Met de combinatie van dit referentiekader en het boekje "Het stelsel van crisisbeheersing - incidentmanagement in (buiten)gewone omstandigheden (versie II, 2019)" willen wij bijdragen aan het ontwerpen, implementeren, leren en verbeteren van een generieke werkwijze binnen (de)centrale overheden, diensten en andere organisaties bij het gezamenlijk beschermen van vitale belangen van de samenleving: de ‘Gezamenlijke Risico- & Incidentmanagement Procedure’.
GRIP [2.0] verwijst naar de soll-situatie: van een procedure voor alarmering van onderdelen van de hoofdstructuur voor rampenbestrijding en crisisbeheersing (GRIP [1.0]), naar een
gemeenschappelijk referentiekader voor risico- & incidentmanagement in Nederland.
1. Met kennis(sen) kennis maken!
REFERENTIEKADER GRIP 2.0
Referentiekader: ‘een (mentaal) schema voor het beschouwen
van systeemvariabelen in hun onderlinge samenhang’
Gezamenlijke Risico- & Incidentmanagement Procedure
1
4. Met kennis(sen) kennis maken! 4
CONTEXT RISICO- & INCIDENTMANAGEMENT
INCIDENT:
(DREIGENDE) AANTASTING VAN EEN OF MEER
VITALE BELANGEN VAN DE SAMENLEVING:
• INTERNATIONALE RECHTSORDE;
• NATIONALE RECHTSORDE;
• OPENBARE VEILIGHEID;
• ECONOMISCHE VEILIGHEID.
CRISIS:
INCIDENT WAARBIJ REGULIERE INTERVENTIE-
CAPACITEIT NIET TOEREIKEND IS BIJ HET
BESCHERMEN VAN VITALE BELANGEN VAN DE
SAMENLEVING.
RAMP:
DE CRISIS DIE BETREKKING HEEFT OP HET VITAAL
BELANG OPENBARE VEILIGHEID.
REFERENTIE 1
6. Met kennis(sen) kennis maken! 6
FUNCTIE RISICO- & INCIDENTMANAGEMENT
HET - AAN GOGME* ONTLEENDE -VERMOGEN DAT EEN
PERSOON OF GROEP IN STAAT STELT OM VORM EN
INHOUD TE GEVEN AAN DE VEILIGHEIDSKETEN
(PREVENTIE, PREPARATIE, RESPONS EN HERSTEL),
GERICHT OP DE VOLGENDE PRIORITEITEN:
• BESCHERMEN VAN MENSEN;
• STABILISEREN VAN DE RISICOVOLLE SITUATIE;
• BESCHERMEN VAN ZAKEN EN HET MILIEU/NATUUR;
• BESCHERMEN VAN VITALE INFRASTRUCTUUR EN
CONTINUÏTIET VAN VITALE SECTOREN/PROCESSEN;
• VERGAREN VAN BEWIJZEN.
* GOGME ALS SYNONIEM VOOR KENNIS (PERSOON) EN COMPETENTIE
(GROEP) EN ALS ACRONIEM VOOR CONTEXT- EN TAAKRELEVANTE DATA
OVER DE GEBEURTENIS, OORZAAK, GEVOLG, (GETROFFEN) MAATREGELEN
EN EFFECT DAARVAN .
REFERENTIE 2
7. Met kennis(sen) kennis maken!
GRIP 2.0: STELSELWIJZIGING!
• Vorm wijzigt t.o.v. huidige GRIP:
– Geen bestuurlijk (19e eeuw), maar operationeel (21e eeuw) primaat incidentbestrijding!
• Delegatie van OOV-bevoegdheden door bestuur aan een ‘commandant incidentbestrijding’.
Vereist o.a. aanpassing Gemeentewet, Wet veiligheidsregio en Algemene wet bestuursrecht.
• Uitgangspunten:
– Span of control:
• Elke actor heeft één leidinggevende met een aanvaardbare span of control: 1 leidinggevende op
minimaal 3 en maximaal 7 actoren.
– Commando: bepalen wat er moet gebeuren, hoe dat moet gebeuren en waarmee;
– Coördinatie: afstemmen zonder te (kunnen) treden in elkaars functionele, territoriale of juridische TBV.
– Flexibel:
• Vorm volgt het werk: aanpasbaar aan (dreigende) aantasting van een of meer vitale belangen; all
hazard en ongeacht of getroffen gebied wordt doorsneden door gemeentegrenzen of
regiogrenzen.
– Interoperabel:
• Betrokken partijen stellen resources ter beschikking om gezamenlijk vorm en inhoud te geven
aan op het incident af te stemmen bestuurlijke en operationele kerntaken bij het beschermen
van vitale belangen samenleving.
– Gogme (Bargoens voor gezond boerenverstand):
• Als synoniem voor kennis (persoon) en competentie (groep): het door (collectief) leren verkregen
vermogen dat een persoon of groep in staat stelt om (gezamenlijk) vorm en inhoud te geven aan
een (gemeenschappelijke) taak bij het beschermen van vitale belangen van de samenleving;
• Als acroniem voor de minimale inhoud van context- en taakrelevante data ten behoeve van
(collectief) leren: de analyse van rationeel of empirisch waargenomen feiten en gegevens over de
gebeurtenis, oorzaak, gevolg, maatregelen en het effect daarvan.
7
9. Met kennis(sen) kennis maken! 9
VORM RISICO- & INCIDENTMANAGEMENT
PROCESSTRUCTUUR:
HET ALS PERSOON OF GROEP - OP BASIS VAN
(COLLECTIEF) LEREN - MET ‘GOGME’ VOORBEREIDEN,
UITVOEREN EN MONITOREN VAN:
• BESTUURLIJKE KERNTAKEN:
• BESTUURDER, BOEGBEELD, BURGERVADER/-
MOEDER
• TEGEN DE ACHTERGROND VAN DE ‘WET VAN
PLEURIS’ SOMS … HET ‘BOKJE’ ZIJN.
• ONDERSTEUNINGSTAKEN:
• VAN BESTUURLIJKE EN OPERATIONALE
KERNTAKEN
• OPERATIONELE KERNTAKEN:
• COMMANDOVOERING;
• PLANNING (INCL. INLICHTINGEN);
• LOGISTIEK;
• OPERATIËN:
• Brandweerzorg;
• Geneeskundige hulpverlening;
• Politiezorg;
• Bevolkingszorg;
• Overige OOV-zorg;
• Overige justitiële zorg
REFERENTIE 3A
13. Met kennis(sen) kennis maken! 13
VORM RISICO- & INCIDENTMANAGEMENT
3C. FUNCTIESTRUCTUUR PER ORGANIEK ONDERDEEL:
• FUNCTIENAAM;
• ROLLEN BIJ BESTUURLIJKE/OPERATIONELE TAKEN:
• RACI-matrix: Rolopvatting versus Rolverwachting.
Uitgangspunt is dat elke actor één leidinggevende
heeft met een verantwoorde span of control: 1
leidinggevende op minimaal 3 en maximaal 7 actoren.
• KENNIS:
• Certificering op basis van eerder verworven of via
opleiden, trainen en oefenen verkregen context- en
taakrelevante kennis: “het - door leren (Learn)
verkregen – vermogen dat een persoon in staat stelt
een taak voor te bereiden (Plan), uit te voeren (Do) en
te monitoren (Check)”;
3D. PERSONELE STRUCTUUR:
• Ten behoeve van ‘grootschalige alarmering’ zijn resource-
pools ingericht van waaruit bemensing van de juiste functies
in de juiste kwaliteit en kwantiteit plaatsvindt over de
juiste operationele periode.
REFERENTIES 3C & 3D
14. Met kennis(sen) kennis maken! 14
RESOURCES RISICO- & INCIDENTMANAGEMENT
FUNCTIE, VORM EN INHOUD VAN:
• PERSONELE VOORZIENINGEN:
• Instroom – Doorstroom – Uitstroom;
• Opleiden – Trainen – Oefenen;
• Veiligheid (ARBO);
• Welzijn (personele zorg).
• FACILITAIRE VOORZIENINGEN:
• Middelen;
• Huisvesting;
• Services.
• ICT-VOORZIENINGEN:
• Applicatie spraak, tekst en beeldcommunicatie;
• Infrastructuur spraak, tekst en beeldcommunicatie.
REFERENTIE 4
17. Met kennis(sen) kennis maken!
KENNIS MOET JE DELEN, NIET BEZITTEN!
BIJ GEBRUIK VAN DIA’S WEL S.V.P. DE VOLGENDE BRON VERMELDEN:
HET STELSEL VAN CRISISBEHEERSING
INCIDENTMANAGEMENT IN (BUITEN)GEWONE OMSTANDIGHEDEN
VAN HIJUM EN JOHANNINK (2019)
TEKENINGEN: LINDA WITPAARD TEKENT (WWW.LINDAWITPAARD.NL)
@huimpie
@hemmelhoes
17