ศูนย์เศรษฐกิจพอเพียง วิทยาลัยอาชีวศึกษาออมสินอุปถัมภ์ จังหวัดจันทบุรี

1. ศูนย์เศรษฐกิจพอเพียง เรียนรู้อาชีพ สร้างรายได้
วิทยาลัยอาชีวศึกษาออมสินอุปถัมภ์
ทาไม? ศูนย์เศรษฐกิจพอเพียง เรียนรู้อาชีพ สร้างรายได้ สู่
ความพอเพียง ถึงเริ่มต้นด้วยการปลูกมะนาว และดอกดาวเรือง
มะนาวเป็นพืชสวนครัวที่ทุกบ้านขาดไม่ได้ เป็นพืชสวนครัวที่อยู่ในวิถี
ชีวิตของคนไทย อาหารหลายอย่างส่วนประกอบสาคัญมักใช้มะนาว
ทาให้ช่วงหน้าแล้งมะนาวขาดแคลนไม่เพียงพอต่อความต้องการของ
ผู้บริโภค มะนาวนับว่ามีความสาคัญและจาเป็นอย่างยิ่งในการ
ดารงชีวิตประจาวันของคนไทย มะนาวใช้เป็นส่วนผสมของอาหาร ทา
น้าผลไม้ เครื่องดื่มหลากหลายชนิด ฤดูกาลของมะนาวโดยปรกติจะ
ออกมากในช่วงฤดูฝนและมะนาวจะมีราคาแพงในช่วงเดือนปลายเดือนมีนาคม จนถึงเดือนพฤษภาคม ซึ่งเป็นช่วงมะนาวแพง
ราคาต่อผล ผลละ 6-10 บาท มะนาว 1 ต้น อายุ 2 ปี จะได้ผลผลิตต้นละราว 1,200-1,500 ผล หากอายุมากจะได้ผลผลิต
เพิ่มขึ้น แต่ทั้งนี้ขึ้นอยู่กับการดูแลรักษา สภาพแวดล้อม รายได้จากการทามะนาวนอกฤดูจึงถือได้ว่าน่าสนใจและสร้างรายได้ไม่
น้อยที่เดียว
ปลูกมะนาวจะสร้างรายได้ ทางไหน ได้บ้าง ? การปลูก
มะนาว เราสามารถทารายได้ทั้งปี เป็นอาชีพที่น่าสนใจ ปัจจุบัน
เราจะเห็นธุรกิจขายกิ่งตอนมะนาว หรือต้นมะนาวกันมากขึ้น
เกษตรกรหลายคนหันมาปลูกมะนาวทดแทนไม้ผลอื่นๆ ราคากิ่ง
ตอนก็เริ่มต้นที่ 30-50 บาท แล้วแต่สายพันธุ์ ตรงนี้นี่แหล่ะครับที่
ทารายได้ให้เกษตรกรระหว่างดูแลบารุงต้นเพื่อเตรียมพร้อมทา
ผลในช่วงปลายปี ส่วนหากจะทามะนาวทั้งปี ผลผลิตสวนของเรา
มีคุณภาพราคามะนาว 1 บาทต่อ 1 ผล ก็นับว่าเป็นรายได้ที่ไม่
น้อยที่เดียวถ้า 1 ต้น มีผลผลิต 800-1200 ผล ขึ้นไป พอจะ
มองเห็นช่องทางสร้างรายได้ และทิศทางการทาอาชีพชาวสวนมะนาวกันได้บ้างแล้วใช่ไหมครับ

2. การเตรียมปลูกมะนาว อะไรสาคัญ ? สิ่งสาคัญในการปลูก
อย่างแรกที่เราไม่ควรมองข้าม คือ รูปแบบการปลูก หรือวิธีการ
ปลูก เราจะปลูกลงดินหรือไม่ลงดิน ปัจจุบันการปลูกมะนาวในวง
ปูน หรือวงซีเมนต์ได้รับความนิยมมาก เนื่องจากสามารถกาหนด
สภาพแวดล้อมที่เหมาะสมทั้งในเรื่องของวัสดุปลูก การได้รับน้า
ของมะนาว และอื่นๆ ได้ง่ายกว่าปลูกลงดิน และให้ผลผลิตที่มากมี
คุณภาพ
เรามาดูกันครับว่าสูตรการผสมวัสดุปลูกของสวนมะนาว
ชาวออมสินเราใช้อะไรเป็นสวนผสมบ้าง วัสดุปลูกมะนาวเป็นสูตร
ผสมที่เราไม่ใช้ดิน การใช้ดินทาให้การบังคับหรือการดูแลรักษา
มะนาวทาได้ยากกว่า ส่วนผสมที่เราใช้หาได้ง่ายๆ ตามท้องตลาด
ทั่วไปครับ มีแกลบดิบ แกลบเผา ขุยมะพร้าว ขี้วัว ทรายหยาบ
สัดส่วน 1:1:1:1:1 วงปูนหรือวงซีเมนต์เป็นแบบมีแผ่นปูนปิดก้น
บ่อแบบสนิทที่น้าสามารถขังได้ เจาะรูสูงจากก้นบ่อสูง 10
เซนติเมตร เพื่อให้ก้นบ่อปลูกเรามีน้าเก็บกักไว้เพื่อรักษาความชื่น
และน้าจะระบายออกในระดับที่สูงเกิน 10 เซนติเมตร เราเริ่มต้น
ปลูกมะนาวในวงบ่อซีเมนต์จานวน 160 ต้น เป็นมะนาวพันธุ์แคลิฟอเนีย 13 ต้น พันธุ์ทูลเกล้า 14 ต้น พันธุ์แป้นพวง 81 ต้น
พันธุ์แป้นราไพ จานวน 43 ต้น พันธุ์แป้นพิจิตร 2 ต้น พันธุ์แป้นดกพิเศษ 5 ต้น พันธุ์ไข่ 2 ต้น เหตุผลที่ปลูกหลากหลายสาย
พันธุ์ เพื่อการเรียนรู้ นักเรียนนักศึกษาของเราจะเห็นมะนาวเกือบทุกสายพันธุ์ที่ให้ผลผลิตและมีตลาดรองรับ เพื่อใช้เป็น
แนวทางในการสร้างอาชีพให้กับนักเรียนนักศึกษา ผู้ปกครอง ชุมชุน และคนที่สนใจได้เข้ามาศึกษาเรียนรู้กัน ทางศูนย์เศรษฐกิจ
พอเพียง เรียนรู้อาชีพ สร้างรายได้ ยินดีต้อนรับครับ

3. แล้วทาไมถึงต้องปลูกดอกดาวเรือง เหตุผลง่ายๆ ครับ
จากการทดลองปลูกดาวเรืองในแปลงปลูกปกติ เทียบกับปลูก
ในวงซีเมนต์ ต้นดาวเรืองที่ลงในวงบ่อซีเมนต์ โตเร็วกว่า และ
ทรงพุ่มใหญ่กว่า ไม่เป็นโรคไส้กรวง หรือเป็นโรคทางดินเลย
เราจึงได้ข้อสรุปเกี่ยวกับวัสดุปลูกส่วนนี้มีความเหมาะสมในการ
ปลูกต้นดาวเรืองระดับหนึ่ง สามารถใช้พื้นที่ในวงบ่อช่วง
มะนาวยังไม่โต ในการปลูกพืชผักสวนครัว หรือไม้ดอกที่สร้าง
รายได้ได้ โดยไม่กระทบการเติบโตของมะนาว เป็นการใช้พื้นที่
ให้เกิดประโยชน์ แปลงปลูกปกติเราทดลองเริ่มด้วยการปลูกลง
ถุงดาขนาด 7x14 ดูแล้วให้ผลผลิตไม่แพ้ปลูกลงดิน ส่วน
เหตุผลหลักของเราในการเริ่มต้นปลูกดาวเรือง เพราะดาวเรืองเก็บขายและปลูกได้ทั้งปี อีกทั้งดอกดาวเรืองเป็นที่ต้องการของ
มะนาวพันธุ์ทูลเกล้า มะนาวพันธุ์แป้น
มะนาวพันธุ์แคลิฟอเนีย มะนาวพันธุ์แป้นพวง

4. ตลาดดอกไม้ ราคาหรือผลตอบแทนค่อนข้างดี เฉลี่ยต่อดอกได้ราคา 70-80 สตางค์ต่อดอก ในช่วงราคาปกติ ส่วนในช่วงราคา
ดอกไม้ลงเฉลี่ย 50-60 สตางค์ต่อดอก การดูแลง่ายไม่ยาก โรคและแมลงรบกวนน้อยหากดูแลเรื่องการเตรียมดินปลูกดี และมี
การป้องกันแมลงดี
ดังนั้นการปลูกมะนาวให้ผลระยะยาว แต่ต้องรอความ
สมบูรณ์และอายุของต้นมะนาวถึงจะเริ่มมีรายได้เข้ามา การปลูก
ดาวเรืองจึงเป็นรายได้หลักในการเริ่มต้นของศูนย์เศรษฐกิจ
พอเพียงของเรา
การน้อมนาหลักปรัชญาแห่งความพอเพียงที่องค์พ่อหลวง
ของเราได้มอบไว้ให้เป็นแนวทางในการดาเนินชีวิต เป็นหลักคิดที่
ล้าค่าอันหาสิ่งใดมาเปรียบเทียบได้ แต่สิ่งหนึ่งที่เราในฐานะ
ประชาชนคนไทย ควรต้องมีความตระหนักและนาหลักการเหล่านี้
มาปรับใช้ในวิถีชีวิตของเรา ทาอย่างไรให้มีวิถีชีวิตที่พอเพียงและ
คงอยู่ในสังคมต่อไปอย่างมีความสุข จากรุ่นสู่รุ่น สู่รุ่น และถึงรุ่นต่อๆ ไป อันนี้เป็นหลักคิดหนึ่งที่เราชาวออมสินให้ความสาคัญ
และน้อมนาหลักปรัชญาแห่งความพอเพียงมาใช้ในสถานศึกษาและวางรากฐานของการใช้ชีวิต และการประกอบอาชีพให้กับ
บุคลากรครู นักเรียนนักศึกษา และเจ้าหน้าที่ทุกคนในวิทยาลัย ที่มาของการจัดตั้งศูนย์เศรษฐกิจพอเพียง เรียนรู้อาชีพ สร้าง
รายได้ สู่ความพอเพียง โดยมูลนิธิออมสินเพื่อสังคมให้การสนับสนุนการจัดตั้งศูนย์เศรษฐกิจพอเพียง แนวคิด และงบประมาณ