1. 2
ra ở cuộn dây thứ cấp máy biến áp khi điện áp, dòng điện máy biến áp ở định mức.
Đối với máy biến áp 1 pha, công suất định mức là:
Sđm = U2đm.I2đm U1đm.I1đm (1.1)
Đối với máy biến áp 3 pha, công suất định mức là:
Sđm = 3 U2đm.I2đm 3 U1đm.I1đm (1.2)
Ngoài ra trên nhãn máy biến áp còn ghi tần số, số pha, sơ đồ nối dây và tổ nối dây,
điện áp ngắn mạch, chế độ làm việc…của máy.
1.2. Cấu tạo của máy biến áp
Máy biến áp có các bộ phận chính sau: Lõi thép, dây quấn và vỏ máy
1.2.1. Lõi thép
Lõi thép máy biến áp dùng để dẫn từ thông chính của máy. Để giảm dòng điện
xoáy trong lõi thép, người ta ghép lõi thép bằng các là thép kỹ thuật điện.
Phần lõi thép có lồng cuộn dây gọi là trụ của lõi thép. Phần lõi thép nối các trụ
với nhau thành mạch từ khép kín gọi là gông của lõi thép. Tiết diện của gông có dạng
hình chữ nhật.
Hình 1.2. Tiết diện trụ lõi thép của máy biến áp
Tiết diện của trụ, đối với máy biến áp công suất nhỏ thì có dạng hình chữ nhật.
Đối với máy biến áp công suất lớn thì có dạng hình bậc thang như hình 1.2.
Gông và trụ có thể ghép với nhau theo phương pháp ghép nối hay ghép xen kẽ.
Ghép nối thì trụ và gông ghép riêng, sau đó dùng xà ép và bu lông vít chặt lại như hình
1.3a.
(a) (b)
Hình 1.3. Ghép nối giữa trụ và gông riêng (a) và xen kẽ (b)
Ghép xen kẽ thì toàn bộ lõi thép phải ghép đồng thời, các lá thép được xếp xen
kẽ nhau theo thứ tự như mô tả ở hình 1.3b.
Để an toàn lõi thép được nối với vỏ và vỏ phải được nối đất.
1.2.2. Dây quấn máy biến áp
Dây quấn máy biến áp thường được chế tạo bằng dây đồng hoặc nhôm, có tiết
diện tròn hoặc chữ nhật, mặt ngoài dây có bọc lớp cách điện.
Mỗi cuộn dây của máy biến áp gồm 1 số vòng dây quấn thành 1 số lớp chồng
lên nhau. Giữa các lớp dây của 1 cuộn dây. Giữa các cuộn dây với nhau và giữa cuộn
dây với lõi thép đều có lớp cách điện.
Một pha của máy biến áp thường có 2 cuộn dây, cuộn dây nối vào điện áp cao
gọi là cuộn cao áp, cuộn dây nối vào điện áp thấp gọi là cuộn hạ áp. Khi cuộn cao áp
và cuộn hạ áp cùng quấn trên 1 trụ trong kiểu dây quấn đồng tâm, thì cuộn hạ áp được
