2. MIEDZIORYT
• Miedzioryt – technika graficzna wklęsła, najstarsza technika graficzna na metalu, stosowana
już w 1. połowie XV wieku. Wywodzi się prawdopodobnie z próbnych odbitek
otrzymywanych przy stosowaniu złotniczej techniki niella. Tradycyjnie przypisuje się ten
wynalazek florenckiemu złotnikowi Tommasowi Finiguerra.
• Grafiki wykonane w technice miedziorytu oznaczane są symbolem C2.
• Rysunek wykonuje się rylcem na wypolerowanej płycie miedzianej, z tym, że najpierw
wycinane są ogólne kontury, później wypełniane modelunkiem. Płytę pokrywa się farbą, po
czym usuwa się jej nadmiar tak, że farba pozostaje jedynie w wyżłobionych rowkach.
Następnie rycinę odbija się na prasie. Odbitka z takiej matrycy charakteryzuje się cienką ostro
zakończoną kreską i nazywana jest również miedziorytem. Specjalnym rodzajem miedziorytu
jest miedzioryt punktowany, który powstaje przez zastosowanie zamiast rylca, punc o jednym
lub kilku ostrych końcach.
3. HISTORIA MIEDZIORYTU
• Technika miedziorytu pojawiła się w 1. połowie XV wieku. Pierwszy datowany miedzioryt
pochodzi z 1420 roku z Nadrenii. Największymi ośrodkami rozwoju tej techniki były w XV
i XVI wieku Włochy, Niemcy i Niderlandy. We Włoszech tworzyli Antonio Pollaiuolo,
Baccio Baldini, Cristofano Robetta (Florencja), Andrea Mantegna (Mantua), Marcantonio
Raimondi (Rzym). Mistrzami miedziorytu w Niemczech byli Martin Schongauer i Albrecht
Dürer, w Niderlandach natomiast Lucas van Leyden, Hendrik Goltzius, Cornelius Cort.
• Innym ważnym ośrodkiem była XVII-wieczna Francja za panowania Ludwika XIV. Tworzyli
tam Robert Nanteuil, Gerard Edelinck, Antoine Masson i Claude Mellan, który wykonywał
swoje grafiki metodą taille simple (np. w miedziorycie Veraicon, w którym spiralna linia o
zróżnicowanej grubości tworzy światłocień).