1. SULIT
INSTITUT PENDIDIKAN GURU
KEMENTERIAN PELAJARAN MALAYSIA
Peperiksaan Ijazah Sarjana Muda Perguruan Dengan Kepujian 2011
PROGRAM IJAZAH SARJANA MUDA PERGURUAN (SEKOLAH RENDAH)
Kursus Ijazah Sarjana Muda Perguruan (PISMP)
Semester 6
SEMANTIK DAN PERISTILAHAN BAHASA MELAYU
NO. KOD : BMM 3111 TARIKH: November 2011
ANGKA GILIRAN: MASA : 2 jam 30 minit
PUSAT :
ARAHAN KEPADA CALON
1. Kertas ini mengandungi tiga bahagian:
Bahagian A : 20 soalan objektif
Bahagian B : 4 soalan struktur
Bahagian C : 2 soalan esei
2. Jawab semua soalan dalam Bahagian A, Bahagian B dan dua soalan dalam Bahagian
C
3. Jawab soalan:
Bahagian A pada kertas saranan jawapan yang disediakan.
Bahagian B pada ruang yang disediakan dalam kertas soalan.
Bahagian C pada kertas jawapan yang disediakan.
4. Semua kertas jawapan hendaklah diikat bersama-sama buku soalan dan diserahkan
kepada pengawas apabila peperiksaan tamat.
UNTUK KEGUNAAN PEMERIKSA SAHAJA
BAHAGIAN NO. SOALAN/ MARKAH JUMLAH
A
( 20 markah )
1 - 20
B
( 40 markah )
1a 1b 2a 2b 3a 3b 4a 4b
C
( 40 markah )
1 2 3a 3b
JUMLAH KESELURUHAN
KERTAS INI MENGANDUNGI 17 HALAMAN BERCETAK
DAN 1 HELAI KERTAS SARANAN JAWAPAN
2. No. Kod : BMM 3111
BAHAGIAN A
( 20 markah )
Jawab semua soalan.
1. Semantik ialah cabang ilmu lingustik yang berkait dalam
A menganalisis sesuatu ujaran
B mengkaji makna sesuatu bahasa
C menghuraikan konsep sesuatu perkara
D merumuskan makna dalam sesutu komunikasi
2. Pilih ayat yang tepat bagi menerangkan aspek makna di bawah;
Jenis makna Contoh
A Makna denotasi Rumah itu luas sekali.
B Makna konotatif Ada seribu orang menghadiri majlis itu.
C Kekaburan makna Hujan turun di seluruh dunia.
D Kelewahan makna Para pelajar berkumpul di dewan untuk mendengar
taklimat oleh pengetua.
3. Maksud sesuatu ujaran itu bergantung kepada aspek-aspek berikut;
I. Ciri-ciri paralinguistik
II. Intonasi pengucapan
III. Makna denotasi
IV. Tanggapan pendengar
A I dan II
B II dan III
C II dan IV
2 SULIT
3. No. Kod : BMM 3111
D III dan IV
4.
Kata Makna
• bela
• perang
• semak
- pelihara
- pertahan
- bergaduh
- nama warna
- belukar
- meneliti
Perkataan dan makna di atas dikategorikan sebagai
A sinonim
B hiponim
C polisem
D homograf
5. Makna ayat terbahagi kepada makna tersurat, makna tersirat dan makna
terselindung.
Antara berikut, manakah ayat yang menunjukkan makna terselindung?
A Ahmad ke sekolah.
B Kumar seorang buaya darat.
C Ibu membeli tiga ekor ketam.
D William tidak melepaskan dendam yang terbuku di hatinya.
6. Pilih ayat yang telah mengalami peluasan makna dengan menggunakan
perkataan “merawat”.
A Jururawat di hospital itu merawat dengan penuh kesabaran.
B Dalam perubatan tradisional, daun senduduk dapat digunakan untuk
merawat luka.
C Syarikat Air Berhad bertanggungjawab untuk merawat air kumbahan di
negara ini.
D Pelbagai teknik diperkenalkan kepada penoreh getah untuk merawat
3 SULIT
4. No. Kod : BMM 3111
tumbuhan kulat pada torehan pokok.
7. Antara wacana berikut, yang manakah menunjukkan hubungan semantik atau
hubungan makna dari segi sebab dan hasil?
A Hujan lebat turun setiap hari. Jalan raya di kampong itu ditakungi air.
B Atan menjuarai latihan intensif selama dua bulan. Dia menjuarai kejohanan
itu.
C Lori itu kehabisan minyak. Pemandunya terpaksa meninggalkannya di tepi
jalan.
D Mereka berdoa untuk kejayaan saya. Saya mengucapkan terima kasih
kepada mereka.
8. Antara yang berikut, perkataan manakah yang mengalami penyempitan makna
I. pena
II. kitab
III. pondok
IV. saudara
A I dan II
B II dan III
C I dan IV
D III dan IV
9. Padanan yang betul dari segi jenis peribahasa dengan contoh ialah
PERIBAHASA CONTOH
A Perbilangan Hati hendak, semua jadi
B Bidalan Sambil menyelam minum air
C Perumpamaan Mengaji daripada alif, membilang daripada Esa
4 SULIT
5. No. Kod : BMM 3111
D Pepatah Malu berkayuh perahu hanyut, malu bertanya
sesat jalan
.
10. Antara berikut, kata majmuk yang manakah terdiri daripada istilah khusus?
I. Deria rasa
II. Medan makna
III. Rukun tetangga
IV. Tindakan perusahaan
A I, II dan III
B I, II dan IV
C I, III dan IV .
D II, III dan IV
11. Peminjaman perkataan asing dalam bahasa Melayu secara tidak langsung
disebabkan oleh;
I hubungan dengan negara luar
II perancangan dan pembentukan istilah
III pertembungan budaya Melayu dengan budaya pendatang
IV hubungan kekeluargaan dengan bahasa serumpun
A I dan II
B I dan III
C II dan IV
D III dan IV
5 SULIT
6. No. Kod : BMM 3111
12. Penyerapan variasi-variasi dialek daerah dan dialek sosial dalam bahasa baku
dilakukan melalui proses
A pembinaan
B pemantapan
C pengekodan
D transformasi
13. Perbendaharaan Kata Bahasa Asing banyak dipinjam dan diambil dari istilah-istilah
dalam bahasa Inggeris. Ejaan bagi istilah ini mengutamakan sifat bahasa asal dan
penyebutannya disesuaikan dengan sistem bunyi bahasa Malaysia.
Perkataan manakah di bawah yang dipinjam menerusi peminjaman terjemahan?
I. Cecair
II. Magnet
III. Biologi
IV. Hakisan
A I dan II
B II dan III
C I dan IV
D III dan IV
14. Berikut ialah syarat bagi sumber pembentukan istilah perbendaharaan kata umum
bahasa Melayu kecuali
A Kata-kata yang mempunyai konotasi yang buruk dijauhi.
B Sekiranya terdapat perkataan yang mempunyai rujukan yang sama,
maka kata yang dipilih adalah kata yang paling singkat.
C Sekiranya terdapat dua kata atau lebih yang maksudnya ada keserupaan,
maka kata yang dipilih adalah kata yang maknanya paling tepat.
D Kata-kata yang umum diberi makna yang khusus sesuai dengan kehendak
peristilahan contohnya gerak balas, pembuluh dan garis pusat.
15. Istilah rintangan dalam Bahasa Melayu dipadankan dengan resistance dalam
Bahasa Inggeris. Pembentukan istilah ini melalui proses
6 SULIT
7. No. Kod : BMM 3111
A pinjam terjemah langsung
B pinjam dengan perubahan ejaan
C pinjam dengan penyesuaian sebutan
D pinjam terjemah dengan kata ganda separa
16. Pilih penyataan yang benar berkaitan dengan penyerapan unsur asing dalam
bahasa Melayu
I. Peminjaman terus bermaksud unsur asing diserap tanpa perubahan.
II. Penyerapan unsur asing dilakukan dengan penyesuaian ejaan dan
sebutan.
III. Ketulenan bahasa Melayu dapat dipertahankan dengan peminjaman
penterjemahan.
IV. Martabat bahasa Melayu terjejas sebagai akibat kehadiran unsur
asing dalam Bahasa Melayu.
.
A I dan II sahaja.
B I dan III sahaja.
C II dan IV sahaja.
D III dan IV sahaja.
7 SULIT
8. No. Kod : BMM 3111
17. Proses analogi melibatkan kata yang dibentuk dengan cara mengkiaskannya
dengan sesuatu bentuk kata yang sedia wujud dalam bahasa itu sejak dahulu lagi.
Perkataan di bawah adalah contoh perkataan yang mengalami proses analogi,
kecuali
A. tatanegara
B. setiausaha
C. prasejarah
D. jurutrengkas
18. Padanan di bawah menunjukkan penyataan proses pembentukan kata baharu dan
istilah baharu yang berlaku dalam bahasa-bahasa di dunia.
Padanan manakah tidak benar?
Proses pembentukan kata Contoh perkataan
A Proses pengimbuhan surih
B Proses Penyingkatan pasaraya
C Peleburan fonem dan suku kata bendalir
D Proses pinjam terjemah bulan madu
19. Pelbagai kaedah digunakan untuk membentuk ejaan dalam peristilahan bahasa
Melayu termasuklah Kaedah Ejaan Etimologi.
Kenyataan yang menghuraikan Kaedah Ejaan Etimologi ialah
A Penulisan istilah merangkumi unit bunyi yang berfungsi dilambangkan
dengan huruf.
B Istilah yang sebutannya sama tetapi mengandungi pengertian yang
berlainan, dieja dengan cara berbeza berdasarkan asal usul kata
tersebut.
C Istilah asing yang dimasukkan ke dalam bahasa Melayu tanpa
diterjemahkan, pada umumnya ditranskripsikan dahulu kepada transkripsi
fonetik.
D Istilah bahasa asing yang telah diserapkan ke dalam bahasa Melayu
penulisannya mengikut kaedah tertentu, sesetengah perkataan ditulis dengan
8 SULIT
9. No. Kod : BMM 3111
mengekalkan huruf dari bahasa sumbernya.
20. Beberapa huruf konsonan telah mengalami perubahan apabila sistem ejaan
baharu ditetapkan melalui usaha penyelarasan sistem ejaan oleh MBBIM
Huruf-huruf tersebut ialah;
I. gh
II. kh
III. sh
IV. dz
A I dan II
B II dan III
C I dan IV
D III dan IV
BAHAGIAN B
(40 markah)
Jawab semua soalan.
9 SULIT
10. No. Kod : BMM 3111
1.
Semantik ialah satu disiplin ilmu yang penting dalam kajian bahasa dan mempunyai
pertalian erat dengan disiplin ilmu yang lain seperti sejarah dan linguistik. Bidang
semantik mengkaji makna bukan sahaja pada peringkat kata, frasa, ayat malahan
hubungan dengan idea, konsep dan perasaan.
( a). Jelaskan pertalian antara semantik dengan linguistik.
_____________________________________________________
_____________________________________________________
_____________________________________________________
_____________________________________________________
_____________________________________________________
_____________________________________________________
(5 markah)
(b). Jelaskan hubungan antara semantik dengan sejarah.
_____________________________________________________
_____________________________________________________
_____________________________________________________
_____________________________________________________
_____________________________________________________
_____________________________________________________
(5 markah)
2. Perkaitan makna dengan kata dapat dikaji dari segi leksikal dan konteks kata itu
digunakan oleh penutur. Perkataan tersebut mempunyai hubungan dari segi makna
yang tergolong sebagai sinonim, antonim, polisem, hiponim, homonim (homograf dan
homofon)
Jelaskan konsep dan perkaitan makna secara leksikal bagi perkataan di bawah
dengan contoh yang sesuai.
10 SULIT
11. No. Kod : BMM 3111
(a) sinonim dengan antonim
_____________________________________________________
_____________________________________________________
_____________________________________________________
_____________________________________________________
_____________________________________________________
_____________________________________________________
_____________________________________________________
_____________________________________________________
_____________________________________________________
(5 markah)
(b) hiponim dengan homonim
_____________________________________________________
_____________________________________________________
_____________________________________________________
_____________________________________________________
_____________________________________________________
_____________________________________________________
_____________________________________________________
_____________________________________________________
_____________________________________________________
_____________________________________________________
(5 markah)
3. (a). Proses pembentukan kata dan istilah baharu juga menggunakan prinsip
analogi.
Nyatakan dua pertalian makna yang mempunyai hubungan dari segi
“analogi” dengan contoh perkataan yang sesuai.
(i) _______________________________________________________
11 SULIT
12. No. Kod : BMM 3111
_______________________________________________________
_______________________________________________________
_______________________________________________________
(ii)
. _______________________________________________________
_______________________________________________________
_______________________________________________________
_______________________________________________________
( 4 markah)
(b) Nyatakan dua cara istilah singkatan dibentuk. Beri contoh yang sesuai
;
(i) _______________________________________________________
_______________________________________________________
_______________________________________________________
(ii)
. _______________________________________________________
_______________________________________________________
_______________________________________________________
(iii)
_______________________________________________________
_______________________________________________________
_______________________________________________________
(6 markah)
4. Penggubalan istilah dalam pelbagai bidang ilmu menjadi penanda kepada
berlakunya proses intelektualisasi dalam bahasa Melayu.
(a). Tuliskan dua cara atau proses bagi pembentukan kata baharu dan istilah
baharu beserta contoh ;
12 SULIT
13. No. Kod : BMM 3111
i. proses:
_______________________________________________________
contoh:
_______________________________________________________
ii. proses:
_______________________________________________________
contoh:
_______________________________________________________
( 4 markah)
(b). Bahasa Melayu turut menerima imbuhan pinjaman dan penyerapan daripada
bahasa asing.
.
Lengkapkan jadual di bawah bagi membuktikan pernyataan tersebut.
Bahasa sumber/Asal Contoh imbuhan
pinjaman
Contoh perkataan
i. Awalan panca-
Awalan pra-
Akhiran –wan
Awalan bi-
ii Akhiran –iah
Akhiran- wi
iii Awalan poli-
Awalan sub-
Awalan auto-
Akhiran -isme
( 6 markah)
13 SULIT
14. No. Kod : BMM 3111
BAHAGIAN C
( 40 markah )
Jawab dua (2) daripada tiga soalan yang diberi.
1. “Sesuatu kata akan berubah mengikut perubahan masa, teknologi, dan
hubungan sosial dalam masyarakat. Perubahan makna berlaku dari segi peluasan
makna, penyempitan makna, dan anjakan makna.
Huraikan faktor-faktor yang menentukan makna dalam semantik dengan memberi
contoh yang sesuai.
( 20 markah)
2. Peribahasa ialah susunan kata yang dipilih khas, kemas, ringkas, mempunyai
makna tertentu, mengandungi teladan dan pengajaran. Masyarakat Melayu lama
dapat menggambarkan perasaan, tindak tanduk, kegemaran, kebencian dan cara
berfikir melalui peribahasa.
Pilih lima jenis peribahasa yang sesuai dan analisis dari aspek semantik akan
tujuan, fungsi, dan makna peribahasa secara tersurat dan tersirat.
(20 markah)
3 . Bahasa Melayu merupakan salah satu bahasa di dunia yang bersifat aglutinatif.
Terdapat beberapa proses pembentukan kata dan istilah yang digunakan bagi
membentuk kata-kata baharu atau istilah baharu.
(a). Jelaskan lima proses pembentukan kata baharu dan istilah
baharu dengan memberi contoh yang sesuai.
(10 markah)
(b). Huraikan lima kaedah ejaan dalam Peristilahan bahasa Melayu.
(10 markah)
14 SULIT
