2. ■ ഹരപ്പയിൽ കണ്ടെത്തിയ ന്ഗരാവശിഷ്ടങ്ങളിൽ പ്രധാന്ണ്ടപ്പട്ട
ഒന്നാണ് ധാന്യരുരകൾ.
■ ധാന്യങ്ങൾ ഉണക്കാന്ുും സുംഭരിക്കാന്ുമുള്ള സൗകരയങ്ങൾ
അവയ്ക്ക്ക് ഉൊയിരുന്നു.
3. ■ ഗഗാതമ്പ്, ബാർലി, തിന്, എള്ള്, രയറുവർഗങ്ങൾ എന്നിവയുണ്ടെ
അവശിഷ്ടങ്ങൾ അവിണ്ടെ ന്ിന്ന് ലഭിച്ചിട്ടുെ്.
■ ഗുജറാത്തിണ്ടല റാുംഗരൂർ, ഗലാഥാൽ എന്നിവിെങ്ങളിൽ ന്ിന്ന്
ണ്ടന്ലല് കൃഷി ണ്ടെയ്ക്തിരുന്നതിന്ണ്ടറ ണ്ടതളിവുകൾ ലഭിച്ചിട്ടുെ്.
■ രരുത്തിയുും ഒരു പ്രധാന് കൃഷി ആയിരുന്നു.
■ ന്ഗരത്തിണ്ടല ജന്ങ്ങൾ ഭക്ഷണാവശയത്തിന്ുും
ണ്ടതാഴിലുകൾക്കുമായി പ്ഗാമണ്ടത്ത ആപ്ശയിച്ചിരുന്നു.
■ ന്ഗരങ്ങളിണ്ടല ഉത്രാദന് വസ്ത്ത്തുക്കളുണ്ടെ പ്രധാന് വിരണി
പ്ഗാമങ്ങൾ ആയിരുന്നു.
4. ■ പ്ഗാമങ്ങളിണ്ടല കൃഷിയിെങ്ങൾ ഫലഭൂയിഷ്ഠമായവയായിരുന്നു.
■ സിന്ധുന്ദി ഒഴുക്കിണ്ടകാെു വരുന്ന ഏക്കൽമണ്് ആണ് ഇതിന്ു
കാരണും.
■ രാജസ്ഥാന്ിണ്ടല കാലിബുംഗാന്ിൽ ന്ിലും ഉഴുതുമറിച് കൃഷി
ണ്ടെയ്ക്തിരുന്നു
■ കളിമണ്ിൽ തീർത്ത കലപ്പയുണ്ടെ രൂരങ്ങൾ ലഭിച്ചിട്ടുെ്.
6. ■ കാള, ആട്, രന്നി, ണ്ടെമ്മരിയാട് എന്നിവയുും വളർത്തിയിരുന്നു.
■ പ്ഗാമങ്ങളിൽ മിച്ചുംവന്ന കാര്ഷിഗകാൽപ്പന്നങ്ങൾ ആയിരുന്നു
ധാന്യപ്പുരകളിൽ ഗശഖരിച്ചിരുന്നത്.
■ ന്ികുതിയിന്ത്തിൽ ലഭിച്ച ധാന്യവുും ഇവിണ്ടെ സൂക്ഷിച്ചിരുന്നു.
■ ധാന്യപ്പുരകളിൽ സൂക്ഷിച്ചിരുന്ന ഇത്തരും ധാന്യങ്ങൾ
ന്ഗരങ്ങളിണ്ടല ജന്ങ്ങൾക്ക് ലഭയമാക്കിയിരുന്നു.
■ ണ്ടമച്ചണ്ടപ്പട്ട ഒരു ഭരണ സുംവിധാന്ും ന്ിലന്ിന്നിരുന്നു എന്നതിന്ണ്ടറ
ഒരു ണ്ടതളിവാണ് ഇത്.
7. പ്രവർത്തന്ും 1
■ ഹരപ്പയിണ്ടല ധാന്യസുംഭരണശാലകൾ
അക്കാലണ്ടത്ത ഭരണ സുംവിധാന്ണ്ടത്ത
സുംബന്ധിച്ച എണ്ടെലലാും വിവരങ്ങൾ ആണ്
ന്ൽകുന്നത്...?
10. ■ ണ്ടമണ്ടസാണ്ടപ്പാട്ടാമിയായിൽ ന്ിന്ന് ലഭിച്ച ലിഖിതങ്ങളിൽ അവർ
കച്ചവെും ന്െത്തിയിരുന്ന ണ്ടമലൂഹ എന്ന പ്രഗദശണ്ടത്തപ്പറ്റി
രരാമർശിക്കുന്നുെ്.
■ ണ്ടമലൂഹ ഹരപ്പയാണ്ടണന്നാണ് െരിപ്തകാരന്മാർ
അഭിപ്രായണ്ടപ്പെുന്നത്.
■ ഹരപ്പയിൽ ന്ിന്ന് ലഭിച്ച ണ്ടമണ്ടസാണ്ടപ്പാട്ടാമിയാൻ മുപ്ദകളുും ഈ
കച്ചവെ ബന്ധത്തിന് ണ്ടതളിവാണ്.
11. ■ കെൽവഴിയുള്ള വാണിജയഗകപ്രങ്ങളിൽ ഒന്ന് ഗലാഥാൽ
ആയിരുന്നു.
■ കളിമണ്ിൽ തീർത്ത രായ്ക്കപ്പലിന്ണ്ടറ രൂരങ്ങളുും കെൽ
വഴിയുള്ള കച്ചവെത്തിന്ണ്ടറ മണ്ടറ്റാരു ണ്ടതളിവാണ്.
12. ■ സിന്ധുന്ദീതെ ഗകപ്രങ്ങളിൽ ന്ിന്ന് ലഭിച്ച മുപ്ദകൾ കച്ചവെത്തിന്
ഗവെി ഉരഗയാഗിച്ചിരുന്നവ ആയിരിക്കാും എന്നാൽ
ന്ാണയങ്ങൾ ലഭിച്ചിട്ടിലല.
■ രാജസ്ഥാന്ിണ്ടല ഗഖപ്തി ഖന്ികളിൽ ന്ിന്ന് ണ്ടെമ്പുും
അഫ്ഗാന്ിസ്ഥാന്ിൽ ന്ിന്നുും മഗധയഷയയിൽ ന്ിന്നുും
ണ്ടവളുതീയവുും ഗശഖരിച്ചു.
■ ണ്ടെമ്പുും ണ്ടവളുത്തീയവുും ഗെർത്ത് ണ്ടവങ്കലും ന്ിർമ്മിച്ചു.
■ ണ്ടവങ്കലും ഉരഗയാഗിച്ച് ആയുദ്ധങ്ങളുും ന്ിർമ്മിച്ചു.
■ ണ്ടവങ്കലത്തിന്ണ്ടറ ഉരഗയാഗും ഹരപ്പൻ സുംസ്ത്കാരത്തിന്
വെങ്കലയുഗ സംസ്കാരം എന്ന ഗരര് ഗന്െിണ്ടക്കാെുത്തു.