Evlilik sözleşmesi, eşlerin sadece mal varlıklarını düzenlemek için yaptıkları bir sözleşmedir. Evlilik sözleşmesinin kanundaki karşılığı ‘‘Mal Rejimi’’ sözleşmesidir. Evlenen herkes evlilik sözleşmesi yapmak zorunda değildir yani eğer çift kendi iradesi ise herhangi bir mal rejimini seçmez iseler yasal mal rejimi olan edinilmiş mallara katılma rejimine tabi olurlar. Edinilmiş mallara katılma rejimi yasal olarak atanan mal rejimidir.

1. EVLİLİK
SÖZLEŞMESİmgc.com.tr

2. Evlilik Sözleşmesi Nedir?
Evlilik sözleşmesi, eşlerin sadece mal varlıklarını düzenlemek için yaptıkları bir sözleşmedir. Evlilik
sözleşmesinin kanundaki karşılığı ‘‘Mal Rejimi’’ sözleşmesidir.
Evlenen Herkes Evlilik Sözleşmesi
Yapmak Zorunda Mıdır?
Evlenen herkes evlilik sözleşmesi yapmak zorunda değildir yani eğer çift kendi iradesi ise herhangi bir mal
rejimini seçmez iseler yasal mal rejimi olan edinilmiş mallara katılma rejimine tabi olurlar. Edinilmiş mallara
katılma rejimi yasal olarak atanan mal rejimidir.
Evlilik Sözleşmesini Kimler
Tarafından, Hangi Şekilde Yapabilir?
Evlilik sözleşmesi, ancak ayırt etme gücüne sahip olan eşler atasında yapılabilir. Küçükler ile kısıtlılar yasal
temsilcilerinin rızasını almak zorundadırlar. Evlilik sözleşmesi, noterde düzenleme veya onaylama şeklinde
yapılır. Ancak taraflar evlenme başvurusu sırasında hangi mal rejimini seçtiklerini yazılı olarak da bildirebilirler.
Mal rejimi sözleşmesinin taraflarca ve gerektiğinde yasal temsilcilerince imzalanması zorunludur. İlgili
sözleşmenin evlendikten önce veya sonra yapılması için bir engel bulunmamaktadır.

3. Evlilik Sözleşmesinde Seçilebilecek
Olan Mal Rejimleri Hangileridir?
Eşler arasında herhangi bir mal rejimi belirlenmemesi durumunda, yasal mal rejimi olan edinilmiş mallara katılma rejimi uygulanacaktır. Bunun haricinde eşler; Mal ayrılığı, Paylaşmalı mal ayrılığı
ve mal ortaklığı rejimlerini seçebilirler.

4. Evlilik Sözleşmesinde Mal Tasfiyesi
Aşamasına Nasıl Geçilir ve
Tasfiye Süreci Nasıl İşler?
Eşlerden birinin ölmesi, boşanma davasının açılması veya evliliğin iptal edilmiş olması durumlarında mal rejimi
sona erer ve eşlerden birinin talebi ile birlikte tasfiye aşamasına geçilir.
Edinilmiş mallara katılma rejiminin sona ermesine bağlı ön sonuç mal rejiminin tasfiyesi aşamasına gelinmiş
olmasıdır. Sona eren bir edinilmiş mallara katılma rejiminde tasfiye, kural olarak eşler arasında –geçerlilik şekline
tabi olmayan bir tasfiye anlaşmasına dayalı olarak- kendilerince belirlenen kurallar çerçevesinde yapılabilir. Ancak
eşlerin tasfiyesinin yapılması hususunda anlaşamadıkları noktada tasfiye eşlerden birisinin veya mirasçılarınca
açılacak bir yenilik doğuran dava niteliğindeki tasfiye davası ile yapılır.
Mal rejiminin tasfiyesinde, her bir eşin kişisel malları, edinilen mallarından ayrıldıktan sonra, edinilen mallara ait
olan borçlar, bu değerden düşülür. Geriye kalan miktar, ‘Artık Değer’i oluşturur ve bu artık değer kural olarak, eşler
arasında yarı yarıya paylaştırılır. Eşler, mal rejimi sözleşmesiyle başka bir paylaşım oranını da kabul edebilirler.
Eşlerden biri diğerine ait bir malın edinilmesine, iyileştirilmesine veya korunmasına hiç ya da uygun bir karşılık
almaksızın katkıda bulunmuşsa, tasfiye sırasında bu malda ortaya çıkan değer artışı için katkısı oranında alacak
hakkına sahip olur ve bu alacak o malın tasfiye sırasındaki değerine göre hesaplanır; bir değer kaybı söz konusu
olduğunda katkının başlangıçtaki değeri esas alınır. Böyle bir malın daha önce elden çıkarılmış olması halinde
hakim, diğer eşe ödenecek alacağı hakkaniyete uygun olarak belirler. Eşler yazılı bir anlaşmayla değer artışından
pay almaktan vazgeçebilecekleri gibi, pay oranını da değiştirebilirler.

5. Tasfiye Davası Ne Kadar
Zaman İçinde Açılmalıdır?
Tasfiye davasının açılması için bir hak düşürücü süre veya zamanaşımı süresi öngörülmemiştir. Tasfiye talebinin ileri sürülmesi bakımından zamansal sınırı dürüstlük kuralı belirler ve TMK m.178
uygulama alanı bulmaz, diğer bir deyişle evliliğin boşanma sebebiyle sona ermesinden doğan dava hakları, boşanma hükmünün kesinleşmesinin üzerinden bir yıl geçmekle zamanaşımına uğruyor
olsa da Tasfiye Davası için bu süre sınırı bulunmamaktadır. Yalnızca tarafların sonuçları kötüniyet kapsamına girmeyecek bir sürede davayı açmaları yeterlidir.
Tasfiye Sürecinde Görevli
ve Yetkili Mahkeme Neresidir?
Mal rejiminin tasfiyesi davasında yetkili mahkeme, TMK m.214’te hükme bağlanmıştır. Maddeye göre;
Eşler veya mirasçılar arasında bir mal rejiminin tasfiyesine ilişkin davalarda, aşağıdaki mahkemeler
yetkilidir:
1. Mal rejiminin ölümle sona ermesi durumunda ölenin son yerleşim yeri mahkemesi,
2. Boşanmaya, evliliğin iptaline veya hakim tarafından mal ayrılığına karar verilmesi durumunda, bu
davalarda yetkili olan mahkeme,
3. Diğer durumlarda davalı eşin yerleşim yeri mahkemesi.
Mal rejiminin tasfiyesi davasında ve mal rejimi hukukuna ilişkin uyuşmazlıklarda(TMK m.202-281)
görevli mahkeme ise 4787 sayılı Aile Mahkemelerinin Kuruluş, Görev ve Yargılama Usullerine Dair
Kanun madde 4/b.1’e göre Aile Mahkemeleridir. Bu kanun uyarınca aile mahkemesi bulunmadığı
yerlerde ise görevli mahkeme bu işle görevlendirilmiş Asliye Hukuk Mahkemesidir.

6. Evlilik Sözleşmesinde Tasfiye Aşamasına
Dahil Edilmeyen Kişisel Mallar Nelerdir?
Hangi Ayrımlara Tabii Olurlar?
Kişisel mallar, edinilmiş mallara katılma rejiminin sona ermesi halinde yapılacak tasfiyenin dışında kalır. Kanun gereğince düzenlenmiş olan kişisel mallar şunlardır:
• Eşlerden birinin yalnız kişisel kullanımına yarayan eşya,
• Mal rejiminin başlangıcında eşlerden birine ait bulunan veya bir eşin sonradan miras yoluyla ya da herhangi bir şekilde karşılıksız kazanma yoluyla elde ettiği malvarlığı değerleri,
• Manevi tazminat alacakları,
• Kişisel mallar yerine geçen değerler.
Sözleşmesel olarak kişisel mallar ise; Türk Medeni Kanunu’nun 221. Maddesi uyarınca; ‘‘Eşler, mal rejimi sözleşmesiyle, bir mesleğin icrası veya işletmenin faaliyeti sebebiyle doğan
edinilmiş mallara dahil olması gereken malvarlığı değerlerinin kişisel mal sayılacağını kabul edebilirler. Eşler, mal rejimi sözleşmesiyle kişisel malların gelirlerinin edinilmiş mallara dahil
olmayacağını da kararlaştırabilirler.’’ Aynı madde uyarınca eşler, mal rejimi sözleşmesiyle bir mesleğin icrası veya işletme faaliyeti için tahsis ettikleri edinilmiş mallarına dahil malvarlığı
değerlerini kişisel mal sayabilir.
TMK m.221/1’in lafzı, eşlerin bir mesleğin icrası veya işletmenin faaliyeti sebebiyle doğan edinilmiş mallara dahil olması gereken malvarlığı değerlerinin mal rejimi sözleşmesiyle kişisel
mal sayılacağını öngörmektedir. TMK m. 221/1 hükmü lafzıyla uygulanacak olursa, örneğin bir hekimin, avukatın, müteahhidin mesleki faaliyetlerinden elde ettiği tüm kazançların
eşlerin anlaşmasıyla kişisel mal sayılabilmesi gibi kabul edilemez bir sonuç ortaya çıkar. Dolayısıyla söz konusu hükmün mezahına uygun olarak okunması zorunluluktur. Buna göre eşler,
mal rejimi sözleşmesiyle, bir mesleğin icrası veya işletme faaliyeti için tahsis ettikleri edinilmiş mallarına dahil malvarlığı değerlerini kişisel mal sayabilirler. TMK m. 221/2’ye göre,
edinilmiş mallara dahil olan kişisel malların gelirlerinin(ürünlerinin) de kişisel mal sayılacağının kararlaştırılması olanaklıdır. Gelirin tamamı veya bir kesimi dahi söz konusu anlaşmaya
konu olabilir. Eşlerin TMK m. 221/2 uyarınca yapılan anlaşmayla, kişisel mallarının gelirlerini kişisel mal haline getirmesiyle, artık söz konusu ürünlerin getireceği ürünler de karine
olarak kişisel mal sayılır.

7. İletişim
+90 850 333 86 60
+90 212 215 25 84
info@mgc.com.tr
mgc.com.tr
MGC LEGAL
Büyükdere Cad. No:127 Astoria B Kule
Kat 5 Şişli – İstanbul, TÜRKİYE