hf hfhf jfhf hfhfj fdjdjd jfjfj frjfjf jfhfhf jdjfjf jfjgjfj

1. BS BÙI HOÀNG TÚ
BỘ MÔN CHẨN ĐOÁN HÌNH ẢNH
Điện thoại: 0912347947
Email: bhtu@hpmu.edu.vn

2. Wilhem Conrad Roentgen
1845-1923

4. LỊCH SỬ PHÁT MINH TIA X
 Do Roentgen tìm ra năm 1895
 Tình cờ tìm thấy khi nghiên cứu bóng âm cực
 Ghi hình lại bằng kính ảnh
 Là phát minh thay đổi bộ mặt ngành Y
 Được giải Nobel năm 1901 về vật lý
 Ứng dụng trong nhiều ngành : Y tế (X quang, CT, chụp vú,
tăng sáng truyền hình, chiếu tia…), soi chiếu sân bay, hải
quan, chiếu xạ…

5. Phim X quang đầu tiên
trên thế giới
Phòng chụp đầu tiên trên thế giới
của Roentgen

11. Marie Curie 1867-1934

13. TIA X LÀ GÌ?
 Tia X hay còn gọi là tia âm cực
 Bản chất của nó là sóng điện từ giống như các sóng
ánh sáng, ra da, vô tuyến, tia gamma…có bước sóng
ngắn
 Do bước sóng của nó rất ngắn nên chúng ta không thể
nhìn thấy nó

16. TÍNH CHẤT VẬT LÝ VÀ TÁC DỤNG
HÓA HỌC CỦA TIA X
 Truyền đi theo đường thẳng (tốc độ tương đương với
tốc độ ánh sáng là 300.000km/s)
 Giảm dần năng lượng theo khoảng cách (giảm theo bình
phương khoảng cách)
 Không bị tác động bởi điện trường
 Có khả năng đâm xuyên qua vật chất

17. TÍNH CHẤT VẬT LÝ VÀ TÁC DỤNG
HÓA HỌC CỦA TIA X
 Bị một số vật chất hấp thu (bởi những vật chất có
nguyên tử lượng lớn)
 Cũng có thể bị phản xạ, khúc xạ, tán xạ
 Làm phát quang một số muối như muối cadimi,
tungsten…
 Làm đen nhũ tương phim ảnh (ion hóa bạc)
 Nó có tính chất bức xạ ion hóa để tạo ra các ion (+), (-)

18. TÍNH CHẤT VẬT LÝ VÀ TÁC DỤNG
HÓA HỌC CỦA TIA X
 Sự hấp thu của vật chất đối với tia X phụ thuộc vào các
yếu tố:
 Chiều dày của vật chất
 Trọng lượng phân tử của vật chất
 Chiều dài bước sóng của tia X
 Mật độ của vật chất

19. TÍNH CHẤT VẬT LÝ VÀ TÁC DỤNG
HÓA HỌC CỦA TIA X
 Những tính chất trên rất quan trọng trong việc tạo ảnh
của tia X, sử dụng tia X trong điều trị và phòng chống tia
X (an toàn bức xạ)

20. CẤU TẠO CỦA BÓNG PHÁT TIA X
 Là bóng âm cực
 Cathode (âm cực) được cấu tạo bởi sợi Wolfram
 Cathode được nuôi bởi nguồn điện cường độ thấp (mA)
 Anode (dương cực) có thể quay hoặc cố định
 Cả Anode và Cathode đặt trong bóng chân không
 Giữa hai cực này nối với nhau bởi một nguồn điện với
điện thế cao (kV)

21. Máy chụp X quang sơ khai
Bóng âm cực

23. CÁCH TẠO RA TIA X
 Cathode được đốt nóng
 Hiệu ứng nhiệt điện tử của Edison>>> Đám mây điện
tử quanh cathode
 Đóng nguồn điện giữa Anode và Cathode
 Điện tử e- sẽ bị hút về Anode với tốc độ cao
 Điện tử đập vào Anode >>>1% tạo ra tia X, 99% tạo ra
nhiệt

27. CÁCH TẠO ẢNH CỦA TIA X
 Chùm tia X phát ra từ bóng X quang đồng đều
 Cơ thể người có cấu tạo bởi nhiều thành phần khác
nhau
 Cơ thể người có đô dày mỏng không đều
 Chùm tia X sau khi đi qua cơ thể người sẽ không
đồng đều
 Ghi lại chùm tia X sau khi đi qua cơ thể người bằng
các cách khác nhau

28. CÁCH TẠO ẢNH CỦA TIA X
 Ghi lại bằng màn huỳnh quang >>> Chiếu X quang
 Chi lại trực tiếp bằng phim ảnh >>> Chụp X quang
 Hiện nay không sử dụng ghi bằng phim trực tiếp
 Ghi bằng tấm Phospho (CR: Computer Radiography)
hoặc bằng bộ phát hiện (Detector-Do tác dụng ion
hóa)
 Sử dụng máy tính và in phim qua máy tính

30. CR: Computed
Radiography
DR: Digital Radiography