2. ALAM MO BA?
Maraming tao sa mundo ang
gumagamit ng bisikleta, katunayan,
nasa isandaang milyong bisikleta
ang ginagawa sa buong mundo taon-
taon. Sa bansang Tsina pa lang ay
mayroon nang mahigit kalahating
bilyong bisikleta.
3. Naimbento ito ni Karl von Drais,
isang baron mula sa bansang
Alemanya.
Noong 1817 nakaimbento siya ng
sasakyang may dalawang gulong
na pinatatakbo sa pamamagitan
ng pagsikad sa sahig at tinawag na
"draisine."
4. Sa paglipas ng panahon ay
napaunlad ang imbensiyong ito
at nalagyan ng mekanismong
pedal at kawad na tinawag na
"bicycle" sa France
noong 1860.
5. Mula noo'y naging paboritong
sasakyan ito ng maraming tao.
Halimbawa, sa bansang
Netherlands na may populasyong
16,652,800 ay may 16,500,000 na
bisikleta. Ibig sabihin, halos lahat
ng mamamayan sa bansang ito ay
may bisikleta.
6. Sa babasahing kuwento, isang
bata ang matagal nang
nangangarap magkaroon ng
bisikleta. Matutupad kaya ito?
Malalaman mo.
8. Alamin Natin
Pagbaybay ng mga Salitang Hiram Kaugnay ng
Ibang Asignatura
May mga tuntunin sa pagbaybay na pasulat ng
mga salitang hiram lalo na sa mga salitang
kaugnay ng ibang asignatura mula
sa 2014 Edisyon ng Ortograpiya ng Wikang
Pambansa na inilathala ng Komisyon sa Wikang
Filipino.
9. Binagong Baybay ng Hiram na Salita. Hindi kailangang ibalik
sa orihinal na anyo ang mga hiram na salitang lumaganap na
ang baybay alinsunod sa abakada.
Halimbawa:
porma sa halip na Ang tseke sa halip na cheque
baybay Espanyol na forma
pirma sa halip na firma pinya sa halip na piña
bintana sa halip na ventana hamon sa halip na jamon
kalye sa halip na calle sapatos sa halip na zapatos
10. Di Binabagong Baybay ng Bagong
Hiram.
Ang mga salitang maituturing na
bagong hiram ay maaaring hiramin
nang buo at walang pagbabago
tulad ng fósil, visa, vertebra,
zigzag.
11. Dahil sa walong dagdag na titik,
maraming salita mula Ingles ang
maaaring hiramin nang hindi
nangangailangan ng pagbago sa
ispeling, gaya ng fern, folder,
jam, jar, lével, envoy, zip.
12. Panghihiram Gamit ang Walong (8)
Bagong Titik.
Sa kasalukuyan, ang lahat ng walong
dagdag na titik sa alpabeto (c, f, j, ñ, q, v, x,
z) ay ginagamit sa tatlong pagkakataon ng
panghihiram mula
sa mga wikang banyaga.
13. Una, sa mga pangngalang
pantangi na hiram sa wikang
banyaga.
Halimbawa: Charles, Fidel,
Jupiter, Santo Niño, Quirino,
Nueva Vizcaya, Mexico, Zenaida
14. Ikalawa, sa mga katawagang
siyentipiko at teknikal
Halimbawa: carbon dioxide,
quorum, oxygen, zero, zygote
15. Ikatlo, sa mga salitang
mahirap dagliang ireispel
Halimbawa: buffet, cauliflower
flores de mayo, jaywalking,
quiz, mix, pizza, zebra
