Ch5.thiet kedulieu

LOGO
Chương 5: Thiết kế dữ liệu lưu trữ
1
GVLT: Phạm Thi Vương

LOGO
Nội dung
Lưu trữ dữ liệu bằng CSDL quan hệ
Một số kỹ thuật để ánh xạ sơ đồ lớp sang sơ đồ logic (tổ chức lưu trữ dữ liệu bằng CSDL quan hệ)
2

LOGO
3
Xác định các đối tượng lưu trữ
Các loại dữ liệu tồn tại trong một hệ thống:
Là kết quả tạm thời để đánh giá một biểu thức
Các biến trong quá trình thực thi một thủ tục (các tham số và biến trong phạm vi cục bộ)
Các biến toàn cục và các biết cấp phát một cách tự động
Dữ liệu tồn tại giữa các lần thực thi một chương trình
Dữ liệu tồn tại giữa các phiên bản của một chương trình
Dữ liệu tồn tại vượt ngoài phạm vi sống của một chương trình
Dữ liệu tạm thời (transient)
Dữ liệu lâu dài (persistent)

LOGO
4
Các loại dữ liệu tồn tại trong một hệ thống:
Các lớp transient

LOGO
5
Các lớp persistent của hệ thống ATM
GiaoDịchRút
GiaoDịchGởi
KháchHàng
#tênKháchHàng:String
#họKháchHàng:String
#mãPIN::String
#sốThẻ:String
GiaoDịch
#giaoDịchID:String
#ngàyGiaoDịch:Date
#thờiGianGiaoDịch:Time
#loạiGiaoDịch:String
#sốTiền:float
#sốDư:float
TàiKhoản
#sốTàiKhoản:String
#loạiTàiKhoản:String
#sốDư:float
1
1
0..n
1
có
#tàiKhoản:TàiKhoản
#giaoTác:GiaoDịch
(complete, disjoint)

LOGO
6
Chuyển đổi sang mô hình Quan hệ
Dữ liệu luận lý
Các lớp persistent
Dữ liệu vật lý

LOGO
Quy tắc #1
Thông thường, mỗi lớp đối tượng đơn giản được ánh xạ thành một bảng
7
 Ví dụ?

LOGO
8
Quy tắc #1
Chuyển đổi lớp – bảng (class – table)
Một lớp  một bảng
Một thuộc tính (persistent)  một cột: chỉ có các thuộc tính có nhu cầu lưu trử và được đòi hỏi bởi ứng dụng sẽ được chuyển thành cột của bảng.
Một đối tượng (thể hiện)  một dòng
KháchHàng
tênKháchHàng
họKháchHàng
mãPIN
sốThẻ
Tên_KH
Họ_KH
MãPIN
Số_Thẻ

LOGO
Quy tắc #2
Quan hệ 1-1
10
A
B
1
1
A
B
MA …
… MA …
A
B
…
MB
…
MB …
A
B
MA MB …
MB MA …
A
B
MA
…
MA …
AB
A
B
MB …
MB
…
 Ví dụ?

LOGO
11
Chuyển đổi liên kết (association, agregration)
1-1
KháchHàng
tênKháchHàng
họKháchHàng
mãPIN
sốThẻ
TàiKhoản
sốTàiKhoản
loạiTàiKhoản
sốDư
1
1
Bảng KháchHàng
Bảng TàiKhoản
Tên_KH
Họ_KH
MãPIN
Số_Thẻ
Số_TK
Loại_TK
Số_Dư_TK
Số_Thẻ
(*)
(*): Số_Thẻ là một khoá của bảng TàiKhoản

LOGO
12
1-1
KháchHàng
tênKháchHàng
họKháchHàng
mãPIN
sốThẻ
TàiKhoản
sốTàiKhoản
loạiTàiKhoản
sốDư
1
1
Bảng KháchHàng_TàiKhoản
Tên_KH
Họ_KH
MãPIN
Số_Thẻ
Số_TK
Loại_TK
Số_Dư_TK
(*)
(*): Số_Thẻ là một khoá của bảng TàiKhoản

LOGO
Quy tắc #3
Quan hệ 1-n
13
A
B
1
*
A
B
MA …
…
MA
…
 Ví dụ?

LOGO
14
1-n
Số_TK
Loại_TK
Số_Dư_TK
Số_Thẻ
GiaoDịch
giaoDịchID
ngàyGiaoDịch
thờiGianGiaoDịch
loạiGiaoDịch
sốTiền
sốDư
TàiKhoản
sốTàiKhoản
loạiTàiKhoản
sốDư
0..n
1
có
GD_ID
Ngày_GD
Giờ_GD
Loại_GD
Số_Tiền
Số_Dư
Số_TK
Bảng TàiKhoản
Bảng GiaoDịch

LOGO
Quy tắc #4
Quan hệ m-n
17
A
B
* C
*
A
C
MA …
MB
…
B
MA MB …
 Ví dụ?

LOGO
18
n-n
Mã_NV
Tên_NV
Số_ĐT
NhânViên
mãNhânViên
tênNhânViên
sốĐiệnThoại
0..n
0..n
Tham gia
CôngViệc
côngViệcID
môTảCôngViệc
ngàyBắtĐầu
Mã_NV
Công_Việc_ID
Công_việc_ID
Mô_tả_CV
Ngày_BĐ
Bảng NhânViên
Bảng NhânViên_CôngViệc
(ThamGia)
Bảng CôngViệc

LOGO
19
n-n
Số_ĐH
Ngày_ĐH
DiễnGiải_ĐH
Số_ĐH
MS_NL
SốLượng
ĐơnGiá
MS_NL
TênNL
ĐVT
Bảng ĐơnHàng
ĐơnHàng
sốĐơnHàng
ngàyĐơnHàng
diễnGiải
0..n
1..n
NguyênLiệu
mãSố
tênNLiệu
ĐVT
dòngĐH
sốLượng
đơnGiá
Bảng DòngĐH
Bảng Nguyên Liệu

LOGO
Quy tắc #5
Quan hệ kế thừa
23
A
B
A(MA, x, y, z)
A
+ x
# y
- z
B
# t # u
C
-v
C
B(MB, x, y, t, u)
C(MC, x, y, v)
+ Đơn giản - Không thấy mối liên hệ giữa các loại đối tượng A, B, C
- Khó thống kê tổng quát
 Ví dụ?

LOGO
24
Chuyển đổi liên kết kế thừa
Mã_NV
Tên_NV
Điện_Thoại
NhânViên
mãNhânViên
tênNhânViên
sốĐiệnThoại
NhânViênCôngNhật
lươngNgày
NhânViênBiênChế
lươngTháng
bậcLương
Mã_NV
Tên_NV
Điện_Thoại
Lương_Tháng
Bậc_Lương
Mã_NV
Tên_NV
Điện_Thoại
Lương_Ngày
Bảng NhânViên
Bảng NhânViênBiênChế
Bảng NhânViênCôngNhật
Phù hợp cho tất cả các trường hợp: (complete, disjoint), (complete, overlapping), (incomplete, disjoint), (incomplete, overlapping)

LOGO
Quy tắc #5
25
A
+ x # y - z
B
# t
# u
C
-v
+ Có được cái nhìn tổng quát về các đối tượng - Lãng phí không gian lưu trữ
A
A(M, Loại, x, y, z, t, u, v)
Loại
x
y
z
t
u
v
A
B
C
 Ví dụ?

LOGO
26
NhânViên
mãNhânViên
tênNhânViên
sốĐiệnThoại
lươngNgày
lươngTháng
bậcLương
Mã_NV
Tên_NV
Điện_Thoại
Lương_Ngày
Lương_Tháng
Bậc_Lương
Loại_NV

LOGO
Quy tắc #5
27
A
+ x # y - z
B
# t
# u
C
-v
Chung_A
R_B
Chung_A(M, x, y)
R_C
R_B(M, t, u)
R_C(M, v)
+ Tiết kiệm không gian lưu trữ
+ Cho phép có cái nhìn tổng quát
- Tổ chức khá phức tạp
R_A
R_B(M, z)
 Ví dụ?

LOGO
28
NhânViên
mãNhânViên
tênNhânViên
sốĐiệnThoại
lươngNgày
lươngTháng
bậcLương
Mã_NV
Tên_NV
Điện_Thoại
Lương_Tháng
Bậc_Lương
Mã_NV
Tên_NV
Điện_Thoại
Lương_Ngày
Chỉ phù hợp cho: (complete, disjoint)

LOGO
29
Mã_NV
Tên_NV
Điện_Thoại
NhânViên
mãNhânViên
tênNhânViên
sốĐiệnThoại
lươngNgày
lươngTháng
bậcLương
Mã_NV
Lương_Tháng
Bậc_Lương
Mã_NV
Lương_Ngày
Bảng NhânViên

LOGO
30
Ví dụ - Quan hệ kế thừa
NHAN_VIEN
MA_NV
TEN_NV
DIA_CHI
QUA_TRINH_TANG_LUONG
NGAY_HIEU_LUC
LUONG_MOI
NV_KINH_DOANH
NV_KD_LAU_NAM
NV_KD_TAP_SU
DON_HANG
SO_DDH
KHACH_HANG
TRI_GIA
HOA_HONG
1
0..*
0..*
1..*
Thương lượng
Hướng dẫn cho
1
1..*

LOGO
31
NHAN_VIEN
MA_NV
TEN_NV
DIA_CHI
LOAI_NV
NV_HUONGDAN
QUA_TRINH_
TANG_LUONG
MA_NV
NGAY_HIEU_LUC
LUONG_MOI
THUONG_LUONG
MA_NV
SO_DDH
HOA_HONG
DON_HANG
SO_DDH
KHACH_HANG
TRI_GIA
Cách 1

LOGO
32
Ràng buộc toàn vẹn:
Loai_nv nhận một trong ba giá trị: nhân viên lâu năm, hoặc nhân viên tập sự hoặc nhân viên khác
Nếu nhân viên có loai_nv=“Nhân viên tập sự” thì:
•Thuộc tính nhân viên hướng dẫn <> null
•Ngược lại thuộc tính nhân viên hướng dẫn = null
Ràng buộc chỉ có nhân viên kinh doanh mới có thương lượng đơn hàng
 t  THUONG_LUONG,  n  NHAN_VIEN sao cho:
n.MA_NV=t.MA_VN thì n.Loai_NV<>’Nhân viên khác’
Cuối 

LOGO
33
NHAN_VIEN
MA_NV
TEN_NV
DIA_CHI
LOAI_NV
QUA_TRINH_
TANG_LUONG
MA_NV
NGAY_HIEU_LUC
LUONG_MOI
THUONG_LUONG
MA_NV
SO_DDH
HOA_HONG
DON_HANG
SO_DDH
KHACH_HANG
TRI_GIA
Cách 2
NV_KINHDOANH
MA_NV
LOAI_NV_KD
NV_HUONGDAN
1
0..1

LOGO
Quy tắc #6
Lớp đối tượng có thuộc tính có cấu trúc phức tạp
Tách thành bảng phụ để lưu trữ thuộc tính có cấu trúc phức tạp đó
34
class A { … B x; … }
Cấu trúc của B gồm: Thuộc tính 1 Thuộc tính 2 …
A
B
MA
…
…
MA
ThuocTinh1
ThuocTinh2
…
 Ví dụ?

LOGO
Quy tắc #7
Lớp đối tượng có thuộc tính kiểu mảng
Tách thành bảng chi tiết
35
class A
{
…
B[] x;
…
}
 Ví dụ?
A
B
MA
…
… MA …

LOGO
Quy tắc #8
Thuộc tính có giá trị rời rạc: Tách thành bảng danh mục
36
 Ví dụ?

LOGO
Quy tắc #9
Bảng tham số
Dạng 1
37
Khóa
ThamSố#1
ThamSố#2
…
ThamSố#N
…
…
…
…
…
Mỗi tham số tương ứng với một cột trong bảng tham số
Bảng tham số thường chỉ gồm 1 dòng (chứa giá trị các tham số hiện hành)
?
Cần bổ sung tham số mới?
Cần vô hiệu hóa tác dụng của một tham số?

LOGO
Quy tắc #9
Bảng tham số
Dạng 2
38
MãThamSố
TênThamSố
Kiểu
GiáTrị
TìnhTrạng
…
…
…
…
…
Mỗi tham số tương ứng với một dòng trong bảng tham số Giá trị hiện tại của tham số được lưu bằng dạng chuỗi Mỗi tham số cần lưu trữ kiểu giá trị để phần mềm “hiểu” đúng nội dung giá trị hiện tại của tham số
?
Cần bổ sung tham số mới? Cần vô hiệu hóa tác dụng của một tham số?
Được lưu dạng chuỗi

LOGO
39
Mô hình dữ liệu quan hệ của hệ thống ATM
Tên_KH
Họ_KH
MãPIN
Số_Thẻ
Số_TK
Loại_TK
Số_Dư_TK
Số_Thẻ
GD_ID
Ngày_GD
Giờ_GD
Loại_GD
Số_Tiền
Số_Dư
Số_TK
Bảng KháchHàng
Bảng TàiKhoản
Bảng GiaoDịch

LOGO
40
Phải chú ý đến các vấn đề sau:
Không gian
Thời gian
Khối lượng dữ liệu phát sinh rất nhanh theo thời gian
Đáp ứng yêu cầu truy xuất nhanh
….
Thiết kế dữ liệu

LOGO
http://www.tomjewett.com/dbdesign/dbdesign.php
49

Ch5.thiet kedulieu

Recommended

Recommended

More Related Content

Similar to Ch5.thiet kedulieu

Similar to Ch5.thiet kedulieu (20)

More from Nguyễn Thu Hằng

More from Nguyễn Thu Hằng (16)

Recently uploaded

Recently uploaded (20)

Ch5.thiet kedulieu