Bài giảng dự thi KHÁI QUÁT VĂN HỌC DÂN GIAN VIỆT NAM.pdf

1. NGỮ VĂN 10: KHÁI QUÁT VĂN HỌC DÂN GIAN
VIỆT NAM
GIÁO VIÊN: PHẠM THỊ THÔNG
phamthong86th@gmail.com
SỞ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO TỈNH ĐIỆN BIÊN
TRUNG TÂM GDTX HUYỆN TỦA CHÙA
HỘI THI THIẾT KẾ BÀI GIẢNG E-LEARNING

2. KHÁI QUÁT VĂN HỌC DÂN GIAN
VIỆT NAM

3. I. VHDG trong tiến trình văn học dân tộc
• 1. VHDG là văn học của
quần chúng lao động
• - VHDG: là những sáng
tác tập thể, truyền miệng,
lưu truyền trong nhân
dân. Tác giả là người lao
động.
• - Nội dung: VHDG gắn bó
với đời sống, tư tưởng,
tình cảm của quần chúng
lao động đông đảo trong
xã hội, là hình thức nghệ
thuật tập thể thể hiện ý
thức cộng đồng của các
tầng lớp dân chúng.

4. • 2. VHDG là văn học của
nhiều dân tộc
• - Các dân tộc (54) đều có
nền VHDG mang bản sắc
riêng góp vào kho tàng
VHDG chung.
• + Người Kinh: truyền
thuyết, dân ca, ca dao,…
• + Người Mường, Ê-đê:
sử thi…
• + Người Thái, Tày,
H’Mông: truyện thơ…

5. • 3. Một số giá trị cơ bản
của VHDG Việt Nam
• - VHDG là cuốn “sách giáo
khoa về cuộc sống”
• + Cuộc sống, lí tưởng xã
hội, đạo đức.
• + Tri thức tự nhiên, xã hội.
• - Góp phần hình thành nhân
cách, bảo tồn và phát huy
những truyền thống tốt đẹp.
• - VHDG chứa đựng một kho
tàng ngôn từ, những hình
thức nghệ thuật, phương
pháp xây dựng nhân vật,
cốt truyện.

6. II. Một số đặc điểm cơ bản của VHDG Việt Nam
1. Tính truyền miệng và tính tập thể của VHDG
a. Truyền miệng
• - Là phương thức sáng tác và lưu truyền của văn học
dân gian.
• - VHDG ra đời khi chưa có chữ viết.
• - Khi có chữ viết, VHDG vẫn phát triển do:
• + Đại đa số nhân dân không có điều kiện học hành
• + Văn học viết không tái hiện được đầy đủ tư tưởng, tình
cảm, thị hiếu, nguyện vọng của nhân dân.
• + Văn học viết không đáp ứng được nhu cầu hưởng thụ
văn học một cách trực tiếp.

7. • b. Tập thể
• - Có tác phẩm VHDG là công
trình của tập thể.
• - Có tác phẩm VHDG là sáng tác
cá nhân  lưu truyền khó giữu
được nguyên vẹn tiếp nhận
những yếu tố mới và thành sở
hữu của tập thể.
• * Do lưu truyền có tính tập thể và
truyền miệng nên:
• - Về phương diện hình thức: có
nhiều dị bản.
• - Về phương diện nội dung: quan
tâm đến những gì là chung nhất
cho cả cộng đồng, tiếng nói
chung (hiện tượng môtip lặp đi
lặp lại…)

8. Văn học dân gian là sản phẩm của quá trình
sáng tác tập thể
Đọc các văn bản sau:
- Con cò bay lả bay la
Bay từ cổng phủ bay ra cánh đồng
- Con cò bay lả bay la
Bay từ cổng phủ bay về Đồng Đăng
- Con cò bay la
Con cò bay lả
Con cò cổng phủ
Con cò Đồng Đăng…
( Con cò - Chế Lan Viên)

9. Hệ quả tất yếu của quá trình di chuyển và bảo
lưu tác phẩm bằng phương thức truyền miệng
là gì?
Cho VD?
: Vẳng nghe chim vịt kêu chiều
Bâng khuâng nhớ mẹ chin chiều ruột đau
Chiều chiều ra đứng cổng sau
Trông về quê mẹ ruột đau chín chiều
Chiều chiều ngó ngược ngó xuôi
Ngó không thấy mẹ ngùi ngùi nhớ mong
Tính dị bản

10. Cha mẹ nuôi con biển
hồ lai láng
Con nuôi cha mẹ kể
tháng kể ngày
Cha mẹ nuôi con bằng
trời bằng bể
Con nuôi cha mẹ kể
tháng kể ngày
Chồng người đánh bắc
dẹp đông
Chồng em ngồi bếp giương
cung bắn mèo
Chồng người đi ngược
về xuôi
Chồng em ngồi bếp sờ đuôi
con mèo
Tải bản FULL (21 trang): https://bit.ly/3km7Mnk
Dự phòng: fb.com/TaiHo123doc.net

11. Tính truyềng miệng và tính tập thể là
những đặc trưng cơ bản của VHDG, thể
hiện sự gắn bó mật thiết với các sinh hoạt
trong cộng đồng.
- Trong đời sống lao động :
hò chèo thuyền, hò kéo
luới…
- Trong đời sống gia đình:
Hát ru…
- Trong lễ hội: hát quan
họ…
- Trong hoạt động vui chơi,
giải trí: hát đồng dao…
4251248