1. Η Απείρανθος ή «τ’ Απεράθου», όπως την αποκαλούν οι Ναξιώτες, είναι
κτισμένη στους πρόποδες του βουνού Φανάρι, σε υψόμετρο 600
μέτρων. Απέχει 28 χιλιόμετρα από την πρωτεύουσα του νησιού.
Ενετικοί πύργοι, όμορφα παλιά διώροφα σπίτια, μαρμάρινα καλντερίμια
με καμάρες, γραφικές πλατείες με καφενεία και η ποιητική διάθεση των
Απεραθιτών, δημιουργούν μια ιδιαίτερη ατμόσφαιρα που σπάνια
συναντάται στον κυκλαδικό χώρο.
Η Απείρανθος ξεχωρίζει από τα άλλα χωριά της Νάξου στο γλωσσικό
ιδίωμα, τα ήθη και τα έθιμα, καθώς οι κάτοικοί της θεωρείται ότι
προήλθαν από άλλες περιοχές (Κρήτη, Μικρά Ασία κ.ά.).
Με μια εξαιρετικά δραστήρια τοπική κοινότητα, η Απείρανθος
αναπτύχθηκε, κρατώντας αναλλοίωτο το χρώμα της.
Σήμερα διαθέτει τη μεγαλύτερη βιβλιοθήκη των Κυκλάδων, τη
Βιβλιοθήκη Νίκου Νικ. Γλέζου, καθώς και έναν συνεταιρισμό υφαντικής
τέχνης γυναικών.
Εντυπωσιακός είναι ο Πύργος του Ζευγώλη (17ος αι.), χτισμένος πάνω
σε βράχο στην είσοδο του χωριού. Από εκεί ξεκινάτε την περιήγησή σας
στους δρόμους του χωριού που είναι στρωμένοι με μαρμαρόπλακες,
πριν καταλήξετε στην κεντρική πλατεία με τα καφενεία.
Αξίζει να επισκεφθείτε τα πολύ ενδιαφέροντα μουσεία του χωριού: το
Αρχαιολογικό, με ευρήματα κυρίως της Πρωτοκυκλαδικής περιόδου, το
Γεωλογικό, με 2.000 σπάνια εκθέματα από την πλούσια φύση της
Νάξου, το Μουσείο Φυσικής Ιστορίας με συλλογή από την πανίδα της
περιοχής και ένα μικρό ενυδρείο, καθώς και το Λαογραφικό, με
παραδοσιακά υφαντά και εργαλεία.
Μην παραλείψετε να δείτε το Μουσείο Παιδικού Πολιτισμού Αιγαίου, ένα
μικρό μουσείο όπου παρουσιάζεται η σχέση των παιδιών με το παιχνίδι-
και όχι μόνο- από την αρχαιότητα έως τα νεότερα χρόνια.
Επίσης, αξίζει να επισκεφθείτε τις σημαντικές εκκλησίες του χωριού και
κυρίως την Αγία Κυριακή, που χρονολογείται την περίοδο της
Εικονομαχίας (9ος αιώνας) και αποτελεί ένα από τα σπουδαιότερα
μνημεία, όχι μόνο της Νάξου, αλλά και των Βαλκανίων.
ΑΠΕΙΡΑΝΘΟΣ ΝΑΞΟΥ