Submit Search
Upload
Pratiman प्रतिमान
•
1 like
•
612 views
J
Jankriti International Magazine
Follow
Magazine in Punjabi Language
Read less
Read more
Education
Report
Share
Report
Share
1 of 52
Download now
Download to read offline
Recommended
Combine august 2013 for web
Combine august 2013 for web
PUNJABI SUMAN
kashmir issue 24-08-2016
kashmir issue 24-08-2016
Sandeep Kumar
ਜਮਹੂਰੀ ਅਧਿਕਾਰ ਸਭਾ ਦੀ ਤੱਥ ਖੋਜ ਰਿਪੋਰਟ
ਜਮਹੂਰੀ ਅਧਿਕਾਰ ਸਭਾ ਦੀ ਤੱਥ ਖੋਜ ਰਿਪੋਰਟ
SukhwinderSingh895865
Combine november 2013 for web
Combine november 2013 for web
PUNJABI SUMAN
Sikh living pbi
Sikh living pbi
jasvirsandhu
Conbine october 2013 for web
Conbine october 2013 for web
PUNJABI SUMAN
Combine september 2013 for web
Combine september 2013 for web
PUNJABI SUMAN
Suchaji jeevanjaach secret of
Suchaji jeevanjaach secret of
jasvirsandhu
Recommended
Combine august 2013 for web
Combine august 2013 for web
PUNJABI SUMAN
kashmir issue 24-08-2016
kashmir issue 24-08-2016
Sandeep Kumar
ਜਮਹੂਰੀ ਅਧਿਕਾਰ ਸਭਾ ਦੀ ਤੱਥ ਖੋਜ ਰਿਪੋਰਟ
ਜਮਹੂਰੀ ਅਧਿਕਾਰ ਸਭਾ ਦੀ ਤੱਥ ਖੋਜ ਰਿਪੋਰਟ
SukhwinderSingh895865
Combine november 2013 for web
Combine november 2013 for web
PUNJABI SUMAN
Sikh living pbi
Sikh living pbi
jasvirsandhu
Conbine october 2013 for web
Conbine october 2013 for web
PUNJABI SUMAN
Combine september 2013 for web
Combine september 2013 for web
PUNJABI SUMAN
Suchaji jeevanjaach secret of
Suchaji jeevanjaach secret of
jasvirsandhu
Malikul ulama qazi shahabuddin
Malikul ulama qazi shahabuddin
Aale Rasool Ahmad
میراث الأنبیاء | Miras ul Ambiya
میراث الأنبیاء | Miras ul Ambiya
Quran Juz (Para)
Kalam e-iqbal in alphabetical order
Kalam e-iqbal in alphabetical order
Zahid Islam Tanoli
Hari jadi ibu
Hari jadi ibu
Raja Segaran
Ley especial de legalizacion de derechos de propiedad
Ley especial de legalizacion de derechos de propiedad
Armida Guzman
File94
File94
Charesse Johnson
Allah shaafi hai الله الشافي
Allah shaafi hai الله الشافي
Iffu Slides
Al Fazl International - 31 October 2014
Al Fazl International - 31 October 2014
muzaffertahir9
(ISIA 3) Cours d'algorithmique (1995)
(ISIA 3) Cours d'algorithmique (1995)
Frank Nielsen
Matric fa-ba-adc, spring-18
Matric fa-ba-adc, spring-18
University of the Punjab, Lahore, Pakistan
20.nov .13 myanmar a linn
20.nov .13 myanmar a linn
san aye
Majmoa kalamaneeso dabeer
Majmoa kalamaneeso dabeer
سید محمد نقی نقوی
المطهرات والتطهير (مهم)
المطهرات والتطهير (مهم)
AbdelRahman Yousef
Naswani marziaat
Naswani marziaat
Sarkash Tehri
247235664 property-2014
247235664 property-2014
Ko Nge
ျပည္သူတို႔၏လြတ္ေျမာက္ရာလမ္း
ျပည္သူတို႔၏လြတ္ေျမာက္ရာလမ္း
ဆရာ ဟိန္းတင့္ေဇာ္
Lection4_4/12_Kulik
Lection4_4/12_Kulik
Irina Belka
30 ĐỀ PHÁT TRIỂN THEO CẤU TRÚC ĐỀ MINH HỌA BGD NGÀY 22-3-2024 KỲ THI TỐT NGHI...
30 ĐỀ PHÁT TRIỂN THEO CẤU TRÚC ĐỀ MINH HỌA BGD NGÀY 22-3-2024 KỲ THI TỐT NGHI...
Nguyen Thanh Tu Collection
أَسَانِيدُ كُتُبِ وَأُصُولِ النَّشْرِ لِابْنِ الْجَزَرِيِّ وَالْوَصْلُ بِهَا....
أَسَانِيدُ كُتُبِ وَأُصُولِ النَّشْرِ لِابْنِ الْجَزَرِيِّ وَالْوَصْلُ بِهَا....
سمير بسيوني
LAR MARIA MÃE DE ÁFRICA .
LAR MARIA MÃE DE ÁFRICA .
Colégio Santa Teresinha
TUYỂN TẬP 20 ĐỀ THI KHẢO SÁT HỌC SINH GIỎI MÔN TIẾNG ANH LỚP 6 NĂM 2020 (CÓ Đ...
TUYỂN TẬP 20 ĐỀ THI KHẢO SÁT HỌC SINH GIỎI MÔN TIẾNG ANH LỚP 6 NĂM 2020 (CÓ Đ...
Nguyen Thanh Tu Collection
TUYỂN TẬP 25 ĐỀ THI HỌC SINH GIỎI MÔN TIẾNG ANH LỚP 6 NĂM 2023 CÓ ĐÁP ÁN (SƯU...
TUYỂN TẬP 25 ĐỀ THI HỌC SINH GIỎI MÔN TIẾNG ANH LỚP 6 NĂM 2023 CÓ ĐÁP ÁN (SƯU...
Nguyen Thanh Tu Collection
More Related Content
What's hot
Malikul ulama qazi shahabuddin
Malikul ulama qazi shahabuddin
Aale Rasool Ahmad
میراث الأنبیاء | Miras ul Ambiya
میراث الأنبیاء | Miras ul Ambiya
Quran Juz (Para)
Kalam e-iqbal in alphabetical order
Kalam e-iqbal in alphabetical order
Zahid Islam Tanoli
Hari jadi ibu
Hari jadi ibu
Raja Segaran
Ley especial de legalizacion de derechos de propiedad
Ley especial de legalizacion de derechos de propiedad
Armida Guzman
File94
File94
Charesse Johnson
Allah shaafi hai الله الشافي
Allah shaafi hai الله الشافي
Iffu Slides
Al Fazl International - 31 October 2014
Al Fazl International - 31 October 2014
muzaffertahir9
(ISIA 3) Cours d'algorithmique (1995)
(ISIA 3) Cours d'algorithmique (1995)
Frank Nielsen
Matric fa-ba-adc, spring-18
Matric fa-ba-adc, spring-18
University of the Punjab, Lahore, Pakistan
20.nov .13 myanmar a linn
20.nov .13 myanmar a linn
san aye
Majmoa kalamaneeso dabeer
Majmoa kalamaneeso dabeer
سید محمد نقی نقوی
المطهرات والتطهير (مهم)
المطهرات والتطهير (مهم)
AbdelRahman Yousef
Naswani marziaat
Naswani marziaat
Sarkash Tehri
247235664 property-2014
247235664 property-2014
Ko Nge
ျပည္သူတို႔၏လြတ္ေျမာက္ရာလမ္း
ျပည္သူတို႔၏လြတ္ေျမာက္ရာလမ္း
ဆရာ ဟိန္းတင့္ေဇာ္
Lection4_4/12_Kulik
Lection4_4/12_Kulik
Irina Belka
What's hot
(17)
Malikul ulama qazi shahabuddin
Malikul ulama qazi shahabuddin
میراث الأنبیاء | Miras ul Ambiya
میراث الأنبیاء | Miras ul Ambiya
Kalam e-iqbal in alphabetical order
Kalam e-iqbal in alphabetical order
Hari jadi ibu
Hari jadi ibu
Ley especial de legalizacion de derechos de propiedad
Ley especial de legalizacion de derechos de propiedad
File94
File94
Allah shaafi hai الله الشافي
Allah shaafi hai الله الشافي
Al Fazl International - 31 October 2014
Al Fazl International - 31 October 2014
(ISIA 3) Cours d'algorithmique (1995)
(ISIA 3) Cours d'algorithmique (1995)
Matric fa-ba-adc, spring-18
Matric fa-ba-adc, spring-18
20.nov .13 myanmar a linn
20.nov .13 myanmar a linn
Majmoa kalamaneeso dabeer
Majmoa kalamaneeso dabeer
المطهرات والتطهير (مهم)
المطهرات والتطهير (مهم)
Naswani marziaat
Naswani marziaat
247235664 property-2014
247235664 property-2014
ျပည္သူတို႔၏လြတ္ေျမာက္ရာလမ္း
ျပည္သူတို႔၏လြတ္ေျမာက္ရာလမ္း
Lection4_4/12_Kulik
Lection4_4/12_Kulik
Recently uploaded
30 ĐỀ PHÁT TRIỂN THEO CẤU TRÚC ĐỀ MINH HỌA BGD NGÀY 22-3-2024 KỲ THI TỐT NGHI...
30 ĐỀ PHÁT TRIỂN THEO CẤU TRÚC ĐỀ MINH HỌA BGD NGÀY 22-3-2024 KỲ THI TỐT NGHI...
Nguyen Thanh Tu Collection
أَسَانِيدُ كُتُبِ وَأُصُولِ النَّشْرِ لِابْنِ الْجَزَرِيِّ وَالْوَصْلُ بِهَا....
أَسَانِيدُ كُتُبِ وَأُصُولِ النَّشْرِ لِابْنِ الْجَزَرِيِّ وَالْوَصْلُ بِهَا....
سمير بسيوني
LAR MARIA MÃE DE ÁFRICA .
LAR MARIA MÃE DE ÁFRICA .
Colégio Santa Teresinha
TUYỂN TẬP 20 ĐỀ THI KHẢO SÁT HỌC SINH GIỎI MÔN TIẾNG ANH LỚP 6 NĂM 2020 (CÓ Đ...
TUYỂN TẬP 20 ĐỀ THI KHẢO SÁT HỌC SINH GIỎI MÔN TIẾNG ANH LỚP 6 NĂM 2020 (CÓ Đ...
Nguyen Thanh Tu Collection
TUYỂN TẬP 25 ĐỀ THI HỌC SINH GIỎI MÔN TIẾNG ANH LỚP 6 NĂM 2023 CÓ ĐÁP ÁN (SƯU...
TUYỂN TẬP 25 ĐỀ THI HỌC SINH GIỎI MÔN TIẾNG ANH LỚP 6 NĂM 2023 CÓ ĐÁP ÁN (SƯU...
Nguyen Thanh Tu Collection
French Revolution (फ्रेंच राज्यक्रांती)
French Revolution (फ्रेंच राज्यक्रांती)
Shankar Aware
Recently uploaded
(6)
30 ĐỀ PHÁT TRIỂN THEO CẤU TRÚC ĐỀ MINH HỌA BGD NGÀY 22-3-2024 KỲ THI TỐT NGHI...
30 ĐỀ PHÁT TRIỂN THEO CẤU TRÚC ĐỀ MINH HỌA BGD NGÀY 22-3-2024 KỲ THI TỐT NGHI...
أَسَانِيدُ كُتُبِ وَأُصُولِ النَّشْرِ لِابْنِ الْجَزَرِيِّ وَالْوَصْلُ بِهَا....
أَسَانِيدُ كُتُبِ وَأُصُولِ النَّشْرِ لِابْنِ الْجَزَرِيِّ وَالْوَصْلُ بِهَا....
LAR MARIA MÃE DE ÁFRICA .
LAR MARIA MÃE DE ÁFRICA .
TUYỂN TẬP 20 ĐỀ THI KHẢO SÁT HỌC SINH GIỎI MÔN TIẾNG ANH LỚP 6 NĂM 2020 (CÓ Đ...
TUYỂN TẬP 20 ĐỀ THI KHẢO SÁT HỌC SINH GIỎI MÔN TIẾNG ANH LỚP 6 NĂM 2020 (CÓ Đ...
TUYỂN TẬP 25 ĐỀ THI HỌC SINH GIỎI MÔN TIẾNG ANH LỚP 6 NĂM 2023 CÓ ĐÁP ÁN (SƯU...
TUYỂN TẬP 25 ĐỀ THI HỌC SINH GIỎI MÔN TIẾNG ANH LỚP 6 NĂM 2023 CÓ ĐÁP ÁN (SƯU...
French Revolution (फ्रेंच राज्यक्रांती)
French Revolution (फ्रेंच राज्यक्रांती)
Pratiman प्रतिमान
1.
2.
3.
4.
5.
3gqfswkB $ ngq?b^i{B
2017
6.
4gqfswkB $ ngq?b^i{B
2017
7.
5gqfswkB $ ngq?b^i{B
2017
8.
eZbQ fJE/ c[Zb
;B ozr ;[ozr/ wfjeK tzvd/ x{eo gkT[Ad/ w;s G"o/ nmy/bhnK eodhnK fssbhnK. g'b/ g'b/ gZp Xod/ ;or'PhnK eod/ jZE S{jzd/, x[ZNd/, cVQd/ ;[gB/ p[Dd/ nZyK ’u nBzs ;[gB/ phid/ whAj ’u fGZid/ c[Zb, G"o/, fssbhnK d/ N'b/. nZi fJE/ ib^s'gK Nhno r?;, 6gqfswkB $ ngq?b^i{B 2017 w[jkoBh gVQhJ/ n;hA c[ZbK tZN/ fbZd BjhA tNkT[Dh eZbQ fJE/ c[Zb ;B eZbQ th fJE/ c[Zb j'Dr/. p?AsK dh |;b p{NK dh drV drV fyZbo/ gZEo, fJZNK o'V/, bj{ d/ s[ge/. nZi fJE/ c[Zb, fssbhnK BjhA fjD^fjDkT[Ad/ x'V/ d[orzX c?bkT[Adh fbZd j?. pk^j[ew` ;iktNh gZEo jNkJ/ ik oj/ jB jkewK ƒ gZEoK dk f|eo j? gZEo i' d/P^Xo'jh, j' rJ/ ;B eZbQ. wB ’u T[~r oj/, |?b oj/ |b oj/ gZEoK dk f|eo eo' ;kƒ x'V/ BjhA, c[Zb ukjhd/ jB. ;fjwhnK BIoK ykw'P p[ZbQK dh eZbQ J/E/ c[Zb ;B $ vkH ;[yd/t f;zx f;o;k
9.
7gqfswkB $ ngq?b^i{B
2017
10.
w[V T[E'A jh
$ ;opihs ;'jh 8gqfswkB $ ngq?b^i{B 2017 sBjkJh $ joPoB e"o oks ƒ sBjkJh fJ; Pfjo ’u'A r[Iodh j? jo fJwkos ƒ nkgDh p[Zeb ’u b? d{o o"PBh s'A v{zxh jB/oh r[|k pDdh j? . jo fJwkos dk pkfPzdk sBjkJh dh ukdo b? fJZe eZuh BhAd ftZu rV{zd nZX^guZX/ ;[gfBnK dh p[Dsh ’u bZr iKdk j?. ;t/o dh ;[Bfjoh X[zd ftZu pkjo nkgD/ jwBPhB dk fujok Y{zvdk j? . fJ; Pfjo dk jo pzdk sBjk j? nkgD/ nkg ftZu Uj PpdK d/ ikb nzdo c; iKdk j? . fit/A e'Jh fBZek fijk wZSo, wZeVh d/ ikb ’u cVcVKdk s/ nkfyo Yfj Y/oh j' iKdk j? . fco sBjkJh ;dhth nwo j' r[Iodh j? . oks ƒ sBjkJh fJ; Pfjo ’u'A r[Iodh j? .
11.
9gqfswkB $ ngq?b^i{B
2017 ejkDh gkDh fgskHHH $ i;tho f;zx dhdkorVQ
12.
10gqfswkB $ ngq?b^i{B
2017
13.
14.
15.
tzrko s[;hA Gkt/A, fezBk th
esb eod/ oj' e[ZyK ftZu iK d[ZyK ftZu wB[ZyK s/ o[ZyK ftZu w?A fco th tzrko pDe/ g?dk j[zdh ojKrh gZEoK ftu'A g[zroh e{bh bro dh soQK. ftek;^ftBk; BfjoK B{z y/sK B/ y/sK B{z fgzvK B/ fgzvK B{z PfjoK B/, PfjoK B{z p;shnK B/, p;shnK B{z j;shnK B/, e[ZM n?dK x/o fbn?. ekdo dh e[dos s'A, w[Zy pzfdnK c/o fbn?. :'X/ ;woZE j' e/ sK jo e'Jh :[ZX eo ;edk j? go wjkB j[zd/ jB T[j :'X/ i' fBjZE/ j[zfdnK th f;oV BjhA jkod/ jkbksK Bkb :[ZX eod/ w?dkB BjhA SZvd/ ;r'A i'P dh w[Zeh B{z ;w/A dh fjZe ftZu fJUA y'Gd/ jB fit/A G{so/ jkEh d/ wZE/ pzBQhnK sthnK uhodh GkJh pfuZso f;zx dh BkrDh. s{z fejk ;h s{z fejk ;h izrb dh nZr p[ZMD s'A pknd fco c[ZN nkT[AdhnK B/ broK fco s'A wfjeK fpy/od/ B/ cb^c[Zb s/ pk}^p}hu/ fJ; Xos B{z jfonk^Gfonk oZyD bJh go` n?E/ sK Xos d/ fgzv/ s/ fco s'A T[Zr nkJ/ B/ ezv/, pko{d s/ eNkoK fgzfvnK Bkb yfj e/ bj{^b[jkD j[zd/ fgzv/ fco izrb dh nZr tZb s[o gJ/ B/. s{z fejk ;h, izrb dh nZr p[ZMD s'A pknd fco c[ZN nkT[AdhnK B/ broK. 13gqfswkB $ ngq?b^i{B 2017 eftsktK $ dbfizdo ofjb w[jKdok $ pwbihs wkB r[Z;k s/o/ w[Zy dk w[jKdok pdb fdzd? s{z sK jZ;dk Jh iud?A. wZE/ s/ Ifjoh ;Zg Bk fpmkfJnk eo. ;[pe fij/ wB *s/ vzr tZid? s/ Ifjo uV iKd?. fgnko dh [wkoh S{ wzso j' iKdh B;K *u y{B izw iKd?. wKdoh d/ wzso n;o BjhA eod?. d[nk dko{ th ftnoE. fgnko *u B|os dk eh noE< tZidh id ekbi/ S[oh sK b{fjnK iKd? ;kok ti{d. o'jh phnkpkB*u yV;[Ze izvh tKr{z fJeZbsk dk nfj;k;. iK ezfvnkbh E'jo d/ ezv/ u[GD dh e;o. r[Z;/ Bk j'fJnk eo r[Z;k s/o/ w[Zy dk w[jKdok pdb fdzd? s{z sK jZ;dk Jh iud?A.
16.
17.
15gqfswkB $ ngq?b^i{B
2017
18.
16gqfswkB $ ngq?b^i{B
2017
19.
17gqfswkB $ ngq?b^i{B
2017 eftsktK $ vkH dftzdo fpwok ne; s/ok X[zd ftZu T[Godk ne; s/ok s/o/ d[nkb/ x[zw oj/ pZdb w?ƒ J/E/ p?m/ ƒ eo oj/ wdj'P ikg/ jtk pD gj[zu frnk fJZe fwZe j' T[BQK pZdbK ’u w?A ne; s/ok goSktK w/ok x[bfwb oj/ eJh eJh ozr cVQd/ SZvd/ T[V oj/ ikgd? s{z y[Pp{ pD x[zw/ w/o/ d[nkb/ w?A P?dkJh fijk j' s/o/ d[nkb/ fJj ;Zu j? iK fe;/ e?Bt; s/ ozr fdb fJZe feskp fdb dhnK fezBQhnK jh gosK ;kohnK gVQBhnK n"yhnK tofenK tKr T[BQK dh frDsh e'Jh Bk fJj c?bhnK n;wkB s'A gskb she uzB skfonK s'A ;{oi she ;Zs ;w[zdo gko she fd; jZd/ s'A th gko eh e[ZM T[~efonk fgnk e[ZM T[~eo fojk jo o'i c/o th fezB/ jh toe/ ykbh }wK Bkb fGZi/ eJh eJh PowBke eJh fgnko dhnK ejkDhnK tkb/ fpojk tkb/ eJh tck tkb/, p/tckJh tkb/ gSskt/ ƒ eJh ;zGkbh p?m/ eJh T[vhe Bkb Go/ ftPtk; Go/, X'fynK Go/ M{m/, ;Zu/, b'G Go/ e[ZM cZNh tKr g'u/ ikD o'i c/o s'A ;'jD/ nZyoK ƒ ;ikT[D bJh fJj toe/ Go/ gJ/ wwsk Bkb fgnko Bkb e[ZM ;[gfBnK Bkb e[ZM nDej/ PpdK Bkb eN/ cN/ , dod Go/ e[ZM fo;d/ IwK Bkb fdb dhnK v{zxkJhnK ƒ e'Jh Bk ikD/ Bk fdb tkbk Bk fdb ftZu tVB tkbk. gq/wHHHH< YkJh nZyo s{zHHHw?A HHHs/ ng{oBsk fJeso|k fyZu < wB jkth ;'u ;[zB ;zs[PNh < o{j oZih oZih wB fsqgs wzfBnk d/j w[jZps j? w[jZps d/jHHHH go o{j < ;[y s/ nkBzd < tk;Bk ;[y gq/w nkBzdHHHH GNeD feT[A < fsqgs wB nfsqgs wB e;s{oh < GNeD T[bMD c/o ;t? sZe g[ZiDk fsPBrh < fyZu s/j nfj;k; fgnk; jkT[ek < p/tZ; r{zi X[o sZe gj[zuHHHHHH eftsk $ Bhb{ joP
20.
21.
22.
20gqfswkB $ ngq?b^i{B
2017
23.
21gqfswkB $ ngq?b^i{B
2017
24.
22gqfswkB $ ngq?b^i{B
2017
25.
26.
24gqfswkB $ ngq?b^i{B
2017
27.
25gqfswkB $ ngq?b^i{B
2017
28.
jtkb/ ns/ fN¤gDhnK (1)
vkH i;ftµdo f;µx, xo dk ihn, gµBk 73H (2) T[jh, gµBk 74 (3) T[jh, gµBk 74 (4) T[jh, gµBk 72 (5) T[jh, gµBk 72 (6) T[jh, gµBk 77 (7) T[jh, gµBk 84 26gqfswkB $ ngq?b^i{B 2017 oks oks Go ikr ikr e/ bZfrnk ofjzdk jK i[rB{z bZGD ftZu wB eodk j? ;w/N e/ M'b/ ftZu fJjBK i[rB{znK B{z fBeb iktK tes dh wko Bkb g;o/ j'J/ jBQ/o/ d/ phnkpkB ftZu tzvdk iktK o"PBh d/ tzPi fJj i[rB{z T[jBK d/ Go';/ ns/ j'Dh Bkb gEok ojhnK nZyK B{z ;dhnK s'A jBQ/o/ d/ nkdh ;[gB/ dwB dh f;ZbQ Bkb G[o G[ok e/ fpyo rJ/ nkgDh jh j'Ad B{z BekoB bZr/ jB fiBQK d/ ti{d fdbkf;nK dh gke Bkb GohnK g"VhnK d/ EZb/ dhnK dhtkoK s/ Go';/ dhnK szr rbhnK BkbhnK ftZu sVcd/ wo oj/ ;[gfBnK d/ fgzio fiT[A oj/ jB T[vhe ftZu :[rK :[rK s'A ;bhe/ Bkb nzfsw fefonk dh ;BksB G[Zy d/ NKe/ bZrh pugB dh jE/bh ftZu w?A oZy d/Dk ukj[zdk jK i[rB{z ftPtk; dk, Go';/ dk Go b?Dk ukj[zdk jK nkgDh T[whd d/ M'b/ ftZu ;Zu d/ i[rB{z tes dhnK ;koh fInkdshnK B{z nDd/fynk eoe/ eh gsk p[ZY/ j[zd/ dos d/ sD/ ftZu fco c[ZN gt/ e'Jh BtK phiHHH. ;Zu d/ i[rB{z $ oth g[o'fjsoki;EkBh eftsk nB[tkdL nwoihs e"Ae/
29.
30.
28gqfswkB $ ngq?b^i{B
2017
31.
29gqfswkB $ ngq?b^i{B
2017
32.
30gqfswkB $ ngq?b^i{B
2017
33.
31gqfswkB $ ngq?b^i{B
2017
34.
35.
36.
34gqfswkB $ ngq?b^i{B
2017
37.
35gqfswkB $ ngq?b^i{B
2017
38.
36gqfswkB $ ngq?b^i{B
2017 jtkb/ s/ fNgZDhnK 1H nkX[fBe gzikph ekft^o{g nfXn?B, gzBk 9 2H oxpho f;zx, :EkoEh, gzBk 32 3H See onLiterature P32 4H See IbidP 244 5HStudiesin EuropanRealism P 115 6H GeorgeLukacs, Meaning ofContemporaryRealism P97 7H GrtkB f;zx i'P,‘‘;wekbh ;wkie :EkoE ns/ fJBebkph ;kfjs’’, f;nkV, nes{Po 1973, gzBk 34 8H oftzdo f;zx oth,‘‘;wekbh :EkoE ns/ nkX[fBe eftsk’’ fto;k s/ toswkB, gzBk 134 9H gzikph eftsk dk ftek; o[y ‘‘fto;k s/ toswkB, gzBk 87’’ ! n?;';hJ/N gq'c?;o f;Zy B?PBb ekbi, pzrk.
39.
u?B ukjhdk $
fBowbk f;zx fdB ƒ Gkt/A Bro pDk bt' oks ƒ Gkt/A e;pk jh ofjD fdU xZN' xZN oks ƒ BhAd sK w[nZ;o j't/rh pugB dhnK :kdK torh phs/ fdBK dk s;Zt[o j'trh ;t/o jh id'A P'o ftu r[nkuD bZr/ fdB fet/A BtK Be'o oj/rk pD e/ fJe p/tZ; ue'o fijk ofj ikt/rk go eh fJT[A j' ;e/rk fgzv ;G e;p/ pD rJ/ s/ Bro ub gJ/ T[; okj s/ fiE/ pkjK nZvh T[BQK dh okj d/y oj/ B/ wjkBro ifjohbh j'Jh jtk rZvhnK d/ gqd{PD s/ P'o dk tk;sk soZeh d/ Bkw s/ g[okD/ doys Yfj Y/oh j'J/ izrb ƒ uho frnk niroK dk o;sk ykw'PhnK ƒ g[oIk g[oIk eo frnk tZv/ tZv/ tkjBK dk P'o fet/A j[D izrb ftu BZu/rk w'o w'o ƒ th P'o BjhA u?B ukjhdk j? go feE'A fbnkJhJ/<<<< fgnko $ fozeh towk ‘c/o p[bkT[Dk’ w?ƒ efj e/ ubk frnk s{z w?A ;'funk fgnko sK y[d jh fJe ;Zdk j? c/o fJj p[bktk e?;k id'A wfj;{; j'D bZrD s?ƒ p/u?Bhnk ;kjK dh nZr ftu s{z fgxbD bZr gt/A tfjD bZr/ s/o/ nzdo fJe o;Xkok nkgD/ jh ;kj s?ƒ ;zdbh bZrD fJe y[wkoh fijh ftu id'A s{z pfjeD bZr gt/A fco nk ikthA w?A T[E/ jh mfjoh jK fiE'A ubk frnk ;h s{z nZyK ftu T[vhe b? e/ gsk Bh fezBk tes r[Ifonk gsk Bh fezB/ w";w phs/ go nkgD/ ;wogD Bkb Go/ fgnkfbnK ftu'A fJZe p{zd th xZN BjhA j'D fdsh s{z nk ikthA fJjh fgnko j? jK fJjh fgnko j?,HHHHHHH io{oh j? y{B $ o'fjs e"fPe iwhB s/ i' fd; fojk j? y{B BjhA y{B dk XZpk j? y{B sK u{; fbnk Xosh B/ ;oho s/ i' fd; fojk j? Iyw j? dod sK u{; fbnk j? ;oho B/ e[M jh fdBK pknd y{B d/ XZp/ s/ izw ikt/rh X{V dh gos j"bh j"bh fwN ikJ/rk Iyw dk fBPkB th e'Jh nZy d/y BjhA ;e/rh fdb d/ Iyw ƒ Xosh u{; BjhA ;e/rh ;koh T[wo fdb ftu'A fo;d/ y{B ƒ go okiBhsh bJh io{oh B/ XZp/ io{oh j? y{B s/ io{oh j? y{B dh ehwsHHHHHHH fjzdh eftsktK gzikph nB[tkd L nwoihs e"Ae/ 37gqfswkB $ ngq?b^i{B 2017
40.
38
41.
gqfswkB $ ngq?b^i{B
2017 39
42.
40
43.
foPfsnK ƒ gzikph
;wki ftu ftP/P ;EkB gqkgs j?. i/eo fJj efj fbnk ikt/ fe j'o ;fGnkukoK dh s[bBk ftu gzikph ;fGnkuko ftu foPfsnK ƒ e[M tX/o/ jh wjZst fdZsk iKdk j? sK fJj nfseEBh BjhA j't/rh. t?;/ sK jo foPs/ dk nkgDk wjZst j? gozs{ i/eo gzikph rhsK d/ gZy s'A d/yDk j't/ sK fdT[o^GoikJh s/ i/m Bkb ;pzfXs pj[s ;ko/ rhs fwb iKd/ jB. rhs Gkt/A e'Jh b'erhs j't/ iK fco b'e gquZfbs rhs fdT[o s/ i/m fJj d't/A gkso EK^EK nkg' nkgD/ tZyo/ o{gK ftu fuso/ fwb iKd/ jB. fJjBK dk rhsK ftu ;ztkd w[Zy s"o s/ GoikJh Bkb jh uZbdk j?. fdT[o ƒ fiZE/ bkvbk oZfynk frnk j? T[~E/ i/m ƒ jw/PK jh GoikJh dhnK BIoK ftu fJe fxqDk:'r gkso ti'A ftuodk fdykfJnk iKdk j?. xotkb/ dk tZvk Gok i/m nytkT[Adk j? i' gzikph rhsK ftu fInkdkso SVk jh ftykfJnk frnk j?. “i/m dk ;zebg gzikp ftu gqufbs fpeowh ;zws Bkb ;pzfXs d/;h wjhB/ i/m s'A fbnk frnk j? i' fe d{;o/ frnkoK wjhfBnK s'A tZvk j[zdk j?. fJ; s'A fJbktK rowh gZy'A fJj wjhBk ;G s'A sgP tkbk Gkt sfgnk j[zdk j?. fJ; bJh i/m T[; wod iK gsBh d/ pZfunK dk skfJnk (sgkfJnk j'fJnk) nytkT[Adk j?.@1 i/m GoikJh dh B'e^M'e dk ftPk d'rkDk rhsekoh ftu fJe wjZstg{oB ftPk j?. fi; ftu i/m ƒ nkw eoe/ fJe fxqDk:'r gkso ti'A fdykfJnk frnk j?. T[;ƒ d/to tKr GoikJh Bkb jk;k mZmk eoB dh y[Zb BjhA ;r'A Gkt/A fezBk e[ ;kT[A feT[A Bk j't/ jw/Pk PZe dhnK BIoK Bkb d/fynk iKdk j? . T[;ƒ GoikJh dhnK yohnK yohnK ;[DBhnK g?Adh hn:- Gkph^ g[Zm/ st/ Bkb'A th ekbk s/ok ozr t/ pkoK fgzvK ftu'A Bk s{z fe;/ dh g;zd t/ fojk SVk s/ wbzr skJhT[A eo/A w?ƒ szr t/ s[z SZv/rk Io{o w/oh fwZNh SkD e/ gzr/ b?Adk fco/ i/mk t/ s{z ikD ikD e/. i/m^ oZp B/ sK fby/ w/o/ pV/ wzd/ Gkr Bh w?A th fJzBk ezwK tb'A efonk fsnkr ;h s?ƒ tfjw dh fpwkoh w?A sK gZek pqjwukoh n?t/A G[Zb e/ s[jkv/ e'b wzik vfj frnk Bh w?A nZXh oks T[~m e/ doK ’u pfj 2 fdT[o Bkb ;pzX ;[ykt/A j'D dk ekoB fJj th j? fe T[j gsh dk S'Nk Gok j[zdk j? i' bkvbk oZfynk j[zdk j? idfe i/m gsh Bkb'A tZvk j[zdk j?. GoikJh i/m d/ w[ekpb/ d/to Bkb jo soK dh rZb ;KMh eo b?Adh j?. “ i/ wB ftu jk;k j't/ sK jh swkPk eoB ƒ ihn eodk j?. jk;/ s/ swkP/ fdT[o GoikJh ftu ubd/ ofjzd/ jB go i/m c[ZNh nZy BjhA GkT[Adk ;h. i/m ƒ i/eo fe;/ ekoB ;j[o/ tZb'A fMVeK g?AdhnK jB sK Goikoh dk x[zv ftu'A th jk;k o'fenK BjhA Wedk j[zdk sI:- w/ok x[zv u'A fBeb frnk jk;k GkJh ih d/ g?D i[ZshnK 3 i/m dk SVk j'Dk th fJe soK Bkb T[; bJh Pokg pD iKdk j? fiZE/ T[;ƒ pj[s ;kohnK go/PkBhnK dk ;kjwDk eoBk g?Adk j?.‘‘i/eo i/m SVk j't/ sK fco pj[s wkVk j[zdk j?. fco T[;ƒ ykj wykj jh PZe dh fBrkj Bkb d/fynk iKdk j?, T[;ƒ skjB/ wko/ iKd/ jB, GoikJh p'b e[p'b th p'bdh j? go T[j ftukok u[Zg ukg ;[Ddk ofjzdk j? ns/ nZr'A p'bdk BjhA.@4 eJh tko GoikJh d/ fttjko s'A szr nk e/ i/m IwhB ftu'A nZXk gqfswkB $ ngq?b^i{B 2017 gzikph rhsK ftu i/m dk gkso $ g'qH jowB f;zx 41
44.
fjZ;k S[vkT[D dh
rZb eodk j? fiE/ Gkph bJh BthA ;wZf;nk T[sgzB j[zdh j?. “wkbtk fyZs/ d/ iZN gfotkoK ftu nkgD/ fjZ;/ dh ;koh IwhB ikfJdkd Gok GoikJh ƒ d/D T[gozs SV/ i/m dh wzr o'Nh s/ ekw g{osh dh j?. i/m GoikJh d/ foPs/ T[~go fwb d/ d'rkfDnK dh fJjh ;wZf;nk e/Adoh u{b pD e/ T[Godh j?. fJj d't/A wzrK ik sK Gkph y[d g{ohnK eo/ iK fco e'Jh ;ke dk gqpzX eo/. xZN IwhB s/ T[wo d/ tZXD ekoB foPsk j[zdk th BjhA s/ Gkph IwhB tzvD ;w/A nkgDh IwhB xND d/ vo'A j'o foPsk eotT[Adh th BjhA s/ i/m Bkb ;fjws th BjhA j[zdh. fJ; ;fEsh ftu SV/ i/m nZr/ n"os dh gqkgsh dk wkwbk ;t?wkB i[V e/ fteokb o{g XkoB eo b?Adk j?.@5 fJ; ;fEsh ftu w[Zb dh shthA fbnk e/ ftnkj eotkfJnk iKdk j? s/ ;oheK ftu m[Ze pzBh jWdIj? iK fco nkgD/ fjZ;/ dh IwhB ikfJdkd nZv eo d/D dk w;bk T[mkfJnk iKdk j?. Gok$GoikJh bJh fJj fJwfsjkB dh xVh j[zdh j? fi; dk jZb T[BQK nkg jh sbkPDk j[zdk j? fJZE/ nk e/ eJh tko n"os dk gshtosk j'D dk ;zebg th N[ZNdk gqshs j[zdk hY:- ;kok fdB fBrQk ofjzdh w/o/ ftu uzdo/ dh i/m ƒ e;{sh MZ; g? rJh t/ ;[D wZyDk T[jdh Pow^P[ow ;G bfj rJh t/ j[D wZyDk 6 eJh tko S'Nh GoikJh pdfe;wsh Bkb ftXtk j't/ sK th eJh jkbsK ftu T[;ƒ i/m dhnK tXhehnK ;fjD eoBhnK g?AdhnK jB. SVk i/m eJh tko nkgDh ikfJdkd d/ fJtI ftu th GoikJh s/ E'Vk jZe oZydk j? go nfij/ ;pzX fizB/ fJ; foPs/ ftu pdBkw jB , T[B/ fJ; gZy s'A ;jh gVskb ehfsnK BjhA fwbd/.@7 i/m GoikJh dk foPsk sbyhnK Gog{o jh BjhA ;r'A fiE/ fes/ th w"ek fwb/ fJ; ftu jk; o; th go'fJnk fwbdk j?. es{fonK d/ tKr{ ;kv/ i/m d/ fBnkD/ ;KG/ BjhA iKd/ ;kE'A y;wK d/ ykD/ 8 fJjBK rhsK ftu feXo/ th i/m ƒ ;fseko dh GktBK Bkb fusfonk BjhA fwbdk. n;b ftu xo dk tZvk w?Apo j'D d/ Bks/ pj[s ;kohnK fizw/tkohnK T[;d/ f;o jB. gfotko ftu fgsk s'A pknd i/eo e'Jh j'o xo ftu tZvk ;h sK T[j i/m jh ;h. fgsk dh w"s T[gozs iK fco T[;dh r?ojkIoh ftu xo d/ ;ko/ ezwK dh fIzw/tkoh tZv/ g[Zso dh ;h. T[j nkg th pkeh G?D^GoktK ƒ nkgD/ s'A S'N/ ikDfdnK T[jBK gqsh pDd/ coI g{o/ eodk ;h. eJh tko fgsk dh w"s j' ikD T[gozs T[j nkg jh fgsk d/ ;ko/ eko ftjko ƒ g{ok eodk ;h fi; ftu nkg s'A S'N/ G?D^GoktK d/ ftnkj eoBk th Pkfwb ;h. fJj ;ko/ coI fBGkT[fdnK T[;dk nkg T[wo ftu tZvk j' ikDk ;[Gkfte ;h. fJjBK fIzw/tkohnK d/ uZbfdnK nkgDh T[wo d/ fInkdk tXD eoe/ T[; bJh e'Jh ;ke i[VBk w[Pfeb j' iKdk s/ e'Jh th nkgDh Xh dk foPsk eoB bJh th nkw eoe/ ;fjws BjhA j[zdk ;h s/ T[;ƒ ;koh T[wo SVk ofj e/ jh r[IkoBh g?Adh ;h. gzikph rhsK ftu i/m dh PyPhns d/ fJ; gZy ƒ feXo/ th fusfonk BjhA fwbdk fi; ftu T[;dhnK fIzw/tkohnK T[~s/ ns/ T[; tZb'A fBGkJ/ iKd/ coIK T[~s/ ukBDk gkfJnk frnk j't/. ;wki ftu d/fynK nkw eoe/ pj[s ;ko/ xoK ftu i/m ƒ ;fsekfos Wspk fwfbnk j{zdk j? s/ pj[sh EKJhA S'NhnK GoikJhnK tZb'A T[;ƒ p[bkT[D bJh ‘GkJh ih’ BK d/ ftP/P Ppd dh tos'A th ehsh iKdh j? i' fe T[;d/ ;fseko dh rtkjh j? gozs{ rhsK ftubk ‘i/m’ fJ; gqeko dk feXo/ th BIo BjhA nkT[Adk. jtkb/ ns/ fNZgDhnK 1H ib"o f;zx yhtk, gzikph ;fGnkuko ftu foPfsnK dh ;zpkfdesk, u/sBk gqekPB, b[fXnkDk, 2010, gzBk^18. 2H rhseko uso f;zx gotkBk, rkfJe nihs okjh s/ Bfozdo phpk, ;hH vhH eb?ohnk w'ok t/, ;zrhseko e/H n?;H Bo{bk, ;ko/rkwk fJzvhnk fbfwfNv, 2005, rhs BzH^5. 42gqfswkB $ ngq?b^i{B 2017
45.
3H joe/P f;zx
efjb, b'erhsK ftu gzikph ihtB, ;zrw gpbhe/PBI ;wkDk, 2009, gzBk^64. 4H e[bftzdo e"o ShBk, gzikph b'erhsK ftu foPsk^Bksk gqDkbh, oth ;kfjs gqekPB nzfwqs;o, 2004, gzBk^28. 5H i;ftzdo Powk, jkPhnk, ngq?b^i{B 2008, gzBk^62. 6H rkfJe eoB?b frZb s/ ;[fozdo e"o. 7H e[bftzdo e"o ShBk, gzikph b'erhsK ftu foPsk^Bksk gqDkbh, oth ;kfjs gqekPB nzfwqs;o, 2004, gzBk^59. 8H jod/t fdbrho, Bkr bV t/ frnk, dopko gpfbfPzr jkT{; nzfwqs;o, 1969, gzBk^73. 43gqfswkB $ ngq?b^i{B 2017 eftsk $ dftzdo e"o dth w?A T[j o/s eDh jK fiE/ th ftPokw eodh jK nkgD/ fgzv s/ fgzv f;oi b?Adh jK w?A T[j s;tho jK fi;dk e'Jh th ozr pdbd/ w";wK d/ nky/ bZr fcZek BjhA g?Adk w?A T[j gfjbh p{zd jK i' nkgDk fgzv ;kV e/ sgdh o/s mkoB bJh gfjbh pkfoP ƒ jke wkodh jK w?A sK T[j feoB jK i' jBQ/fonK dh p[Zeb ftu ;[Zs/ ;t/fonK ƒ jb{Ddh T[j bfjo jK w?A i' v{zx/ ;w[zdoK dh fjZe s/ th MKio gk gk BZudh w?A eh jK fJj gsk j? w?ƒ s{z f;oc fJj g[ZS fe eh BjhA jK w?A < ;jkfJe gq'c?;o, w[bskBh wZb w'dh ekbi gfNnkbk. eftsktK $ r[oi'X e"o T[whd eVh fwjBs s'A pknd fezBhnK jh T[whdK, T[wzrK s/ y[Ph Bkb Gfonk frnk id'A s/o/ d[nko s/ j' e/ fBwkDk fijk fJZe ‘jK’ d/ bJh n;wkB s'A fvZrk fit/A f;ZXk j/mK u{o u{o j'JhnK T[wzrK s/ T[whdK s/oh fJZe ‘Bk’ d/ Bkb. n~i e~bQ fe;/ dk dod tzvkT[Dk uzrk j[zdk j? < wdd eoBk uzrk j[zdk j? < j"Ae/ GofdnK B{z x[ZN e/ ;hB/ Bkb bkT[Dk uzrk j[zdk j? < PkfJd go uzrk BjhA wzBdk e'Jh dod tzvkT[D tkb/ B{z nZi eZb wsbph fejk iKdk j?.
46.
44
47.
gqfswkB $ ngq?b^i{B
2017 45
48.
gqfswkB $ ngq?b^i{B
2017 46
49.
47
50.
48
Download now