1. UitgerekendTRAGIKOMISCHE IMPRESSIE
VAN EEN MOEIZAAM PROCES
Hans Bezemer zal op het Tooling
Event de praktijk van het doorbelasten
belichten. Als columnist van IT Beheer
Magazine geeft hij op deze pagina’s
een tragikomische impressie van dit
proces, dat lang niet iedere IT’er op
het lijf geschreven is. In zijn presen-
tatie op het Tooling Event zal Hans
Bezemer aan de hand van zijn eigen
ervaringen als configuration manager
bij een grote financiële instelling uit-
eenzetten hoe doorbelasting kan
worden aangepakt en welke rol too-
ling daarbij speelt.
Boekhouders staan bij ons informatici
bekend als saai en star. Het tegendeel is
waar: ze zijn creatief en behulpzaam. Dat
zult u merken als het moment weer is aan-
gebroken om de rekening op te maken,
want al dat leuke speelgoed van u moet
wel betaald worden. Nadat u avonden be-
zig bent geweest om uw kosten een beetje
inzichtelijk te maken is uw controller best
bereid u daarbij een handje te helpen.
MISTROOSTIG
Zijn virtuositeit met Excel wordt alleen
overtroffen door de wijze waarop hij uw
cijfers omvormt tot een financieel consi-
stent geheel. Er gaat een wereld voor u
open. Voor het eerst heeft u daadwerkelijk
inzicht in uw kostenstructuur. Ongelooflijk
wat daarbij komt kijken. Loonkosten, af-
schrijving, servicecontracten, licenties,
noem maar op. De man naast u grijnst vol-
daan en ook een beetje gemeen. Hij weet
namelijk dat een enkele opmerking vol-
staat om u met beide benen op de grond
te zetten. “Dat zijn alleen de kosten. Nu de
allocatie nog.”
Tja, daar zit u dan. Dat netwerk mag niet al
te moeilijk zijn. Dat gebruikt immers ieder-
een. Behalve die ene vaste verbinding
dan, die wordt maar door een enkele klant
gebruikt. Alhoewel, wordt daar ook niet
een of andere back-up overheen getrok-
ken? De servers dan maar. Gewoon even
kijken wat erop draait. Die wijzen we dan
gewoon aan de grootste gebruiker toe.
Behalve dan de Exchange servers. Die
worden weer door bijna iedereen gebruikt.
Laten we die dan maar bij elkaar optellen
en op basis van het aantal werknemers
per afdeling verrekenen. Iedereen heeft
immers een emailadres, niet dan? Oei,
de fileservers. Wie gebruiken er allemaal
fileservers? Laten we daar voortaan maar
een vast bedrag voor rekenen. Pc’tjes zijn
simpel, die heeft iedereen op zijn bureau
staan. Alhoewel, hoeveel kostte dat spe-
ciale LCD-scherm voor die kerel op de
derde verdieping niet? Als daarvoor ook
de standaardprijs gerekend wordt, wil
straks iedereen zo’n ding voor niets. En
nog steeds klopt er niks van. Met financiën
was een flat fee afgesproken. Die kosten
moeten er nog uit.
Inmiddels is het buiten al donker gewor-
den. U staart mistroostig door het raam
naar de verlaten snelweg in de weten-
schap dat het nog wel even zal duren voor
u naar huis en haard mag wederkeren. U
begint zich af te vragen waarom u niet ge-
woon systeembeheerder gebleven bent.
Maar troost u, u bent geen uitzondering…
SPREADSHEETS
Spreadsheets zijn het meest gebruikte
gereedschap bij doorbelasting. Nu weet
iedere informaticus dat de volwassenheid
van de informatievoorziening omgekeerd
evenredig is aan de mate waarin office-
producten, eufemistisch ook wel ‘produc-
tivity suites’ genoemd, gebruikt worden.
In hoeverre de verschillende versies van
HANS BEZEMER
12 / TOOLING EVENT PREVIEW
Kunnen wij hier een fotobijschrift gebruiken?
31 OKT - 1 NOV JAARBEURS UTRECHT

2. de doorbelasting
de diverse documenten, die per e-mail de
organisatie rondzwerven, bijdragen aan
de productiviteit is tot op heden niet duide-
lijk. Vooral niet als tijdens een vergadering
blijkt dat er twee versies v0.5 in omloop
zijn. Al met al maakt het geen professio-
nele indruk.
En die controller dan, waarom mag die
dan wel spreadsheets gebruiken? Nou,
ten eerste omdat hij kan terugvallen op
een al dan niet geautomatiseerde boek-
houding. De systematiek daarachter gaat
terug tot de Renaissance en is heel sim-
pel. Er zijn twee kolommen, de activa en
de passiva, en opgeteld moeten die aan
elkaar gelijk zijn. Geef toe, dat vereist dis-
cipline. En daar zit hem nou net de kneep.
Informatica – en in het bijzonder IT service
management – hangt zo aan elkaar van
de ‘best practices’, dat Nobelprijswin-
naar Richard Feynman beweerde, dat
het vakgebied feitelijk niet eens bestond:
“het gaat eigenlijk alleen maar over leuke
dingen doen met de spullen die je hebt”.
Edsger Dijkstra, de man achter ‘GOTO
considered harmful’, beweerde zelfs dat
het iets was voor ‘gogen’ en alleen “leu-
terkonten, wouwelaars en lampedansers”
aantrekt. Wow, wat een verpletterende in-
druk moeten wij maken op jongens die al
vijf eeuwen bezig zijn met hun vakgebied.
CENTRALE ADMINISTRATIE
Want geef toe, heeft u een centrale ad-
ministratie voor uw gehele infrastructuur?
Klopt die ook – en bedenk voor u die vraag
beantwoordt dat er geen cent verschil
mag zijn tussen die twee kolommen. Weet
u welke klanten u heeft en welke klant ge-
bruikmaakt van welke infrastructuur? Zit
de vastlegging daarvan ingebed in uw
beheerprocessen? En zelfs als dat alle-
maal het geval is, is het dan in een vorm
beschikbaar die automatische verwerking
mogelijk maakt? Waarschijnlijk niet. Kan
het? Jawel. Alles wat je nodig hebt is een
goede administratie en een beetje hulp
van onze financiële vrienden.
Zij zitten al veel langer in het vak dan wij
en weten dat je niet op een cent moet kij-
ken. De balans moet uiteindelijk natuurlijk
wel kloppen, maar je moet wel tussen de
journaalregels door kunnen lezen. Dat
vereist souplesse en creativiteit. Aange-
zien wij informatici gewend zijn om met
64-bits precisie te rekenen begrijpen we
dat concept niet helemaal. Aan de ene
kant proberen we zo eerlijk en flexibel
mogelijk te zijn en aan de andere kant zijn
we gedwongen om allerlei gekunstelde
constructies toe te passen teneinde iets te
kunnen doorbelasten. Zoals gebruikelijk
ligt de waarheid in het midden.
Toen ik ooit eens probeerde om zelfs het
papierverbruik per vel door te belasten
vroeg een controller mij wat een goede
factuur was. Ik moest hem het antwoord
schuldig blijven. “Eentje die zonder
morren op tijd betaald wordt” grijnsde
hij. Zolang je elke cent terug krijgt hoeft
het niet tot op de cent nauwkeurig te
zijn, bedoelde hij maar. Wijze woorden.
Maar ja, wat wil je als je al meer dan 500
jaar in het vak zit…
Bedenk dat er geen
cent verschil mag zijn
tussen die twee
kolommen
TOOLING EVENT PREVIEW / 13
Bezoek de presentatie
op donderdag 1 november
van 14:15 tot 14:45