Atom modelleri tanımları teörileri ve özellikleri

1. Atom modelleri
Tarih boyunca insan kendine maddenin en küçük
yapi taşinin ne oldugunu sorip durdu .
Bu sorgular sonucunda insanı bu konuyu
araştırmaya başladı
Ve ilk düşünce m.ö 400‘li yilarda yorumlanmaya
başladı o senelerden berli bir çok yorum ve
araştirmalar yapildı bunlardan adını model olarak
tarihe yazdıran en önemli
(6)düşünür ve bilim adaminin araştirmalarini ve
düşüncelerini inceleyecegiz.

2. Bu yorumların en önemli modelleri
1-DEMOCRİTOS ATOM MODELİ M.Ö(460)
2-DALTON ATOM MODELİ(1803)
3-THOMSON ATOM MODELİ(1897)
4-BOHR ATOM MODELİ(1913)
5-MODERN ATOM TEORİSİ(1930)

3. ATOM MODELERİNİN TARİHİ

4. DEMOCRİTOS ATOM MODELİ
M.Ö(460)
bu modelde ismini modelcisinden
almaktadır
atom hakkında ilk görüş M.Ö 400’li yıllarda
yunanlı bir filizof olan DEMOCRİTOS
tarafından sürüldü
DEMOCRİTOS’E GÖRE : maddenin
taneciklerden oluştugunu savunmuş ve bu
taneciklere atom adı vermiştir

5. NOT: DEMOCRİTOS ATOM HAKKINDA GÖRÜŞLERİNİ
DENEYLERE GÖRE DEGİL VARSAYIMLARA GÖRE
SÖYLEMİŞTİR
DEMOCRİTOS’E GÖRE:
1-madde parçalara ayrıldıgında en sonunda
bölünmeyen bir tanecik elde edilir
ve bu tanecik ATOMDUR
2- butun maddeler aynı atomlardan oluşur
3-maddelerin farkli olması nedenimaddeyi
oluşturan atomların sayısı ve dizilişinin farkli
olmasıdır
4-atom görünmezdir
5- atom görünmedigi için bölünemez

6. DALTON ATOM MODELİ (1803)
 2. ATOM MODELİ
DEMOCRİTOS’E göre olan modele uzun bir
süre öyle kabul edildi taki ünlü fizikçi
ve kimyager jhon dalton un törisine kadar
kendisi modern atom modelinin
çalışmalarına öncü olmüştur. Ve ayrca
bilimsel anlamdaki ilk deneylerle
ispatı olan atom modelidir.
dalton elementlerin ve bileşiklerin birbirine
dönüşebilmesi için bunlar arasında sabit ve
katlı oranlar yasalarının bulunmasını atomun
varlıgına delil olarak göstert miştir

7. Dalton atom modelinin versayımları
1- madde çok küçük ,yogun , bölünmez ve yok
edilemez atomlardan oluşmuştur
(not: çekirdek tepkimelerile bu görüş geçerliligini
yitirmiştir )
2-bir elementin atom şekli,büyüklügü,kütlesi ve
özelikleri olark aynıdır farklı elementlerki ayrıdır
(not: izo toplu atomlarin varlıgı bu görüş geçerliligini
yitirmiştir )
3-bir elementin kimyasal tepkimelere giren en küçük
parçası atomdur
4- farklı elementlerin atomlarını belirli oranlarda
birleşmes ile molekül oluşur ve bir bileşigin tüm
molekürleri aynidir

8. Thomson atom modeli(1897)
Vilhem Thomson ünlü dil bilimcisi hayatina ilk önce
ilahiyat okuyarak başladı daha sonra fililoji ile devam
etti ve daha sonra yaptıgı fizik araştırmalar ile ismini
taşıyan bir atom modeli oluşturdu.
Thomson :elektirik deşarj tüpleryle yaptigi
çalışmaların sonucunda maddenin yapısında elektirik
yüklü taneciklerin varlıgını saptamıştır.
Yaptıgı deneylerde tüm maddelerde negatif(-) yüklü
tanecikler (elektron) gözlemiştir maddenin nötür
oluşundan negatif yüklü tanecikler kadarda (+) yüklü
tanecikler olması gerektigini ileri sürmüştür
Atomun yapısında (+) yüklü tanecikler (poroton) ve
negatif(-) yüklü tanecikler (elektron) oldugunu
belirten ilk modeldir.

9. Thomson atom modeli(1897) versayımları şöyledir
1- atomlar küre biçiminde olup yari çapları
yaklaşık 10^(-10)dır
2-atomlar elektiriksel olarak netürdür yani
atomda elektron ve broton sayılarl
birbirilerine eşittir
3-elektronlar atom içerisinde hemocen
olarak dagılmıştır
4-elektronlar kutlesi , protonların kutlesine
göre çok küçüktür ,bu neden ile atomun
kutlesinin büyük çoğunluğunu protonlardan
oluşur

10. RUTHERFORD ATOM MODELİ (1912)
 RUTHERFORD ATOM MODELİ
RUTHERFORD radyo aktif maddeden elde etiği +2 yüklü alfa
taneciklerini çok ince bir altın yaprak üzerinden gönderilmiştir
bu ışınların çok büyük bir kismı sapmadan küçük bir kısmise
saparak diger tarafa isabet etmiştir yani bir kısmının metalden
geçtigini di
ger kismı ise çarparak saptıgını gözlemlemiştir
RUTHERFORD, Thomson atom model ile bu sonuclari
açiklıyamamştır cunku eğer atomdaki + ve – yükler hemojen
ise tum alfa işinlari yani taneçikleri ya sapmalıdır yada
sapmamalıdır ve RUTHERFORD bu sapmanın nedeni olarak
kendi düşüncesile bir model oluşturdu ona göre atom
daireseldir ve içerisindeki pozitif yüklerin yogunlaşarak
toplandığı bir yer vardır bu sayede alfa işinlarını sapmasını
yorumlamaya çalıştı atomun netür bir küre olduğunu göz önüne
getirince

11.  Atomun pozitif yukunun merkezde toplandığını ve yarı
çapının atoma göre çok çok küçük oldug sapan alfa
ışınlarının ya o kümeye yada yakınına denk geldigini
söyledi ve bu kısıma çekirdek ismi verdi

12. RUTHERFORD ATOM MODELİNE GÖRE
 1-atomun pozitif yük ve kütlesi atom merkezinde
çekirdek olarak adlandırılılan çok küçük bir hacimde
toplanmiştir
2-çekirdekteki pozitif yük sayısı bir elementin tüm
atomları için aynıdır ve diğer element atomlarından
farklıdır pozitif yük sayısı bir atomun agırlığının
yaklaşık yarısna eşittir
3-atomların nötürlüğü için atomdak pozitif yük sayızı
kadar da negatif olmalıdır ve atomun hacminin büyük bir
kısmını etrafında çok hızlı hızlarile dönen bu negatif
yükler oluşturmaktadır
 (NOT: RUTHERFORD ATOM MODELİ ELEKTRONLARIN
HAREKETİNİ AÇIKLIYAMAMAKLA BİRLİKTE NEDEN ÇEKİRDEĞE
DÜŞMEDİĞİ SORUSUNADA CEVAP VEREMEDİ)

13. BOHAR ATOM MODELİ(1913)
 RUTHERFORD ATOM MODELİ ELEKTRONLARIN
ATOM ETRAFINDA HAREKETİNİ
AÇIKLAYAMIYINCA
ÜNLÜ Nobel ödüllü Danimarkalı fizikçi
olan Niels Henrik David Bohr, Kuantum
kuramının atom yapısının belirlenmesinde
ve yeni bir atom modeliniüzerinde
çalışmalar yürüttü bu çalışmalar şöyledir
bir elektronlu veya katyon haline geçmiş
tek elektronlu atomları gözlemlemeye
başladı ve bu gözlemler sonucunda vardığı
sonuç şöyledir

14.  1-Atomdaki elektronlar, çekirdekten belirli bir
uzaklıkta yörüngeler halinde bulunur ve her
yörüngenin kendisine ait bir enerjisi vardır.
2- Elektronlar yörünge değiştirdiklerinde,
yörüngeler arasındaki enerji farkı kadar ışıma
yapar veya soğurur.
3- Elektronlar en küçük enerji düzeyinde (temel
düzey) bulunmak ister. Madde ısıtıldığında
elektronlar daha yüksek enerji düzeyine geçer. Bu
durumdaki atomlar uyarılmış haldedir.
4- Çekirdeğin etrafında çekirdekten uzaklaştıkça
enerjisi artan 7 enerji düzeyi vardır. En düşük
enerji düzeyi 1 olmak üzere enerji düzeyleri tam
sayı ile numaralanır. Yörüngeler K, L, M, N, O, P, Q
harfleri ile veya 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7 gibi rakamlar
ile gösterilebilir

16. MODERN ATOM TÖRİSİ (1930)
 nihayetinde Bohr atom modelinin de eksiklikleri
mevcuttur
Bohr atom modeli yalnızca tek elektronlu
sistemlerin spektrumlarını açıklayabiliyordu. Çok
elektronlu sistemlerin spektrumları açıklamakta
yetersiz kalıyordu.
Çok elektronlu atomların spektrumlarında enerji
düzeylerinin her birinin iki ya da daha fazla düzeye
ayrıldığı görülmüştü.
Bu da Bohr’un teorisiyle açıklanamıyordu
bu yüzden bilim insanları bu yeni ve şu ana kadar
kullanılan bu modelı şekillendirdiler.

17. MODERN ATOM TÖRİSİ GÖRE
 1-Elektronlar çekirdek çevresinde belirli enerji
düzeylerinde bulunur. Her enerji düzeyi “n” ile belirtilir.
Bu enerji düzeylerine baş kuantum sayısı denir. Baş
kuantum sayısı orbitallerin çekirdekten ortalama uzaklığını
ya da enerjisini belirler. Çekirdekten uzaklaştıkça enerji
artar. Çünkü protonların elektronları çekim gücü azalır,
buna bağlı olarak da elektronların hareketi ve enerjisi
artar.
2- Elektronlar hem kendi çevrelerinde hem de çekirdek
çevresinde döner. Elektronun kendi ekseni etrafında
dönme hareketine spin hareketi, çekirdek çevresindeki
dönme hareketine de orbital hareketi denir. Çekirdek
çevresinde dönmeleri sırasında elektronların bulunma
ihtimalinin yüksek olduğu geometrik bölgelere orbital
denir.
3- Herhangi bir temel enerji seviyesinde n² kadar orbital
bulunur.

18.  4- Her temel enerji seviyesinde orbital sayısının 2
katı kadar elektron bulunabilir. Buna göre bir temel
enerji seviyesindeki en fazla elektron sayısı 2n²
 ORBİTAL:Orbital, elektronların atom çekirdeği
etrafındaki yörüngelerde bulunma olasılığının en
fazla olduğu hacimsel bölgelere denir. Fizikte
atomik, kimyada orbital olarak geçer
ORBİTAL TÜRLERİ
S2 P6 D10 F14 OLARAK BİLİNİR