1. วิชา หัวข้อพิเศษทางสอื่ดิจิตอล
( SPECIAL TOPIC IN DIGITAL MEDIA )
( รหัสวิชา CMA 448 ) ภาคการศึกษาที่ 1.2/2557
อ. ราเชน นาคพงศ์ เบอร์โทรศัพท์ 091 229 6644
E-MAIL : RICHYRACHEN@GMAIL.COM
การบรรยายครั้งที่ 5
บทที่ 5 สถานที่ - อุปกรณ์และ
เครื่องมือ
ในการผลิตรายการวิทยุ
โทรทัศน์

2. TV PRODUCTION
EQUIPMENTS

4. อุปกรณ์ที่ใช้ในการผลิต
รายการวิทยุโทรทัศน์
กล้องโทรทัศน์(Video Camera)
สื่อบันทึก(Records)/แถบวีดิทัศน์ (Video
Tape)
แสง (Lighting)
เสียง (Sound)
ฉาก (Scenery)
อุปกรณ์ประกอบฉาก (Properties)
งานกราฟิก (Graphic)
การแต่งหน้า (Make Up)

5. สถานที่ - อุปกรณ์และเครอื่งมือใน
การผลิตรายการวิทยุโทรทัศน์
1.ห้องผลิตรายการโทรทัศน์ ( Television
Studio )
บางครั้งเรียกว่า โรงถ่าย หรือ ห้องส่ง

6. TV STUDIO

7. ลักษณะของห้องผลิต
รายการโทรทัศน์
ต้องสามารถควบคุมเสียง แสง
และสามารถจัดสภาวะแวดล้อมตามความต้องการ
ได้
ด้านควบคุมเสียง
 ต้องกันเสียงรบกวนขากภายนอกได้
 ต้องป้องกันเสียงจากการสั่นสะเทือนต่างๆได้
 และสำาคัญ...ต้องป้องกันเสียงสะท้อนได้
ด้านควบคุมแสง
 มีแสงสว่างเพียงพอ
 ต้องควบคุมความสว่าง ทิศทาง และปริมาณแสงได้

8. ห้องผลิตรายการโทรทัศน์ควรมี
ลักษณะดังนี้
ขนาดห้อง
มีความกว้าง ยาว และความสูงเพียงพอต่อการจัดฉากได้
ส่วนสูงไม่ควรน้อยกว่า 3.50 เมตร
ห้องขนาดใหญ่ต้องสูงอย่างน้อย 9 เมตร
พนื้ ผนัง เพดาน
พื้นต้องเรียบสมำ่าเสมอ
ผนังและเพดานต้องหนาแข็งแรง
และบุด้วยวัสดุดูดซึมเสียง
มีไซโคลรามา(Cyclorama) เพื่อลดแสงสะท้อน
ระบบสื่อสาร
จำาเป็นต้องใช้ระบบอินเตอร์คอม (intercom
ไว้สื่อสารกันระหว่างห้องควบคุมกับห้องสตูดิโอ

9. อุปกรณ์ที่ใช้ในการผลิตรายการวิทยุ
โทรทัศน์
กล้องโทรทัศน์(Video Camera)
สื่อบันทึก(Records)/แถบวีดิทัศน์ (Video
Tape)
แสง (Lighting)
เสียง (Sound)
ฉาก (Sets)
อุปกรณ์ประกอบฉาก (Properties)
งานกราฟิก (Graphic)
การแต่งหน้า (Make Up)

10. ส่วนประกอบและชนิดของกล้องโทรทัศน์
กล้องโทรทัศน์(Video Camera)
 คืออุปกรณ์ที่สำาคัญที่สุด ในการถ่ายทอด
ภาพไปสู่ผู้ชม
 เราสามารถแบ่งกล้องโทรทัศน์ออกได้เป็น
๓ แบบ คือ

11. 1.STUDIO CAMERA
เป็นกล้องโทรทัศน์ขนาดใหญ่ราคาแพง
ให้คุณภาพที่ดีที่สุด ส่วนใหญ่จะใช้ในสถานี
โทรทัศน์
หรือห้องบันทึกเทปขนาดใหญ่ การใช้งาน
ต้องตั้ง
อยู่บนขาตั้งกล้องเสมอ ควบคุมการทำางาน
ด้วยเครื่อง
CCU [Camera ConTrol Unit]
ที่มีวิศวกรควบคุมอยู่ในห้องควบคุม
การสั่งกล้องก็จะใช้ระบบอินเตอร์คอมติดต่อ
กัน

12. TV STUDIO CAMERA

13. 2.PORTABLE CAMERA
กล้องที่มีขนาดเล็กลงมา
สามารถนำาออกไปถ่ายทำานอกสถานที่ได้
ใช้ไฟฟ้าหรือแบตเตอรี่ทุกอย่าง
ควบคุม ได้ที่ตัวกล้อง
สามารถแบกบนบ่าถ่ายทำาได้
(Hand Held) แบ่งเป็น 3 ชนิด

14. กล้องโทรทัศน์มืออาชีพ
(PROFESSIONAL)
 กล้องโทรทัศน์มืออาชีพ (Professional)
แบบ ENG [Electeronic News Gathering]

15. กล้องโทรทัศน์กึ่งมืออาชีพ (PROSUMER)
 กล้องโทรทัศน์กึ่งมืออาชีพ (Prosumer)
แบบ ENG [Electeronic News Gathering]

16. กล้องโทรทัศน์แบบสมัครเล่น (CONSUMER)

17. 3.กล้องEFP [ELECTRONIC FIELD
PRODUCTION]
เป็นการนำเอากล้องโทรทัศน์มืออาชีพ (Professional)
หรือ กล้องโทรทัศน์กึ่งมืออาชีพ (Prosumer)
แบบ ENG [Electeronic News Gathering]
ตั้งแต่ ๒ กล้องขึ้นไปมาดัดแปลงใช้แบบกล้อง
โทรทัศน์Studio
เพื่อสะดวกในการขนย้ายเพื่อไปถ่ายทำนอกสถานที่
ได้
รวมทั้งเป็นการประหยัดงบประมาณอีกด้วย

18. ส่วนประกอบของกล้องโทรทัศน์
ตัวกล้อง (Body )
เลนส์ (Lens)
Power Supply
แผงต่อเครื่องบันทึกเทป
ขาตั้งกล้อง ( Camera Mounting )

19. กล้องแต่ละแบบแตกต่าง
กันอย่างไร
กล้องรับภาพแบบหลอด
จะใหภ้าพทคี่มชัดเจน แต่จะถา่ยย้อนแสงไฟนานๆ
ไมไ่ด้เพราะหลอดภาพจะร้อน รวมทงั้มนี้้้าหนัก
มาก มขีนาดใหญ่ กินแสงมาก บางครั้งทา้ให้การ
ถา่ยทา้ไมส่ะดวกมากนัก
กล้องรับภาพแบบ CCD จะให้ภาพไม่คมชัดเท่า
กล้องหลอด แต่สามารถถ่ายย้อนแสงได้โดยกล้อง
ไมร่้อน รวมทงั้มนี้้้าหนักเบา กนิแสงน้อย ขนาด
เล็ก ท้าใหส้ะดวกในการถ่ายทา้อย่างมาก
กล้องรับภาพแบบ CMOS เดิมใช้งานในกล้อง
ถา่ยภาพนิ่งเป็นหลักเนื่องจากให้ภาพทคี่มชัดเจน
ในปัจุบันมกีารพัฒนาให้ใช้ได้ดีกับงานด้านวิดีโอ
จงึทา้ใหภ้าพวิดีโอมคีมชัดอย่างมาก และสามารถ

20. กล้องรับภาพแบบหลอดภาพ

21. กล้องรับภาพแบบ
CCD

22. กล้องรับภาพแบบ CMOS

23. เลนส์ (LENS)
เลนส์ (Lens) เป็นส่วนที่กำหนดมุมรับภาพให้ไกล-
ใกล้ขนาดไหน
ส่วนใหญ่จะเป็น Zoom Lensที่รวมเอาเลนส์ Wide Angle,
Normal และ Telephoto ไว้ด้วยกัน ใช้มอเตอร์ช่วยใน
การ Zoom ความเร็วในการ Zoom ขึ้นอยู่กับนํ้าหนัก
ในการกดนิ้วนั่นเอง
เลนส์ มีทั้งขนาดเล็ก ๑.๕-๒ นิ้วสำหรับกล้อง ENG
หรือ ๔.๕-๗ นิ้ว สำหรับกล้องStudio หรือ EFP
มีไว้เพื่อประโยชน์ในการ การประกอบภาพ
(Composition) ปกติภาพที่มองจากช่องมองภาพจะกว้า
งก
 ออกอากาศประมาณ ๑๕-๒๐% เพื่อที่จะรู้ว่ามีอะไร
เข้ามาในจอจะแก้ไขก่อนที่ออกอากาศ ใช้สำหรับ

24. เลนส์ (LENS)

25. เลนส์ (LENS)

26. POWER SUPPLY
Power Supply ที่ติดอยู่ท้ายกล้อง
หม้อแปลงไฟฟ้า ๒๒๐ Volt เป็น DC
แบตเตอรี่

27. แผงต่อเครื่องบันทึกเทป
แผงต่อเครื่องบันทึกเทป
ในปัจจุบันส่วนใหญ่จะมีเทปติดท้ายตัวกล้อง
ไม่แยกออกจากกัน เพราะกล้องมีนํ้าหนักเบา
และเทปมีขนาดเล็กลง
บางครั้งเราเรียกกล้องชนิดนี้ว่า
“Camcorder “

28. วัสดุอุปกรณ์บันทึกภาพ
๒. สื่อบันทึก(Records)/แถบวีดิทัศน์ (Video Tape)
 VIDEO ภาษาลาติน หมายถึง การเห็น
ภาษาอังกฤษ หมายถึง ภาพ
 VIDEO TAPE ก็คือ แถบภาพ หรือ แถบวีดิทัศน์
หากเรียกทับศัพท์จะใช้คำว่า “วิดีโอเทป”
เทปบันทึกเสียงเกิดขึ้นเมื่อปี ค.ศ. ๑๗๙๘
เทปโทรทัศน์หรือวีดิทัศน์ ใช้งานได้ใน ปี ค.ศ. ๑๙๕๖
 ปี ค.ศ. ๑๙๕๔ บริษัท RCA ของอเมริกา
ทดลองบันทึกภาพสีด้วยเทป ½” (หัวเทปนิ่ง)
เส้นเทปวิ่ง ผ่าน ด้วยความเร็ว 360 “/ วินาที
หรือ 9 เมตร / วินาที หรือ 32.4 กิโลเมตร / ชั่วโมง

29. เครื่องบันทึกเทป
 เครื่องบันทึกเทป
๑) Studio แบบตั้งโต๊ะ (Desktop)
๒) Portable
๓) Camcoder

30. ลักษณะสื่อบันทึก (RECORDS)
แบ่งเป็น 2 แบบ
 1. แบบ LINEAR
 MicroMV
 DV, Mini DV, DVCAM,
 Mini DVCAM , HDV
 DVCPRO
 Video8, Hi8, Digital 8 (D8)
 VHS
 S-VHS Compact,
 Digital-S, D-VHS
 - Betamax , Super Betamax,
 Betacam SP, Betacam
 SX, Digital Betacam
 - M II (Panasonic)
 - D3, D4

31. 2 แบบ NON-LINEAR
 Compact Disc (CD) ,
 SuperCompact Disc
 Compact Disc Video (CDV)
 VCD
 MPEG1(DVCD),
 MPEG2 (SVCD),
 CD-DVD MPEG2
 DVD Audio,DVD-ROM 4
 Blu-Ray Disc (BD),BD-ROM 4
 Fluorescent Multilayer Disc 300 GB,
 FMD)
 Laser Disc (Double Side) 12”
 CD-Rom, CD- Photo (JPEG):
 Wave,MP3,OGG 3
 Mini Disc (MD) 3.25”
 Optical/Magnetic HD
 2.12 Memory Card

32. การตัดต่อแบบแบบ NON-LINEAR

33. 4.อุปกรณ์และเครื่องมือด้าน
เสียง
รูปแบบของเสียงที่ใช้ในรายการวิทยุ
โทรทัศน์
เสียงคำาพูด
เสียงธรรมชาติ
(Sound Effect)
เสียงดนตรี
เสียงพิเศษ
(Special Sound Effect)

34. วัตถุประสงค์ในการใช้เสียง
เพื่อนำาเสนอเนื้อหา
เพื่อเสริมสร้างอารมณ์
ความคิด และความรู้สึก
เพื่อตกแต่งรายการ
เช่น การเปิด-ปิด
การเชื่อมต่อรายการ

35. ไมโครโฟน (MICROPHONE)
ชนิดของไมโครโฟน
 Dynamic Microphone
 Ribbon Microphone
 Crystal Microphone
 Electrostatic Microphone
: Condenser Microphone

36. ลักษณะการใช้งาน MICROPHONE
 Desk Microphone
 Stand Microphone
 Hand-held Microphone
 Tie-Microphone
 Boom Microphone
 Zoom Microphone
 Wireless Microphone

37. 5.อุปกรณ์และเครื่องมือด้านแสง
จุดมงุ่หมายทางเทคนิค
๑ ให้มีปริมาณแสงพอเพียง
สำาหรับการถ่ายทอดภาพของกล้องโทรทัศน์
๒. ให้มีความแตกต่างของจุดมืดและจุดสว่างที่สมดุลย์
สามารถถ่ายทอดภาพออกมาได้
จุดมงุ่หมายด้านศิลปะ
๑. เพื่อแสดงให้เห็นรูปร่างและลักษณะมิติของภาพที่
ปรากฏ
๒. เพื่อแสดงออกถึงอารมณ์ของเรื่อง
๓. เพื่อสร้างภาพให้เหมือนจริงตามธรรมชาติ
๔. เพื่อช่วยในการประกอบภาพ (Composition)
เน้นจุดสนใจให้มากขึ้น

38. อุปกรณ์แสงแบ่งเป็น 3
ประเภท
1.โคมไฟ
2.อุปกรณ์ควบคุมแสง
3.อุปกรณ์สนับสนุน
การจัดแสง

39. 1.โคมไฟ มี 3 ชนิด
1.โคมไฟที่ให้แสงนุ่มนวล ( Soft – light source )
ให้แสงกระจาย เกิดเงาน้อย
2.โคมไฟที่ให้แสงจ้า ( Hard – light source )
ให้แสงแรงเกิดเงาชัดเจน
3.โคมไฟที่ให้แสงเน้นความเด่นของวัตถุ
( Profile Spot )
ใชส่องให้เห็นขนาดหรือรูปร่างวัตถุหรือใช้
แผ่นโลหะที่มีลวดลาย
ที่เรียกว่าคุ้กกี้ ( Cookie) บังด้านหน้าเพื่อให้
เกิดลวดลาย
บนฉากหรือไซโคลรามา

40. อุปกรณ์ควบคุมแสง
 บานดอร์ ( Barn door ) เป็นบานพับติดหน้าโคมไฟ
พับเขา พับออก เพื่อปรับทิศทางแสงได้ตามต้องการ
 ดิฟฟิวเชอร์ ( Diffuser ) เป็นแผ่นกระจกที่ใส่หน้าโคมไฟ
เพื่อกระจายแสงให้นุ่มนวลตามต้องการ
 ดิมเมอร์ ( Dimmer ) เป็นอุปกรณ์ควบคุมความสว่างของ
แสง
ที่อยู่ในห้องควบคุมรายการ

41. อุปกรณ์สนับสนุนการ
จัดแสง
 เครื่องวัดแสง
 เครื่องปรับระดับโคมไฟ
 ขาตั้งไฟ
 ราวไต่ให้ช่างไฟขึ้นไปเดิน

42. ฉากและอุปกรณ์ประกอบฉาก
( SETS AND PROPS )
หมายถึงวัสดุ อุปกรณ์ ส่วนที่นำามา
ประกอบเป็นฉาก
ครอบคลุมทั้งส่วนที่เป็นฉาก ( Sets)
และอุปกรณ์ประกอบฉาก ( Props)

43. อุปกรณ์เพิ่มเติมในห้องผลิต
รายการโทรทัศน์
 เทเลพรอมเตอร์ ( Telerompter )
 ออโตสคริปต์ ( Autoscript )
เป็นอุปกรณ์ที่ใช้ฉายสคริปต์ของพิธีกร
หรือผู้ดำาเนินรายการ มีความสูงในระดับสายตา
มุมเดียวกับกล้องโทรทัศน์ ทำาให้ผู้ดำาเนินรายการ
สามารถอ่านได้เหมือนกับสายตาพูดคุยกับผู้ชม
ไม่ต้องก้มดูบท โดยทั่วไปใช้ในรายการข่าว
และรายการพูดคุย

44. ห้องควบคุมการผลิตรายการ
โทรทัศน์ ( CONTROL ROOM )
 เป็นห้องศูนย์รวมการสั่งการที่เกี่ยวข้องกับการผลิต
รายการ
 ควรอยู่ติดกับห้องส่งหรือสตูดิโอ
 ต้องติดตั้งอุปกรณ์ควบคุมภาพ แสง เสียง

45. ลักษณะห้องควบคุมการผลิต
รายการผลิตรายการโทรทัศน์
ต้องมีพื้นที่กว้างขวางเพียงพอ
มีระบบอินเตอร์คอม , นาฬิกา
จับเวลา
ต้องออกแบบวางอุปกรณ์ 3
ระบบ ดังนี้
 ระบบควบคุมภาพ Switcher / Moniter
Sets
 ระบบควบคุมเสียง Audio Control
 ระบบควบคุมแสง Light Control

46. อุปกรณ์ในห้องควบคุมการผลิต
รายการ
1.อุปกรณ์ควบคุมภาพ
 แผงควบคุมการตัด เลือก หรือผสมภาพ ( Switcher )
 แผงควบคุมการทำาเท็คนิคภาพพิเศษด้วยระบบดิจิตอล
 แผงดูจอภาพ
 คอมพิวเตอร์กราฟฟิค

47. อุปกรณ์ในห้องควบคุมการผลิตรายการ
2.อุปกรณ์ควบคุมเสียง ( AUDIO CONTROL )

48. อุปกรณ์ในห้องควบคุมการผลิตรายการ
3.อุปกรณ์ควบคุมแสง ( LIGHT CONTROL)
 ทำาหน้าที่ควบคุมความสว่างของแสงื ( Light Dimmer )
 ควบคุมการปิดเปิด
 ควบคุมระดับความส่องสว่าง
 ควบคุมระดับความสูงตำ่าของราวแขวนโคมไฟ

49. ห้องตัดต่อลำาดับภาพรายการ
โทรทัศน์
อุปกรณ์ในห้องตัดต่อ
 การตัดต่อในยุคอนาลอ็ก เรียกว่า การจัดต่อแบบ ลิเนียร์
( Linear )
 ต้องตัดต่อเรียงลำาดับตั้งแต่ต้นไปจนจบ
 หากมีการสำาเนา คุณภาพของภาพที่ตัดต่อจะดรอ็ปลง
 การตัดต่อรายการในปัจจุบันเป็นการตัดต่อในระบบ
ดิจิตอล
 เรียกว่าการตัดต่อแบนอน ลิเนียร์ ( Non Linear )
 ไม่จำาเป็นต้องตัดต่อแบบเรียงลำาดับ
 สำาเนาได้โดยที่คุณภาพภาพไม่ดรอ็ปลง
 ต้องใช้คอมพิวเตอร์ที่มีหน่วยความจำาขนาดใหญ่
 มีโปรแกรมตัดต่อ/ จอภาพที่คมชัด

50. 4.ห้องแต่งหน้าแต่งตัว
( MAKE UP AND DRESSING ROOM )
 เป็นห้องที่มีอุปกรณ์แต่งหน้า แต่งตัว
 แบ่งส่วนสำาหรับชาย / หญิง
 มีห้องอาบนำ้า

51. 5.โรงสร้างและเก็บฉาก
( PROP AND SET WORKSHOP)
 ส่วนสร้างฉาก หรือ โรงสร้างฮาก
 ส่วนเก็บฉาก

52. 6.ห้องวัสดุรายการ (PRODUCTION
LIBRAY )
เป็นห้องที่ใช้เก็บวัสดุที่ใช้เป็นส่วนหนึ่ง
ของรายการวิทยุโทรทัศน์
เช่น แผ่นเสียง เทปเสียงประกอบ
เทปโทรทัศน์ที่เก็บ สตอ็คชอ็ท ( Stock
Shot )
ไฟล์ภาพนงิ่ ไฟล์วิดีโอสไลด์ แผนภูมิ

53. สถานที่และอุปกรณ์ที่ใช้ในการผลิต
รายการวิทยุโทรทัศน์
นอกสถานที่
 สถานที่ผลิตรายการนอกสถานที่มี 2 ลักษณะ
 1.โรงถ่ายกลางแจ้ง ( Outdoor Studio )
 2.สถานที่จริง ( On Location )

54. วัสดุอุปกรณ์ผลิตรายการ
โทรทัศน์นอกสถานที่
 แบ่งเป็น 2 แบบ กล่าวคือ
 1. แบบออกไปถ่ายทำาด้วยกล้องเดียว
 ไม่เสร็จสมบูรณ์ ต้องมาตัดต่อ ลำาดับภาพ ลงเสียง
ภายหลัง
 เช่นรายการข่าว สารคดี
 อุปกรณ์ที่ใช้ได้แก่
 กล้องแบบถ่ายนอกสถานที่โดยเฉพาะ
 ( EFP- Electronic Field Production )
 ขาตั้งกล้อง
 ไมโครโฟน
 โคมไฟ
 อุปกรณ์สนับสนุน เครน รางดอลลี รีเฟล็กซ์


55. วัสดุอุปกรณ์ผลิตรายการ
โทรทัศน์นอกสถานที่
2. แบบออกไปถ่ายทำาหลายกล้องเช่น
รายการถ่ายทอดสดพิธีการสำาคัญรายการกีฬา
คอนเสริร์ท มีการตัดต่อลำาดับภาพ ผสมเสียง
พร้อมออกอากาศอุปกรณ์ที่จำาเป็นต้องใช้
ได้แก่
• กล้อง
• ขาตั้งกล้อง
• เครื่องควบคุมกล้อง ( CCU)
• สวิชเชอร์และเครื่องทำาเท็คนิคพิเศษ ( Switcher )
• ไมโครโฟน
• เครื่องบันทึกภาพ
• โคมไฟ
• รถโอบี ( OB Van )