\'Nee, niet denken, voelen!\' NRC Handelsblad augustus 2010

1. interviewserie zintuigen horen zien voelen ruiken proeven
‘Nee,
niet denken,
voelen!’
Marcel Krijger
In een interviewserie over klopt. Maar, zeg ik, dat komt doordat hij van de je hem over zijn billetjes aait. De eerste vier jaar
andere zijde over de tafel buigt, dan heeft hij van ons leven zijn cruciaal, maar ook als ouders De zintuigen van Marco van Gorp
zintuigen: Marco van Gorp, minder kracht. Hij loopt om de tafel heen en tilt hun kind veel knuffelen wordt vanaf het vierde
naar eigen zeggen aanraker
aan de rechterzijde het rechterbeen op. Het voelt levensjaar toch steeds meer afstand genomen · horen „Tussen de regels door, vogels in
nog steeds zwaar. Pas nadat zijn handen enkele van het voelen.” de tuin, stad die ontwaakt, kinderen op de
keren van bil tot hiel zijn gegaan, voelt ook dit Behalve voor seks. Is aanraken en aangeraakt speelplaats, muziek die je beroert.”
van beroep. ‘Ik verdien been licht. worden niet gewoon het terrein van de seks? · zien „Scherp als een adelaar, in de focus
er veel geld mee, maar een We zijn er nog niet. Van Gorp klautert op de „Nee, ik ga met mijn eigen vrouw en kinderen gebeurt niets, marginaal neem je echt waar.
tafel, zet zijn handen aan weerszijden van mijn anders om dan met mensen die ik behandel. Er Details en grote lijnen.”
vak is dit niet.’ hoofd en plant zijn knieën tussen mijn schou- komt geen intimiteit bij kijken. We kunnen ook · ruiken „Snuffelen als een hond, geuren van
derbladen, aan weerszijden van de ruggegraat. op een andere manier lichamelijk met elkaar voorjaar, goed zweet en de zee.”
tekst Pieter Kottman beeld David Galjaard
Hij laat voelbaar zijn volle gewicht wegen in zijn praten. En als we dat zouden doen, dan zou het · proeven „Basale stevige smaken, risotto
knieën. Ik denk aan de foto op de website van de samenleving helpen te ontspannen. Het is als met verse truffel (hemels!)”
zijn bedrijf. Daarop is Van Gorp in dezelfde hou- het pellen van een ui: al die verdedigingsmecha-
H
et bezoek mag zich uitkleden tot ding op een andere rug afgebeeld. nismen moeten weg. Door elkaar aan te raken
op de onderbroek. Daarna wordt Aan het einde van het consult had hij zijn han- zijn mensen beter op de hoogte van elkaars aan-
het rondom even gemonsterd. In- den weer van top tot teen over mijn lichaam la- wezigheid, van de ruimte die zijzelf maar ook den”. Haptotherapeut Troost, schrijver van het
eens voelt het twee priemende vin- ten gaan, heen en weer terug, en hij had gezegd: anderen nodig hebben. Voelen schept ruimte en boek Het lichaam liegt nooit, was tot eind jaren
gers in de zij, en wordt het bij de schouders ge- „Er is ruimte ontstaan. Je benen, je rug zijn twee vrijheid voor iedereen.” negentig de fysiotherapeut van topsporters, van
grepen. „Ga maar liggen”, wijst Marco van Gorp keer zo lang geworden naar mijn gevoel.” Het gaat niet om genezen. Diagnoses stelt Van voetballers tot schakers. Hij werkte jarenlang als
naar zijn smetteloze behandeltafel. „Op je buik.” De kleren zijn weer aan, we praten, in zijn in Gorp niet, de naam van zijn bedrijf verwijst niet vertrouwensman bij AZ ‘67, behandelde wiel-
Naar eventuele klachten vraagt hij niet. rustieke stijl ingerichte behandelkamer. Daar- naar ziekte, en hij heeft „geen patiënten maar renner Henk Lubberding, doelman Hans van
Men zou Van Gorp (45) – jongensachtig uiter- van zijn er zeven, vertelt hij, in het kapitale pand cliënten”. „Ik laat hooguit zien waar ze blokkades Breukelen, ruiter Albert Voorn, tennisser Richard
lijk, doordringende, donkere blik die regelma- aan de Rotterdamse Mathenesserlaan waar zijn opbouwen. Die ontstaan door een disbalans tus- Krajicek, schaatster Yvonne van Gennip, voetbal-
tig versterking krijgt van één fronsende wenk- bedrijf Gezond Management in huist. Zo noemt sen het denken en voelen, tussen IQ en EQ , hun lers Van Basten, Gullit en Cruijff, schaatskampi-
brauw – haptotherapeut kunnen noemen, maar hij niet alleen zijn bedrijf, maar ook wat hij doet. emotionele intelligentiequotiënt. Door ze te hel- oen Hein Vergeer.
zelf gebruikt hij dat woord liever niet. Haptono- De vraag dient zich aan: wat doet hij eigenlijk? pen terug te keren naar hun gevoel reik ik hand- Troost, inmiddels over de zeventig, woont al ja-
mie, afgeleid van de oud-Griekse woorden hapsis Wat is dit voor... vak? „Het is geen vak”, zegt Van vatten aan om zich goed in hun vel te voelen.” ren in het buitenland. Onomstreden was hij niet.
(gevoel) en nomos (regel), richt zich op de wetma- Gorp eenvoudig. En steekt van wal. Hij behandelt van jong tot oud. Hij vertelt Sporters liepen met hem weg, maar hun omge-
tigheid van het gevoel. Van Gorp noemt zich „In de huid van de ander kruipen is geen vak. over de huilbaby die een darmoperatie had on- ving zag hem als een Raspoetin. Later behandelde
„voeler”, „aanraker”, zijn vak is „lichamelijk con- Ik verdien er veel geld mee, maar een vak is dit dergaan en constipatie had. „Die kleine was ge- de Rotterdammer Troost ook nog Pim Fortuyn.
tact”. Haptotherapeuten moeten zich houden niet: het is een terugkeer naar het oudste zijn van spannen en de darmpjes moesten op gang ko- „Ik kwam op audiëntie bij hem, voor mij de
aan de richtlijnen van de branche en dat wil hij de mens. Vóór de komst van het woord, vóór de men. Tijdens de aanraking zag je het hartritme hoogheid Troost, nu twintig jaar geleden, en
niet. „Ik zie het vak breder.” ontwikkeling van het brein was de mens een ge- op de monitor rustiger worden en een volle luier wist: hier ben ik thuis. Over mij zei hij later: dit is
Het maakt zijn bezigheden er niet duidelijker voelsdier, dat afging op zijn intuïtie en zijn in- was de beloning. In 80 tot 90 procent van de ge- het ventje naar wie ik op zoek was. Ik heb me ont-
op en daarom hebben we afgesproken dat hij het stinct. Ik probeer mensen terug te brengen naar vallen hangen problemen samen met de benade- wikkeld door over zijn schouder mee te kijken.
woord bij de daad zal voegen. Voordat we over datgene wat ze vergeten zijn: wat voelen en aan- ringswijze van de ander.” Iedereen kan zich Toen Ted emigreerde, heb ik de praktijk overge-
zijn werk gaan praten, zal hij het eerst aan- voelen is. Ik heb geen vak, maar een benade- prettig voelen, zegt hij, nu ja, behalve koningin nomen. Ik heb nu twaalf collega’s in dienst.”
schouwelijk maken. ringswijze van de mens.” Beatrix. „In het keurslijf waarin zij zichzelf vast- De tarieven voor een consult bij Gezond Mana-
Daar ligt de verslaggever dus. Gevoelens, zegt Van Gorp, zijn veel ruimer zet, kan zij nooit de blijheid ontdekken die ook gement beginnen bij 125 euro per uur. Gemid-
Van Gorp legt één hand op de linkerkant van dan de meeste mensen denken. Je kunt je lijf van voor haar tot de mogelijkheden had behoord.” deld zijn er tien behandelingen nodig. Omdat
diens onderrug en vraagt hem die hand „bewust top tot teen voelen, maar je kunt je gevoel ook Van Gorp zich niet wil conformeren aan de richt-
te voelen”. Lukt dat? Het begin van het ant-
woord luidt: „Ik denk....” Nee, niet denken, zegt
Van Gorp: „Voelen!” Hoe voelt die hand? Ok:
„naar buiten leggen”. „Aan kinderen op school
wordt nooit gevraagd wat het belangrijkste is.
Dat is hun stoel! Weten, voelen, erop vertrou-
V an Gorp wist altijd al dat hij dit wilde doen:
mensen hun gevoel en daarmee hun zelfver-
trouwen teruggeven. Hij was zes toen zijn opa
lijnen van de haptotherapie, keren maar een paar
verzekeringen een vergoeding uit voor zijn be-
handelingen. Van Gorp werkt vooral voor het be-
zacht, groot, koel. Ik kan de vingers onderschei- wen dat die achter je staat. In de schouwburg zie een brommerongeluk kreeg. Hij zou nooit meer drijfsleven. „Ik kom veel in bedrijven en als je
den, de palm, de muis. Is dat voldoende? Bij wij- je mensen zich altijd omkeren naar hun stoel kunnen lopen, zeiden de dokters. We zien wel, hoort wat mensen elkaar, mooi verwoord, toevoe-
ze van antwoord prikt hij weer in mijn zij. An- voor ze gaan zitten, hoewel ze weten dat die er zei opa. Binnen twee jaar liep hij weer als een kie- gen tijdens vergaderingen, dan geloof je je oren
ders dan de eerste keer, toen ik dat onverdraag- is. Hun gevoel laat hen in de steek. Ze moeten de viet. Van Gorp werd dankzij het zelfvertrouwen niet. Het zijn gewoon beledigingen. Ik vraag dan:
lijk vond, vind ik het nu geen probleem. De ver- stoel eerst zien voor ze durven te gaan zitten.” van zijn grootvader fysiotherapeut. „Maar al heb je je ooit afgevraagd hoe dat bij de ander aan-
klaring? „Je bent één en al verzet en verdediging Van Gorp propageert, zegt hij zelf, het voelen. heel snel bevredigde dat me niet. Fysiotherapie komt? Die mensen moeten gaan voelen!”
als het onverwacht gebeurt. Als het contact er Daarvan is de moderne mens, en zeker die in de is techniek en beperkt zich tot een klacht en pijn. Namen noemen wil hij niet, maar Van Gorp
eenmaal is, is ook het vertrouwen er en blijft de westerse cultuur, vervreemd. Op het metro- Ik leerde niets over de ingang van de mens, over ontvangt „op de hei” menige raad van bestuur.
verdedigingsreflex achterwege.” „Die mensen worden geacht een team te vormen
‘Ik probeer mensen terug te brengen naar De praktijkruimte
Zijn handen gaan van top tot teen over mijn
huid, van schouders via rug en onderrug naar
‘De enige taal die we spreken als maar zijn dat in de praktijk vaak allerminst. Ze
bakenen hun territorium af, en belemmeren de
van Marco van Gorp
datgene wat ze vergeten zijn: wat voelen is’ kuiten en terug. Dan priemt er opnieuw een vin-
ger, nu aan de binnenzijde van een dij, wederom
we geboren worden is de aanraking’ ruimte van de ander. Als ik de kans zie, laat ik ze
op mijn behandeltafel op elkaar liggen. ”
pijnlijk en onaangenaam. De verdedigingsre- Pardon?
flex, waarschijnlijk: er wordt nu niet gepraat. „Ja, ik leg die topmannen op elkaar. Ik nodig
Vervolgens concentreren zijn handen zich op bankje gaan we scheef zitten, om degene naast hoe de mens met zijn klacht omgaat.” ze uit door elkaar heen te voelen. Ze leren elkaar
het bewuste linkerbeen. Heen en weer gaan ze ons maar vooral niet aan te raken. „Dat is Hij verdiepte zich nog in osteopathie, een me- aan te voelen zonder afstemming en dat leidt tot
van hiel tot bil. vreemd, het zou geweldig zijn als we de dag thode die erop gericht is de beweeglijkheid van enorme verbetering van de samenwerking. Je
Plotseling tilt Van Gorp het been op, op twee zouden beginnen door even rug aan rug te gaan het lichaam te bevorderen: „Fantastisch, maar ik legt ze op elkaar en dan zie je die gespannen
plaatsen, aan de huid. „Het voelt licht, hè?” con- staan met een vreemdeling. Even laten voelen: kroop nog steeds niet onder de huid van een an- massa van lieverlee smelten, ze versmelten met
stateert hij. Dat komt, zegt hij, doordat het is jij bent er, ik ben er, we respecteren elkaar. De der.” Toen hoorde hij dat Ted Troost, de man die elkaar. Ze krijgen zachte, ronde en vooral open
aangeraakt. Hij kondigt aan het andere been te enige taal die we spreken als we geboren worden haptonomie bekendmaakte in Nederland, op gezichten. Dat krijg je met vergaderen echt niet
zullen optillen en dat zal zwaar voelen. Dat is de aanraking. Een baby kraait van de pret als zoek was naar „een jonge gast die hij kon oplei- voor elkaar, hoor.”
12 ZOMER &CETERA
3 1 J U L I & 1 A U G U S T U S 2 010
ZOMER &CETERA
3 1 J U L I & 1 AU G U ST U S 2 010 13
12