1. 1/4/2024
1
TRƯỜNG ĐẠI HỌC CÔNG THƯƠNG TP.HỒ CHÍ MINH
KHOA CHÍNH TRỊ - LUẬT
BỘ MÔN CHÍNH TRỊ - XÃ HỘI
CHƯƠNG IV
TƯ TƯỞNG HỒ CHÍ MINH VỀ ĐẢNG
CỘNG SẢN VIỆT NAM VÀ NHÀ NƯỚC
CỦA DÂN, DO DÂN VÀ VÌ DÂN
2. 1/4/2024
2
TRƯỜNG ĐẠI HỌC CÔNG THƯƠNG TP.HỒ CHÍ MINH
KHOA CHÍNH TRỊ - LUẬT
NỘI DUNG BÀI GIẢNG
Tư tưởng Hồ Chí Minh về
Đảng Cộng sản Việt Nam
Tư tưởng Hồ Chí Minh về Nhà
nước của dân, doa dân, vì dân
3. CHỦ
NGHĨA
MAC -
LÊNIN
1.Tính tất yếu và vai trò lãnh đạo của Đảng Cộng
sản Việt Nam
* Theo quy luật chung
ĐẢNG CỘNG SẢN
I. TƯ TƯỞNG HCM VỀ ĐẢNG CỘNG SẢN VIỆT NAM
PHONG
TRÀO
CÔNG
NHÂN
TRƯỜNG ĐẠI HỌC CÔNG THƯƠNG TP.HỒ CHÍ MINH
KHOA CHÍNH TRỊ - LUẬT
5. Thực tiễn cách mạng
Việt Nam trước khi có
Đảng: Các phong trào
đấu tranh của nhân
dân ta diễn ra quyết
liệt, sôi nổi nhưng điều
thất bại
Quần chúng là
người sáng tạo
nên lịch sử
(QC được giác
ngộ, có tổ
chức)
Theo chủ nghĩa Mác Lênin
1. Tính tất yếu và vai trò lãnh đạo của Đảng
Cộng sản Việt Nam
TRƯỜNG ĐẠI HỌC CÔNG THƯƠNG TP.HỒ CHÍ MINH
KHOA CHÍNH TRỊ - LUẬT
6. 1. Tính tất yếu và vai trò lãnh đạo của Đảng
Cộng sản Việt Nam
• Trong tác phẩm Đường cách mệnh (1927) HCM
khẳng định: Cách mệnh trước hết phải có “đảng
cách mệnh, để trong thì vận động và tổ chức dân
chúng, ngoài thì liên lạc với dân tộc bị áp bức và
vô sản giai cấp ở mọi nơi. Đảng có vững, cách
mệnh mới thành công, cũng như người cầm lái có
vững thuyền mới chạy”.
TRƯỜNG ĐẠI HỌC CÔNG THƯƠNG TP.HỒ CHÍ MINH
KHOA CHÍNH TRỊ - LUẬT
7. • Vai trò của Đảng
Ngoài thì liên hệ với
dân tộc bị áp bức và vô
sản giai cấp
mọi nơi
Trong thì vận
động và tổ chức
dân chúng
Trước khi có chính quyền: Lãnh đạo nhân dân
giành chính quyền
Sau khi giành chính quyền: Lãnh đạo quần
chúng và nhân dân cải tạo và xây dựng xã hội mới
TRƯỜNG ĐẠI HỌC CÔNG THƯƠNG TP.HỒ CHÍ MINH
KHOA CHÍNH TRỊ - LUẬT
8. 2. Đảng phải trong sạch, vững mạnh
a. Đảng là đạo đức, là văn minh
8
Hồ Chí Minh coi đạo đức cách mạng là gốc, là nền
tảng của người cách mạng
Một Đảng chân chính cách mạng phải có đạo đức. Đạo
đức tạo lên uy tín, sức mạnh của Đảng, giúp Đảng đủ
tư cách lãnh đạo, hướng dẫn quần chúng nhân dân.
TRƯỜNG ĐẠI HỌC CÔNG THƯƠNG TP.HỒ CHÍ MINH
KHOA CHÍNH TRỊ - LUẬT
9. Đảng phải là Đảng đạo đức theo gương
đạo đức Hồ Chí Minh thì mới xứng đáng
vừa là người lãnh đạo, vừa là đầy tớ thật
trung thành của nhân dân
Văn minh có thể hiểu là trí tuệ. Đảng phải
là Đảng của trí tuệ tiên phong ngang tầm
thời đại thì mới đưa dân tộc giữ vững được
định hướng XHCN, mới giành thắng lợi
cho sự nghiệp CNH, HĐH đất nước
TRƯỜNG ĐẠI HỌC CÔNG THƯƠNG TP.HỒ CHÍ MINH
KHOA CHÍNH TRỊ - LUẬT
10. 3. Các nội dung nguyên tắc xây dựng Đảng
Lấy chủ nghĩa Mác
Lênin làm nề tảng tư
tưởng, kim chỉ nam
cho mọi hành động
Tập trung dân
chủ
Tự phê bình và
phê bình
Kỷ luật nghiêm
minh, tự giác
Đảng phải thường
xuyên chỉnh đốn
Đoàn kết, thống nhất
trong Đảng
Đảng phải liên
hệ mật thiết
với nhân dân
Đoàn kết quốc
tế
TRƯỜNG ĐẠI HỌC CÔNG THƯƠNG TP.HỒ CHÍ MINH
KHOA CHÍNH TRỊ - LUẬT
11. Phải là người luôn luôn phòng và chống tiêu cực
Phải luôn luôn chịu trách nhiệm, năng động, sáng tạo
Phải có mối liên hệ mật thiết với nhân dân
Phải luôn học tập nâng cao trình độ về mọi mặt
Phải luôn tu dưỡng, rèn luyện, trau dồi đạo đức cách
mạng
Phải là những người nghiêm chỉnh thực hiện cương
lĩnh, đường lối quan điểm, chủ trương, nghị quyết
Tuyệt đối trung thành với Đảng
4. Xây dựng đội ngũ cán bộ, đảng viên
12. - Dân chủ: là quyền lực thuộc về nhân dân
- Ở công xã nguyên thủy: hình thức dân chủ sơ khai thông qua
đại hội “nhân dân”.
- Ở Nhà nước CHNL: Nhà nước dân chủ chủ nô có quyền lực
của dân nhưng dân không bao gồm nô lệ.
- Nhà nước phong kiến hầu như không có dân chủ.
- CNTB dân chủ thuộc về giai cấp thống trị trong xã hội
- CNXH nhà nước đầu tiên thực hiện quyền lực nhân dân.
II. TƯ TƯỞNG HCM VỀ NHÀ NƯỚC CỦA DÂN, DO
DÂN VÀ VÌ DÂN
1. Nhà nước dân chủ
a. Bản chất giai cấp của Nhà nước
TRƯỜNG ĐẠI HỌC CÔNG THƯƠNG TP.HỒ CHÍ MINH
KHOA CHÍNH TRỊ - LUẬT
13. - Dân chủ trong xã hội Việt Nam thể hiện trên tất cả các lĩnh
vực: chính trị, kinh tế, văn hóa, xã hội…
- Dân chủ thể hiện trên lĩnh vực chính trị là quan trọng, nổi
bật nhất và được biểu hiện tập trung trong hoạt động của
Nhà nước.
- Nhà nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa theo HCM mang bản
chất của giai cấp công nhân
1. Nhà nước dân chủ
a. Bản chất giai cấp của Nhà nước
TRƯỜNG ĐẠI HỌC CÔNG THƯƠNG TP.HỒ CHÍ MINH
KHOA CHÍNH TRỊ - LUẬT
14. a. Bản
chất
giai cấp
CN của
Nhà
nước
Do Đảng của GCCN lãnh đạo bằng
những chủ trương, đường lối, thông qua
tổ chức của mình
Ở tính định hướng đưa đất nước quá độ
đi lên CNXH
Ở nguyên tắc tổ chức cơ bản của nó là
nguyên tắc tập trung dân chủ
1. Nhà nước dân chủ
TRƯỜNG ĐẠI HỌC CÔNG THƯƠNG TP.HỒ CHÍ MINH
KHOA CHÍNH TRỊ - LUẬT
15. Vấn đề cơ bản của mọi cuộc CMXH là
vấn đề chính quyền, còn vấn đề cơ bản của
một chính quyền là ở chỗ nó thuộc về ai,
phục vụ quyền lợi cho ai
Thực chất là xây dựng Nhà nước của dân,
do dân và vì dân
1. Nhà nước dân chủ
b. Nhà nước của nhân dân
TRƯỜNG ĐẠI HỌC CÔNG THƯƠNG TP.HỒ CHÍ MINH
KHOA CHÍNH TRỊ - LUẬT
16. - Do dân lựa chọn, ủng hộ, giúp đỡ, phê
bình và xây dựng
c. Nhà nước do nhân dân
d. Nhà nước vì nhân dân
- Đó là nhà nước phục vụ lợi ích và nguyện
vọng của nhân dân, không có đặc quyền, đặc
lợi, thực sự trong sạch, cần kiệm liêm chính
TRƯỜNG ĐẠI HỌC CÔNG THƯƠNG TP.HỒ CHÍ MINH
KHOA CHÍNH TRỊ - LUẬT
17. 2. Nhà nước pháp quyền
a. Nhà nước hợp pháp, hợp hiến
Nhà nước hợp pháp, hợp hiến là nhà nước
do nhân dân bầu ra Chỉ 1 ngày sau khi đọc
“Tuyên ngôn độc lập”, trong phiên họp
đầu tiên của Chính phủ lâm thời, Bác đã
đề nghị tổ chức tổng tuyển cử để lập Quốc
hội, từ đó lập raChính phủ
TRƯỜNG ĐẠI HỌC CÔNG THƯƠNG TP.HỒ CHÍ MINH
KHOA CHÍNH TRỊ - LUẬT
18. Để có nhà nước pháp quyền, phải:
Xây dựng, hoàn
thiện Hiến pháp
và hệ thống pháp
luật
Tuyên truyền Hiến
pháp và pháp luật cho
nhân dân biết để thực
hiện
“Làm sao cho dân biết hưởng quyền dân
chủ, biết dùng quyền dân chủ của mình, dám
nói, dám làm”
TRƯỜNG ĐẠI HỌC CÔNG THƯƠNG TP.HỒ CHÍ MINH
KHOA CHÍNH TRỊ - LUẬT
19. - Đưa pháp luật vào trong cuộc sống, bảo đảm
cho pháp luật được thi hành và có cơ chế giám
sát việc thi hành pháp luật
2. Nhà nước pháp quyền
b. Nhà nước thượng tôn pháp luật
c. Pháp quyền nhân nghĩa
- Nhà nước phải tôn trọng, đảm bảo thực thi đầy
đủ các quyền con người, chăm lo lợi ích đến
mọi người
- Pháp luật có tính nhân văn và khuyến thiện
TRƯỜNG ĐẠI HỌC CÔNG THƯƠNG TP.HỒ CHÍ MINH
KHOA CHÍNH TRỊ - LUẬT
20. - Mục đích: Để giữ vững bản chất của Nhà nước,
đảm bảo cho nhà nước hoạt động có hiệu quả,
phòng chống thoái hóa, biến chất trong đội ngũ cán
bộ Nhà nước.
- Nhân dân là chủ thể tối cao của quyền lực Nhà
nước, vì thế nhân dân có quyền kiểm soát Nhà
nước
3. Xây dựng Nhà nước trong sạch vững mạnh
a. Kiểm soát quyền lực nhà nước
TRƯỜNG ĐẠI HỌC CÔNG THƯƠNG TP.HỒ CHÍ MINH
KHOA CHÍNH TRỊ - LUẬT
21. - Một là, đặc quyền đặc lợi
- Ba là, “tư túng”, “chia rẽ”, “kiêu ngạo”
- Hai là, tham ô, lãng phí, quan liêu
3. Xây dựng Nhà nước trong sạch vững mạnh
b. Phòng, chống tiêu cực trong nhà nước
TRƯỜNG ĐẠI HỌC CÔNG THƯƠNG TP.HỒ CHÍ MINH
KHOA CHÍNH TRỊ - LUẬT
22. Phát huy quyền làm chủ của nhân dân
Pháp luật của Nhà nước và kỷ luật của
Đảng phải nghiêm minh
Phạt nghiêm minh, nghiêm khắc, đúng
người, đúng tội.
3. Xây dựng Nhà nước trong sạch vững mạnh
b. Phòng, chống tiêu cực trong nhà nước
TRƯỜNG ĐẠI HỌC CÔNG THƯƠNG TP.HỒ CHÍ MINH
KHOA CHÍNH TRỊ - LUẬT
23. Phải đề ra
đường lối
chủ trương
đúng đắn
Phải tổ chức
thực hiện tốt
đường lối, chủ
trương của
Đảng
Phải chú
trọng hơn
nữa công
tác chỉnh
đốn Đảng
1. Xây dựng Đảng thật sự trong sạch, vững mạnh
III. VẬN DỤNG TT HCM VÀO CÔNG TÁC XÂY DỰNG
ĐẢNG VÀ XÂY DỰNG NHÀ NƯỚC
TRƯỜNG ĐẠI HỌC CÔNG THƯƠNG TP.HỒ CHÍ MINH
KHOA CHÍNH TRỊ - LUẬT
24. Phải xây dựng
Nhà nước thật
sự trong sạch,
vững mạnh
Đổi mới, tăng
cường sự lãnh
đạo của Đảng
đối với Nhà
nước
2. Xây dựng Nhà nước
III. VẬN DỤNG TT HCM VÀO CÔNG TÁC XÂY
DỰNG ĐẢNG VÀ XÂY DỰNG NHÀ NƯỚC
25. 1/4/2024
25
CÂU HỎI ÔN TẬP
1. Theo Tư tưởng Hồ Chí Minh, là người lãnh đạo, Đảng
phải có những phẩm chất gì?, vì sao?
2. Theo Hồ Chí Minh, muốn xây dựng Nhà nước trong
sạch vững mạnh, cần chống những căn bệnh nào?, vì sao?
TRƯỜNG ĐẠI HỌC CÔNG THƯƠNG TP.HỒ CHÍ MINH
KHOA CHÍNH TRỊ - LUẬT
