SlideShare a Scribd company logo
1 of 10
Download to read offline
Tembang macapat
Nama : Moh. Afif bahari (24)
kelas : XI MIPA 1
Sekolah : Sman 1 kota pasuruan
DAFTAR ISI
JUDUL
DAFTAR ISI
PENGERTIAN
FILOSOFI TEMBANG MACAPAT
SEJARAH TEMBANG MACAPAT
ANCASE TEMBANG MACAPAT
PENGERTIAN GURU LAGU,
WILANGAN, GATRA
TABEL GURU GATRA, WILANGAN,
LAGU
UNSUR KEBAHASAAN ING
TEMBANG MACAPAT
PENUTUP
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
10.
Pengertian
Tembang macapat (tembang cilik)
yaiku syair utawa geguritan
tradisional jawa sing duwe makna
tartamtu.
3
FILOSOFI MACAPAT
Tembang macapat dipercaya dening akeh wong jawa
minangka kumpulan tembang kang nduweni teges
proses uripe manungsa, proses gusti allah maringi roh
nganti manungsa balik marang sing kuwasa ciri ciri
manungsa wiwit lair nganti mati digambarake kanthi
runtut ing tembang macapat sing cacahe ana sewelas
4
SEJARAH MACAPAT
Secara umum diperkirakan bahwa macapat muncul pada akhir masa
majapahit dan dimulainya pengaruh walisanga, tetapi hal ini hanya bisa
dikatakan untuk situasi di jawa tengah. Sebab di jawa timur dan bali
macapat telah dikenal sebelum datangnya islam. sebagai contoh ada
sebuah teks dari bali atau jawa timur yang dikenal dengan kidung
ranggalawe dikatakan telah selesai ditulis pada tahun 1334 masehi.
Namun disisi lain tarikh ini diasangsikan karena karya ini hanya dikenal
versinya yang lebih mutakhir dan semua naskah yang memuat teks ini
berasal dari bali.
5
ANCASE TEMBANG MACAPAT
Minangka hiburan, estetika, pendhidikan, pagelaran tradisional sarana
korespondensi, humming kanca sing makarya, mantra kanggo ngusir
bala, upacars kumpul
6
PENGERTIAN GURU LAGU,
WILANGAN, GATRA
Guru lagu
Guru gatra
Guru wilangan
Guru lagu yaiku tibaning swara ing saben pungkasaning gatra.
Guru gatra yaiku cacahing utawi jumlahing gatra ing tembang macapat.
Guru wilangan yaiku cacahing wanda ing saben sagatra.
7
UNSUR KEBAHASAAN ING
TEMBANG MACAPAT
Tembung garba
1.
Tembung garba yaiku tembung lara sing digandheng dadi siji kanggo nyuda cacahe
wanda, kanggo nyocogake cacahe wanda ing sajroning tembung, kanggo ngringkes
tembung ing sajroning ukara.
tuladha :
-) Jalwestri saka tembung jalu + estri
-) Papeki saka tembung papa + iki
Tembung garba kepareng dadi 3, yaiku
-) Tembung lara utawa luwih menawa digarba banjur metu aksara "y"
-) Tembung lara utawa luwih menawa digarba banjur metu aksara "w"
-) Tembung lara utawa luwih sing kagarba nganggo tembung maha, ananging tembung
maha kasebut mung muni "mah"
2. Tembung kawi
tembung kawi yaiku tetembungan kang cak cakane winates ana ing basa endah,
umpamane kanggo ing kesenian wayang, kethoprak, lan acara liyane kang gegayutan
karo adat kejawen.
tuladha :
-) bantala : lemah, mati
-) brama : geni
-) candra : rembulan
3. Tembung dasanama
tembung dasanama yaiku jenise tembung kang nduweni teges padha utawa meh padha
tegese
tuladha :
-) anak : suta, putra, sunu, yoga, siwi, atmaja, patut, banu, tanaya, weka
-) awak : wak, lingga, dhiri, raga, angga, deha, badan, tubuh, sulaksana
4. Sandi asma
sandi asma yaiku jeneng pangarang/pangripta kang disamarake
Tuladha :
Rarasing kang sekar sarkara mrik
Den aksama dening sang sudyarsa
Ngawikan wengkuning reh
beraweng para ratu
Ilanga kang sesengker sarik
Rongas westhining angga
Gagating tyot antuk
wartaning kang para tama
Sinung tengran sembah trus sukaning budi
Tataning kang crita
5. Sandi karya
sandi karsa yaiku tema, gagasan utawa kekarepan kang disamarake
tuladha :
Dimen lebdeng kawruh
Ing pakaryan mrih trengginas
Nalar nulur rinengga ambeg berbudi
Anjrah mring para siswa
Pepingan kang samya koe
Esthining tyas maujud
Naning mulya
dina dina kepungkur
Iku dadi landhasaneki
Dina kang bakal teka
Ing pangangkah tumus
Kita bangsa indonesia
Anemahi jaman
nyambahi nuswantara
Sandi karsa : Dina pendidikan

More Related Content

Similar to TembangMacapatSEO

32_sitimaisaroh_ximipa3.pdf
32_sitimaisaroh_ximipa3.pdf32_sitimaisaroh_ximipa3.pdf
32_sitimaisaroh_ximipa3.pdfSiti Maisaroh
 
Tembang Macapat.pdf
Tembang Macapat.pdfTembang Macapat.pdf
Tembang Macapat.pdfdinar24690
 
cdeebe4c-8a76-4cc3-83f1-3046f471b3db.pdf
cdeebe4c-8a76-4cc3-83f1-3046f471b3db.pdfcdeebe4c-8a76-4cc3-83f1-3046f471b3db.pdf
cdeebe4c-8a76-4cc3-83f1-3046f471b3db.pdf33SalamurRochman
 
Tembang Macapat_03-Alvian-XI IPS 1.pdf
Tembang Macapat_03-Alvian-XI IPS 1.pdfTembang Macapat_03-Alvian-XI IPS 1.pdf
Tembang Macapat_03-Alvian-XI IPS 1.pdfZakiyBagus21
 
26//Tasya Fortuna Aurora//XI MIPA 5
26//Tasya Fortuna Aurora//XI MIPA 526//Tasya Fortuna Aurora//XI MIPA 5
26//Tasya Fortuna Aurora//XI MIPA 5Tasyafa2
 
Tembang Macapat_Beni Cahya Suro-07.pdf
Tembang Macapat_Beni Cahya Suro-07.pdfTembang Macapat_Beni Cahya Suro-07.pdf
Tembang Macapat_Beni Cahya Suro-07.pdfBeniCahyaSuro
 
Tembung Macapat_29_Risky Amalia M_XI MIPA 2.pdf
Tembung Macapat_29_Risky Amalia M_XI MIPA 2.pdfTembung Macapat_29_Risky Amalia M_XI MIPA 2.pdf
Tembung Macapat_29_Risky Amalia M_XI MIPA 2.pdf30RiskiameliaMubarok
 
Tembang macapat kelas XI .pdf
Tembang macapat kelas XI .pdfTembang macapat kelas XI .pdf
Tembang macapat kelas XI .pdfMohAfifBahari
 
Bahasa Jawa_Parama Sastra lan Kagunan Basa Jawa
Bahasa Jawa_Parama Sastra lan Kagunan Basa JawaBahasa Jawa_Parama Sastra lan Kagunan Basa Jawa
Bahasa Jawa_Parama Sastra lan Kagunan Basa JawaSMP Negeri 1 Karanganyar
 

Similar to TembangMacapatSEO (20)

Tembang Macapat
Tembang  MacapatTembang  Macapat
Tembang Macapat
 
Tembang Macapat.pdf
Tembang Macapat.pdfTembang Macapat.pdf
Tembang Macapat.pdf
 
M.RAFI MAULANA XI MIPA 5(14)
M.RAFI MAULANA XI MIPA 5(14)M.RAFI MAULANA XI MIPA 5(14)
M.RAFI MAULANA XI MIPA 5(14)
 
32_sitimaisaroh_ximipa3.pdf
32_sitimaisaroh_ximipa3.pdf32_sitimaisaroh_ximipa3.pdf
32_sitimaisaroh_ximipa3.pdf
 
Tembang Macapat
Tembang MacapatTembang Macapat
Tembang Macapat
 
Tembang Macapat.pdf
Tembang Macapat.pdfTembang Macapat.pdf
Tembang Macapat.pdf
 
Tembang Macapat
Tembang  Macapat Tembang  Macapat
Tembang Macapat
 
pdf_20230325_195348_0000.pdf
pdf_20230325_195348_0000.pdfpdf_20230325_195348_0000.pdf
pdf_20230325_195348_0000.pdf
 
cdeebe4c-8a76-4cc3-83f1-3046f471b3db.pdf
cdeebe4c-8a76-4cc3-83f1-3046f471b3db.pdfcdeebe4c-8a76-4cc3-83f1-3046f471b3db.pdf
cdeebe4c-8a76-4cc3-83f1-3046f471b3db.pdf
 
Tembang Macapat_03-Alvian-XI IPS 1.pdf
Tembang Macapat_03-Alvian-XI IPS 1.pdfTembang Macapat_03-Alvian-XI IPS 1.pdf
Tembang Macapat_03-Alvian-XI IPS 1.pdf
 
26//Tasya Fortuna Aurora//XI MIPA 5
26//Tasya Fortuna Aurora//XI MIPA 526//Tasya Fortuna Aurora//XI MIPA 5
26//Tasya Fortuna Aurora//XI MIPA 5
 
AFRIZALMMI 03 XI MIPA 2 .pdf
AFRIZALMMI 03 XI MIPA 2 .pdfAFRIZALMMI 03 XI MIPA 2 .pdf
AFRIZALMMI 03 XI MIPA 2 .pdf
 
tembang macapat
tembang macapattembang macapat
tembang macapat
 
Tembang Macapat_Beni Cahya Suro-07.pdf
Tembang Macapat_Beni Cahya Suro-07.pdfTembang Macapat_Beni Cahya Suro-07.pdf
Tembang Macapat_Beni Cahya Suro-07.pdf
 
Tembung Macapat_29_Risky Amalia M_XI MIPA 2.pdf
Tembung Macapat_29_Risky Amalia M_XI MIPA 2.pdfTembung Macapat_29_Risky Amalia M_XI MIPA 2.pdf
Tembung Macapat_29_Risky Amalia M_XI MIPA 2.pdf
 
Tembang macapat kelas XI .pdf
Tembang macapat kelas XI .pdfTembang macapat kelas XI .pdf
Tembang macapat kelas XI .pdf
 
Tembang Macapat.pdf
Tembang Macapat.pdfTembang Macapat.pdf
Tembang Macapat.pdf
 
Tembang Macapat
Tembang Macapat Tembang Macapat
Tembang Macapat
 
Umar Faruq
Umar Faruq Umar Faruq
Umar Faruq
 
Bahasa Jawa_Parama Sastra lan Kagunan Basa Jawa
Bahasa Jawa_Parama Sastra lan Kagunan Basa JawaBahasa Jawa_Parama Sastra lan Kagunan Basa Jawa
Bahasa Jawa_Parama Sastra lan Kagunan Basa Jawa
 

TembangMacapatSEO

  • 1. Tembang macapat Nama : Moh. Afif bahari (24) kelas : XI MIPA 1 Sekolah : Sman 1 kota pasuruan
  • 2. DAFTAR ISI JUDUL DAFTAR ISI PENGERTIAN FILOSOFI TEMBANG MACAPAT SEJARAH TEMBANG MACAPAT ANCASE TEMBANG MACAPAT PENGERTIAN GURU LAGU, WILANGAN, GATRA TABEL GURU GATRA, WILANGAN, LAGU UNSUR KEBAHASAAN ING TEMBANG MACAPAT PENUTUP 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10.
  • 3. Pengertian Tembang macapat (tembang cilik) yaiku syair utawa geguritan tradisional jawa sing duwe makna tartamtu. 3
  • 4. FILOSOFI MACAPAT Tembang macapat dipercaya dening akeh wong jawa minangka kumpulan tembang kang nduweni teges proses uripe manungsa, proses gusti allah maringi roh nganti manungsa balik marang sing kuwasa ciri ciri manungsa wiwit lair nganti mati digambarake kanthi runtut ing tembang macapat sing cacahe ana sewelas 4
  • 5. SEJARAH MACAPAT Secara umum diperkirakan bahwa macapat muncul pada akhir masa majapahit dan dimulainya pengaruh walisanga, tetapi hal ini hanya bisa dikatakan untuk situasi di jawa tengah. Sebab di jawa timur dan bali macapat telah dikenal sebelum datangnya islam. sebagai contoh ada sebuah teks dari bali atau jawa timur yang dikenal dengan kidung ranggalawe dikatakan telah selesai ditulis pada tahun 1334 masehi. Namun disisi lain tarikh ini diasangsikan karena karya ini hanya dikenal versinya yang lebih mutakhir dan semua naskah yang memuat teks ini berasal dari bali. 5
  • 6. ANCASE TEMBANG MACAPAT Minangka hiburan, estetika, pendhidikan, pagelaran tradisional sarana korespondensi, humming kanca sing makarya, mantra kanggo ngusir bala, upacars kumpul 6
  • 7. PENGERTIAN GURU LAGU, WILANGAN, GATRA Guru lagu Guru gatra Guru wilangan Guru lagu yaiku tibaning swara ing saben pungkasaning gatra. Guru gatra yaiku cacahing utawi jumlahing gatra ing tembang macapat. Guru wilangan yaiku cacahing wanda ing saben sagatra. 7
  • 8. UNSUR KEBAHASAAN ING TEMBANG MACAPAT Tembung garba 1. Tembung garba yaiku tembung lara sing digandheng dadi siji kanggo nyuda cacahe wanda, kanggo nyocogake cacahe wanda ing sajroning tembung, kanggo ngringkes tembung ing sajroning ukara. tuladha : -) Jalwestri saka tembung jalu + estri -) Papeki saka tembung papa + iki Tembung garba kepareng dadi 3, yaiku -) Tembung lara utawa luwih menawa digarba banjur metu aksara "y" -) Tembung lara utawa luwih menawa digarba banjur metu aksara "w" -) Tembung lara utawa luwih sing kagarba nganggo tembung maha, ananging tembung maha kasebut mung muni "mah" 2. Tembung kawi tembung kawi yaiku tetembungan kang cak cakane winates ana ing basa endah, umpamane kanggo ing kesenian wayang, kethoprak, lan acara liyane kang gegayutan karo adat kejawen. tuladha : -) bantala : lemah, mati -) brama : geni -) candra : rembulan 3. Tembung dasanama tembung dasanama yaiku jenise tembung kang nduweni teges padha utawa meh padha tegese tuladha : -) anak : suta, putra, sunu, yoga, siwi, atmaja, patut, banu, tanaya, weka -) awak : wak, lingga, dhiri, raga, angga, deha, badan, tubuh, sulaksana
  • 9. 4. Sandi asma sandi asma yaiku jeneng pangarang/pangripta kang disamarake Tuladha : Rarasing kang sekar sarkara mrik Den aksama dening sang sudyarsa Ngawikan wengkuning reh beraweng para ratu Ilanga kang sesengker sarik Rongas westhining angga Gagating tyot antuk wartaning kang para tama Sinung tengran sembah trus sukaning budi Tataning kang crita 5. Sandi karya sandi karsa yaiku tema, gagasan utawa kekarepan kang disamarake tuladha : Dimen lebdeng kawruh Ing pakaryan mrih trengginas Nalar nulur rinengga ambeg berbudi Anjrah mring para siswa Pepingan kang samya koe Esthining tyas maujud Naning mulya dina dina kepungkur Iku dadi landhasaneki
  • 10. Dina kang bakal teka Ing pangangkah tumus Kita bangsa indonesia Anemahi jaman nyambahi nuswantara Sandi karsa : Dina pendidikan