1. INFORMAZIOINFORMAZIO
GENETIKOARENGENETIKOAREN
ADIERAZPENAADIERAZPENA

2. • ADNan dagoen informazioa,ADNan dagoen informazioa,
proteinakproteinak sintetizatzekosintetizatzeko
erabiltzen da.erabiltzen da.

3. PROTEINAK
MAKROMOLEKULAK DIRA ETA
AMINOAZIDO IZENEKO
UNITATEEZ OSATURIK DAUDE
Insulina 110aa
Peptidoa( proteina txikia)
Inmunoglobulinak (antigorputzak)
Batzuk 1000 aminoazido baino
gehiago dituzte.

4. AMINOAZIDO BATEN EGITURA KIMIKOA
AMINOAZIDOAK

5. • 20 AMINOAZIDO EZBERDINEN20 AMINOAZIDO EZBERDINEN
KONBINAKETAZ SORTZEN DIRAKONBINAKETAZ SORTZEN DIRA
PROTEINAK.PROTEINAK.

6. • ADNan dagoen informazioa bi fasetanADNan dagoen informazioa bi fasetan
deskodetzen da.deskodetzen da.
1-Mezuaren transkripzioa1-Mezuaren transkripzioa
2-Mezuaren itzulpena2-Mezuaren itzulpena
1
2

7. TRANSKRIPZIOATRANSKRIPZIOA
• ADNan dagoen informazioa ARN molekulaADNan dagoen informazioa ARN molekula
batera pasatzen da.batera pasatzen da.
• Zelula eukariotoetan, nukleoaren barruanZelula eukariotoetan, nukleoaren barruan
egiten da.egiten da.
• ARNa sintetizatzeko, ADN molekula batARNa sintetizatzeko, ADN molekula bat
molde bezala egiten du eta basemolde bezala egiten du eta base
nitrogenatuen osagarritasuna kontutannitrogenatuen osagarritasuna kontutan
hartzen da. (A=U, G=C)hartzen da. (A=U, G=C)
• Sortzen den ARN molekulariSortzen den ARN molekulari ARNARN
mezulariamezularia deitzen zaio eta kate bakarradeitzen zaio eta kate bakarra
du.du.

8. TRANSKRIPZIOATRANSKRIPZIOA

9. ITZULPENAITZULPENA
• ARNm (ARN mezularia) molekulak daramanARNm (ARN mezularia) molekulak daraman
mezua proteinen hizkuntzara itzultzen da.mezua proteinen hizkuntzara itzultzen da.
• ARNm nukleotik zitoplasmara doa etaARNm nukleotik zitoplasmara doa eta
erribosometan aminoazidoak elkartuz proteinakerribosometan aminoazidoak elkartuz proteinak
sortzen dira.sortzen dira.
• ARNm molekulak duen informazioa kontutanARNm molekulak duen informazioa kontutan
izaten da aminoazido bat edo bestea sartzeko.izaten da aminoazido bat edo bestea sartzeko.
ARN transferenteek (ARNt) aminoazidoakARN transferenteek (ARNt) aminoazidoak
garraiatzen dituzte.garraiatzen dituzte.

10. ITZULPENAITZULPENA

11. KODE GENETIKOAKODE GENETIKOA
-Hiru base nitrogenatu, aminoazido bat sartzeko informazioa
dute. ARN mezulariko hirukote bakoitzari KODON esaten zaio.
- 4 base nitrogenatu daudenez, hirunaka konbinatuz, 64 kodon
ezberdin era daitezke.
-KODE GENETIKOA ARNm-aren kodonen eta proteinak
osatzen dituzten aminoazidoen arteko korrespondentziari
esaten zaio.

12. KODE GENETIKOAKODE GENETIKOA

13. KODE GENETIKOAKODE GENETIKOA

14. •64 kodoietatik:64 kodoietatik:
-Batzuetan hirukote bat baino gehiagok aminoazido-Batzuetan hirukote bat baino gehiagok aminoazido
berdinerako kodetzen du.berdinerako kodetzen du.
Adibidez GUG,GUA,GUC eta GUU hirukoteek, valinaAdibidez GUG,GUA,GUC eta GUU hirukoteek, valina
aminoazidoa kodetzen dute.aminoazidoa kodetzen dute.
-Beste kodon batzuek ez dute aminoazidorik sartzeko-Beste kodon batzuek ez dute aminoazidorik sartzeko
informazioa. STOP kodon dira, hau da, itzulpenainformazioa. STOP kodon dira, hau da, itzulpena
gelditzen dute: UGA, UAA eta UAG.gelditzen dute: UGA, UAA eta UAG.
-AUG kodona itzulpena hasteko seinale modukoa da.-AUG kodona itzulpena hasteko seinale modukoa da.
Metionina aminoazidoa kodetzen duen kodona da.Metionina aminoazidoa kodetzen duen kodona da.
Proteinak normalean metionina aminoazidoarekinProteinak normalean metionina aminoazidoarekin
hasten dira.hasten dira.

15. KODE GENETIKOA
KODE GENETIKOAREN EZAUGARRIAK:
-DEGENERATUA da. Kodon ezberdinek, aminoazido berdina
kodetzen dute.
-UNIBERTSALA da. Izaki bizidun guztiok kode genetiko bera
dugu. (Horregatik gure gene bat sar daiteke bakterio batean, eta
bakterioak gure proteina sintetiza dezake).