªn, l·nh ®¹o ®¬n vÞ giái còng cha ®ñ, cßn cÇn ®éi ngò lao
®éng víi tr×nh ®é tay nghÒ chuyªn s©u, cã kh¶ n¨ng s¸ng t¹o, trung
thùc trong c«ng viÖc. Bëi ®©y chÝnh lμ nh÷ng ngêi trùc tiÕp thùc hiÖn
nh÷ng ý tëng , chiÕn lîc vμ chiÕn thuËt kinh doanh cña ®éi ngò l·nh ®¹o
cÊp trªn, nh÷ng ngêi t¹o nªn chÊt lîng c«ng tr×nh vμ søc c¹n tranh cña
doanh nghiÖp.
2.2.2.2- N¨ng lùc m¸y mãc thiÕt bÞ, c«ngnghÖ thi c«ng
M¸y mãc thiÕt bÞ lμ bé phËn quan träng nhÊt trong tμi s¶n cè
®Þnh ña doanh nghiÖp x©y dùng, nã ®¹i diÖn cho tr×nh ®é kü thuËt vμ
n¨ng lùc s¶n xuÊt hiÖn cã cña doanh nghiÖp, gióp doanh nghiÖp t¨ng
kh¶ n¨ng c¹nh tranh trªn thÞ trêng.
Møc ®é c¬ giíi ho¸ trong x©y dùng ®îc chñ ®Çu t ®¸nh gi¸ cao bëi
nã liªn quan rÊt nhiÒu ®Õn chÊt lîng vμ tiÕn ®é thi c«ng. Kh¶ n¨ng c¹nh
tranh vÒ m¸y mãc thiÕt bÞ vμ c«ng nghÖ thÓ hiÖn th«ng qua c¸c ®Æc
tÝnh sau:
29
- 30. - TÝnh hiÖn ®¹i cña thiÕt bÞ, c«ng nghÖ: BiÓu hiÖn ë c¸c th«ng
sè nh: H·ng s¶n xuÊt, n¨m s¶n xuÊt, c«ng suÊt, gi¸ trÞ cßn l¹i... cña m¸y
mãc, thiÕt bÞ.
- TÝnh ®ång bé: ThiÕt bÞ ho¹t ®éng tèt ph¶i ®¶m b¶o dù phï hîp
gi÷a thiÕt bÞ c«ng nghÖ víi c¸c ®iÒu kiÖn ®Þa lý, khÝ hËu, thuû v¨n,
ph¬ng ph¸p s¶n xuÊt vμ sù phï hîp gi÷a chÊt lîng, ®é phøc t¹p cña s¶n
phÈm víi gi¸ c¶ cña s¶n phÈm do c«ng nghÖ ®ã s¶n xuÊt ra.
- TÝnh hiÖu qu¶: ThÓ hiÖn vÒ tr×nh ®é sö dông m¸y mãc, thiÕt
bÞ cña doanh nghiÖp, tõ ®ã t¸c ®éng ®Õn hiÖu qu¶ s¶n xuÊt kinh
doanh vμ kh¶ n¨ng huy ®éng tèi ®a nguån lùc vËt chÊt s½n cã, phôc vô
cho môc ®Ých c¹nh tranh.
- TÝnh ®æi míi: Lμ mét trong nh÷ng yÕu tè t¨ng cêng kh¶ n¨ng
c¹nh tranh cña doanh nghiÖp.
N¨ng lùc m¸y mãc, thiÕt bÞ vμ tr×nh ®é c«ng nghÖ ¶nh hëng rÊt
nhiÒu ®Õn c¸c mÆt ho¹t ®éng cña doanh nghiÖp. YÕu tè kü thuËt nμy
quyÕt ®Þnh viÖc lùa chän, tÝnh to¸n c¸c gi¶i ph¸p hîp lý trong tæ chøc
thi c«ng, bè trÝ con ngêi vμ thiÕt bÞ mét c¸ch hμi hoμ nh»m ®¹t ®îc tiªu
chuÈn vÒ chÊt lîng rót ng¾n tiÕn ®é thi c«ng, tiÕt kiÖm chi phÝ x©y
dùng, h¹ gi¸ thμnh c«ng tr×nh vμ t¨ng lîi thÕ c¹nh tranh.
2.2.2.3- N¨ng lùc tμi chÝnh
N¨ng lùc tμi chÝnh thÓ hiÖn ë quy m« nguån vèn tù cã, kh¶ n¨ng
huy ®éng c¸c nguån vèn kh¸c cho s¶n xuÊt kinh doanh vμ hiÖu qu¶ sö
dông c¸c nguån vèn ®ã. MÆt kh¸c ®Ó ®¸nh gi¸ kh¶ n¨ng tμi chÝnh cña
doanh nghiÖp cÇn xem xÐt gi÷a vèn cè ®Þnh vμ vèn lu ®éng víi yªu
cÇu thùc hiÖn nhiÖm vô x©y dùng.
Víikh¶ n¨ng tμi chÝnh dåi dμo, doanh nghiÖp cã thÓ tham gia
®Êu thÇu nhiÒu c«ng tr×nh kh¸c nhau, cã nhiÒu c¬ héi ®Ó ®Çu t trang
thiÕt bÞ thu c«ng nh»m ®¸p øng kÞp thêi quy tr×nh c«ng nghÖ hiÖn
®¹i. §ång thêi sÏ t¹o ®îc niÒm tin ®èivíi c¸c tæ chøc tÝn dông vμ c¸c nhμ
cung cÊp vËt t hμng ho¸.
30
- 31. N¨ng lùc vÒ tμi chÝnh m¹nh t¸c dông tÝch cùc ®Õn qu¸ tr×nh ®Êu
thÇu:
- Tríc hÕt, nã gióp cho doanh nghiÖp cã thÓ thùc hiÖn nhiÖm vô
kinh doanh trong ®iÒu kiÖn giíi h¹n vÒ vèn.
- Thø hai, nã t¹o niÒm tin n¬i chñ ®Çu t vÒ kh¶ n¨ng qu¶n lý hiÖu
qu¶ ®ång vèn ®îc giao.
- Thø ba, hiÖu qu¶ sö dông vèn kinh doanh lμ yÕu tè quyÕt ®Þnh
®Õn kh¶ n¨ng huy ®éng c¸c nguån vèn tõ bªn ngμoi cho qu¸ tr×nh kinh
doanh cña doanh nghiÖp.
Thùc tÕ cho thÊy trong ®Êu thÇu quèc tÕ, nÕu xem xÐt trªn ph-
¬ng diÖn tμi chÝnh th× c¸c doanh nghiÖp trong níc thêng mÊt u thÕ so
víi c¸c doanh nghiÖp níc ngoμi. Nguyªn nh©n lμ do b¶n th©n c¸c doanh
nghiÖp trong níc cã qiy m« kh«ng lín, c«ng t¸c tæ chøc qu¶n lý kinh tÕ
kh«ng hiÖu qu¶, t×nh tr¹ng nî chång chÐo phæ biÕn, t¹o ra sù mÊt c©n
®èi vÒ vèn cho doanh nghiÖp.
2.2.2.4- Marketing:
Ho¹t ®éng kinh doanh c¸c doanh nghiÖp x©y dùng kh«ng gièng
nh c¸c doanh nghiÖp kh¸c lμ ®a s¶n phÈm ra thÞ trêng cho kh¸c hμng
mua. Ngîc l¹i, doanh nghiÖp x©y dùng ph¶i dùa vμo danh tiÕng ®Ó
khiÕn cho kh¸ch hμng t×m ®Õn vμ yªu cÇu s¶n xuÊt s¶n phÈm cÇn
thiÕt. Do vËy, danh tiÕng lμ nh©n tè quyÕt ®Þnh ®Õn u thÕ c¹nh tranh
cña tõng doanh nghiÖp x©y dùng.
Danh tiÕng, thμnh tÝch cña doanh nghiÖp cã t¸c dông rÊt lín ®Õn
kh¶ n¨ng n¨ng tróng thÇu dù ¸n, bëi c¸c chñ ®Çu t x©y dùng nh÷ng c«ng
tr×nh lín lu«n quan t©m ®Õn chÊt lîng vμ tiÕn ®é c«ng tr×nh. Do vËy,
ho¹t ®éng qu¶ng c¸o sÏ t¹o ra h×nh ¶nh tèt ®Ñp, gióp doanh nghiÖp më
réng vμ kh¼ng ®Þnh ph¹m vi ¶nh hëng cña m×nh ®Õn sù lùa chän cña
c¸c chñ ®Çu t.
2.2.2.5- V¨n tæ chøc
31
- 32. Mçi doanh nghiÖp ®Òu cã mét phong c¸ch v¨n ho¸ trong ho¹t
®éng cña m×nh, nã ¶nh hëng ®Õn ph¬ng thøc th«ng qua quyÕt ®Þnh
cña ngêi l·nh ®¹o, quan ®iÓm cña hä ®èi víi c¸c chiÕn lîc vμ ®iÒu kiÖn
m«i trêng cña doanh nghiÖp. V¨n ho¸ tæ chøc lμ tæng hîp c¸c kinh
nghiÖm, c¸ tÝnh, bÇu kh«ng khÝ cña doanh nghiÖp mμ khi liªn kÕt víi
nhau t¹o nªn ph¬ng thøc ho¹t ®éng, thùc chÊt v¨n ho¸ tæ chøc cña
doanh nghiÖp lμ c¬ chÕ doanh nghiÖp t¬ng t¸c víi m«i trêng.
V¨n ho¸ tæ chøc cã thÓ lμ nhîc ®iÓm g©y c¶n trë cho viÖc ho¹ch
®Þnh vμ thùc hiÖn chiÕn lîc hay ngîc l¹i lμ u ®iÓm thóc ®Èy c¸c ho¹t
®éng ®ã. C¸c doanh nghiÖp cã v¨n ho¸ tæ chøc tèt, tÝch cùc cã nhiÒu
c¬ héi ®Ó thμnh c«ng h¬n so víi c¸c doanh nghiÖp cã v¨n ho¸ tæ chøc
yÕu kÐm, tiªu cùc.
32
- 33. PhÇn II: Mét sè gi¶i ph¸p n©ng cao kh¶ n¨ng c¹nh tranh cña c«ng
ty x©y dùng c«ng tr×nh giao th«ng 892
Ch¬ng I: Giíi thiÖu kh¸i qu¸t vÒ doanh nghiÖp
1.1- Tªn vμ ®Þa chØ:
- Tªn c«ng ty: C«ng ty x©y dùng c«ng tr×nh giao th«ng 892
- Trùc thuéc: Tæng c«ng ty x©y dùng c«ng tr×nh 8
- §Þa chØ trô së chÝnh: 268 ®êng Kh¬ng §×nh - Phêng H¹ §×nh -
QuËn Thanh Xu©n - thμnh phè Hμ Néi.
- Sè Telex (Fax): 84 - 4 - 8.581.287
- Sè ®iÖn tho¹i: 8.581.287 hoÆc 5.588.370
- M· ngμnh kinh tÕ kü thuËt: 25
- GiÊy phÐp kinh doanh sè: 1131153 ngμy 24/5/2000 do Së KÕ
ho¹ch ®Çu t Hμ Néi cÊp.
1.2- Qu¸ tr×nh ph¸t triÓn:
- Thμnh lËp theo quyÕt ®Þnh sè 1036/Q§-TTCB-L§ ngμy
27/5/1993 cña Bé Giao th«ng VËn T¶i vμ QuyÕt ®Þnh sè 1440/Q§-UB
ngμy 05/4/2000 vÒ viÖc cho phÐp ®Æt trô së t¹i Hμ Néi.
- C¸c ngμnh kinh doanh chÝnh:
+ X©y dùng c«ng tr×nh giao th«ng, m· sè 020 103
+ X©y dùng c«ng tr×nh d©n dông trong ngμnh, m· sè 02010
+ S¶n xuÊt vËt liÖu x©y dùng, m· sè 010 901
- Tæ chøc doanh nghiÖp theo h×nh thøc: Quèc doanh
- Tæng sè vèn: 5.277.000.000®
Trong ®ã: + Vèn cè ®Þnh: 4.116.000.000®
+ Vèn lu ®éng: 1.161.000.000®
C«ng ty x©y dùng c«ng tr×nh giao th«ng 892 lμ tæ chøc s¶n xuÊt
kinh doanh, h¹ch to¸n kinh tÕ ®éc lËp, cã ®ñ t c¸ch ph¸p nh©n ®Çy ®ñ,
®îc më tμi kho¶n riªng t¹i Ng©n hμng (kÓ c¶ tμi kho¶n t¹i Ng©n hμng
ngo¹i th¬ng) ®îc sö dông dÊu riªng.
33
- 34. C«ng ty x©y dùng c«ng tr×nh giao th«ng 892 tiÒn th©n lμ tr¹m
®ãn tiÕp C30 trùc thuéc Ban x©y dùng 64. Thùc hiÖn nhiÖm vô ®ãn
tiÕp c¸n bé c«ng nh©n viªn thuéc c¸c ®¬n vÞ thuéc ban x©y dùng 64
lμm nhiÖm vô Quèc tÕ t¹i níc Céng hoμ d©n chñ nh©n d©n Lμo vÒ níc
nghØ phÐp vμ c«ng t¸c. T¹i QuyÕt ®Þnh sè 672/Q§-CB5 ngμy 1/4/1983
cña Bé GTVT ®æi tªn thμnh XÝn ghiÖp phôc vô ®êi sèng 8 trùc thuéc
liªn hiÖp c¸c xÝ nghiÖp x©y dùng giao th«ng 8. Thùc hiÖn nhiÖm vô ®a
c¸n bé c«ng nh©n viªn trong liªn hiÖp lμm viÖc t¹i Níc céng hoμ d©n chñ
nh©n d©n Lμo vμ cung øng toμn bé l¬ng thùc, thùc phÈm vμ c¸c mÆt
hμng tiªu dïng cho toμn CBCNV cña Liªn hiÖp t¹i ®©y. Do nhiÖm vô më
réng ®Þa bμn ho¹t ®éng ®Ó phï hîp víi sù ph¸t triÓn kinh tÕ cña c¶ níc,
nªn Tæng c«ng x©y dùng c«ng tr×nh giao th«ng 8 ®· chuyÓn phÇn lín
c¸c ®¬n vÞ thμnh viªn vÒ níc. V× vËy, chøc n¨ng, nhiÖm vô cña xÝ
nghiÖp còng ®îc chuyÓn sang x©y dùng c¬ b¶n GTVT theo quyÕt
®Þnh sè 69/Q§-TTCB-L§ ngμy 9/1/1992, ®æi tªn xÝ nghiÖp s¶n xuÊt
vμ dÞch vô 8 thμnh C«ng ty x©y dùng vμ s¶n xuÊt dÞch vô, sau nμy
thμnh C«ng ty x©y dùng c«ng tr×nh giao th«ng 892 theo quyÕt ®Þnh sè
1036/TCCB-L§ ngμy 27/5/1993 cña Bé trëng Bé GTVT.
1.3- C¬ cÊu tæ chøc cña C«ng ty
C¬ cÊu tæ chøc cña C«ng ty ®îc thÓ hiÖn qua s¬ ®å sau:
* Chøc n¨ng, nhiÖm vô , quyÒnh¹n c¸c phßng ban:
1.3.1- Phßng hμnh chÝnh
1.3.1.1- Chøc n¨ng
Phßng hμnh chÝnh C«ng ty lμ phßng tham mu vμ tæ chøc thùc
hiÖn trong c¸c lÜnh vùc: qu¶n lý v¨n phßng giao dÞch víi kh¸ch ®Õn lμm
viÖc, néi quy c¬ quan, gi÷ g×n trËt tù, an ninh trong c¬ quan trong khi
lμm viÖc vμ phôc vô ¨n ë, sinh ho¹t t¹i c¬ quan C«ng ty.
1.3.1.2- NhiÖm vô, quyÒn h¹n
+ Tham mu gióp viÖc cho l·nh ®¹o C«ng ty trong lÜnh vùc giao
dÞch quan hÖ víi kh¸ch ®Õn lμm viÖc.
34
- 35. + Tæ chøc thùc hiÖn c¸c c«ng viÖc lÔ tÕt, th¨m hái, tæ chøc héi
nghÞ cña C«ng ty.
+ TruyÒn ®¹t chØ ®¹o cña l·nh ®¹o C«ng ty vμ sao göi c«ng ¨n,.
chØ thÞ cña cÊp trªn tíi c¸c ®¬n vÞ kÞp thêi.
+ Duy tr× thùc hiÖn néi quy, néi vô c¬ quan, giê giÊc lμm viÖc,
gi÷ g×n an toμn vμ vÖ sinh s¹ch sÏ n¬i lμm viÖc.
+ Phô vô CBCNV khèi c¬ quan C«ng ty ¨n gi÷a ca, ch¨mlo ®êi
sèng vËt chÊt, tinh thÇn, søc khoÎ cho CBCNV.
+ Qu¶n lý tμi s¶n: ®Êt ®ai, thiÕt bÞ, dông cô lμm viÖc, sinh ho¹t
t¹i trô së cña C«ng ty vμ c¸c dông cô do C«ng ty cÊp cho c¸c ®¬n vÞ .
+ Gi÷ g×n xe m¸y, xe ®¹p cho CBCNV vμ kh¸ch ®Õn lμm viÖc t¹i
trô së C«ng ty.
+ Mua s¾m thiÕt bÞ, dông cô hμnh chÝnh vμ v¨n phßng phÈm.
+ Theo dâi c«ng v¨n ®i, ®Õn ®óng, kÞp thêi vμ lu trc theo mÉu
sæ s¸ch quy ®Þnh, qu¶n lý c«ng v¨n tμi liÖu vμ c¸c lo¹i con dÊu cña
C«ng ty.
1.3.2- Phßng tæ chøc c¸n bé - lao ®éng
1.3.2.1- Chøc n¨ng
Phßng tæ chøc c¸n bé - lao ®éng lμ tæ chøc thuéc bé m¸y qu¶n lý
cña c«ng ty, cã chøc n¨ng tham mu vμ tæ chøc thùc hiÖn c«ng t¸c tæ
chøc c¸n bé, tæ chøc lao ®éng, tiÒn l¬ng, tiÒn thëng, chÕ ®é chÝnh
s¸ch, thanh tra ph¸p chÕ, thi ®ua khen thëng, kû luËt vμ mét sè vÊn ®Ò
kh¸c liªn quan ®Õn ngêi lao ®éng.
1.3.2.2- NhiÖm vô, quyÒn h¹n
+ Tham mu cho Gi¸m ®èc trong viÖc x©y dùng bé m¸y qu¶n lý tæ
chøc phï hîp.
+ X©y dùng ®iÒu lÖ, quy chÕ ®Ó ®iÒu hμnh s¶n xuÊt.
+ Tham mu c¸c thñ tôc ®Ò nghÞ xÕp h¹ng doanh nghiÖp.
+ Tham mu vÒ viÖc quy ho¹ch c¸n bé, bè trÝ, x¾p xÕp, thuyªn
chuyÓn vμ c¸c c«ng t¸c thuéc lÜnh vùc tæ chøc c¸n bé.
35
- 36. + lμ thμnh viªn thêng trùc trong c«ng t¸c khen thëng, kû luËt. CÇn
®Ò xuÊt ngay, kÞp thêi c¸c trêng hîp khen thëng kû luËt.
+ Phèi hîp víi Ban thanh tra nh©n d©n, trëng ban kiÓm tra, §¶ng
uû, c«ng ®oμn ®Ó xem xÐt c¸c khiÕu n¹i, tè c¸o, kiÕn nghÞ cña
CBCNV.
+ Qu¶n lý CBCNV trong c¸c d¹ng hîp ®ång lao ®éng kh«ng thêi
h¹n, x¸c ®Þnh thêi h¹n tõ 1-3 n¨m; lμm c¸c thñ tôc tiÕp nhËn, thuyªn
chuyÓn vμ gi¶i quyÕt c¸c chÕ ®é ®èi víi c¸c ®èi tîng trªn theo ph©n
c«ng cña Tæng C«ng ty.
+ Híng dÉn c¸c ®¬n vÞ s¶n xuÊt lμm c¸c thñ tôc t¹m tuyÓn, hîp
®ång lao ®éng ng¾n h¹n
+ Qu¶n lý tiÒn l¬ng c«ng nh©n thuª, kho¸n, hîp ®ång ng¾n h¹n
cña c¸c ®éi s¶n xuÊt.Tr×nh Gi¸m ®èc C«ng ty xÐt duyÖt c¸c ®Þnh møc,
®¬n gi¸ ¸p dông ®èi víi lao ®éng thuª ngoμi.
+ LËp kÕ ho¹ch vμ triÓn khai c«ng t¸c ®μo t¹o, häc tËp, n©ng cao
tr×nh ®é cho CBCNV. Rμ xÐt, ®Ò nghÞ n©ng l¬ng, n©ng bËc cho
CBCNV trong toμn C«ng ty.
+ X©y dùng c¸c ®¬n gi¸ tiÒn l¬ng, ®Þnh møclao ®éng néi bé.
+ Tham mu, gi¶i quyÕt c¸c chÕ ®é chÝnh s¸ch cho CBCNV trong
C«ng ty nh: hu trÝ, mÊt søc, nghØ phÐp, nghØ èm, tai n¹n lao ®éng.
+ Lμm thñ tôc cÊp sæ BHXH, sæ lao ®éng vμ duyÖt cÊp thÎ
BHYT cho c¸n bé c«ng nh©n viªn.
+ LËp kÕ ho¹ch vμ trùc tiÕp mua s¾m dông cô phßng hé lao
®éng, b¶o hé lao ®éng cho CBCNV.
+ Tham mu, ®Ò xuÊt c¸c h×nh thøc khen thëng, kû luËt trong
toμn C«ng ty.
+ Thèng kª nh©n sù, tiÒn l¬ng, b¸o c¸o t×nh h×nh thùc hiÖn kÕ
ho¹ch nh©n sù, tiÒn l¬ng lªn Tæng c«ng ty theo lÞch quy ®Þnh .
1.3.3- Phßng kÕ ho¹ch - kü thuËt:
1.3.3.1- Chøc n¨ng:
36
- 37. Phßng kÕ ho¹ch - kü thuËt lμ tæ chøc bé m¸y qu¶n lý cña C«ng
ty, cã chøc n¨ng tham mu vμ tæ chøc thùc hiÖn c¸c vÊn ®Ò vÒ kÕ
ho¹ch s¶n xuÊt, h¹ch to¸n kinh doanh, qu¶n lý kü thuËt vμ chÊt lîng c¸c
c«ng tr×nh thi c«ng, tham mu chÝnh trong c«ng t¸c ®Çu t, gi¸ c¶ hîp
®ång kinh tÕ, chØ ®¹o vμ ®iÒu hμnh mäi mÆt s¶n xuÊt kinh doanh vμ
qu¶n lý kü thuËt cña Gi¸m ®èc C«ng ty.
1.3.3.2- NhiÖm vô - quyÒn h¹n
+ Tham m cho Gi¸m ®èc C«ng ty viÖc x©y dùng kÕ ho¹ch s¶n
xuÊt kinh doanh hμng n¨m, hμng quý, hμng th¸ng, hμng kú c¨n cø theo
nhiÖm vô cña Tæng C«ng ty giao vμ n¨ng lùc cña C«ng ty tù khai th¸c.
+ LËp c¸c chØ tiªu kinh tÕ kü thuËt theo biÓu mÉu quy ®Þnh vμ
ph©n tÝch ra tõng h¹ng môc, bãc t¸ch dù to¸n ®Ó ph©n khai nhiÖm vô
cho c¸c phßng tham mu kh¸c vÒ: KÕ ho¹ch vËt t, kÕ ho¹ch xe m¸y thiÕt
bÞ, kÕ ho¹ch lao ®éng tiÒn l¬ng, kÕ ho¹ch tμi chÝnh...
+ T×m kiÕm, khai th¸c viÖc lμm, lËp hå s¬ ®Êu thÇu c¸c dù ¸n trªn
c¬ së khèi lîng c«ng viÖc ®îc trªn giao vμ tù khai th¸c, tr×nh l·nh ®¹o
C«ng ty triÓn khai, giao kho¸n cho c¸c ®éi s¶n xuÊt.
+ LËp phiÕu kho¸n cho c¸c ®éi s¶n xuÊt theo quy chÕ kho¸n ®éi
cña C«ng ty ®· ban hμnh. ThiÕt kÕ b¶n vÏ thi c«ng c¸c h¹ng môc c«ng
tr×nh mμ C«ng ty thùc hiÖn.
+ Theo dâi, kiÓm tra, ®«n ®èc tiÕn ®é s¶n xuÊt theo lÞch quy
®Þnh. Tham gia chØ ®¹o c¸c ®¬n vÞ s¶n xuÊt trong viÖc nghiÖm thu,
thanh quyÕt to¸n vμ lËp phiÕu gi¸ thanh to¸n c«ng tr×nh.
+ Theo dâi, kiÓm tra, ®«n ®èc trong viÖc qu¶n lý chÊt lîng kü
thuËt c«ng tr×nh do C«ng ty thi c«ng. X©y dùng c¸c quy tr×nh, quy
ph¹m trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt.
+ B¸o c¸o thêng xuyªn viÖc thùc hiÖn c«ng t¸c kÕ ho¹ch s¶n xuÊt
kinh doanh vμ c«ng t¸c kü thuËt, lËp b¸o c¸o hμng kú theo biÓu mÉu
quy ®Þnh cña Tæng c«ng ty.
+ Gi÷ g×n bÝ mËt trong kinh doanh cña C«ng ty.
37
- 38. + Híng dÉn c¸c c¸n bé kü thuËt cña phßng vμ c¸n bé kü thuËt thi
c«ng cña c¸c ®¬n vÞ s¶n xuÊt, nghiªn cøu kü b¶n vÏ thiÕt kÕ, lËp ph-
¬ng ¸n biÖn ph¸p thiÕt lÕ thi c«ng c¸c c«ng tr×nh.
+ Gi¸m s¸t vμ chØ ®¹o c¸c ®¬n vÞ thi c«ng ®¶m b¶o c¸c yªu cÇu
vÒ chÊt lîng, kü thuËt vμ an toμn lao ®éng.
+ Tæ chøc ®i nghiÖm thu t¹i c«ng tr×nh hμng th¸ng ®Ó cËp nhËt
sè liÖu chÝnh x¸c.
+ Quan hÖ víi chñ ®Çu t, Ban qu¶n lý dù ¸n, c¸c c¬ quan h÷u
quan kh¸c cã liªn quan ®Õn c«ng tr×nh, dù ¸n.
+ Lu tr÷ hå s¬ b¶n vÏ, phèi hîp cïng ®¬n vÞ thi c«ng lËp hå s¬
hoμn c«ng.
1.3.4- Phßng Tμi chÝnh - KÕ to¸n
1.3.4.1- Chøc n¨ng
Phßng tμi chÝnh - kÕ to¸n lμ tæ chøc thuéc bé m¸y qu¶n lý cña
C«ng ty, cã chøc n¨ng tham mu vμ tæ chøc thùc hiÖn c«ng t¸c tμi
chÝnh kÕ to¸n theo ph¸p luËt cña Nhμ níc vμ yªu cÇu s¶n xuÊt kinh
doanh cña C«ng ty nh»m khai th¸c, huy ®éng, ®¸p øng kÞp thêi vμ sö
dông vèn s¶n xuÊt kinh doanh cã hiÖu qu¶ nhÊt.
1.3.4.2- NhiÖm vô, quyÒn h¹n
+ X©y dùng kÕ ho¹ch tμi chÝnh nh»m ®¸p øng kÞp thêi cho s¶n
xuÊt kinh doanh.
+ Cô thÓ ho¸ trong viÖc t¹o nguån vèn cho C«ng ty nh: vèn Nhμ
níc, vèn vay, vèn tù cã, vèn huy ®éng tõ c¸c nguån kh¸c...
+ X©y dùng kÕ ho¹ch thu, chi tμi chÝnh hμng th¸ng, quý, n¨m cho
C«ng ty.
+ Tæ chøc c«ng t¸c kÕ to¸n trong C«ng ty, lËp, thu thËp, kiÓm tra
c¸c chøng tõ, lu©n chuyÓn chøng tõ, më sæ, ghi sæ, cung cÊp sè liÖu,
tμi liÖu, lËp b¸o c¸o tμi chÝnh, b¶o qu¶n lu tr÷ chøng tõ, sæ s¸ch, tμi
liÖu... cña C«ng ty vμ c¸c ®¬n vÞ s¶n xuÊt trùc thuéc.
38
- 39. + ChØ ®¹o, kiÓm tra, ®«n ®èc c¸c ®¬n vÞ s¶n xuÊt thùc hiÖn
c«ng t¸c tμi chÝnh kÕ to¸n theo quy chÕ kho¸n ®éi cña C«ng ty.
+ KiÓm tra thêng xuyªn viÖc sö dông vèn t¹m øng cña C«ng ty
cho c¸c ®¬n vÞ s¶n xuÊt thi c«ng. KiÓm tra, gi¸m s¸t ®Õn tõng c«ng
tr×nh vμ cã biÖn ph¸p thÝch øng, hoÆc t¹m dõng viÖc cung cÊp vèn
®èi víi c¸c ®¬n vÞ kh«ng sö dông ®óng môc tiªu cña ®ång vèn, kh«ng
b¸o c¸o hoμn vay, kh«ng chøng tõ ®óng lÞch quy ®Þnh.
+ lËp b¸o c¸o quyÕt to¸n hμng kú theo quy ®Þnh göi c¸c c¬ quan:
thuÕ, Ng©n hμng vμ Phßng Tμi chÝnh kÕ to¸n cña Tæng c«ng ty.
+ Ph©n tÝch ho¹t ®éng kinh tÕ cña C«ng ty, chØ ra nh÷ng hiÖu
qu¶ hoÆc tån t¹i ë tõng c«ng tr×nh.
+ So¹n th¶o c¸c v¨n b¶n híng dÉn viÖc thùc hiÖn quy chÕ, quy
tr×nh nghiÖp vô, nhËn b¸o c¸o nghiÖp vô kÕ to¸n cña c¸c ®¬n vÞ s¶n
xuÊt kÞp thêi, ®óng h¹n vμ tæng hîp b¸o c¸o khi l·nh ®¹o yªu cÇu.
+ Phèi hîp víi c¸c phßng nghiÖp vô C«ng ty chØ ®¹o tèt viÖc thùc
hiÖn quy chÕ qu¶n lý cÊp ®éi cu¶ Tæng c«ng ty.
+ Lu tr÷, b¶o qu¶n c¸c chøng tõ, gi÷ g×n bÝ mËt c«ng t¸c kÕ to¸n
vμ thùc hiÖn kiÓm tra, gi¸m s¸t c¸c ho¹t ®éng b»ng tiÒn cña C«ng ty
theo ph¸p luËt hiÖn hμnh cña Nhμ níc.
1.3.5- Phßng thiÕt bÞ - VËt t
1.3.5.1- Chøc n¨ng
Phßng thiÕt bÞ - vËt t lμ tæ chøc bé m¸y qu¶n lý cña C«ng ty, cã
chøc n¨ng tham mu vμ tæ chøc thùc hiÖn trong lÜnh vùc ®Çu t mua
s¾m, qu¶n lý vËt t, xe m¸y thiÕt bÞ nh»m khai th¸c cã hiÖu qu¶ nhÊt
kh¶ n¨ng sö dông vËt t thiÕt bÞ vμ b¶o qu¶n, b¶o dìng, söa ch÷a kÞp
thêi kÐo dμi tuæi thä thiÕt bÞ ®Ó t¨ng hiÖu qu¶ vèn ®Çu t trong s¶n
xuÊt kinh doanh.
1.3.5.2- NhiÖm vô, quyÒnh¹n
39
- 40. + Tham mu cho Gi¸m ®èc trong viÖc quyÕt ®Þnh ®Çu t mua
s¾m, qu¶n lý khai th¸c, sö dông thiªt bÞ, söa ch÷a, b¶o dìng kÐo dμi
tuæi thä, t¨ng hiÖu qu¶ sö dông.
+ Phèi hîp chÆt chÏ víi c¸c phßng tham mu vμ c¸c ®¬n vÞ s¶n
xuÊt ®Ó gi¶i quyÕt tÊt c¶ c¸c vÊn ®Ò vÒ xe m¸y, thiÕt bÞ, ®¸p øng kÞp
thêi vμ hiÖu qu¶ nhÊt cho s¶n xuÊt kinh doanh cña C«ng ty.
+ Qu¶n lý chÆt chÏ hå s¬ kü thuËt toμn bé xe m¸y, thiÕt bÞ cña
C«ng ty theo mÉu qu¶n lý tμi s¶n cè ®Þnh.
+ So¹n th¶o c¸c quy chÕ, quy ®Þnh vËn hμnh vμ b¶o dìng, söa
ch÷a, thay thøª phô tïng ®Ó c¸c ®éi s¶n xuÊt vμ thî l¸i xe, l¸y m¸y thùc
hiÖn.
+ Phèi hîp víi c¸c phßng tham mu ®Ó x©y dùng ®¬n gi¸ xa m¸y,
xe m¸y ¸p dông trong néi bé C«ng ty.
+ Thùc hiÖn ®Çy ®ñ thñ tôc quy ®Þnh khi bªn giao thiªt bÞ xe
m¸y cho ®¬n vÞ sö dông hoÆc kh¸ch hμng theo quy chÕ qu¶n lý xe
m¸y thiÕ bÞ.
+ §¶m b¶o cung cÊp vËt t, phô tïng thay thÕ kÞp thêi phôc vô s¶n
xuÊt, ®¶m b¶o chÊt lîng vμ c¸c thñ tôc mua b¸n, cã sù kiÓm tra, gi¸m s¸t
cña Phßng tμi chÝnh - kÕ to¸n vμ Phßng kÕ ho¹ch kü thuËt.
+ KHi xe m¸y, thiÕt bÞ háng ph¶i kiªm tra chÝnh x¸c, lËp dù to¸n
chi phÝ söa ch÷a ®Ó tr×nh duyÖt vμ tæ chøc thùc hiÖn ®Ó söa ch÷a
nhanh, ®¶m b¶o chÊt lîng.
+ Phèi hîp víi Phßng TCCB-L§ ®Ó thùc hiÖn nhiÖm vô ®μo t¹o,
n©ng cao tay nghÒ, thi gi÷ bËc, n©ng bËc, h¹ bËc ®èi víi c«ng nh©n kü
thuËt: l¸i xe, l¸i m¸y, thî söa ch÷a.
+ Qu¶n lý, lu tr÷ hå s¬ lý lÞch xe m¸y, thiÕt bÞ cña C«ng ty, lËp
tr×nh trªn m¸y vi tÝnh ®Ó tiÖn qu¶n lý, kiÓm tra khi cÇn thiÕt.
40
- 41. Ch¬ng II: VËn dông c¸c chØ tiªu ®¸nh gi¸ kh¶ n¨ng c¹nh tranh vμo thùc
tr¹ng c«ng ty x©y dùng c«ng tr×nh giao th«ng 892
2.1- KÕt qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh cña C«ng ty x©y dùng CTGT 892
B¶ng 1: Mét sè chØ tiªu tμi chÝnh c¬ b¶n
§¬n vÞ tÝnh: §ång
TT ChØ tiªu
2001 2002 2003 % ph¸t triÓn
1 2 3 3/1 3/2
1 Tæng doanh thu 54.557.217.426 89.506.504.249 48.896.655.076 90 55
2 Lîi nhuËn gép 4.649.192.253 13.380.280.422 3.663.373.499 78,8 27,4
3
Lîi nhuËn tõ ho¹t ®éng
kinh doanh
2.863.996.123 4.202.557.187 556.892.913 19,5 13
4 Tæng LN tríc thuÕ 462.789.217 4.041.551.748 521.000.000 113 13
5 Nép ng©n s¸ch 1.295.510.556 2.107.074.235 2.601.748.581 200,8 123,5
6 Thu nhËp hμng th¸ng 930.000 1.010.000 1.296.000 140 127
7
Tû suÊt LN/doanh thu
(%) (4/1)
0,85(%)=0,0085 4,5 (%)=0,045
1,07(%)
= 0,0107
126 23,7
B¶ng II: B¶ng tæng gi¸ trÞ s¶n lîng cña c«ng ty XDCTGT 892
TT
H¹ng môc c«ng
tr×nh
2001 2002 2003 % ph¸t triÓn
1 2 3 3/1 3/2
A Gi¸ trÞ s¶n lîng x©y l¾p 60.578.000.000 92.136.905.000 55.160.000.000 91 59,9
I
C«ng tr×nh XDCB trong
ngμnh GTVT
60.578.000.000 92.136.905.000 55.160.000.000 91 59,9
a
C¸c c«ng tr×nh th¾ng
thÇu
48.815.000.000 85.426.605.000 51.088.000.000 105 59,8
1 Do Tæng c«ng ty giao 44.788.000.000 60.602.000.000 34.881.000.000 77,9 57,6
2 Do C«ng ty ®Êu thÇu 4.027.000.000 24.824.605.000 16.207.000.000 402 65,3
b
C«ng tr×nh chØ ®Þnh
thÇu
11.763.000.000 6.710.300.000 4.072.000.000 35 60,7
41
- 42. 1 Do Tæng c«ng ty giao 2.461.000.000 6.710.300.000
2 Do C.ty ®îc chØ ®Þnh 9.302.000.000 4.072.000.000 43,8
II
C«ng tr×nh XDCB ngoμi
ngμnh GTVT
Tæng GTSL 60.578.000.000 92.136.905.000 55.160.000.000 91 59,9
Th«ng qua c¸c chØ tiªu cña C«ng ty tõ n¨m 2001 ®Õn n¨m 2003,
ta thÊy qu¸ tr×nhho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña C«ng ty kh«ng tèt
l¾m v×:
- Tæng doanh thu vÒ b¸n hμng vμ cung cÊp dÞch vô cña C«ng ty
trong n¨m 2003 võa qua b»ng 90% doanh thu tõ n¨m 2001 vμ b¨ngf 35%
n¨m 2002. §iÒu ®ã cho thÊy doanh thu gi¶m sót ®¸ng kÓ.
- Lîi nhuËn gép n¨m 2003 b»ng 78,8% n¨m 2001 vμ b»ng 27,4%
n¨m 2002.
- Lîi nhuËn thuÇn tõ ho¹t ®éng kinh doanh cña n¨m 2003 b»ng
19,5% n¨m 2001 vμ b»ng 13% n¨m 2002.
- Tæng lîi nhuËn tríc thuÕ n¨m 2003 b»ng 113% n¨m 2001, nhng
chØ b»ng 13% n¨m 2002.
- Nép ng©n s¸ch Nhμ níc n¨m 2003 b»ng 100,8% n¨m 2001 vμ
b»ng 123,5% n¨m 2002.
- Tuy nhiªn, thu nhËp b×nh qu©n th¸ng cña c¸n bé c«ng viªn trong
c«ng ty l¹i t¨ng, n¨m 2003 b»ng 140% n¨m 2001 vμ b»ng 127% n¨m
2002.
- Tæng gi¸ trÞ s¶n lîng n¨m 2003 b»ng 91% n¨m 2001, nhng chØ
b»ng 59,9% n¨m 2002.
Qua sè liÖu thèng kª vÒ kÕt qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh cña C«ng
ty XDCTGT 892 ta thÊy n¨m 2002 cã kÕt qu¶ vît tréi so víi n¨m 2001 c¶
vÒ tæng gi¸ trÞ s¶n lîng, doanh thu, lîi nhuËn tríc thuÕ... Tuy nhiªn c«ng
ty l¹i kh«ng gi÷ ®îc ®μ ph¸t triÓn trªn. V× n¨m 2003 l¹i gi¶m sót c¶ vÒ
42
- 43. tæng gi¸ trÞ s¶n lîng, doanh thu, lîi nhuËn tríc thuÕ... so víi n¨m 2002m,
thËm chÝ n¨m 2003 cßn thÊp h¬n c¶ n¨m 2001.
B¶ng III: B¶ng tæng hîp c¸c c«ng tr×nh ®· tróng thÇu cña c«ng ty x©y
dùng CTGT 892 trong 3 n¨m
N¨m 2001-2002
§¬n vÞ tÝnh: TriÖu ®ång
1
Tªn c«ng tr×nh tróng
thÇu
Gi¸ trÞ
H§
Thêi gian
thi c«ng
Tªn c¬ quan ký hîp
®ång
Tªn níc
1
Thi c«ng chuyÓn tiÕp H§
quèc lé 7B Lμo
30.127 1/1999-8/2002
BQLDA qu¶n lý 7B
CHDCND Lμo
Lμo
2
TiÕp tôc thùc hiÖn H§3,
Hμ Néi - L¹ng S¬n
54.133
QuyÕt to¸n c«ng
tr×nh
Ban §HDA-H§3, quèc
lé 5
ViÖt Nam
3
TiÕp tôc dù ¸n ADB2-A1,
Hμ Néi-L¹ng S¬n
31.000 7/1999-6/2003
Ban §HDA-ADB2, TCT
XDCT8
ViÖt Nam
4
§êng §«ng Hμ - Qu¶ng
Ng·i (H§2-QL1)
86.053 9/2000-6/2003
Ban §HDA-HPR2 TCT
XDCT
ViÖt Nam
5
§êng Håi Xu©n - TÐn TÇn
- Thanh Ho¸
17.600 12/2001-2/2003
BQLDA giao th«ng
Thanh Ho¸
ViÖt Nam
6
Dù ¸n ®êng HCM hîp ®ång
D17
21.653 11/2001-4/2003
Ban QLDA §êng Hå
ChÝ Minh
ViÖt Nam
7
§êng GT huyÖn Yªn Thμnh
- NghÖ An
5.200 12/2001-10/2004 UBND huyÖn ViÖt Nam
8
§êng Hå Tïng MËu - TP
Vinh - NghÖ An
4.850 10/2002-6/2003
BQLDA c«ng viªn TP
Vinh
ViÖt Nam
9
§êng vμnh ®ai III
Km25+150-Km27
20.000 10/2002-12/2003 TCT XDCTGT 8 ViÖt Nam
43
- 44. N¨m 2003
§¬n vÞ tÝnh: TriÖu ®ång
TT
Tªn c«ng tr×nh
tróng thÇu
Gi¸ trÞ
H§
Thêi gian
thi c«ng
Tªn c¬ quan ký hîp
®ång
Tªn níc
1
§êng §«ng Hμ -Qu¶ng
Ng·i -H§2 (Cty 892)
43.420
9/12/2000 Ban §HDA HPR2 - Q1
TCTXDCT 8
ViÖt Nam
2
Bæ sung H§ §«ng Hμ -
Qu¶ng Ng·i
47.655 ViÖt Nam
3
§êng vμnh ®ai III
Km25+150-km27
20.000
105/KTKH
8/8/2002
TCT XDCTGT 8 ViÖt Nam
4 §êng Hå ChÝ Minh (D17) 21.653
1/5/2001 Ban QLDA ®êng HCM -
Bé GTVT
ViÖt Nam
5
C¸p quang ®êng Hå ChÝ
Minh (D17)
1.343
16/4/2003
Ban QLDA khu vùc 1 ViÖt Nam
6
§êng Hå Tïng MËu T.P
hè Vinh - NghÖ An
4.824
9/7/2002 Ban qu¶n lý c«ng viªn
thμnh phè Vinh
ViÖt Nam
7
Quèc lé 6, ®o¹n Hoμ
B×nh-S¬n La
7.800
10/3/2003 Ban QLDA gãi thÇu 2,
QL 6
ViÖt Nam
8
§êng 545 NghÖ An
km18+23-km27
5.083
17/2/2003 ban QLDA giao th«ng
NghÖ An
ViÖt Nam
9 §êng 12B Hoμ B×nh 3.051 13/8/2003 Së GTVT Hoμ B×nh ViÖt Nam
10
§êng HCC - c¶ng hμng
kh«ng Vinh
2.892
530/KH2003
C«ng ty XDCTGT116 ViÖt Nam
11
§êng Th¬ng LiÒng -
®ång D»m - Ba Chi -
Qu¶ng Ng·i
392
12/8/2003 BQLDA c«ng tr×nh
huyÖn Ba Chi -Qu¶ng
Ninh
ViÖt Nam
B¶ng IV: Mét sè chØ tiªu tμi chÝnh c«ng ty
§VT: §ång
TT ChØ tiªu 2001 2002 2003
1 Tμi s¶n lu ®éng 57.762.337.95
7
79.561.153.07
8
43.807.690.57
0
44
- 45. 2 TiÒn mÆt 217.130.340 470.187.017 140.987.586
3 Hμng tån kho 26.222.036.57
0
27.503.291.19
8
6.377.015.541
4 Nî ng¾nh¹n 84.369.852.54
1
82.444.502.46
1
47.541.518.14
2
5 Doanh thu 54.557.217.42
6
89.506.504.24
9
48.896.655.07
6
6 Lîi nhuËn tríc thuÕ 462.789.217 4.041.551.748 521.000.000
7 Vèn s¶n xuÊt kinh doanh 69.866.569.69
9
91.505.251.98
3
64.234.262.99
0
B¶ng V: mét sè chØ tiªu vÒ kh¶ n¨ng thanh to¸n cña c«ng ty
TT ChØ tiªu C«ng thøc 2001 2002 2003
HÖ sè thanh to¸n hiÖn
hμnh
TSL§ - hμng tån kho
Nî ng¾n h¹n
0,37 0,63 0,79
2 HÖ sè thanh to¸n nhanh TSC§/nî ng¾n h¹n 0,685 0,963 0,921
3 HÖ sè thanh to¸n tøc thêi TiÒn mÆt/Nî NH 0,0025 0,005
7
0,003
0
4 HÖ sè doanh lîi LN tríc thuÕ/doanh thu 0,0085 0,045 0,010
7
5 HÖ sè doanh lîi LN tríc thuÕ/vèn SXKD 0,0066 0,044 0,008
1
- Qua b¶ng trªn ta thÊy hÖ sè thanh to¸n hiÖn hμnh qua 3 n¨m
ngμy cμng t¨ng vμ hÖ sè thanh to¸n tøc thêi.
- HÖ sè thanh to¸n nhanh n¨m 2003 lín h¬n n¨m 2001 nhng nhá
h¬n n¨m 2002.
- Kh¶ n¨ng sinh lîi cña C«ng ty n¨m 2001 lμ 0,85%, n¨m 2002 lμ
4,5% vμ n¨m 2003 lμ 1,07%.
- Tû lÖ lîi nhuËn trªn vèn s¶n xuÊt kinh doanh
+ N¨m 2002: 1 ®ång vèn s¶n xuÊt ®em l¹i 0,0066 ®ång lîi nhuËn.
+ N¨m 2002: 1 ®ång vèn s¶n xuÊt ®em l¹i 0,044 ®ång lîi nhuËn
+ N¨m 2003: 1 ®ång vèn s¶n xuÊt ®em l¹i 0,0081 ®ång lîi nhuËn
45
- 46. 2.2- C¸c nh©n tè ¶nh hëng ®Õn kh¶ n¨ng c¹nh tranh cña c«ng ty x©y
dùng c«ng tr×nh giao th«ng 892
2.2.1- Nh©n tè vÒ m«i trêng ho¹t ®éng
2.2.1.1- Quy chÕ, chÝnh s¸ch cña ChÝnh phñ
C¸c Quy chÕ, chÝnh s¸ch cña ChÝnh phñ lμ yÕu tè quan träng
x¸c lËp m«i trêng cho doanh nghiÖp ho¹t ®éng, cã thÓ t¹o ra c¸c c¬ héi
hoÆc nguy c¬ ®èi víi doanh nghiÖp.
Khung ph¸p luËt kinh doanh cho c¸c doanh nghiÖp ë ViÖt Nam cã
sù kh¸c biÖt lín. C¹nh tranh gi÷a c¸c doanh nghiÖp kh«ng thÓ b×nh
®¼ng, c«ng b»ng khi ngay tõ trong quy ®Þnh cña Nhμ níc ®· cã sù
ph©n biÖt ®èi xö theo h×nh thøc së h÷u.
ë ViÖt Nam, c¸c doanh nghiÖp thuéc së h÷u Nhμ níc ®îc chñ tr-
¬ng, duy tr× vÞ trÝ chñ ®¹o nªn ®îc hëng nhiÒu u ®·i trong rÊt nhiÒu
lÜnh vùc nh: Ngμnh nghÒ kinh doanh, vèn, ®Êt ®ai, th©m nhËp thÞ tr-êng,
thanh lý, ph¸ s¶n... Nhng nh÷ng doanh nghiÖp nμy còng bÞ rμng
buéc vÒ: thμnh lËp, tæ chøc, qu¶n lý, thùc hiÖn c¸c chÝnh s¸ch x· héi.
Doanh nghiÖp cã vèn níc ngoμi th× ®îc hëng u ®·i vÒ thuÕ, cßn
trong c¸c lÜnhvùc kh¸c l¹i bÞ h¹n chÕ kh¸ chÆt chÏ. Doanh nghiÖp ngoμi
quèc doanh ë ViÖt Nam ë vμo vÞ trÝ Ýt thuËn lîi nhÊt. Doanh nghiÖp
cña tæ chøc vμ tæ chøc chÝnh trÞ x· héi thùc tÕ ho¹t ®éng nh
doanhnghiÖp thuéc së h÷u Nhμ níc nhng thiÕu ph¸p luËt ®iÒu chØnh.
HiÖn nay, viÖc ¸p dông h×nh thøc ®Êu thÇu réng r·i ®ßi hái tÊt
c¶ c¸c doanh nghiÖp trong ngμnh x©y dùng GTVT ph¶i chó träng ®Ó
n©ng cao tÝnh c¹nh tranh vμ tÝnh hiÖu qu¶ trong c«ng t¸c ®Êu thÇu.
Thùc tÕt c¸c quy chÕ, chÝnh s¸ch cña ChÝnh phñ võa cã t¸c
®éng thóc ®Èy, võa cã t¸c ®éng h¹n chÕ ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh
doanh cña c¸c doanh nghiÖp ë mét khÝa c¹nh nμo ®Êy. NÕu hÖ thèng
ph¸p luËt thiÕu hoμn chØnh: LuËt khung vμ nh÷ng nguyªn t¾c chung
thiÕu cô thÓ, híng dÉn thi hμnh chËm, chång chÐo vμ thiÕu nhÊt qu¸n,
luËt ®iÒu chØnh ®i sau thùc tiÔn kinh tÕ... th× sÏ cã kh«ng Ýt hμnh vi
46
- 47. kinh doanh “Kh«ng cã mét hμnh lang ph¸p lý ®Çy ®ñ”. §ã lμ m«i trêng
thuËn lîi cho nh÷ng hμnh vi c¹nh tranh kh«ng lμnh m¹nh ph¸t sinh vμ
ph¸t triÓn.
C¹nh tranh ®ang mang tÝnh toμn cÇu, muèn “hoμ nhËp mμ
kh«ng hoμ tan” th× cÇn t¹o mäi ®iÒu kiÖn cho c¸c doanh nghiÖp ViÖt
Nam n©ng cao n¨ng lùc c¹nh tranh ë trong níc. Tõ ®ã cã thÓ v¬n ra vμ
®øng v÷ng trªn thÞ trêng níc ngoμi.
2.2.1.2- C¸c ®èi thñ c¹nh tranh
X©y dùng c¬ së h¹ tÇng lμ mét lÜnh vùc thu hót nhiÒu C«ng ty
x©y dùng trong vμ ngoμi níc tham gia. C¹nh tranh trªn thÞ trêng x©y
dùng diÔn ra ngμy cμng gay g¾t. §èi thñ c¹nh tranh ngμy mét nhiÒu, cã
thÓ chia thμnh c¸c nhãm:
- C¸c doanh nghiÖp x©y dùng trong níc.
- C¸c doanh nghiÖp x©y dùng níc ngoμi
- C¸c ®èi thñ c¹nh tranh tiÒm Èn
* C¹nh tranh víi c¸c doanh nghiÖp trong níc
Víi ®Þnh híng chiÕn lîc lμ ph¸t triÓn æn ®Þnh, ®a ph¬ng ho¸, ®a
d¹ng ho¸ vμ tiÕn tíi héi nhËp khu vùc vμ thÕ giíi trong t¬ng lai, hiÖn t¹i
C«ng ty x©y dùng CTGT 892 ®ang ph¶i ®èi mÆt víi mét thÞ trêng c¹nh
tranh gay g¾t trong x©y dùng c¬ b¶n nãi chung vμ trong x©y dùng
GTVT nãi riªng. §Æc biÖt lμ c¸c C«ng ty thuéc Tæng c«ng ty x©y dùng
c«ng tr×nh giao th«ng 1, 4, 5, 6, ngoμi ra cßn rÊt nhiÒu c¸c ®¬n vÞ ®Þa
ph¬ng kh¸c ®Òu rÊt m¹nh vÒ m¸y mãc thiÕt bÞ, c«ng nghÖ hiÖn ®¹i,
lùc lîng c¸n bé c«ng nh©n giμu kinh nghiÖm.
* C¹nh tranh víi c¸c doanh nghiÖp níc ngoμi:
HiÖn nay ®ang cã rÊt nhiÒu C«ng ty níc ngoμi thuéc nhiÒu quèc
gia kh¸c nhau ho¹t ®éng trªn thi trêng x©y dùng ViÖt Nam.
C¸c C«ng ty níc ngoμi cã u thÕ:
- Kh¶ n¨ng tæ chøc tèt, trang thiÕt bÞ hiÖn ®¹i .
- Tr×nh ®é qu¶n lý tèt.
47
- 48. - Nguån vèn dåi dμo.
Mét sè C«ng ty níc ngoμi ë ViÖt Nam nh tay sai(NhËt) Sam
one(Hμn Quèc), c¸c C«ng ty cña Trung Quèc vμ c¸c quèc gia kh¸c.
Sè c«ng tr×nh mμ C«ng ty XDCTGT 892 th¾ng thÇu ë níc ngoμi
hay th¾ng thÇu khi cã sù tham gia dù thÇu cña c¸c C«ng ty níc ngoμi lμ
rÊt Ýt. N¨m 2001-2002 chØ cã mét dù ¸n: Thi c«ng chuyÓn tiÕp hîp
®ång quèc lé 7B Lμo do Ban qu¶n lý dù ¸n quèc lé 7B, céng hoμ d©n
chñ nh©n d©n Lμo ký hîp ®ång.
§iÒu nμy cho thÊy n¨ng lùc cña C«ng ty trong lÜnh vùc c¹nh tranh
víi c¸c c«ng tu níc ngoμi cßn yÕu kÐm nhiÒu mÆt. Nã cßn ®ßi hái
C«ng ty cÇn ph¶i hoμn thiÖn mäi mÆt vμ nç lùc nhiÒu h¬n n÷a.
* C¸c ®èi thñ c¹nh tranh tiÒm Èn
Lμ ®èi thñ míi tham gia kinh doanh trong ngμnh, cã thÓ lμ yÕu tè
lμm gi¶m lîi nhuËn cña doanh nghiÖp do hä ®a vμo khai th¸c c¸c n¨ng
lùc s¶n xuÊt míi.
HiÖn nay, c¸c c«ng ty níc ngoμi th©m nhËp vμo thÞ trêng ViÖt
Nam theo c¸c c¸ch: Më v¨n phßng ®¹i diÖn ë ViÖt Nam hoÆc hîp t¸c víi
c¸c doanh nghiÖp ë ViÖt Nam, tiÕn tíi h×nh thμnh c¸c liªn doanh.
Bªn c¹nh ®ã lμ sù lín m¹nh cña c¸c C«ng ty ®Þa ph¬ng. C¸c c«ng
ty nμy tuy cha thÓ chiÕm lÜnh thÞ trêng so víi c¸c C«ng ty lín, nhng cã
l¹i cã lîi thÕ khu vùc cÇn ®îc khai th¸c nh: Nguån vËt liÖu ®Þa ph¬ng,
nh©n c«ng lao ®éng phæ th«ng, sù ñng hé cña chÝnh quyÒn ®Þa ph-
¬ng...
2.2.1.3- C¸c nhãm kh¸ch hμng
Kh¸ch hμng cña C«ng ty lμ c¸c nhμ ®Çu t, c¸c c«ng tr×nh mμ
C«ng ty thùc hiÖn chñ yÕu do Nhμ níc ®Çu t vμ do Tæng c«ng ty x©y
dùng c«ng tr×nh 8 giao xuèng. S¾p tíi C«ng ty sÏ tiÕnhμnh thi c«ng mét
sè c«ng tr×nh:
- Quèc lé 6 (km 85-km 87) do C«ng ty liªn doanh ViÖt Lμo ký hîp
®ång.
48
- 49. - §êng Hå ChÝ Minh (D17) km 35 - 162 - km26, do Ban qu¶n lý dù
¸n ®êng Hå ChÝ Minh ký hîp ®ång.
- §êng 545 NghÖ An, do Ban qu¶n lý dù ¸n giao th«ng tØnh NghÖ
An ký hîp ®ång.
- §êng 12B - Hoμ B×nh, do Ban qu¶n lý dù ¸n giao th«ng Hoμ
B×nh ký hîp ®ång.
§Ó tiÕp thÞ, qu¶ng c¸o vμ më réng thÞ trêng, tiÕp cËn víi c¸c chñ
®Çu t níc ngoμi th× C«ng ty x©y dùng c«ng tr×nh giao th«ng 892 ngμy
cμng ph¶i cã c¸c biÖn ph¸p ®Ó n©ng cao uy tÝn vμ chÊt lîng c«ng tr×nh
cña m×nh ®Ó ®¸p øng ngμy cμng tèt h¬n nh÷ng yªu cÇu cña kh¸ch
hμng trong níc vμ ngoμi níc.
2.2.1.4- Nhμ cung cÊp
Nhμ cung cÊp cña C«ng ty chñ yÕu lμ c¸c h·ng, c¸c c«ng ty cung
cÊp trong lÜnh vùc mua b¸n m¸y mãc, thiÕt bÞ, vËt t, nhiªn liÖu vμ cung
cÊp tμi chÝnh.
C¸c nhμ cung cÊp lμ mét trong nh÷ng nh©n tè ¶nh hëng tíi tiÕn
®é, chÊt lîng thi c«ng cña c«ng tr×nh, n¨ng suÊt, t¨ng trëng kinh tÕ. V×
vËy ®Ó lu«n ®îc thuËn lîi, C«ng ty ph¶i thiÕt lËp c¸c mèi quan hÖ tin
cËy víi c¸c nhμ cung cÊp, ®«i khi tæ chøc giao lu v¨n ho¸ - nghÖ thuËt
®Ó cμng thiÕt chÆt mèi quan hÖ vμ ®Ó gióp ®ì nhau khi gÆp khã
kh¨n.
2.2- C¸c yÕu tè néit¹i cña c«ng ty x©y dùng CTGT 892
2.2.2.1- Thùc tr¹ng nguån nh©n lùc cña C«ng ty x©y dùng c«ng
tr×nh giao th«ng 892.
Nh»m t¹o ®iÒu kiÖn hoμ nhËp vμ ®ñ n¨ng lùc c¹nh tranh trong c¬
chÕ thÞ trêng, C«ng ty x©y dùng c«ng tr×nh giao th«ng 892 ph¶i lu«n
lu«n coi träng vÊn ®Ò ®Çu t cho nguån nh©n lùc. V× cã x©y dùng ®îc
nguån nh©n lùc dåi dμo míi cã c¬ së x¸c ®Þnh ®îc quy m« ph¸t triÓn
s¶n xuÊt, ®Çu t ®æi míi c«ng nghÖ, n©ng cao chÊt lîng s¶n phÈm ¸p
dông tiÕn bé khoa häc kü thuËt, ®Èy m¹nh tèc ®é t¨ng trëng. §iÒu nμy
49
- 50. quyÕt ®Þnh ®Õn sù thμnh b¹i cña doanh nghiÖp trong m«i trêng c¹nh
tranh.
B¶ng I: B¸o c¸o lao ®éng quý I n¨m 2004
T
ChØ tiªu
T
Danh môc TS (ngêi)
Trong tæng sè % so
víi TS
N÷ (ngêi) §· ký
H§L§
§· cã
Sè lîng % BHXH
I CB CNV trong danh s¸ch 194 23 11,8 190 140 59,5
1 L·nh ®¹o qu¶n lý C.ty 4 1 25 4 1,2
2 C¸n bé gi¸n tiÕp phßng 26 11 42,3 26 24 8
3 C¸n bé gi¸n tiÕp ®éi 49 3 6,1 49 28 15
4 C«ng nh©n kü thuËt 69 0 69 51 21,2
5 C«ngnh©n phæ th«ng 34 2 5,9 34 21 10,4
6 Lao ®éng kh¸c 12 6 50 12 12 3,7
II L§H§ ng¾n h¹n, vô viÖc 132 40,5
Tæng céng (I+II) 326 23 7,05 140 140 100
B¶ng II: ChÊt lîng c¸n bé kü thuËt nghiÖp vô
Tha
nh
Thu
û
Ngμnh nghÒ ®μo t¹o
Tæng sè
ngêi
Trong tæng sè
N÷
§¶ng
viªn
Th©m niªn
tr×nh ®é
>10 n¨m
Tuæi
®êi >31
I §¹i häc vμ trªn ®¹i häc 47 10 18 17 27
1 Kü s ®êng bé 14 3 1 5
2 Kü s cÇu hÇm 1 1 1 1
3 Kü s m¸y x©y dùng 5 3 4 4
4 Kü s thuû lîi 1 1
5 Kü s c¬ khÝ 1 1
6 Kü s x©y dùng, kiÕn tróc 2 1
7 Kü s ®iÖn tö, tin häc 1
8 Kü s kinh tÕ x©y dùng 9 3 6 6 7
9 Cö nh©n kinh tÕ 1 1
10 Cö nh©n tμi chÝnh 7 3 3 4 4
11 Cö nh©n th¬ng m¹i 3 3 1 2
12 Cö nh©n ngo¹i ng÷ 1
13 Kü s vμ t¬ng ®¬ng kh¸c 1 1 1 1
II Cao ®¼ng 7 0 0 2 2
1 Cao ®¼ng cÇu ®êng 5 2 2
50
- 51. 2 Cao ®¼ng kÕ to¸n, ng©n
hμng
1
3 Cao ®¼ng kh¸c 1
III Trung cÊp 25 5 12 21 22
1 Trung cÊp cÇu ®êng bé 10 5 7 7
2 Trung cÊp x©y dùng 2 2 2
3 Trung cÊp c¬ khÝ 4 3 4 4
4 Trung cÊp thèng kª, kÕ to¸n 6 4 2 5 6
5 Trung cÊp vμ t¬ng ®¬ng
kh¸c
3 1 2 3 3
Tæng céng (I+II+III) 79 15 30 40 51
% so víi tæng sè (%) 100 19 38 50 64,5
B¶ng III: B¸o c¸o chÊt lîng c«ng nh©n
TT Ngμnh nghÒ ®μo t¹o
TS ng-êi
Trong tæng sè
N÷
§¶ng
viªn
BËc thî
1 2 3 4 5 6 7
I C«ng nh©n kü thuËt 69 6 8 6 32 13 3 1 6
1 L¸i m¸y lu 10 1 3 5 1 1
2 L¸y m¸y r¶i mÆt ®êng 2
3 L¸i m¸y san 4 1 1 1 1
4 L¸y m¸y xóc, ñi 20 3 11 4 1 4
5 L¸i xe « t« 25 2 8 4 13
6 Söa ch÷a « t« 1 1
7 Thî khoan ®¸ 5 2 2 1
8 VËn hμng m¸y nÐn khÝ 1 1
9 VËn hμnhm¸y nghiÒn
sμng
1 1
II C«ng nh©n phæ th«ng 34 19 11 1 1 2
Tæng céng (I+II) 103 6 8 25 43 14 4 3 6
% so víi tæng sè (%) 100 5,8 8,7 24 41,
7
13,
5
3,8 2,9 5,8
Qua b¶ng thèng kª ë trªn ta thÊy
*Tæng sè lao ®éng cña c«ng ty: 326 ngêi, trong ®ã n÷ lμ 23 ngêi,
chiÕm 7,05%.
+ Lao ®éng trong danh s¸ch lμ 194 ngêi, chiÕm 59,5%
+ Lao ®éng hîp ®ång ng¾n h¹n, vô viÖc 132 ngêi, chiÕm 40,5%
51
- 52. * ChÊt lîng lao ®éng cña c¸n bé kü thuËt nghiÖp vô
+ §¹i häc vμ trªn ®¹i häc cã 47 ngêi/79 = 59% trong ®ã n÷ lμ 10 ng-êi/
47 = 21,3%
+ Cao ®¼ng cã 7 ngêi/79 = 8,9%
Trung cÊp cã 25 ngêi/79 = 32% trong ®ã n÷ lμ 5 ngêi/25 = 20%
+ Sè c¸n bé kü thuËt n÷ lμ 15 ngêi/79 = 19%
+ Sè c¸n bé kü thuËt ®· lμ §¶ng viªn lμ 30 ngêi/79 = 38%
+ Sè c¸n bé kü thuËt cã th©m niªn, tr×nh ®é lín h¬n 10 n¨m lμ 40 ng-êi/
79 = 50%
+ Sè c¸n bé kü thuËt cã tuæi ®êi lín h¬n 31 lμ 51 ngêi/79 = 64,5%
* ChÊt lîng lao ®éng cña c«ng nh©n:
+ Sè c«ng nh©n kü thuËt lμ 69 ngêi/103 = 67%
+ Sè c«ng nh©n phæ th«ng lμ 34 ngêi/103 = 33%
+ Sè c«ng nh©n bËc 3 lμ nhiÒu nhÊt: 43 ngêi /103 chiÕm 41,7%.
+ Sè c«ng nh©n bËc 2 lμ 25 ngêi /103 ngêi chiÕm 24%.
+ Sè c«ng nh©n bËc 4 lμ 14 ngêi /103 ngêi chiÕm 13,5%.
+ Sè c«ng nh©n bËc 1, 5, 6, 7 chiÕm tû lÖ rÊt nhá.
* §¸nh gi¸ chung vÒ chÊt lîng lao ®éng.
- Sè c¸n bé kü thuËt nghiÖp vô cã tr×nh ®é ®¹i häc vμ trªn ®¹i häc
chiÕm 59% trong tæng sè c¸n bé kü thuËt nghiÖp vô. §©y lμ mét tû lÖ
t¬ng ®èi cao. Vμ ®©y còng lμ ®éi ngò l·nh ®¹o chñ chèt c«ng ty trong
nh÷ng n¨m qua, lμ ®éi ngò ®· ®ãng gãp rÊt lín vμo nh÷ng th¾ng lîi
trong s¶n xuÊt kinh doanh cña c«ng ty, ®ang tõng bíc ®a c«ng ty ®Õn
víi con ®êng héi nhËp vμ ph¸t triÓn trong ngμnh x©y dùng ViÖt Nam.
- Sè c¸n bé kü thuËt nghiÖp vô cã th©m niªn tr×nh ®é lín h¬n 10 n¨m
chiÐm 50%. §éi ngò c¸n bé nμy ®Òu lμ nh÷ng ngêi ®· ®îc rÌn luyÖn
trong thùc tiÔn, ®óc rót ®îc nhiÒu kinh nghiÖm, hiÓu biÕt vÒ kinh tÕ
thÞ trêng, vÒ tæ chøc s¶n xuÊt, vÒ qu¶n lý nh©n sù, cã hiÓu biÕt vÒ
ph¸p luËt, cã b¶n lÜnh chÝnh trÞ v÷ng vμng, tinh thÇn ®oμn kÕt, g¾n
52
- 53. bã tËp thÓ. Bªn c¹nh ®ã cã nh÷ng c¸n bé cã nh÷ng nhîc ®iÓm: ng¹i häc
tËp n©ng cao tr×nh ®é chuyªn m«n vμ nghiÖp vô c«ng t¸c. L¬ m¬ kiÕn
thøc ph¸p luËt. T tëng b¶o thñ tr× trÖ, t¸c phong chËm ch¹p, thiÕu linh
ho¹t. Mét sè c¸n bé kh«ng qua ®μo t¹o chÝnh quy nªn vËn dông kiÕn
thøc vμo qu¶n lý vμ ®iÒu hμnh kÐm nh¹y bÐn. Mét sè c¸n bé n¨ng lùc
yÕu, cã biÓu hiÖn t¸c phong quan liªu.
- Sè c¸n bé kü thuËt nghiÖp vô cã tuæi ®êi díi 31 tuæi: ®©y lμ ®éi
ngò c¸n bé trÎ, ®îc ®μo t¹o c¬ b¶n, cã tr×nh ®é chuyªn m«n t¬ng ®çi
s©u, tiÕp thu khoa häc c«ng nghÖ nhanh, h¨ng h¸i, nhiÖt tÝnh, ham
häc hái, cã ý chÝ phÊn ®Êu cao vμ cã søc khoÎ tèt. §©y lμ lùc lîng nßng
cèt, gãp phÇn quan träng t¹o nªn søc m¹nh tæng hîp c¶ vÒ khoa häc,
c«ng nghÖ, tæ chøc qu¶n lý vμ ®iÒu hμnh s¶n xuÊt kinh doanh cña
c«ng ty. Tuy nhiªn, ®éi ngò trÎ nμy còng b¾t ®Çu cã nh÷ng nhîc ®iÓm:
thiÕu kinh nghiÖm ho¹t ®éng thùc tiÔn, kiÕn thøc hiÓu biÕt vÒ x· héi
Ýt, b¶n lÜnh chÝnh trÞ cha v÷ng vμng v× cha qua nhiÒu thö th¸ch, dÔ
n¶n chÝ khi vÊp ph¶i khã kh¨n, dÔ m¾c ph¶i sai ph¹m trong tæ chøc
qu¶n lý ®iÒu hμnh s¶n xuÊt kinh doanh.
- §éi ngò c«ng nh©n:
+ C«ng nh©n cã tay nghÒ tõ bËc 4 trë xuèng chiÕm ®a sè. §©y lμ
®éi ngò c«ng nh©n kü thuËt ®îc ®μo t¹o c¬ b¶n t¹i c¸c trêng d¹y
nghÒ trong níc, cã søc khoÎ tèt, cÇn cï, chÞu khã lμm viÖc. PhÇn
lín c«ng nh©n nμy ®Òu cã ý thøc kû luËt tèt, cã t¸c phong lμm
viÖc c«ng nghiÖp, ®¸p øng ®îc yªu cÇu s¶n xuÊt víi cêng ®é
cao, tay nghÒ tèt, tiÕp thu c«ng nghÖ nhanh.
Tuy nhiªn, do m«i trêng ®μo t¹o, c¬ së vËt chÊt kü thuËt ®μo t¹o
cßn yÕu kÐm, cha theo kÞp víi sù ph¸t triÓn cña khoa häc c«ng
nghÖ. Do ®ã tay nghÒ ®«i khi cßn cha ®îc thμnh th¹o cÇn ph¶i
®îc båi dìng, n©ng cao thêng xuyªn.
+ Sè c«ng nh©n kü thuËt cã tay nghÒ cao tõ bËc 5 trë lªn chiÕm tû
lÖ nhá, nhng thùc sù lμ nßng cèt trong thi c«ng, cã nhiÒu kinh
53
- 54. nghiÖm lμm viÖc vμ xö lý t×nh huèng kü thuËt phøc t¹p, yªu
nghÒ, b¶n lÜnh chÝnh trÞ v÷ng vμng. §éi ngò nμy ®a sè trëng
thμnh tõ thùc tÕ s¶n xuÊt, Ýt hiÓu biÕt vÒ lý thuyÕt, t tëng ng¹i
häc tËp n©ng cao tr×nh ®é, mét sè Ýt b¶o thñ, m¾c bÖnh kinh
nghiÖm chñ nghÜa, xem thêng c¸n bé kü thuËt trÎ. §©y lμ nh÷ng
nhîc ®iÓm cÇn ph¶i kh¾c phôc. V× vËy, c«ng ty cÇn ph¶i cã
chÝnh s¸ch ®μo t¹o vμ ®μo t¹o l¹i ®Ó n©ng cao tay nghÒ cña ®éi
ngò c«ng nh©n kü thuËt.
2.2.2.2. Kh¶ n¨ng tμi chÝnh.
N¨ng lùc vÒ tμi chÝnh cña doanh nghiÖp thÓ hiÖn ë tæng céng
nguån vèn qua c¸c n¨m, ë quy m« nguån vèn chñ së h÷u, kh¶ n¨ng huy
®éng c¸c nguån vèn cho s¶n xuÊt kinh doanh, kh¶ n¨ng tr¶ nî vμ hiÖu
qu¶ sö dông c¸c nguån vèn cña c«ng ty.
B¶ng 1: Ph©n tÝch c¬ cÊu nguån vèn cña c«ng ty XDCTGT 892 qua
c¸c n¨m 2001 ¸ 2003.
§¬n vÞ tÝnh:
tr.®ång
ST
T
ChØ tiªu
2001 2002 2003
Gi¸ trÞ % so
víi
tæng
NV
Gi¸ trÞ % so
víi
tæng
NV
Gi¸ trÞ % so
víi
tæng
NV
A Nî ph¶i tr¶ 87.986 125,9 90.609 99,0 59.045 92
I Nî ng¾n h¹n 84.369 120,7 87.201 95,3 47.541 74
II Nî dμi h¹n 3.617 5,2 3.407 3,7 11.504 18
B
Nguån vèn chñ së
h÷u
- 18.120 897 1 5.189 8
Tæng céng nguån
vèn
69.866 100 91.505 100 64.234 100
Qua b¶ng thèng kª ë trªn ta thÊy:
54
- 55. - Tû träng nî ph¶i tr¶ so víi tæng nguån vèn gi¶m dÇn qua c¸c n¨m.
+ N¨m 2001 tû lÖ nμy lμ 125,9%.
+ N¨m 2002 tû lÖ nμy lμ 99%.
+ N¨m 2003 tû lÖ nμy lμ 92%.
§iÒu nμy chøng tá t×nh h×nh ®¶m b¶o vÒ tμi chÝnh cña c«ng ty t-
¬ng ®èi tèt.
- Tû träng nguån vèn chñ së h÷u so víi tæng nguån vèn t¨ng dÇn qua
c¸c n¨m, ®iÒu nμy chøng tá kh¶ n¨ng ®éc lËp vÒ tμi chÝnh cña doanh
nghiÖp ngμy cμng t¨ng. Tuy nhiªn tû lÖ nμy cßn rÊt nhá, ®iÒu nμy cho
thÊy kh¶ n¨ng ®éc lËp vÒ tμi chÝnh cña doanh nghiÖp cha cao.
B¶ng 2: mét sè chØ tiªu vÒ tμi s¶n.
§¬n vÞ tÝnh:
tr.®ång
ST
T
ChØ tiªu
2001 2002 2003
Gi¸ trÞ % so
víi
tæng
TS
Gi¸ trÞ % so
víi
tæng
TS
Gi¸ trÞ % so
víi
tæng
TS
1 Tμi s¶n lu ®éng 57.762 82,67 79.561 86,95 43.807 68,2
2 Tμi s¶n cè ®Þnh 12.104 17,33 11.944 13,05 20.427 31,8
3 Lîi nhuËn tríc thuÕ 462 0,66 4.041 4,42 521 0,81
Tæng céng tμi s¶n 69.866 100 91.505 100 64.234 100
B¶ng thèng kª ë trªn cho thÊy:
55
- 56. - Tû träng tμi s¶n lu ®éng trªn tæng tμi s¶n cña n¨m 2002 t¨ng so víi
n¨m 2001, nhng n¨m 2003 l¹i thÊp h¬n n¨m 2002.
+ Tû träng tμi s¶n lu ®éng trªn tæng tμi s¶n n¨m 2001 lμ 82,67%.
+ Tû träng tμi s¶n lu ®éng trªn tæng tμi s¶n n¨m 2002 lμ 86,95%.
+ Tû träng tμi s¶n lu ®éng trªn tæng tμi s¶n n¨m 2003 lμ 68,2%.
Tû träng trªn cho thÊy tμi s¶n lu ®éng cña c«ng ty kh«ng æn ®Þnh
l¾m. Chøng tá t×nh h×nh æn ®Þnh tμi chÝnh cña c«ng ty cha cao.
2.2.2.3. Kh¶ n¨ng vÒ m¸y mãc thiÕt bÞ cña c«ng ty.
Nh»m ®¸p øng kÞp thêi yªu cÇu cña s¶n xuÊt kinh doanh, ®ång thêi
tõng bíc hiÖn ®¹i ho¸ vÒ c«ng nghÖ, thiÕt bÞ phï hîp víi sù ph¸t triÓn
chung cña c¶ níc, c«ng ty lu«n cã kÕ ho¹ch ®Çu t vμo m¸y mãc, thiÕt
bÞ c«ng nghÖ ®Ó cïng kÕt hîp víi n¨ng lùc, thiÕt bÞ- c«ng nghÖ hiÖn
cã phôc vô cho s¶n xuÊt thi c«ng.
B¶ng : Danh s¸ch thiÕt bÞ hiÖn cã cña c«ng ty.
56
- 57. ST
T
Tªn thiÕt bÞ Sè lîng
(c¸i)
C«ng suÊt Níc s¶n xuÊt ChÊt lîng
(%)
(1) (2) (3) (4) (5) (6)
I Xe thi c«ng 48
1 Xe Jiefong CA 3160K2 10 160 CV T. Quèc 100
2 Xe Maz 5551 9 180 CV L. X« 90
3 Xe K.paz 256 B1 10 240 CV L.X« 85
4 Xe Zin 130 4 150 CV L.X« 80
5 Xe tíi nhùa 1 130 CV Italy 85
6 Xe n©ng chuyªn dông 3 7 tÊm NhËt 90
7 ¤t« Nissan 2 NhËt 90
8 Xe Mazda 323 1 80 CV NhËt 80
9 Xe U o¸t 469 1 110 CV L.X« 80
10 Xe La da 1 Nga 80
11 Xe «t« Kamaz 65115 5 260 CV Nga 100
12 Xe «t« Luaz 1 110 CV Nga 100
II M¸y thi c«ng 108
1 M¸y nÐn khÝ 3L – 10/8 2 10 m3/h T.Quèc 100
2 M¸y nÐn khÝ 5 2,5 m3/p T.Quèc 100
3 M¸y ph¸t ®iÖn 5 1,75 KW NhËt 90
4 M¸y ph¸t ®iÖn 2 1,5 KW NhËt 85
5 M¸y ph¸t ®iÖn 3 150 KWA T.Quèc 85
6 M¸y c¾t bª t«ng 3 8 KW Mü 90
7 M¸y ñi DT 75 3 75 CV L .X« 90
8 M¸y ñi T120 A-1 2 130 CV T.Quèc 100
9 M¸y xóc WY 60C 2 130 CV T.Quèc 100
10 M¸y xóc W 460 C 2 75 CV T.Quèc 100
11 M¸y xóc EO 3323 1 75 CV L .X« 100
12 M¸y xóc EO 3323 1 75 CV L .X« 85
13 M¸y xóc EO 3323 1 75 CV L .X« 80
14 M¸y xóc Komastu 2 136 CV NhËt 70
15 M¸y xóc lËt HaNoMag 2 136 CV §øc 90
16 M¸y xóc Kato HD 1023 1 167 CV NhËt 90
17 M¸y xóc Hyundai 1 126 CV H. Quèc 100
18 M¸y lu Bomag 2 130 CV §øc 100
19 M¸y lu Sakai R2 2 100 CV NhËt 80
20 Lu rung Hamm 3 130 CV §øc 85
21 Lu rung Muller 2 130 CV Mü 80
22 Lu tÜnh R12 3 75 CV Rumani 80
23 Lu tÜnh 2 YJ 6/8 2 80 CV T.Quèc 100
24 Lu tÜnh 3YJ 8/10 2 80 CV T.Quèc 100
25 Lu lèp Sakai 3 130 CV NhËt 90
26 Lu tÜnh DY 47 1 50 CV L.X« 70
27 Lu tÜnh 1tÊn 1 9 CV NhËt 70
57
- 58. 28 §Çm lèp 2 240 CV L.X« 80
29 M¸y r¶i Vogel 1 400 m3/h §øc 80
30 M¸y r¶i DC 54 1 50 CV L.X« 70
31 M¸y san DZ 180 3 130 CV L.X« 80
32 M¸y nghiÒn sμng ®¸ 1 60 m3/h T.Quèc 80
33 D©y chuyÒn s¶n xuÊt g¹ch
Blok cao cÊp
1 10.000
m3/h
Anh 70
34 Tr¹m trén bª t«ng Atphan 1 80 T/h Hμn Quèc 80
35 Tr¹m trén BTXM 1 1000 m3 L.X« 80
36 M¸y trén BT lu ®éng 2510 5 6 m3/h T.Quèc 90
37 §Çm dïi Mikasa 4 1,5 KVA NhËt 100
38 §Çm Mikasa MTR 80S 3 4 KW NhËt 80
39 M¸y b¬m næ WB 30T 3 6 CV ViÖt Nam 80
40 M¸y thuû b×nh 5 NhËt 80
41 M¸y hμn 1 Thuþ §iÓn 80
42 CÇn cÈu 10 tÊn 1 L.X« 80
43 M¸y cao ®¹c 10 NhËt 70
44 M¸y b¬m níc 5 70 m3/h T.Quèc 90
45 M¸y san komatsu 1 130 CV NhËt 100
Tæng céng 156
Víi sè lîng vμ thùc tr¹ng cña m¸y mãc thiÕt bÞ hiÖn cã th× c«ng ty
cÇn cã kÕ ho¹ch sö dông hîp lý vμ kÕ ho¹ch ®Çu t cho m¸y mãc thiÕt
bÞ phï hîp. Tr¸nh t×nh tr¹ng ®Çu t trμn lan, thiÕu ®ång bé, kÐm chÊt l-îng,
kh«ng ®¶m b¶o hiÖu qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh.
2.2.2.4. C¸c ho¹t ®éng marketing n©ng cao uy tÝn cña doanh nghiÖp.
N©ng cao kh¶ n¨ng c¹nh tranh trªn thÞ trêng c«ng ty cÇn ph¶i g©y
®îc uy tÝn víi kh¸ch hμng, n¾m b¾t ®îc c¸c yªu cÇu cña thÞ trêng ®Ó
tõ ®ã x©y dùng chiÕn lîc c¹nh tranh phï hîp nh»m t¹o lîi thÕ c¹nh tranh
cho c«ng ty khi tham gia thÞ trêng.
HiÖn nay c«ng t¸c marketing cña c«ng ty cßn cha ®îc thùc sù quan
t©m thÝch ®¸ng. §ã lμ viÖc c«ng ty vÉn cha cã phßng marketing, c¸c
ho¹t ®éng marketing cßn mang tÝnh ®¬n lÎ.
* ®Ó x¸c ®Þnh râ chøc n¨ng cña bé phËn marketing chñ yÕu lμ ®iÒu
tra, nghiªn cøu, ph©n tÝch nhu cÇu thÞ trêng, ho¹ch ®Þnh chiÕn lîc
c¹nh tranh cho phï hîp. §Ó ®¶m b¶o ®îc chøc n¨ng ®ã trong ho¹t ®éng
marketing c«ng ty cÇn tËp trung c¸c néi dung sau:
58