1. Сэдэв 6. Системийн харилцан ажиллагаа
Э.Ононтуул

2. СИСТЕМИЙН ХАРИЛЦАН АЖИЛЛАГАА
Хулганатай ажиллах тухай
Windows програмчлалын орчинд
 хулганатай ажиллах,
 гараар ажиллах
гэсэн хоѐр горим тодорхойлогддог. Хулганаар үндсэндээ гурван үйлдлийг гүйцэтгэдэг:
 хулганы тусламжтай объектыг зөөж байрлалыг нь өөрчлөх,
 хулганаар товчин дээр дарах,
 дарагдсан товчийг суллах
гэсэн үйлдлүүд юм.
Үзэгдэл Хийх зүйл
Click хулгана дээрх товчнуудыг дарах ба суллах
DblClick хулгана дээрх товчнуудыг товших ба суллах
MouseDown хулганаар товчин дээр дарах
MouseMove хулганаар зөөх
MouseUp хулганы товчны нэгээр чөлөөлөх
Хулганаар гүйцэтгэх үзэгдлүүдийг программд хялбарчлах үүднээс тэдгээрийн тогтмол
утгуудыг тодорхойлж өгсөн байдаг.
Үзэгдэл Утга Тогтмол Тайлбар
MouseDown 1 vbLeftButton зүүн товч дарагдсан
MouseMove 2 vbRightButton баруун товч дарагдсан
MouseUp 4 vbMiddleButton дунд товч дарагдсан
Товчин аргумент
Үзэгдэл Утга Тогтмол Тайлбар
MouseDown 1 vbShiftMask Shift товч дарагдсан үед
MouseMove 2 vbCtrlMask Ctrl товч дарагдсан үед
MouseUp 4 vbAltMask Alt товч дарагдсан үед
Click үзэгдэл:
Нөхцөл Тайлбар
Хамаарах объектууд Animation, CheckBox, ComboBox, CommandButton, Data,
2

3. DBCombo, DBGrid, DBList, DirListBox, DriveListBox, FileListBox,
Form, Frame, Grid, Label, ListBox, ListVeiw, OptionButton,
PictureBox, ProgressBar, RichTextBox,Slider, SSTab, Toolbar, OLE
container, Grid, Image, Printer, StatusBar, TabStrip, TextBox,
TreeView, UserControl, UserDocument
Зорилго хулганы товчоор дарах ба чөлөөлсөний дараа дуудагддаг.
Бичигдэх ерөнхий Sub Form_Click ()
хэлбэр Sub Name_Click ({Index as Integer})
Жишээ нь:
Private Sub Form_Click()
Label1. Caption = ―Clicked‖
End Sub
Private Sub Label2_Click(index As Integer)
Dim Message As String
Message = ―This is index number‖
Message = Message + Format$(index, ―###‖)
Message = Message + ―of the label2 array‖
Label2(index).Caption = Message
End Sub
Энэ жишээ нь form дээр хулганаар дарахад label1.Caption нь дарагдсан гэсэн утгатай.
Харин label2 дээр дарах үзэгдэл хийхийн өмнө form дээрээ 2 юмуу түүнээс дээш label2 гэсэн
адилхан нэртэй (Caption биш) удирдах элемент тавиад тэдгээр дээр хулганаар дарахад
Caption нь өөрчлөгдөж байгааг харж болно. Dbl_Click() үзэгдэл нь ер нь Сlick() үзэгдэлтэйгээ
адилхан.
MouseDown үзэгдэл:
Нөхцөл Тайлбар
Хамаарах ADO Data control, Data, Animation, ChekBox, ComboBox,
объектууд CommandButton, Data, DBCombo, DBGrid, DBList, DirListBox,
DriveListBox, FileListBox, Form, Frame, Grid, Label, ListBox, ListVeiw,
OptionButton, PictureBox, ProgressBar, RichTextBox,Slider, SSTab,
Toolbar, OLE container, Grid, Image, Printer, StatusBar, TabStrip, TextBox,
TreeView, UserControl, UserDocument, MDIForm, MSFlexGrid,
MSHFlexGrid
Зорилго хулганы ямар нэг товчин дээр дарахад явагдах үзэгдэл. Click үзэгдэлтэй
адилгүй.
Бичигдэх ерөнхий Sub Form_MouseDown(Button As Integer, Shift As Integer, X As Single, Y
хэлбэр As Single)
3

4. Sub Name_ MouseDown ([Index As Integer]Button As Integer, Shift As
Integer, X As Single, Y As Single)
Жишээ нь:
Private Sub Form_MouseDown(Button As Integer, Shift As Integer, X As Single, Y As
Single)
If Button = vbLeftButton Then
StartX = X
StartY = Y
Label1.Caption = startX
End If
End Sub
MouseMove, MouseUp үзэгдлүүдийн хувьд хэрэглэгдэх объектууд нь адилхан. Жишээ нь:
Private Sub Form_MouseMove(Button As Шnteger, Shift As Шnteger, X As Single, Н As
Single)
If Shift And vbShiftMask Then
Line(lastX, lastY)-(X, Y)
End If
End Sub
Энд Shift товчийг дараад форм дээгүүр хулганаа зөөвөл координатын эх дээр төвтэй
шулуунууд зурагдана.
Жишээ нь:
Private Sub Form_MouseUp (Button As Integer, Shift As Integer, X As Single, Y As Single)
If Button = vbLeftButton Then
EndX = X
EndY = Y
Label1.Caption = X
End If
End Sub
Энд хулганаар дараад авахад тухайн X координатыг Label1.Caption-д хэвлэнэ.
4

5. Drag and Drop-ын тухай
Drag and Drop нь –ын орчны онцлог бөгөөд програмчлалд бүрэн ашиглагддаг. Dragging
гэдэг нь удирдах элементийг дэлгэцэн дээр нэг байрлалаас нөгөө байрлалд шилжүүлнэ гэсэн
утгатай. Dropping гэдэг нь drag хийгдсэн удирдах элементийг өөр удирдах элемент дээр
чөлөөлөн тавихыг хэлнэ. Файлыг удирдах системээс файлуудыг нэг хавтасаас нөгөө рүү нь
зөөхдөө дээрх процессуудыг ашиглан хуулах, зөөх үйлдлийг хийдэг. Энэ drag-and-drop нь
зөвхөн хулганы тусламжтайгаар хийгддэг. Хулганаар тухайн удирдах элементийг дарж
тавилгүйгээр шилжүүлэн өөр байрлалд тавидаг. Ингэж шилжүүлэх үед DragIcon шинжийг
ашигладаг.
Drag and drop-ийн үйл ажиллагаанд хоѐр удирдах элемент оролцдог:
o Sourse удирдах элемент;
o Target удирдах элемент.
Source удирдах элемент нь хэрэглэгчийн хулганаар дарж буй удирдах элемент юм. Drag
and drop-ийн үйл ажиллагаа нь Target удирдах элемент дээр DragIcon тавигдсанаар дуусгавар
болдог. Хэрвээ Sourse удирдах элементийг өөр удирдах элемент дээр тавихад drag and drop-
ийн үйл ажиллагаа дуусахгүй байвал тэр нь target удирдах элемент биш юм.
Visual Basic-ийн ихэнхи объектууд нь өөртөө DragMode шинжийг агуулдаг. DragMode
xоѐр замаар буюу автоматаар ба гар удирдлагаар хийгддэг. Автоматаар явагдах гэдэг нь
хэрэглэгч хулганаар дарсаны дараа drag үйл ажиллагаа эхэлдэг. Энэ процесс нь ямар нэг код
хэрэглэхгүйгээр явагддаг. Гар удирдлагаар явагдах гэдэг нь зөвхөн хулганаар дарж байх үед
явагдахыг хэлдэг. Программд бичигдсэн кодын тусламжтай удирдагдана.
Визуал бейсик програмчлал дахь Drag-and-Drop
Визуал бейсик хэд хэдэн шинжүүд, үзэгдлүүд ба методуудыг dragging үйл ажиллагаанд
хэрэглэдэг. Удирдах элементүүдийн DragMode шинж тухайн үйл ажиллагааг автоматаар
эсвэл гар удирдлагаар явуулах эсэхийг нь тодорхойлдог. Гар удирдлагаар явагдаж байгаа үйл
ажиллагаа нь DragMode методын илэрхийллээр эхлэх ба дуусах ажиллагаа явагдана.
Draglcon шинж нь удирдах элементийн нэг байрлалаас нөгөө байрлалд шилжих
шилжилтийн процессыг харуулах ба зурган объектоор харагддаг. Drag-and-Drop үзэгдэл нь
Drag процессоор өөр удирдах элемент дээр тавигдаж дуусах үйл ажиллагааг агуулдаг. Дараах
Drag процессд хэрэглэгддэг метод шинжүүд ба үзэгдлийг харууллаа.
Нэр Төрөл Үйл ажиллагаа
Drag метод гараар Drag процессыг эхлүүлэх ба дуусгах
5

6. DragDrop үзэгдэл Drag процесс явагдах үйл аж. Эхлүүлэх
DragIcon шинж дэлгэц дээр Drag процессын харагдах хэсэг
DragMode шинж автоматаар эсвэл гараар явуулах эсэхийг тодорхойлох
DragOver үзэгдэл Drag хийгдсэн удирдах элемент өөр форм эсвэл удирдах
элемент дээр тавих ажиллагааг эхлүүлдэг.
Drag процессд хэрэглэгддэг тогтмолууд
Хамаарал Тогтмол Утга Тайлбар
Drag 0 VbCancel Drag процессыг болих
Метод 1 VbBeginDrag Drag процессыг эхлүүлэх
2 VbEndDrag Drag процессыг дуусгах
DragMode 0 VbManual Drag методыг тодорхойлох
1 VbAutomatic Drag автоматаар явагдах
DragIcon үзэгдэл:
Нөхцөл Тайлбар
Хамаарах CheckBox, ComboBox, CommandButton, CommandGroup, Container
объектууд Object,Control Object, Data, DBCombo, DBGrid, DBList, DirListBox
DriveListBox, EditBox, FileListBox, Form, Frame, Grid, HscrollBar, Image,
Label, Line, ListBox, ListVeiw, OLE bound Control, OLE Container,
OptionButton, OptionGroup, Page, PageFrame, PictureBox, ProgressBar,
Shape, Slider, Spinner, StatusBar, TabStrip, TextBox, ToolBar, TreeView,
VscrollBar, WebBrowser
Зорилго Drag процессийн үйл ажиллагааг харуулсан Icon хэлбэрийн
шилжилтийг харуулах үүрэгтэй.
Бичигдэх [form.] DragIcon [=icon]
ерөнхий [form.] Name.DragIcon [=icon]
хэлбэр form – удирдах Name шинж;
Name – удирдах элементийн Name шинж;
Icon – ямар нэгэн icon файл, icon аргументийг тодорхойлох;
None – хулганы заагчаар курсорын танигдах хэлбэр удирдах
элементээс гарч шилжилт хийгдэхээс хэвийн байх буюу default
байхыг заадаг;
Icon – LoadPicture мэтийн функцээр ямар нэг тодорхой icon-г
буцаах функц.
DragIcon-г програмын дизайн горим ба ажиллах горимд тодорхойлох боломжтой.
Дизайн горимд тодорхойлж өгөхдөөшинж чанарын цонхны (icon) талбар дээр дарж сонгодог.
Харин ажиллаж байгаа горимд тодорхойлохдоо дээрх кодонд илэрхийлэгдэж буй LoadPicture
функцын тусламжтайгаар тодорхойлж өгөх ба тухайн (icon)-ний файлын нэр ба замыг нь
зааж өгөх хэрэгтэй.
6

7. DragDrop үзэгдэл:
Нөхцөл Тайлбар
Хамаарах CheckBox, ComboBox, CommandButton, CommandGroup, Container Object,Control
объектууд Object, Data, DBCombo, DBGrid, DBList, DirListBox DriveListBox, EditBox,
FileListBox, Form, Frame, Grid, HscrollBar, Image, Label, Line, ListBox, ListVeiw,
OLE bound Control, OLE Container, OptionButton, OptionGroup, Page, PageFrame,
PictureBox, ProgressBar, Shape, Slider, Spinner, StatusBar, TabStrip, TextBox,
ToolBar, TreeView, VscrollBar, WebBrowser
Зорилго Drag-and-Drop процессийн өөр удирдах элемент дээр байрлуулах төгсгөлийн
үйлдлийг агуулдаг. Өөрөөр хэлбэл хулганаар дарагдсан удирдах элементийг өөр
удирдах элемент дээр чөлөөлж буй төгсгөлийн үйлдэл юм.
Бичигдэх Sub Form_DragDrop(Source As Control, X As Single, Y As Single)
ерөнхий Sub MDIForm_DrapDrop(Source As Control, X As Single, Y As Single)
хэлбэр Sub Name_DragDrop ([Index As Integer,] Source As Control, X As Single, Y As
Single)
DragDrop үзэгдлийн аргументууд ба хувьсагчууд:
Аргумент Tайлбар
Form формыг заана
MDIForm MDI формыг заана
Name тухайн удирдах элементийн нэр
Index удирдах элементүүдийн цувааны индекс
Sourse тухайн тавигдсан удирдах элемент
X, Y хулганы чөлөөлж буй хэвтээ босоо координат
DragDrop үзэгдэл нь Drag хийгдсэн удирдах элементийг өөр форм эсвэл удирдах
элемент дээр тавих үйлдлийг тодорхойлж байна.
DragOver үзэгдэл:
Нөхцөл Тайлбар
Хамаарах ADO Data Control, Animation, CheckBox, ComboBox, CommandButton, CoolBar,
объектууд Data, DataRepeater, DBGrid, DataList, DateTimePicker, DBCombo, DBGrid,
DBList, DirListBox DriveListBox, FileListBox, FlatListBox, Form, Frame, Grid,
HscrollBar, Image, ImageCombo, InternetExplorer, Label, ListBox, ListVeiw,
MaskedEdit, MDIForm, MonthView, MSFlexGrid, MSHFlexGrid, OLE Container,
OptionButton, PictureBox, ProgressBar, RemoteData Control, RichTextBox, Slider,
StatusBar, TabStrip, TextBox, ToolBar, TreeView, VscrollBar, WebBrowser,
UserControl, UserDocument
Зорилго Drag хийгдсэн удирдах элемент өөр форм эсвэл удирдах элемент дээр тавих
ажиллагааг эхлүүлдэг үүрэгтэй.
7

8. Бичигдэх Sub Form_DragOver (Source As Control, X As Single, Y As Single, State As
ерөнхий Integer)
хэлбэр Sub MDIForm_DrapOver (Source As Control, X As Single, Y As Single, State As
Integer)
Sub Name_DragOver ([Index As Integer,] Source As Control, X As Single, Y As
Single, State As Integer)
Drag метод:
Нөхцөл Тайлбар
Хамаарах CheckBox, ComboBox, CommandButton, CommandGroup, Container Object,
объектууд Control Object, Data, DBCombo, DBGrid, DBList, DirListBox DriveListBox,
EditBox, FileListBox, Form, Frame, Grid, HscrollBar, Image, Label, Line,
ListBox, ListVeiw, OLE Bound Control, OLE Container, OptionButton,
OptionGroup, Page, PageFrame, PictureBox, Shape, Slider, Spinner, StatusBar,
TabStrip, TextBox, ToolBar, TreeView, VscrollBar, WebBrowser
Зорилго Drag процессыг өгөгдсөн объектод эхлүүлэх ба дуусгахыг нь тодорхойлж
өгөх үүрэгтэй.
8

9. Гартай ажиллах тухай
Компьютерт мэдээлэл оруулах хамгийн гол төхөөрөмж бол гар юм. Гараар мэдээлэл
оруулахаас гадна програмыг гүйцэтгэдэг. Олон удирдах элементүүдийн Caption шинжид &
тэмдэгтийг ашиглан гараар түргэн ажиллуулах горимд оруулдаг. Жишээ нь: &Exit гэсэн
байвал Alt+E товчны хослолоор тухайн програмыг хааж болно. Ингэж тодорхойлж өгсөн
тохиолдолд Caption нь Exit хэлбэртэй харагдана. Гарны хувьд дарах ба дарагдсан товчийг
чөлөөлөх гэсэн хоѐр горимд ажиллана. Визуал бейсик нь гараар боловсруулах гурван
үзэгдлийг агуулдаг:
o KeyDown үзэгдэл ямар ч үед товч дарагдсан үед биелдэг ба Shift, Ctrl, Alt
товчнуудтай хосолж ажиллуулдаг;
o KeyPress үзэгдэл ASCII тэмдэгтүүдийн дарагдсан, чөлөөлөгдсөн үед
ажилладаг.
o KeyUp үзэгдэл нь KeyDown үзэгдлийн эсрэг үзэгдэл юм.
KeyPreview шинж нь формын хамгийн эхэнд хүлээж авах гарны үзэгдлийг тодорхойлдог.
Эцэст нь визуал бейсикт SendKeys илэрхийллийг ашигладаг.
Caption шинж:
Нөхцөл Тайлбар
Хамаарах объектууд ADO Data, Button, CheckBox, Column, CommandButton, Data, Form,
Frame, Label, MDIForm, Menu, OptionButton, PropertyPage,
RemoteData, Tab
Зорилго тухайн удирдах элементтэй холбоотой текстийг дэлгэц дээр
хэвлэдэг.
Бичигдэх ерөнхий [ form! ] Name.Caption [ =sText ]
хэлбэр
KeyDown үзэгдэл:
Нөхцөл Тайлбар
Хамаарах CheckBox, ComboBox, CommandButton, DataGrid, DBCombo, DBGrid,
объектууд DBList, DirListBox, DriveListBox, FileListBox, Form, Grid, HscrollBar,
ListBox, ListVeiw, OLE Container, OptionButton, PictureBox, PropertyPage,
RichTextBox, Slider, TabStrip, TextBox, TreeView, VscrollBar, UserControl,
UserDocument
Бичигдэх Sub Form_KeyDown (KeyCode As Integer, Shift As Integer)
ерөнхий Sub Name_KeyDown ([Index As Integer,] KeyCode As Integer, Shift As
хэлбэр Integer)
Жишээ нь:
9

10. Private Sub Form_KeyDown (KeyCode As Integer, Shift As Integer)
Beep
End Sub
KeyPress үзэгдэл:
Нөхцөл Тайлбар
Хамаарах CheckBox, ComboBox, DataGrid, DBCombo, DBGrid, DBList, DirListBox,
объектууд DriveListBox, FileListBox, Form, Grid, HscrollBar, ListBox, ListVeiw, OLE
Container, OptionButton, PictureBox, PropertyPage, RichTextBox, Slider,
TabStrip, TextBox, TreeView, VscrollBar, UserControl, UserDocument
Зорилго фокуслагдсан удирдах элементийн ASCII кодыг өөрчилдөг.
Бичигдэх Form_KeyPress (KeyAscii As Integer)
ерөнхий Name_KeyPress ([Index As Integer,] KeyAscii As Integer)
хэлбэр
KeyPreview шинж:
Нөхцөл Тайлбар
Хамаарах объектууд Form, PropertyPage, UserControl
Зорилго энгийн үед формууд нь KeyDown, KeyUp ба KeyPress үзнгдлүүдийг
хүлээж авдаггүй. Формын хувьд KeyPreView шинжийг үнэн
утгатай болгосноор форм дээрх үзэгдлүүдийг хүлээж авах
боломжтой болдог.
Бичигдэх ерөнхий [ form! ] KeyPreview [ =boolean %]
хэлбэр
Жишээ нь:
Private Sub Form_Load()
KeyPreview = True
End Sub
SendKeys илэрхийлэл:
Нөхцөл Тайлбар
Зорилго гараар оруулахтай ижилхэн үүрэгтэй. Зөвхөн Windows
програмууд эдгээр тэмдэгтийг хүлээж авна.
Бичигдэх ерөнхий SendKeys KeyStrokes$ [, Pause % ]
хэлбэр KeyStrokes$ - товч дарах команд буюу мөр;
Pause % - үнэн эсвэл худал утга авах бөгөөд процессийг
үргэлжлүүлэх хүртэл хүлээх горимыг тогтоож өгдөг.
Private Sub Text1_Click()
10

11. SendKeys ―This is a enter‖, True
End Sub
Хэвлэх буюу Printing
Ихэнх хэрэглээний зориулалттай програмууд нь өгөгдлийг хэвлэн гаргадаг байхыг
шаарддаг. Ийм учраас Windows орчинд хэвлэх төхөөрөмжүүд тодорхойлогдсон байх ба
визуал бейсик нь Printer объектыг ашиглан энэ процессыг явуулдаг. Визуал бейсик нь мөн
Data Report Designer ашиглан өгөгдлийн баазад агуулагдах мэдээллийг хялбар хэвлэх
боломжоор хангагдсан байдаг.
Хэвлэх хуудсан дээр байрлаж буй график ба текстын байрлалыг удирдахдаа Printer
объект нь формтой адилхан координатын систем хэрэглэдэг. Формын координатын систем
ба принтерийн хоорондох ялгаа нь принтер объектын хуудсын өндөр ба өргөн нь принтерийн
адил загваруудад хөдөлгөөнгүй байхаар тодорхойлогддог. Координат нь Х, Y
координатуудаар тодорхойлогдох ба эхлэл нь хуудасны зүүн дээд булангаас принтер
объектын ScaleTop ба ScaleLeft шинжүүдийн утгыг уншихаар тодорхойлогдсон
байдаг.Эдгээр шинж нь ихэвчлэн 0 байхаар тодорхойлогдоно. Мөн принтер объектын баруун
доод булангийн координат нь ScaleHeight ба ScaleLeft шинжүүдийн утгаар тодорхойлогдоно.
Эдгээр шинжийн буцаах утга нь тухайн хуудасны талбайн өргөн, өндөр байна. ScaleMode
шинж ScaleHeight ба ScaleWidth шинжүүдийн буцаасан утгын хэмжээсийн нэгжийг нь ямар
байхыг зааж өгдөг. Өөрөөр хэлбэл, тухайн хэвлэх хуудсанд хэрэглэх координатын системийн
хэмжээсийг тодорхойлдог гэсэн үг. Мөн CurrentX, CurrentY шинжүүдийг ашиглан тухайн
хэвлэх хуудасныхаа хэвтээ, босоо координатуудыг тогтоож болно.
Printer объектод хамаарах шинж ба методууд
Хэрэглэгдэхүүн Төрөл Хийх зүйл
Circle метод тухайн хуудсанд тойрог үүсгэх
ColorMode шинж моно эсвэл өнгөтөөр хэвлэх эсэхийг тодорхойлно.
Copies шинж хэвлэх хувийг тодорхойлно.
CurrentX шинж хэвлэх байрлалын хэвтээ координатыг буцаана.
CurrentY шинж хэвлэх байрлалын босоо координатыг буцаана.
DeviceName шинж принтер төхөөрөмжийн утгыг буцаана.
DriverName шинж принтер драйверийн нэрийг буцаана.
Duplex шинж нэг эсвэл хоѐр талдаа гаргах утгыг тодорхойлон буцаана.
Line метод тухайн хуудсанд хайрцаг эсвэл шугам үүсгэнэ.
NewPage метод тухайн хуудсыг төгсгөх ба шинэ хоосон хуудас эхлүүлэх
Orientation шинж хэвлэх цаасны хэвтээ, босоо байх байрлалыг тодорохойлно.
Page шинж хуудасны тоог буцаана.
11

12. PaperSize шинж тухайн принтерийн цаасны хэмжээг тодорхойлно.
Port шинж принтерийн портны нэрийг буцаана.
Print метод тухайн хуудас гарах текстыг үүсгэнэ.
PrintForm визуал бейсикийн формын хуулбарыг Windows принтер рүү
метод
илгээнэ.
PrintQuality шинж принтерүүдийн чадварын талаарх утгыг буцаана.
Pset метод тухайн хуудсан дээр pixel үүсгэнэ.
ScaleHeight ScaleMode-оор тодорхойлогдсон нэгжээр хуудасны өндөрийг
шинж
тодорхойлно.
ScaleLeft шинж зүүн талын хэвтээ байрлалыг тодорхойлно.
ScaleMode координатын системд хэрэглэгдэх хэмжээсийн нэгжийг
шинж
тодорхойлно
ScaleTop шинж дээд талын босоо байрлалыг тодорхойлно.
ScaleWidth ScaleMode-оор тодорхойлогдсон нэгжээр хуудасны өргөнийг
шинж
тодорхойлно.
TextHeight метод принтер рүү гаргах текстын өндөрийг тодорхойлно.
TextWidth метод принтер рүү гаргах текстын өргөнийг тодорхойлно.
TwipsPerPixelX шинж Х тэнхлэгийн дагуух pixel дэх twips-ийн тоог буцаана.
TwipsPerPixelY шинж Y тэнхлэгийн дагуух pixel дэх twips-ийн тоог буцаана.
Zoom шинж хэвлэлтийн хувийн хэмжээг тодорхойлно.
Принтерийн цуглуулга нь үйлдлийн системд тодорхойлогдсон бүх принтерийг агуулдаг
ба принтерийн цуглуулга нь үйлдлийн системд суулгасан принтерийн жагсаалтай адилхан.
Принтерийн цуглуулгыг визуал бейсикт тогтоож өгөхдөө Printer(number%).
Принтерийн цуглуулгатай холбоотой шинжүүд
Хэрэглэгдэхүүн Төрөл Хийх зүйл
Count шинж
цуглуулга дахь гишүүдийн тоог буцаана.
Lbound удирдах элементүүдийн буюу цуглуулга дахь хамгийн доод
шинж
дарааллын тоог буцаана.
Ubound удирдах элементүүдийн буюу цуглуулга дахь хамгийн дээд
шинж
дарааллын тоог буцаана.
Тогтмол утгууд: Програмын хөгжилд тоон утгуудаас илүү сайн тохирсон тогтмол
утгуудыг ашиглана:
ColorMode шинжийн тогтмол
Тоон
Тогтмол Утга
утга
1 vbPRCMMonochrome нэг өнгийн гаралт
2 vbPRCMColor өнгөт гаралт
Duplex шинжийн тогтмол
12

13. Тоон
Тогтмол Утга
утга
1 vbPRDPSimplex нэг талдаа хэвлэх
2 vbPRDPHorizontal хоѐр талдаа хэвлэх
3 vbPRDPVertical хоѐр талдаа босоо хэвлэх
PaperSize2ийн тогтмолууд
Тоон
Тогтмол Утга
утга
1 vbPRPSLetter Letter, 8.5 ―x11‖
2 vbPRPSA3 A3, 297 x 420 mm
3 vbPRPSA4 A3, 210 x 297 mm
4 vbPRPSA5 A5, 148 x 210 mm
5 vbPRPSB4 B4, 250 x 354 mm
6 vbPRPSB5 B5, 182 x 257 mm
7 vbPRPSB5 Envelope #9, 3.875 ―x8.875‖
8 vbPRPSUser User defined
Printer объектын зарим шинж, методуудыг авч үзье.
ColorMode шинж:
Нөхцөл Тайлбар
Хамаарах Printer
объектууд
Зорилго хар, цагаан эсвэл өнгөтөөр хэвлэсэн утгыг буцаах буюу түүнийг
тодорхойлох үүрэгтэй. Энэ шинж нь дизайн горимд хүчинтэй
байдаггүй.
Бичигдэх ерөнхий Printer.ColotMode [ =value% ]
хэлбэр value% - 1 байвал тогтмол нь vbPRCMMonochrome байх бөгөөд
илэрхийлэх утга нь хар, цагаанаар хэвлэх горим;
value% - 2 бол тогтмол нь vbPRCMColor байх бөгөөд илэрхийлэх
утга нь хэвлэх хуудас нь өнгөтөөр тодорхойлогдсон.
Жишээ нь:
Private Sub Command1_Click()
If chkPrinter.Value = vbChecked Then
Printer.ColorMode = vbPRCMColor
Else
Printer.ColorMode = vbPRCMMonochrome
End If
Printer.Circle (800, 800), 600, vBlue
13

14. End Sub
Copies шинж:
Нөхцөл Тайлбар
Хамаарах объектууд CommonDialog, Printer
Зорилго хэвлэх хуудасны хувийг тодорхойлох
үүрэгтэй. Дизайн горимд
тодорхойлогдохгүй.
Бичигдэх ерөнхий Printer.Copies [ =number% ]
хэлбэр
Жишээ нь:
Private Sub PrintMsg(msg As String, NumCopies As Integer)
Printer.Copies = NumCopies
Printer.Print msg
Printer.EndDoc
End Sub
Duplex шинж:
Нөхцөл Тайлбар
Хамаарах объектууд Printer
Зорилго хуудасны нэг эсвэл хоѐр талд хэвлэх хэвлэх эсэхийг тодорхойлж
утгыг буцаадаг. Дизайн горимд тодорхойлогдохгүй.
Бичигдэх ерөнхий Printer.Duplex [ =value% ]
хэлбэр
value% - принтерийн төрлийн тогтсон бүхэл тоо эсвэл тогтмол.
Value Тогтмол Утга
1 vbPRDPSimplex тогтоож өгсөн нэг талд хэвлэх гаралт
2 vbPRDPHorizontal хэвтээ байрлал дахь хоѐр талд хэвлэх гаралт
3 vbPRDPVertical босоо байрлал дахь хоѐр талд хэвлэх гаралт
Жишээ нь:
Private Sub command1_Click()
If chkDuplex.Value = vbChecked Then
Printer.Duplex = vbPRDPHorizontal
Else
If chkDuplex.Value = vbChecked Then
14

15. Printer.Duplex = vbPRDPVertical
Else
Printer.Duplex = vbPRDPSimplex
End If
End If
Printer.Print ―This is first line on the first page‖
Printer.Print ―This is second line‖
Printer.NewDoc
Printer.Print ―This is first line of the second page‖
Printer.Print ―second line‖
Printer.EndDoc
End Sub
EndDoc метод:
Нөхцөл Тайлбар
Хамаарах объектууд Printer
Зорилго тухайн документыг төгсгөхийн зэрэгцээ принтер рүү илгээсэн
гаралтыг мөн төгсгөх үүрэгтэй.
Бичигдэх ерөнхий Printer.EndDoc
хэлбэр
NewPage метод:
Нөхцөл Тайлбар
Хамаарах объектууд Printer
Зорилго тухайн документыг төгсгөж шинэ хуудсыг эхлүүлэх үүрэгтэй.
Бичигдэх ерөнхий Printer.NewPage
хэлбэр
Private Sub CheckForNewAccount(AccountName As String)
Static oldAccount As String
If AccountName <> oldAccount Then
Printer.NewPage
oldAccount = AccountName
End If
15

16. End Sub
Энэ методыг ашиглан тухайн хуудсан дээрх бүх зүйлийг бүрэн гүйцэд хэвлэх
боломжтой.
NewPage метод:
Нөхцөл Тайлбар
Хамаарах объектууд Printer
Зорилго хэвлэх хуудасны хэвтээ болон босоо байрлалыг
тодорхойлдог. Дизайн горимд тодорхойлогдохгүй.
Бичигдэх ерөнхий Printer.Orientation [ =value%]
хэлбэр value% - vbPRORPortrait, vbPRORLandscape
гэсэн хоѐр тогтмол утгаар тодорхойлогдоно.
Жишээ нь:
Private Sub Option1_Click()
If Option(0).Value = True Then
Printer.Orientation = vbPRORPortrait
Else
Printer.Orientation = vbPRORLandscape
End If
End Sub
Page шинж:
Нөхцөл Тайлбар
Хамаарах объектууд Printer
Зорилго тухайн хуудасны тоог буцаадаг. Энэ шинжийг ашиглан
хуудас болгон дээр дугаарыг тавьж болно. Дизайн горимд
тодорхойлогдохгүй ба ажиллах горимд зөвхөн унших
шинжтэй.
Бичигдэх ерөнхий Printer.Page
хэлбэр
Жишээ нь:
Private Sub PrintLine(LineTopPrint As String)
Dim SpaceLeft As Long
16

17. SpaceLeft = Printer.ScaleHeight – Printer.CurrentY
If SpaceLeft < 4*Printer.TextHeight(lineToPrint) Then
Printer.Print ―page‖ & Format(Printer.Page, ―###‖)
Printer.NewPage
End If
Printer.Print lineToPrint
End Sub
PaperSize шинж:
Нөхцөл Тайлбар
Хамаарах объектууд Printer
Зорилго хуудасны тогтоосон хэмжээний утгыг буцаах буюу ажиллах
горимд нь тодорхойлж өгдөг. Принтерийн хуудасны хэмжээний
хувьд маш өргөн боломжтой.
Бичигдэх ерөнхий хэлбэр Printer.PaperSize [ =value% ]
Жишээ нь:
Private Sub cboPaperSource_Click()
Dim SizeChoice As Integer
SizeChoice = cmboPaperSize.ListIndex
Select Case SizeChoice
Case 0
Printer.PaperSize = vbPRPSLetter (8.5 x 11 inch)
Case 1
Printer.PaperSize = vbPRPSLegal (8.5 x 14 inch)
Case 2
Printer.PaperSize = vbPRPSA4 (A4)
End Select
End Sub
PrintQuality шинж:
Нөхцөл Тайлбар
Хамаарах Printer
17

18. объектууд
Зорилго хэвлэх чанарыг ажиллах горимд тодорхойлж өгдөг.
Бичигдэх ерөнхий Printer.PrintQuality [ =value% ]
хэлбэр
Жишээ нь:
Private Sub optPrintQuality_Click(Index As Integer)
Select Case Index
Case 0
Printer.PrintQuality = vbPRPQDraft
Case 1
Printer.PrintQuality = vbPRPQLow
Case 2
Printer.PrintQuality = vbPRPQMedium
Case 3
Printer.PrintQuality = vbPRPQHigh
End Select
End Sub
PrintQuality шинж:
Нөхцөл Тайлбар
Хамаарах объектууд Printer
Зорилго хэвлэн гаргах хэмжээг нь хувиар тодорхойлж өгдөг.
Санамсаргүй авах утга нь 0 буюу хэвийн хэмжээ байдаг.
Бичигдэх ерөнхий Printer.Zoom [ =number ]
хэлбэр
Жишээ нь:
Private Sub Command1_Click()
Printer.FontName = ―Arial‖
Printer.FontSize = 20
Printer.Zoom = textScaleText
Printer.Print ―you‖
Printer.FontBold = True
18

19. Printer.Print ―different scale‖
Printer.FontBold = False
PrinterPrint ―output‖
Printer.EndDoc
End Sub
19

20. ClipBoard-тай ажиллах
Clipboard бол график болон текстыг түр хугацаанд хадгалдаг шуурхайн санах ойн нэг
хэсэг. Өөрөөр хэлбэл, Clipboard нь програмуудын хооронд өгөгдлийг дамжуулан шилжүүлэх
хамгийн хялбар арга юм. Clipboard-д хэрэглэгдэх методуудаас хамгийн энгийн, нийтлэг нь
Clear:
Хэрэглэгдэхүүн Төрөл Хийх зүйл
Clear метод Clipboard-ын талбайг чөлөөлнө.
GetData метод Clipboard-оос график өгөгдлийг буцаана.
GetFormat метод Clipboard—д агуулагдаж буй өгөгдлүүдийн төрлийг буцаана.
GetText метод Clipboard-оос текстыг буцаана.
SetData метод Clipboard-д график өгөгдлийг байрлуулна
SetText метод Clipboard-д текст өгөгдлийг байрлуулна
Дээрх методуудаас заримыг нь тодруулан авч үзье.
Clear шинж:
Нөхцөл Тайлбар
Хамаарах объектууд Buttons, Clipboard, ColumnHeaders, ComboBox, DataObject,
DataObjectFiles, ErrObject, ListBox, ListImages, ListItems, Nodes,
Panels, Tabs
Зорилго Clipboard-д байгаа өгөгдлийг устгадаг.
Бичигдэх ерөнхий Clipboard.Clear
хэлбэр
Жишээ нь:
Private Sub Command1_Click()
Clipboard.Clear
End Sub
GetData шинж:
Нөхцөл Тайлбар
Хамаарах объектууд Clipboard, DataObject
Зорилго Clipboard-оос график мэдээллийг буцаадаг.
Бичигдэх ерөнхий Clipboard.GetData([format %])
20

21. хэлбэр format % - өгөгдлийг таних бүхэл илэрхийлэл
Жишээ нь:
Private Sub Command1_Click()
Picture1.Picture = Clipboard.GetData(vbCFBitmap)
End Sub
GetFormat шинж:
Нөхцөл Тайлбар
Хамаарах объектууд Clipboard, DataObject
Зорилго Clipboard-д агуулагдаж буй өгөгдлийн төрлийг таних бүхэл
утгыг буцаадаг.
Бичигдэх ерөнхий хэлбэр Clipboard.GetFormat([format %])
Жишээ нь:
Private Sub Command1_Click()
Text.Stored = Clipboard.GetFormat(vbCFText)
End Sub
GetText шинж:
Нөхцөл Тайлбар
Хамаарах объектууд Clipboard
Зорилго Clipboard-оос текстэн мэдээллийг буцаадаг.
Бичигдэх ерөнхий Clipboard.GetText([format %])
хэлбэр
Жишээ нь:
Private Sub Command1_Click()
text1.Text = Clipboard.GetText(vbCFText)
End Sub
SetData шинж:
Нөхцөл Тайлбар
21

22. Хамаарах объектууд Clipboard, DataObject
Зорилго Clipboard руу график мэдээллийг байрлуулдаг.
Бичигдэх ерөнхий хэлбэр Clipboard.SetData graphics% [, format %]
graphics% - график зургийн Picture эсвэл
Image шинж;
format % - график өгөгдлийн төрлийг
тодорхойлох бүхэл илэрхийлэл.
Жишээ нь:
Private Sub Command1_Click()
AppActive ―CorelDraw – untitled‖
Clipboard.SetData Picture1.Picture, vbCFBitmap
SendKeys ―%ep‖, True
Clipboard.SetData Picture1.Picture, vbCFMetafile
SendKeys ―%ep‖, True
Clipboard.SetData Picture1.Picture, vbCFDIB
SendKeys ―%ep‖, True
Clipboard.SetData Picture1.Picture, vbCFPalette
SendKeys ―%ep‖, True
Clipboard.SetData Picture1.Picture, vbCFMetafile
SendKeys ―%ep‖, True
End Sub
GetText шинж:
Нөхцөл Тайлбар
Хамаарах объектууд Clipboard
Зорилго Clipboard-д текст мэдээллийг байрлуулна.
Бичигдэх ерөнхий Clipboard.SetText, Text [, format %]
хэлбэр
Жишээ нь:
Private Sub Command1_Click()
Clipboard.SetText Text1.Text
22

23. End Sub
Clipboard объектод хэрэглэгддэг визуал бейсикийн тогтмолууд
Утга Тогтмолын нэр Тайлбар
&HFFFFBF00 DDE Link RichText форматтай файл
vbCFLink
&HFFFFBF01
1 vbCFRTF текст
2 vbCFText bitmap график
3 vbCFBitmap Windows metafile график
8 vbCFDIB Device – independent bitmap график
9 vbCFPalette өнгө, будгийн нийлэмж
14 vbCFMetafile Enhaced metafile график
15 vbCFFiles Windows Explorer-ийн файлуудын жагсаалт
23