Viêm loét giác mạc

1. VIÊM LOÉT GIÁC MẠC
Ths.Nguyễn Thị Thu Trang

2. MỤC TIÊU
1. Trình bày được nguyên nhân và các yếu tố
nguy cơ của bệnh viêm loét giác mạc.
2. Trình bày được triệu chứng cơ năng, thực
thể của bệnh viêm loét giác mạc.
3. Trình bày được điều trị và hướng dẫn
phòng bệnh viêm loét giác mạc.

3. NỘI DUNG BÀI GIẢNG
1. Đại cương và dịch tễ học
2. Nguyên nhân và yếu tố nguy cơ
3. Triệu chứng cơ năng và thực thể
4. Các thể lâm sàng
5. Chẩn đoán
6. Tiến triển và biến chứng
7. Điều trị
8. Phòng bệnh

4. NHẮC LẠI GIẢI PHẪU GIÁC MẠC
1. Độ dày TT=0,5; CB=1mm
2. Gồm 5 lớp
3. Không có mạch máu
4. Nuôi dưỡng bằng thẩm thấu.

5. DỊCH TỄ HỌC
Nguyên nhân mù loà thứ 2 sau đục TTT
Tỉ lệ :2,6→ 3%
Độ tuổi lao động, Nam > Nữ
Khí hậu nóng ẩm, VS môi trường thấp, ý thức VS
phòng bệnh kém, mức sống thấp→NT giác mạc
ngày một tăng.

6. 1. VK: Tụ cầu, phế cầu, trực khuẩn mủ xanh…
2. Nấm: Nấm men (Candida), nấm sợi
(Aspergillus, Fusarium, Cephalosporum…)
3. Virus: Herpes simplex virus, varicella zoster
virus, adenovirus.
4. KST: Acanthamoeba, ấu trùng sán nhái, giun
sán…
NGUYÊN NHÂN GÂY BỆNH

7.  Biến chứng của bệnh mắt hột, viêm kết mạc -
viêm bờ mi, lông xiêu, lông quặm…
 Khô mắt (thiếu vitamin A…)
 Tổn thương thần kinh: VII, V.
 Chấn thương mắt.
 Các phương pháp chữa phản khoa học.
 Mang kính tiếp xúc.
CÁC YẾU TỐ THUẬN LỢI (NGUY CƠ)

8. TRIỆU CHỨNG CƠ NĂNG
Gồm 3 triệu chứng chính
1. Đau nhức
2. Kích thích: chói, cộm, chảy nước mắt
3. Nhìn mờ: ít/nhiều

9. TRIỆU CHỨNG THỰC THỂ
 Bước 1.Khám mi mắt: sưng nề.
 Bước 2.Khám kết mạc: cương tụ rìa
 Bước 3. Khám giác mạc: ổ loét (có/không ???)
– Số lượng ?Vị trí ?Hình dạng ?Kích thước
? Bờ, đáy ổ loét ?Đặc điểm chất hoại tử?
– Nhuộm Fluorescein bắt màu (có/không ???)
 Bước 4.Khám tiền phòng: mủ (có/không ?)
 Bước 5.Khám mống mắt: cương tụ (có/không ?)
 Bước 6.Khám thể thuỷ tinh: mống mắt dính vào thể
thuỷ tinh (có/không ?)

10. CÁC THỂ LÂM SÀNG

11.  Hình Oval / bầu dục
 Mật độ đậm đặc trong nhu mô
 Giác mạc xung quanh ổ loét
trong không có thẩm lậu.
LOÉT GIÁC MẠC DO TỤ CẦU, LIÊN CẦU

12. Ổ loét ở trung tâm,
áp xe vòng ở chu vi cách
vết loét một vòng giác
mạc hơi trong, đáy chứa
chất hoại tử bẩn màu
trắng.
LOÉT GIÁC MẠC DO TRỰC KHUẨN MỦ XANH

13. + Chấm viêm hoặc kết lại
thành ổ loét hình cành
cây, hình chân rết hoặc
hình địa đồ.
+ Cảm giác giác mạc giảm.
LOÉT GIÁC MẠC DO VIRUS

14. VIÊM LOÉT GIÁC MẠC HERPES
• Nơi gây bệnh: TK ngoại biên
• 4 hình thái
Viêm LGM nông( cành cây)
LGM bản đồ
VGM hình đĩa
Viêm nội mô – MBĐ
• Tái phát bệnh

16. • Da ở vùng chi phối của dây thần
kinh V: Xuất hiện nốt ban đỏ và
phát triển thành mụn mủ, sau 1
tuần sẽ đóng vảy. Tổn thương
dừng lại ở đường trắng giữa trán.
•Tại mắt: Tổn thương mi (những
nốt ban mụn bọng, phù nề mi).
LOÉT GIÁC MẠC DO ZONA

17.  Hình dạng ổ loét: tròn
hoặc oval.
 Thẩm lậu vệ ti.
 Đáy ổ loét phẳng chứa
chất hoại tử khô, hoặc
tạo vảy gồ trên bề mặt
giác mạc.
LOÉT GIÁC MẠC DO NẤM

18.  Chấm nông hoặc hình cành
cây giống viêm do Herpes.
 Các ổ thẩm lậu lan rộng, kết
hợp tạo ổ loét tròn hoặc oval
có vòng thẩm lậu đặc hơn ở
chu vi ổ loét tạo thành áp xe
vòng đặc trưng.
 Áp xe lan rộng vào các lớp
sâu của giác mạc và ra củng
mạc, có thể lan vào nội nhãn
và khó bảo tồn nhãn cầu.
LOÉT GIÁC MẠC DO ACANTHAMOEBA

19.  Chẩn đoán xác định
- Dựa vào triệu chứng cơ năng, thực thể.
- Dựa vào nhỏ thuốc bắt màu (nhuộm
fluorescein).
 Chẩn đoán phân biệt
- Viêm kết mạc cấp
- Glôcôm góc đóng
 Chẩn đoán nguyên nhân
- Dựa vào xét nghiệm.
- Dựa vào đặc điểm lâm sàng.
CHẨN ĐOÁN

20. TIẾN TRIỂN
1.Giai đoạn thẩm lậu
2. Giai đoạn thoái triển.
3. Giai đoạn làm sẹo.

21. BIẾN CHỨNG
1. Phồng màng Descemet
1. Thủng giác mạc
1. Viêm nội nhãn
2. Viêm toàn nhãn

22. ĐIỀU TRỊ
 Tại tuyến cơ sở
Rửa mắt ngay bằng nước sạch hoặc nước muối
sinh lý, tra nhỏ mắt bằng các thuốc sát.
Nếu mắt đau nhức tăng lên, chói, khó mở mắt và
nhất là nhìn mờ tăng phải chuyển ngay lên cơ sở
chuyên khoa.

23. ĐIỀU TRỊ
 Tại tuyến chuyên khoa
1. Điều trị nguyên nhân
2. Tăng cường dinh dưỡng cho giác mạc
3. Chống đau nhức
4. Chống dính
5. Loại trừ các yếu tố nguy cơ
6. Điều trị các biến chứng: rửa mủ tiền
phòng, ghép giác mạc, khâu cò mi.
7. Điều trị di chứng sẹo giác mạc

24. PHÒNG BỆNH
• Phòng các chấn thương vào mắt
• Bị dị vật vào mắt cần được loại bỏ
• Không lạm dụng thuốc
• Tuyên truyền trong cộng đồng
Tác hại LGM
Dùng kính/bảo hộ LĐ
Ý thức giữ gìn mắt
Nâng cao trình độ dân trí/mức sống.

26. PHỤ LỤC
VIÊM NỘI MÔ ABCES

27. VIÊM LOÉT GIÁC MẠC DO LẬU CẦU
• Neisseria gonorrhoeae – Gr (-), ủ bệnh 2-6 ngày
• Hoại tử nhanh,mủ loãng/nhiều
• Nhiều ổ loét nhỏ rìa kết mạc
• Cơ chế mắc
 trẻ sơ sinh: tuần đầu do mẹ, từ ngày thứ 8 do y tế
 Vị thành niên: dùng chung đồ, bơi
 Người có quan hệ tình dục: QHTD, bơi
• CĐ(+): LS+soi tươi
• Điều trị:PNC

29. VIÊM GIÁC MẠC ADENOVIRUS

30. VLGM RÌA – TÂN MẠCH

31. TÂN MẠCH GM THỨ PHÁT SAU
DÙNG KÍNH TIẾP XÚC MỀN

32. LGM DO NẤM
• Sau CT nông nghiệp
• Ít kích thích, đau rức hơn
• Khuẩn lạc rắn/vàng hoặc vàng đục phủ
• Những chấm/ổ trắng nhỏ vệ tinh
• Mủ TP:xuất hiện/mất đi đột ngột
• Cần XN tìm nấm
• Điều trị: Natamicin, Nystatin

34. MÀNG MÁU GIÁC MẠC

35. MÀNG MÁU, TÂN MẠCH SAU LOÉT VÙNG RÌA

36. CHLAMYDIA-VKM CẤP HOẠI TỬ MỦ

37. KHÔ NHUYỄN GIÁC MẠC
• Thiếu VITAMIN A (Xerophthalmia)
• Gặp ở trẻ SDD độ II,III, tiền sử ỉa chảy,viêm HH
• LS
 Quáng gà sớm nhất
 X1A: khô kết mạc, giác mạc
 X2B: kết mạc khô và vệt Bitot
 X2: khô giác mạc
 X3A: VLGM
 X3B: nhuyễn GM
 Xs: sẹo giác mạc
• Phát hiện sớm+điều trị dự phòng+CĐ ăn giàu VITAMIN A

44. • Chẩn đoán xác định
LS
Tiền sử
Nhuộm màu GM Fluorescein
• Chẩn đoán nguyên nhân
XN vi sinh
Các triệu chứng lâm sàng đặc trưng
Tiền sử