1. YENİLİKÇİ FİNANS
Dünya’da ekonomik faaliyetlerin yürütülmeye başlandığı ilk zamanlardan itibaren,
gerçekleşen değişimler ve bu değişimleri yorumlayan, geleceğe ışık tutan ekonomi
teorileri, büyümeyi kalite ve sürdürülebilirlik ekseninde tartışmıştır. Bu büyüme olgusu,
kaydedilen yenilikçi gelişmeler, buluşlar sonucunda gelişen teknoloji ve bilgi kullanımı ile
farklı kavramları da içinde barındırmaya başlamıştır. Ekonomik büyüme ve performans
verileri, bugün Dünya’da sadece gelir büyüklüğünü değil aynı zamanda sosyal, çevresel,
finansal ve kurumsal (yapısal) faktörleri de açıklamaya çalışmaktadır. Buna en iyi örnek
Dünya Ekonomik Forumu (WEF) tarafından açıklanan Küresel Rekabet Raporu’dur.
Endeks çalışması ve Rapor, 1979 yılından beri Dünya Ekonomik Forumu tarafından
hazırlanarak yayımlanmaktadır. Dünya Ekonomik Forumu, Rekabet Gücü’nü bir ülkenin
ürettiği mal ve hizmetlerin dünya pazarlarındaki payı olarak değil, o ülkede sürdürülebilir
büyümeyi sağlayacak olan kurumların, politikaların ve üretim faktörlerinin tümünü
kapsayan verimlilik düzeyi olarak tanımlamıştır. Bilim ve teknolojinin hızlı gelişimi ile
bugün daha iyi bir şekilde anlaşılmaktadır ki, yenilikçiliğe açık ve bu girişimlerin
desteklendiği ülkelerde, ekonomik büyüme ve rekabetçilik hızla yükselmiştir. Avrupa
Birliği, 2010 yılında açıkladığı “2020 Projeksiyonu”nda, AB’nin Çin ve Hindistan gibi
hızla büyümekte olan ülkelerle rekabet edebilmesi için Ar-Ge ve teknolojiye daha fazla
kaynak ayırmasının gerekliliğinin altını çizmektedir. Ekonomik büyümenin sürdürülmesi,
rekabetçiliğin geliştirilmesi ve yenilikçilik ile sıkı sıkıya bağlı olduğu, bu saptamadan
anlaşılmaktadır. Küreselleşen ekonomik yapı, beraberinde finansal hizmetler sektöründe
de aynı yapının oluşmasına önayak olmuştur. Finansal hizmetler alanında gerçekleşmiş
yenilikler, teknolojik gelişme ile beraber büyümenin önemli bir desteği halini almıştır.
Ancak unutmamak gerekir ki, ekonomik kriz ve geleceğin belirsiz olduğu zamanlarda da
aynı şekilde büyümeyi doğrudan olumsuz etkilemiştir. Aralarındaki doğrusal ilişki,
ekonomik büyümenin sağlanabilmesi, sürdürülebilmesi için finansal hizmetler sektörünün
de aynı şekilde büyümesinin sağlanmasını da zorunlu kılmaktadır. Finans alanında
yenilikçiliğe açık olmak ve girişimleri desteklemek “Yenilikçi Finans”ın gelişmesini
sağlamak yukarıda kısaca özetlemeye çalıştığım hususlar açısından önemli bir konu
olmaktadır.
“Yenilikçilik”, ürün, hizmet ve süreçlerde katma değer yaratacak değişimleri ve
yenilikleri gerçekleştirmek, bunları oluşturmak veya mevcut olanları geliştirmek amacı ile
yapılan düzenli çalışmalara da “Araştırma & Geliştirme” faaliyetleri olarak
tanımlanmaktadır.
Yenilikçi Finans’ı, yeni finansal hizmet ve ürünler sunulması, finansal işlemlerde
yeni süreçlerin geliştirilmesi, müşterilerin etkileşimi ile finansal kurumlarda yeni yapıların
tasarlanması olarak ifade edebiliriz. Ekonomik büyüme ile doğal olarak ilgisi olan finans
sektörü aynı zamanda karmaşıklığı ile birden çok ekonomik faaliyet alanı ile de ilişkilidir.
Bu konuda yapılacak yenilikçi girişimler, “bütünsel düşünce” (holisitic thinking)
yaklaşımı ile tamamlanmalıdır.

2. Yapısal özellikleri içinde taşıyan ekonomi, finans, pazarlama, hukuk ve teknoloji önemli
unsurlardır. Yasal düzenlemelerde değişimler, bilgi ve teknoloji sistemlerinde kaydedilen
gelişmeler farklı ihtiyaç ve modelleri, talepleri ortaya çıkarmaktadır. Bireysel kredilerde
miktar sınırlamaları ve kredi kartlarının vadeli kullanımı gibi doğrudan finansal ürünlere
yönelik gelişmeler ve “sosyal medya” olarak tanımlanan facebook, twitter gibi
platformda ürün satış, pazarlama ve kullanımının gelişimi, bu sektörde dinamik yapının
devam edeceğini göstermektedir. Bilgi ve teknoloji sistemlerinin gelişimi neticesinde bazı
finansal hizmetlerde aracılık görevinin bu tür operatörlere geçtiğini görmekteyiz. Ürün ve
hizmetler “sanal” olarak geliştirilmeye çalışıldıkça bu alanda yeni aracıların ortaya
çıkması beklenmektedir. Finansal kurumlarda pazarlama birimleri, aynı zamanda
araştırma & geliştirme faaliyetlerini de sürdürmektedir. Fiziki ürünlere kıyasla sanal
hizmet ve ürünlerin yenilikçiliğe açılması ve bu anlayışla ele alınması farklı süreçlerin
gelişmesine de neden olmuştur. Önümüzdeki dönemde araştırma, fizibilite ve ürün
çeşitliliği sağlama konusunda finans sektöründe de “araştırma & geliştirme”
faaliyetlerinin özel olarak yürütülmesinin faydalı olacağı ifade edilmektedir. Yenilikçi
kültüre yatkın organizasyonlarda çalışanların ve müşterilerin geribildirimleri ile bu alanda
yapılacak iyileştirmeler daha süratle ele alınabilecektir. Müşterilere ait her türlü veriyi
barındıran bilgi havuzu ile müşteri, belli profil odaklı farklı ürün ve hizmetlerin
geliştirilebilmesi mümkün olmaktadır. Bu kapsamda düşünüldüğünde sosyal ve
demografik yapıya uygun farklı ihtiyaçlar için yeni ürün tasarımı veya geliştirilmesinin
teşvik edilmesi, sektörün büyümesine ve rekabette farklılaşmayı hızlandırması
düşünülmektedir. Yenilikçi uygumlalar ile hedeflenen amaçlardan biri de, “verimlilik”
olmalıdır. Verimlilik artışı sağlayan kurumların elde edeceği finansal başarı yükselecektir.
Süreçlerde sağlanan verimlilik kişi başı karlılığı yükseltirken operasyonel maliyetlerin
azalmasını sağlayacaktır. Sürekliliği sağlanacak şekilde ve yapısal yaklaşım ile alınması
halinde “yenilikçi takım”ların oluşturulması, önümüzdeki 10 yıl süreyi dikkate alarak
yapılan analizlere göre geleceğin strateji ve ürün/hizmet alanlarının belirlenmesi,
ekonomik büyümeyi olumlu etkiyi sağlayacak şekilde finansal kurumların büyümesini
sağlayacaktır.
Finans Kulüp, küreselleşme, gelişen bilgi ve teknoloji ile birlikte değişen rekabet
ortamında sürdürülebilirliği sağlamak, ürün, teknoloji, süreç ve yeni is modellerinin
tasarımında çalışma yapmak üzere “Yenilikçi Finans Platformu”nu kurmuştur.
Platformun katılımcıları olarak KOBİ sahip ve çalışanı, Öğrenci ve Banka/Finans çalışanları
belirlenmiştir. Hazırlanan proje ile 12 aylık sürede katılımcılar arasında bu kültürün
anlaşılmasını, paylaşılmasını, gelişmesini sağlamak, bilgi birikimi ve tecrübelerinin
gelişimini desteklemek üzere “Finans Laboratuarı” ve “İletişim, Bilgi Paylaşımı,
Yayınlaştırma” unsurları ile güçlendirilen ve finans sektöründe sürdürülebilir yenilikçilik
perspektifine sahip nitelikli insan gücünün yetişmesi hedeflenmiştir.
M. Ferhan Kaptan
Genel Sekreter
Finans Kulüp