More Related Content Similar to راهنمای مختصر تغییرات اقلیمی (19) راهنمای مختصر تغییرات اقلیمی2. اقلیمی تغییرات مختصر راهنمای
رو پیش مسیر ،هاحلراه ،دانش
چیورز دنی :نوشته
گیاهخواری وبسایت :ترجمه
http://giahkhari.com
آبان1393
اینترنشنالیست نیو انتشارات
در ههاهتن ههاتبانتخا ههادیع ههایهنامزد هههک مسائلی .معاصر دنیای کلیدی مسائل مورد در اندکرده تهیه کوچکی های کتاب ،مجموعه این ناشران
ههاطبخپرم از ههیکی .ههدنکن ههیم ههایاح را دیرپا آموزشی سنت یک کتابهایی چنین .باشد داشته برایش شعاری که کندمی مراجعه آنها به صورتی
ههتیاهم آنهها بهه دهنهدگان رای از بهالیی درصد که است موضوعاتی تشریح دوره این هدف .است مختصر راهنمای دوره ،ها مجموعه این ترین
ترمهم بسیار خوب نگاریروزنامه که کنند اثبات تا شوندمی ترکیب هم با اسناد و ارقام ،ها استدل ل .روندمی طفره آنها از سیاسیون اما دهندمی
.شود سپرده نگارانروزنامه ()بیشتر به که است آن از
تانکین بوید
ایندیپندنت
لندن
3. نویسنده درباره
چیورز دنی1کربنی ردپای ایحرفه گر تحلیل ،محقق ،نویسنده2ههدشار ههیسکارشنا ،ههیطمحی ههیسشنا ههتسزی ههیسکارشنا ههدرکم دارای او .ههتسا زیست محیط شاعر و فعا ل ،
تولیهد ههوایی و آب تهاثیرات خصهوص در ههاییپژوهش او .اسهت پایهدار عه توس مهدیریت رشهته در ایحرفه کارشناسی مدرک همچنین و زیست محیط و علوم سیاستگزاری
او .اسههت داده انجام انگلستان دولت و ادارات ،ها فروشی خرده ،محلی سطح در کربن پایش ،صنعتی توسعه اوهایجیان ،غذایی مواد فرآوری ،کشاورزی ،الکترونیکی محصولت
برهمکنشی مد ل یک اخیرا3«هههخدوچر روی ههیدش»خور ههانعمختر از او ههنیهمچن .ههتسا ههردهک ههادجای ههاردینگ سایت وب برای انگلستان اقتصاد در گازها انتشار از4ههتگاهس)د
برنههامه در و است داشته شرکت لندن مرکز و کینگزنوث ،هیثرو در اقلیمی هایکمپ در دنی .است ( خورشید نور و دوچرخه زدن پدا ل نیروی با صحنه برق تأمین و نورپردازی
.است رسیده نهایی نیمه مرحله تا سیبیبی شعر ملی مسابقه رادیویی
تقدیر
کنممی تشکر کردند حمایت مرا و کردند کمک نوشتن روند در من به که کسانی تمام از من–ههدگاننخوان ،ههدنکرد ههرظن ههارهاظ هههیاول ههایه نویس پیش مورد در که دوستانی
کهامل را ههیمعل ههشخب بیشهتری صهفحات ههیط در تا داد اجازه من به اینکه برای برازیر کریس من ویراستار ،گفتار پیش برای بولرد نیکول ،جاردین کریس دکتر ،ما متخصص
.هستید عالی شما همه .من مسخره کاری هایساعت وجود با اشهمیشگی حمایت خاطر به جس از و ،نکرد حذف را ها لطیفه که حالی در بدهم توضیح
1. Danny Chivers
2. carbon footprint
3. interactive model
4. Cyc du Soleil
4. گفتار پیش
فجهایع و هاههدگییپیچ ههریدرگ ههاننچ ههولممع و ههدنکنمی ههزکتمر آن علمی جنبه بر دارند وجود اقلیم تغییرات زمینه در که هایی کتاب بیشتر
ههامظن و هاههتسسیا ههلصحا ههمه ههاهاین خود و هستند جوامع انرژی و اقتصادی های نظام نتیجه اقلیمی تغییرات کنندمی فراموش که شوندمی
.هستند قدرت
،ههملع ،ههیماقلی ههراتیتغی ههوصصخ در ههدهیپیچ و ههزرگب مفاهیم بیان به و رودمی فراتر ترسناک مسائل ذکر از کوچک کتاب این در شیورز دنی
ههلیتحل و هههیتجز ههاسر و ساده زبانی و فراوان ارقام و آمار ،جاندار هایاستعاره ،طنز با را مسائل این او .پردازدمی تاریخ و سیاست ،قدرت ،اقتصاد
ههنیهمچن او .دهد می ترجیح مصلحت بر را عدالت شرمندگی بدون و زندمی هم را خودش د ل حرف رودرباستی بدون او ،این بر علوه .کندمی
.کنیم بهتر همگان برای تقریبا را زندگی توانیم می ،آنها طریق از که دهدمی نشان را بسیاری هایراه امیدواری با
ههناختهش ههیماقلی ههدالتع ههانهخوا کنشگران بیشتر برای ،شهودی سطح در حداقل ،کند می مطرح کتاب این در دنی که هایی ایده از بسیاری
ههعمط هههکاین ههت؛سا ههاربفاجعه ههنیزم ههرهک و مردم برای اکوسیستم و هارودخانه ،زمین ،هاجنگل تخریب بر مبتنی اقتصادی رشد اینکه :اندشده
و رویه بی مصرف منزله به پیشرفت تعریف اینکه و هستند؛ اقلیمی تغییرات توقف جهت در اقدام اصلی موانع ،آنها آورشگفت قدرت و هاشرکت
.نیست خوب زندگی و شادی معنای به بیشتر مصرف و است اشتباه «»وسایل تولید
غصههب معدن هایشرکت توسط هایشان زمین که بومی مردم یا اند؛ افتاده در تجاری کشاورزی صنعت های غو ل با که کشاورزانی و ماهیگیران
ههلحصا هههب ههازین و است معیوب سیستم این که دانند می خوبی به ،شده تخریب روغنی های نخل کشت و الوار تهیه برای هایشانجنگل یا شده
.دارد
دهد انجام خواهدمی دنی که کاری اما–در هههفمر کنندگان مصرف که است این -شود موفق شده که هم ما خاطر به راه این در که امیدوارم و
ههات ههدنخوافرامی ههالشچ به را ما او .ماست زنجیرهای داد خواهیم دست از که چیزی تنها ،معروف قو ل به ،که کند متقاعد را پیشرفته کشورهای
تلویزیون بدون را زندگی معنای56ههرتفرا زمین نجات مسأله که داند می او ،این وجود با .کنیم مجسم دوباره شخصی خودروی و پلسما اینچی
ههایه هههسکی از ههتفادهسا ههدنکنمی فکر که را کسانی او (کتاب اواخر )در «زندگی سبک »انتخاب شعر در .است دوچرخه از استفاده و بازیافت از
:پرسد می او .کند می ریشخند کنندمی برطرف را مشکل مصرف کم های لمپ و ای پارچه خرید
.ریختند می خود چای فنجان در کمتری شکر و ماندندمی خانه در بردگی با جنگ جای به داری برده نظام معترضان اگر شدمی چه…
،(ههتسا ههناکستر ههاملک اوضاع )اگرچه است تر خراب کردیممی تصور آنچه از اوضاع علمی هایداده مطابق که نیست این کتاب این عاجل پیام
ههدالتع برای رادیکا ل و متنوع ،وسیع جنبشی ایجاد ،کنونی بحرانی از ما رفت برون راه تنها که است کننده مجاب استدل ل این ،کتاب پیام بلکه
را فسهیلی هایسهوخت از اسهتفاده بایهد سیستم تغییر برای و .است سیستم تغییر برای جنوب و شما ل در پیشرو جوامع شدن متحد و ،اقلیمی
:گویدمی دنی که گونههمان .کنیم قطع
هههم دنیا تجدیدپذیر هایسوخت هایتکنولوژی همه ،بدهیم ادامه ،بارانی هایجنگل کردن قطع و فسیلی هایسوخت استخراج به همچنان اگر
گههاز ،معدن در سنگزغا ل ،زمین در نفت داشتن نگه باقی برای هاییراه و کنیم مبارزه مشکل با طرف دو هر از باید ما .رسید نخواهند ما داد به
.بیابیم نسیم در خوردن تاب و پیچ حا ل در درختان و هاشکاف در…
و ههنبکر ههاجرانت و ههیماقلی ههراتیتغی ههدگاننانکارکن و هاههرکتش ههرانگلبی ههگنج به تا یابیم می زیادی مهمات ،عالی کوچک کتاب این در ما
.برویم بیخیالن
بولرد نیکول
تایلند ،بانکوک ،جنوب کشورهای بر تمرکز
5. فهرست
بولرد نیکول از گفتار پیش
مقدمه
علم :نخست قسمت
1هستند؟ دادن رخ حا ل در اقلیمی تغییرات که دانیم می چگونه -
2شود؟ بد است ممکن حد چه تا وضع -
3است؟ گسترش حا ل در اقلیمی تغییرات انکار چرا -
هاحلراه :دوم قسمت
4کجاست؟ ایگلخانه گازهای انتشار منشاء -
5دهیم؟ کاهش را مصرف باید چقدر -
6است؟ کدام هاحلراه -
رو پیش مسیر :سوم قسمت
۷چیست؟ اقلیم تغییرات سیاسی تاریخ -
۸ایم؟نکرده برطرف را وضعیت این ما کنون تا چرا -
۹است؟ نیاز مورد چیزهایی چه -
1۰بود؟ خواهد چگونه کربن بدون آینده -
11هوا و آب نجات برای برتر نکته ده -
مفید هایآدرس و کتابنامه
6. مقدمه
:باشید اینجا زیر دلیل از یکی به شما است ممکن .ایدکرده انتخاب را کتاب این اینکه از ممنون
1.(دارید آن دانستن به نیاز خود مطالعات و کار برای )یا بدانید بیشتر اقلیمی تغییرات مورد در خواهید می
2.بخوانید هوایی و آب تغییرات مورد در بزرگی کتاب خواهید نمی
3.است کوچکی کتاب این
آمدید خوش–ههزایجا ههنیترمهم از ههیلک ههدید ههکی هههک است این کوچک راهنمای این هدف .باشد شما برای خوبی گزینه تواندمی کتاب این
دهد ارائه هوایی و آب تغییرات–امهها است مختصر و ساده کتاب این .-ما روی پیش ممکن هایراه و ،هاحلراه ،اقتصاد ،هاسیاست ،علم شامل
اقلیم تغییرات از اکنون هم کنیدمی فکر اگر پس .شوند رهنمون تریدقیق اطلعات به را شما توانندمی که دارد بر در را ارجاعاتی حا ل عین در
ههاادع ههاکتابه از برخی .هستید دنبالش به که است چیزی همان کتاب این ،دارید نیاز گاه به گاه مراجعه برای راهنمایی کتابچه اما هستید مطلع
ای ههدهیپد اقلیمی تغییر .است ممکن غیر اما قشنگ ،ایده این .کنندمی ارائه اقلیم تغییرات موضوع از طرفانه بی و معتد ل دیدگاهی که کنندمی
،ههدگاهید ههاما ههدسبنوی ههزییچ آن ههوردم در ههیسک ههتسنی ممکن .پذیرد می تاثیر آنها از و گذاردمی تاثیر ما زندگی چیز همه بر تقریبا که است
آغههازین فرضیات اینها .دارم دیدگاهی چه که بگویم پیشاپیش و باشم صادق خواهم می من بنابراین .ندهد دخالت را خود ترجیحات و اعتقادات
:هستند من
خصههوص این در هنوز )اگر است داده قرار تاثیر تحت اکنون هم یا و داد خواهد قرار تاثیر تحت را همه و است جدی ای مسئله اقلیمی تغییر -
.(بخوانید را یک فصل ،ایدنشده قانع
ههرهمروز ههایه زدن ههاپ و ههتسد نیز و ستم و ،جنگ ،نابرابری ،فقر مانند دارند وجود دنیا در نیز دیگری مهم مسائل ،اقلیمی تغییرات از غیر -–
را ههکلتشم ههنیا ههوندشمی ارائه اقلیمی تغییر برای که هاییحلراه که دارد اهمیت نکته این .هستند درگیرش زیادی افراد که معاش امرار برای
ههزین ههکلتشم ههنیا ههردنب ههنیب از هههب که کنیم پیدا اقلیمی تغییرات مشکل حل برای راههایی تا کنیم تلش سخت باید ما واقع در .نکنند بدتر
.کند کمک
،ههتقو ههترینشبی باید دارند مشکل این ایجاد در را مسئولیت بیشترین که کسانی یعنی ،باشد عادلنه ممکن جای تا باید اقلیم تغییرات حلراه -
ههلح چگونگی در بیشتری رای باید بینند می اقلیم تغییرات از را آسیب بیشترین که کسانی و .کنند هزینه مشکل این حل برای را پو ل و انرژی
.نیست انصاف رعایت جز چیزی اا واقع رویکرد این . باشند داشته مشکل این
ههاب ههئلهسم ههنیا .ههمیا ههردهک ههاهر هوا در را خاصی گازهای از نامناسبی مقدار که نیست این به مربوط تکنیکی مسئله یک فقط اقلیم تغییرات -
ههنیچن ههکلشم ههنیا ههلح که است دلیل همین به .است تنیده هم در ما اعتقادات و فرهنگ ،قدرت ساختارهای ،اقتصاد ،زندگی سبک ،سیاست
ههانهج ههرادفا هههمه هههب و ههتسا ههزیانگ غم و ،غریب ،کننده ناامید ،خطرناک حا ل عین در مسئله این که است دلیل همین به و است شده دشوار
.شودمی مربوط
ههراتیتغی ههای و است عالی جهان در چیز همه که کنیدمی فکر و نیست چنین اگر .برسند نظر به منطقی هم شما برای من فرضیات که امیدوارم
شههما تا بدهید اجازه .بخوانید را کتاب این که کنممی توصیه شما به ،ندارد چندانی ارتباط دیگر مسائل به که است ای حاشیه مسئله یک اقلیم
.بود خواهد جالب .کنم متقاعد
ههرفص را ههادییز ههانمز همچنین و کنممی معاش امرار اقلیمی تغییرات حوزه در تحقیق راه از من :تاریخ در ثبت برای من مورد در بیشتر کمی
نخههواهم زیادی درآمد هم هیچوقت احتمال و ندارم زیادی درآمد کار این از من .کنممی موضوع این خصوص در اجرا و سخنرانی ،کمپین ایجاد
ههرایب ههیمدائ ههایهتلش و ههیلالملبین مسائل موضوع با است خوبی مجله که است کرده چاپ اینترنشنالیست نیو انتشارات را کتاب این .داشت
دارد را مراجعه ارزش (جهانی مسائل سایر )و اقلیم تغییرات های تحلیل و اخبار آخرین دیدن برای .جهانی عدالت–www.newint.org
.کنیم شروع بدهید اجازه .گفتم را ها گفتنی کنممی فکر ،خوب بسیار
شیورز دنی
7. علم :نخست قسمت
1هستند؟ دادن رخ حال در اقلیمی تغییرات که فهمیم می چگونه -
... اسسست افزایش حال در دما چگونه ... چیست ایگلخانه گازهای تاثیر ... است روشن و ساده ،اقلیمی تغییرات مسئله پشت علم
.هستند ارتباط در هم با اینها هم چگونه و ... هاطوفان و ،هاسیل ،هاخشکسالی
گاهی من .بگویم شما به را رازی تا دهید اجازه–.کنممی حسودی ندارند باور را اقلیمی تغییرات که افرادی به -گاهی فقط و
ههیماقلی ههراتیتغی ههدهدمی ههانشن که دارد «»دلیلی گویدمی که شنوم می رادیو در را کسی های حرف صبحانه موقع وقتی ،روزهایی چنین در
مهی متهوجه همیشهه مثل البته و کنممی بررسی را ادعایش اشتیاق با و پرم می بیرون تختخواب از و ریزممی اشک خوشحالی از ،ندارد واقعیت
.است استوار و محکم ایناامیدکننده طرز به همیشه مثل اقلیم تغییرات علم و کردهمی اشتباه کامل که شوم
.هسهت نیهز ترسهناک کهامل بلکه است استوار فقط نه اقلیمی تغییرات درباره ما علم .نکنید سرزنش فکری طرز چنین خاطر به مرا که امیدوارم
هاییههالیسخشک و ههاهطوفان ،هاههیلس ههادجای ههاعثب -ههازگ و سنگزغا ل ،-نفت رسانند می برق و گرما ما زندگی به که هاییسوخت که ایده این
سا ل در که نیست تعجب جای .است ترسناک ای ایده ،شوندمی جهان سرتاسر در مخرب2۰1۰هههب ههنعتیص ههعمجوا مردم اقبا ل افزایش شاهد
نیست هاانسان تقصیر اینکه یا ،نیست واقعی مشکل یک اقلیمی تغییرات که بودیم ادعا این5مقههاومت ،علم های پیشبینی شدن تر ترسناک با .
ههاهتن ههرگدی برخی و شوندمی مالی حمایت فسیلی سوخت صنایع طرف از آنها از برخی که ،اقلیم تغییرات ایحرفه منکران های جنجا ل برابر در
.است شده دشوارتر چه هر ،کنندمی را کار این مجادله دلیل به
باشد دیگری طور توانستمی قضایا البته.ههندشبا داشهته هم مزایایی توانندمی اقلیمی تغییرات.ههمیکن انتخهاب را مناسهب ههایحلراه مها ههرگا
کنیم کمک جهان ساختن تر عادلنه به و کنیم بهتر مختلف جهات از را خود زندگی توانیممی.غلبه اقلیمی تغییرات از مان ترس بر بتوانیم اگر
زمیههن ترعادلنه توزیع و محلی و ترپاک انرژی ،سالم و تازه غذاهای ،مناسب نقل و حمل سیستم ،باکیفیت هایخانه مزایای از عوض در و کنیم
هههکاین هها لماحت و ههودش می بیشتر ،کنند فعالیت و باشند داشته اشتیاق اقلیمی تغییرات درباره مردم اینکه احتما ل ،کنیم صحبت زمین منابع و
شد خواهد کمتر ،بیاندازند پنهانی خزندگان توطئه هایتئوری یا و نامرئی خورشیدی هایلکه گردن به را مسئله این آنها.هههب هههکاین از ههلبق اما
باشیم داشته اقلیمی تغییرات علمی مبنای از روشنی لا کام بینش باید ،بپردازیم مسائل این.در بنیهادین ههشندا هههک است این حاضر فصل هدف
نماید ارائه را آن عملکرد نحوه و زمین گرمایش یا اقلیمی تغییرات چیستی خصوص.خسته و تکنیکی حد از زیاده اطلعات این که دهممی قو ل
نباشد کننده.افراد بیشتر مثل هم شما که کنممی فرض(خودم جمله )ازههدیندار اتمسهفر ههیمیش هههنزمی در مدرکی ،.چنیهن بهه ههبختانهشخو
نداریم نیاز مدرکی-است درک قابل و ساده کامل اقلیمی تغییرات بنیادین دانش.ههانشن ههام هههب ههمه ههارنک در هههک دارد وجود کلیدی نکته پنج
است جدی هم و واقعی هم اقلیم تغییرات که دهندمی:
1..است ایگلخانه گاز یک اکسیدکربندی
2..ایمکرده رها جو در را (ایگلخانه گازهای سایر )و اکسیدکربندی از زیادی حجم ما
3..است افزایش حا ل در زمین کره دمای میانگین
4.ایمبوده ایگلخانه گازهای آثار از بسیاری شاهد ما
5.هستند مرتبط هم به موارد این همه
5توسط که ای نظرسنجی در .Ipsos Moriسا ل فوریه در2۰1۰تنها ،شد انجام انگلستان در31قبل سا ل رقم این که حالی در .است دادن رخ حا ل در قطعا اقلیمی تغییرات گفتند افراد درصد
آن از44سا ل در نظرسنجی همین در -نیست منفی رسدمی نظر به که هم قدرها آن موضوع این البته . بود درصد2۰1۰،2۹،رسدمی نظر به واقعی اقلیم تغییرات که اند گفته افراد درصد31
تنها و ،است شده اغراق حد از بیش مسئله این اند گفته درصد6) افتدنمی اتفاق کل اقلیمی تغییرات که اند گفته درصد3نوامبر در نظرسنجی یک .(دانندنمی که اندداده پاسخ درصد2۰۰۹در
:داشت حادتری نتایج است شده انجام نیوز سی بی ای و پست واشنگتن توسط که متحده ایالت26ان از پیش سا ل در که حالی در نیست افزایش حا ل در جهانی دمای که کردندمی فکر درصد
1۸.داشتند نظری چنین افراد درصد
8. ههجنپ ههنیا از ههدامک ههره ههراهمه به .دهیممی توضیح را آنها اهمیت و دلیل و پردازیممی بال موارد تک تک بررسی به نوبت به فصل این ادامه در
.دهیم می توضیح را هاآن اشکالت و اقلیمی تغییرات درباره متداو ل هایمغالطه و آوریم می را شکاکان های استدل ل ،نکته
1(.است ایگلخانه گاز یک اکسیدکربندی
نوزدهم قرن ایگلخانه گازهای
ژوزف ههویسفران دانههیضریا .ههدنبدان ههترشبی جو عملکرد نحوه مورد در تا دادند قرار آزمایش مورد را گازها دانشمندان از برخی نوزدهم قرن در
قرن بیست دهه در فوریه1۹فضهها در و نشود خارج زمین اطراف از خورشید گرمای همه شودمی باعث که باشد هوا در چیزی باید که دریافت
دهه در .نشود منتشر6۰گرما بهتر آنها از یک کدام ببیند تا داد قرار آزمایش مورد را گاز چند ،ایرلند متولد فیزیکدان ،تیندا ل جان ،نوزده قرن
سا ل در آرنیوس سوانت ،نوبل جایزه برنده سوئدی دانشمند توسط بعدا او آزمایش این .کنند می حفظ خود در را1۹۸6آرنیوس .کرد پیدا ادامه
.دارد وجود ایرابطه جهانی دمای تغییرات و اکسیدکربندی میزان بین که داد نشان
انههدکرده گردآوری را شواهد از انبوهی حجم دانشمندان اخیر سا ل صد از بیش طی .نیست جدید اصل اقلیم تغییرات درباره پایه دانش بنابراین
ههاضف هههب ههارهبدو و ههدهش منعکس زمین از سپس رسد؛ می زمین به و کندمی عبور جو از خورشید نور .کنند ثبت و بفهمند بهتر را پدیده این تا
هههب ههودش می منعکس فضا به زمین از که را خورشید نور از مقداری ،گرما نگهدارنده گازهای سایر و متان ،آب بخار ،اکسیدکربندی .گرددبرمی
ایههانهخگل ههایهگاز ههنیا ههزانیم در کوچک تغییرات .شودمی گرم زمین کره و آتمسفر نتیجه در و دارندمی نگه خود در گرما صورت6ههدنتوامی
ههایهگاز ههطحس ههریتغی هههک ههدهدمی ههانشن (ههدیببین را آن ههدعب قسمت )در تاریخ ماقبل هایداده .شود زمین دمای در بزرگی تغییرات به منجر
از ایگلخانه۰.۰2به جو درصد۰.۰3)از درصد2۰۰به میلیون در بخش3۰۰ههام هههوآنچ یخبندان عصر بین تفاوت تواندمی (میلیون در بخش
باشد دانیممی معمولی دمای را آن۷.
اعتدال هایلذت
از زهره جو ،دیگر طرف از .بودمی منجمد سنگ تکه یک ،ماه مثل زمین ،ایگلخانه اثر بدون که است مناقشهبی و شده اثبات کامل این۹6
به سیاره این سطح دمای تا است شده باعث خورشید به زهره نزدیکی همراه به عامل این .است شده ساخته اکسیدکربندی درصد4۸۰درجه
6.انداختندمی گلخانه شیشه اثر یاد به را پیشین دانشمندان زیرا شوندمی خوانده نام این به اصطلحا .
۷با .ایگلخانه گازهای سطح دلیل به نه و (مداوم جغرافیایی تغییرات و زمین مدار نوسانات اند)مانندبوده علت چند حاصل ساله میلیون چند مدت طولنی هایدوره در زمین سرمایش و گرمایش .
بخش .اندداشته سرمایش و گرمایش تاریخی هایدوره این گستردن و کردن پراکنده در مهمی نقش اکسیدکربندی مانند ایگلخانه گازهای ،حا ل این2.ببینید پایین در را
9. جو در آب بخار حجم ،این وجود با .دارد را «»طبیعی ایگلخانه اثر بیشترین و است زمین جو ایگلخانه گاز ترینفراوان آب .برسد سانتیگراد
نیست-فصل چنین هنوز حداقل یا )و کندنمی ایفا مدرن اقلیم تغییرات در چندانی نقش بنابراین است بوده یکسان همیشه2دومین .(ببینید را
اختصار به یا و اکسیدکربندی ،حجم لحاظ به ایگلخانه گازCO2میزان اگرچه .بدانیم اش درباره باید که است چیزی همان گاز این .است
CO2اقلیمی تغییرات ایجاد در ،این وجود با اما ،است کمتر آب بخار از جو درCO2آب بخار برخلف زیرا است؛ ایگلخانه گاز ترینمهم
میزانCO2)حدود ماندمی جو در زیادی مدت برای گاز این و .(کنید مراجعه ادامه در دوم نکته )به است افزایش حا ل در سرعت به جو2۰۰
:اندشده داده نمایش پایین جدو ل در گازها این .دارند کنندهگرم اثر هم دیگر مهم گاز چندین .(سا ل
زمین کره شدن گرم بر موثر مهم ایگلخانه گازهای
ایگلخانه گاز
در شده جذب گرمای100در سال
با مقایسهCO2
(میلیون در جو)بخش در گاز میزان
) اکسیدکربندیCO2(13۸۸
) متانCH4(
متان کیلوگرم یک25کیلوگرم یک برابرCO2
کندمی ذخیره گرما
1.۸
) نیترات اکسیدN2O(
نیترات اکسید کیلوگرم یک2۹۸یک برابر
کیلوگرمCO2کندمی ذخیره گرما
۰.3
،هیدروفلوروکربن :مصنوعی صنعتی گازهای
پریفلوروکربن
سولفور هگزافلوراید
بین تواندمی گازها این از کیلوگرم یک14۰تا
24۰۰۰کیلو یک برابرCO2کند ذخیره گرما
از کمتر۰.۰۰1
.هستند ضروری سازدمی ممکن را زندگی که دمایی محدوده در زمین کره داشتن نگه برای ایگلخانه گازهای مناسب مقدارهای
ایگلخانه گاز یک عنوان به اکسیدکربندی :شکاکان شبهه
را پلستیکی بطری یک :کنید آزمایش را آن توانیدمی نیز شما خود ،واقع در .نیست انکار قابل اصل و شده اثبات علمی نظر از لا کام موضوع این
.کنید گیریاندازه را آن دمای سپس و بتابانید آن بر را لمپ یک نور و کنید پر اکسیدکربندی با
2(ایمکرده جو وارد را اضافه ایگلخانه گازهای از زیادی حجم ما
اره تیغه از بالرفتن
دهه از حال1۸۹۰دهه به1۹5۰سرگرمی دنبا ل به تنها که او .برسیم کیلینگ چارلز نام به امریکایی جوان دانشیمی یک به تا کنیم جهش
سا ل در .کرد ابداع جو در اکسیدکربندی میزان گیریاندازه برای تردقیق روشی ،بود خودش برای جالبی1۹5۸متحده ایالت هواشناسی اداره
جو کربن اکسیددی میزان که فهمیدند هواشناسان این وقتی .گرفت کار به هاوایی مائونای در خود پایش ایستگاه در را کیلینگ جدید تکنیک
را پایین نمودار و اندشده انجام مرتب هاگیریاندازه این کنون تا زمان آن از .کردند تعجب ،کندمی پیدا افزایش توجهی قابل میزان به ساله هر
.است معروف کیلینگ نمودار به که اندداده تشکیل
10. اکسیددی از انبوهی حجم تابستان در هاجنگل این .اندشده ایجاد شمالی نیمکره بزرگ هایجنگل دلیل به شکل این تند و کوچک نوسانات
کلیت اما .کندمی اره تیغه شبیه را نمودار فصلی تغییرات همین و کنندمی آزاد را کربن زیادی حجم زمستان در و کنندمی جذب را کربن
متوجه ،کنید مقایسه آن راست قسمت با را نمودار چپ قسمت اگر .است بالرفتن حا ل در نیز افزایش این سرعت و است افزایش به رو نمودار
تولید بیشتری و بیشتر اکسیدکربندی ما ،زمان گذشت با .است یافته افزایش گازها میزان بالرفتن سرعت اخیر سا ل چهل در که شویدمی
.ایمکرده
نمودار1
جریان همراه به حرکت
ههوا لس ههنیا باشد؟ آمده دیگری جای از اکسیدکربندی این نیست ممکن آیا است؟ بوده انسان فعالیت نتیجه در افزایش این که دانیممی کجا از
کهه ههدهدمی ههانشن ههریز جدو ل .اندساخته را زمین کره اکسیدکربندی جریان از دقیق تصویری دانشمندان آن دادن پاسخ برای و است منطقی
،نیسههتند اکسیدکربندی شکل به هاکربن این بیشتر اکنون هم .کندمی گردش چگونه حاضر حا ل در و کجاست در زمین اکسیدکربندی منابع
ههاد لعم ،ههابتک ههنیا ههواردم ههایرس ههدنهمان کربن مقایسه کردن آسان برای من .هستند فسیلی هایسوخت یا گیاهان یا هاسنگ از بخشی بلکه
.شد خواهد ایجاد اکسیدکربندی میزان چه ،شوند رها جو در و شوند سوزانده ها کربن این اگر یعنی .امگرفته نظر در آنها اکسیدکربندی
11. اکسیدکربندی معادل تن میلیارد به اعداد کربن؛ جهانی چرخه
موقعیت
اینجا در کربن مقدار چه
است شده ذخیره
جو در سالیانه که مقداری
شودمی رها
جو از سالیانه که مقداری
شودمی جذب
منتشر کربن خالص حجم
سال در شده
زمین پوسته3۷۰۰۰۰۰۰۰۰.4(هاآتشفشان )از
۰.4مدت طولنی )جذب
(هاصخره توسط
۰
هااقیانوس141۰۰۰332(هوا در شده )آزاد
34۰به ورود و هوا از )جذب
(هارودخانه
-۸
فسیلی هایسوخت14۰۰۰
2۸هاانسان که )سوختی
(سوزانند می
۰2۸
خاک و گیاهان5۸۰۰
444گیاهان طبیعی )تنفس
کود و زداییجنگل اضافه به
(غیره و گیاهی
44۹جنگل و )فتوسنتز
(کاری
-5
جمع3۷۰1635۰۰۸4۰۷۸۹15
یونسکو/سکوپ/یونپ :منبع
سا ل از یونسکو هایداده از اینجا اعداد همه .شوندمی اکسیدکربندی به تبدیل کربن تن میلیاردها ،من خود برآورد طبق2۰۰۸سا ل )در جدید آمار .اندشده استخراج2۰1۰انتشار دهدمی نشان (
به نزدیک ،فسیلی هایسوخت از حاصل ایگلخانه گازهای سالنه31ذخیره »مقدار اگرچه :توجه .است نشده محاسبه اعداد این در سیمان تولید از حاصل اکسیدکربندی .است سا ل در تن میلیارد
.است شده بررسی دقت به کربن جذب و انتشار مقدار اما ،است تقریبی «شده
جدو ل1
ههنیا ههاما (هاههخرهص و خاک ،گیاهان ،ها)اقیانوس شودمی منتشر هم طبیعی منابع از اکسیدکربندی اگرچه که کنید می مشاهده بال جدو ل در
با هاانسان توسط فسیلی هایسوخت سوزاندن اما .کنندمی جذب کربن ،کنندمی منتشر کربن آنچه از بیشتر کمی واقع در ،کربن طبیعی ذخایر
ههنیا هههک ههتسا دلیل همین به .است کرده ایجاد اختل ل کربن چرخه در ،کنند جذب بتوانند طبیعی منابع آنچه از بیشتر اکسیدکربندی انتشار
.دهدمی نشان را بیشتری حجم سا ل هر هم لوا مائونا هواشناسی ایستگاه هایگیریاندازه و است افزایش حا ل در جو در کلیدی ایگلخانه گاز
ههیسبرر مورد توانمی که دارد وجود نیز دیگر عامل دو شودمی ناشی انسان هایفعالیت از اکسیدکربندی این همه اینکه از کامل اطمینان برای
در ببینیم تا کنیم مراجعه فسیلی هایسوخت مصرف میزان تاریخی هایداده به توانیممی ،نخست .داد قرار25۰ههدرقچ ههالنهس ههتهشگذ هها لس
ههودارمن ههوانیمتمی ههسپ .ههدنکنمی ههرشمنت اکسیدکربندی چقدر گاز یا نفت ،سنگزغا ل از کیلوگرم هر که دانیممی ما .ایمکرده مصرف سوخت
سا ل از را انسان توسط اکسیدکربندی انتشار تخمینی1۷5۰.کنیم رسم سو این به
.دارد مطابقت جو در اکسیدکربندی سطح افزایش با روشنی به انسان کربن تولید روند
،نشهده کشهف کنهون تها کهه زیرآبی بزرگ آتشفشان یک نه و هستند گازها انتشار اصلی منبع هاانسان اینکه از کامل اطمینان برای ،نهایت در
ههتسا ههافیک ،شویم فنی بحث وارد بخواهیم اینکه بدون .دارد نام «هوا در اکسیدکربندی ایزوتوپی »امضای که کنیم بررسی را چیزی توانیممی
ههمیبفهم ههوانیمتمی ههنبکر ههایه اتم بین هاتفاوت این بررسی با .دارند جزئی هایتفاوت هم با ،مختلف منابع از حاصل کربن های اتم که بدانیم
دهه در را موضوع این بررسی دانشمندان .کجاست کربن آن منشاء۸۰ههینکرب ههوعن از ههوج در ههودجمو کربن بیشتر که فهمیدند و کردند شروع
.شودمی حاصل فسیلی هایسوخت از که است
فسیلی هایسوخت
ههایهچرخه هااقیانوس و هاسنگ ،گیاهان توسط گاز این دفع و جذب .است داشته تدریجی خیزهای و افت اکسیدکربندی سطح ،تاریخ قبل ما هایزمان در
ههذبج ههوج از را ههیدکربناکسدی تن میلیاردها ،کربنیفر دوره بزرگ هایجنگل ،زمان مرور به .است کرده ایجاد کربن اکسید دی میزان در را طبیعی متنوع
ههایییدر ههوداتجمو ههیلسف از ههدهش ساخته طبیعی گاز و نفت صورت به نیز دیگر کربن تن میلیاردها .شد ذخیره زمین در ذغا ل شکل به کربن این و کردند
.شودمی هوا وارد دوباره کربن این ،بیاندازیم کار به را شامپو هایکارخانه و سازقهوه ،اصلح ماشین تا سوزانیممی را هاسوخت این ما وقتی .شدند ذخیره
12. )آگوست کتاب این نگارش زمان در2۰1۰جو در اکسیدکربندی حجم میانگین ،(3۸۸«میلیون در »بخش مقدار این .است میلیون در بخش
توانیممی زمان در سفری با باشد؟ داشته زمین کره هوای و آب روی ایملحظه قابل اثر که بالست آنقدر سطح این آیا .رسدنمی نظر به زیاد
.دهیم پاسخ را پرسش این
نمودار2
مبرهن هایواقعیت
بین1۹۹۰تا1۹۹۸عمق )به عمیق اما باریک ستون یک ،3.5یخی ستون این .شد حفاری جنوب قطب در وستوک منطقه هاییخ از (کیلومتر
تا حداقل دورانی به متعلق که است هوا از زیادی بسیار ریز هایحباب حاوی یخ این .است منجمد تاریخ از بخشی4۰۰.ههتسا ههشیپ سا ل هزار
ههوج در ههاییهگاز چه ،حباب آن گیریشکل زمان در که دریافت آن تحلیل با توانمی و است زمان کوچک کپسو ل یک هاحباب این از کدام هر
سهطح کیلینهگ نمهودار تها ههدهدمی ازه اج مها بهه موضهوع این .است بوده چقدر تاریخ از لحظه آن در زمین دمای میانگین همچنین و اندبوده
.ههتندسه ههعیتیضو چه در گذشته با مقایسه در اکسیدکربندی کنونی سطوح ببینیم و بدهیم گسترش کهن هایدوره تا را خود اکسیدکربندی
:دهدمی نشان ما به را (وحشتناک )و جالب موضوع سه نمودار این
1.کندمی تغییر جو در اکسیدکربندی سطح رفتن پایین و بال با هماهنگ وضوح به زمین دمای .
2در .4۰۰حدود از اکسیدکربندی تغییر ،گذشته سا ل هزار1۸۰به میلیون در بخش33۰ههواییه و آب ههدیج ههراتیتغی با ،میلیون در بخش
یخبندان عصر عنوان به ما آنچه با نمودار در دما پایین نقاط .دارد همبستگی۸.دارد مطابقت شناسیممی
8. تا تغییراتی وستوک یخی قلب نمودار12کافی قدر به حا ل این )با اندبوده میزان این از کمتر کمی زمین نقاط سایر دمای تغییرات .دهدمی نشان را جنوب قطب دمای در سانتیگراد درجه
13. 3اکسیدکربندی سطح اکنون هم .3۸۸نمودار صدر در درست که است درمیلیون بخش2در اینقطه ههره از ههالترب مقدار این .دارد قرار4۰۰
نمودار انتهایی قسمت که است سریع چنان کنونی رشد نرخ ،همچنین .است پیش سا ل هزار2.است عمودی خطی یک شبیه بیشتر
نمودار3
کندمی تغییر بیشتر و زودتر زمین هایقطب در دما معمول زیرا (شوند یخبندان عصر باعث تا اندبوده .بزرگ
14. نمودار4
جههدی استفاده هاانسان که زمانی ،(هجدهم قرن )اواخر است شده شروع صنعتی انقلب آغاز با اکسیدکربندی سطوح افزایش که نیست عجیب
به اگر .دادند شتاب مصرف آن به پس از و کردند شروع را فسیلی هایسوخت از1۰ههوجهت ههاهیخ در ههیدکربنساکدی ههایهداده اخیر سا ل هزار
.بینیم می روشنی به را موضوع این ،کنیم
آن در .اسهت بهوده پیهش ا ل س میلیون نیم و سه حدود پلیوسین میانی دوره در است بوده بال اندازه این اکسیدکربندی سطح که باری آخرین
دریاها هایآب سطح ،زمان25قابهل کنیهممی ههادجای اکسهیدکربندی میهزان در ما که تغییراتی که است روشن .اندبوده آنها کنونی سطح برابر
تعطیلت بههرای هنوز گرینلند چرا است؟ نرفته آب زیر هنوز اروپا چرا رسیده تاریخ قبل ما معاد ل سطح به اکسیدکربندی اگر اما .هستند توجه
است؟ نشده معروف اش ایحاره هوای و آب و ساحلی
.دارد ههودجو ههانیمز ههاخیرت یک ،ببینیم زمین روی بر را جو کربن اکسید دی افزایش این تاثیر ما اینکه از پیش خوشبختانه که است این پاسخ
ههارثآ .ههدنکنمی جذب را اضافه حرارت بیشترین هااقیانوس ،زمین و هوا جای به که چرا .شوند گرم تا بمانند جو در مدتی باید ایگلخانه گازهای
.اسههت لبه دو شمشیر مانند چیزی موضوع این .است جو شدن گرم از ترآهسته و نامحسوس خیلی ،خاک ساکنان ما برای هااقیانوس شدن گرم
منفههی جنبه اما .بودمی شدیدتر و بیشتر بسیار اقلیم تغییرات آثار ،نبودند خوبی گرمایی جاذب هااقیانوس اگر که گفت توانمی مثبت جهت از
.شود می دشوارتر عادی مردم برای زمین کره تدریجی شدن گرم و اکسیدکربندی انتشار بین رابطه درک ،تأخیر این خاطر به که است این آن
15. شده فراموش ای گلخانه گازهای
ههارشانت بهه ههترشبی ههام ،ههاجاین ههات .(ههفمسدارم)متا ههانتبرای ههرگدی ههدب خهبر ههدنچ ههتسنخ ههاما ههمیکنمی بحث بیشتر کتاب ادامه در مورد این در
:شوند می زمین کره شدن گرم موجب هم دیگر هایروش به هاانسان اما .ایمپرداخته فسیلی هایسوخت سوزاندن دلیل به اکسیدکربندی
شودمی انجام (سیمان معدن )سنگ کلسیم کربنات کردن گرم با سیمان تولید زیرا .کندمی جو وارد را بیشتری اکسیدکربندی ،سیمان تولید -
انتشههار به سالنه کار این .گرددمی هوا وارد و شودمی گرفته زمین پوسته ذخایر از کربن دیگر بیان به و شودمی ایجاد اکسیدکربندی و آهک و
۰.۹)حدود شودمی منجر جو در اکسیدکربندی تن میلیارد3(سا ل هر اکسیدکربندی انتشار کل درصد
و ههجنبر ههزارعم ،ههنگس ذغا ل معادن ،هادام )از متان آنها ترینمهم .کنیممی جو وارد هم را اکسیدکربندی از غیر دیگری ایگلخانه گازهای ما -
فرآیندهای از برخی از حاصل کنندهگرم قدرتمند گازهای سایر از کمی حجم و (صنعتی تولیدات و ،کودها )از نیترات اکسید ،(زباله دفن مناطق
هم با موارد این همه .هستند صنعتی3۰.کنندمی اضافه ما اکسیدکربندی سالیانه انتشار کنندگیگرم قدرت به دیگر درصد
فصهل در ههبلمط ههنیا ههترشبی ههیحض)تو ههوندشمی ههاهر جو از بالتری ارتفاع در زیرا شوندمی بیشتری گرمایش باعث هواپیماها از گازها انتشار -
(چهارم
حهدود ،دیهدیم بهال جهدو ل در که طور همان .ایمکرده تضعیف اکسیدکربندی جذب برای را زمین کره توانایی ما ،بالخره و۷۸۹تهن میلیهارد
وخیم را وضع این که هستیم هاجنگل قطع مشغو ل تاریخ در دیگر زمان هر از تر سریع ما امروزه اما .شودمی جذب زمین توسط اکسیدکربندی
جذب برای را کمتری درختان همچنین و کندمی آزاد هوا در است شده ذخیره هاخاک و درختان آن در که را کربنی کار این چون کندمی تر
.نیست خوب اصل این .گذارد می باقی اکسیدکربندی
ایمافزوده جو ایگلخانه گازهای میزان به اا قطع ما که بگوییم است کافی فعل .است آمده انتشارها این مورد در بیشتری اطلعات چهارم فصل در
.بگذارد تأثیر زمین کره هوای و آب روی باشیم داشته انتظار که است بوده زیاد قدر آن افزایش این میزان و
اکسیدکربندی سطوح بالرفتن :شکاکان شبهه
گیریههدازهنا ههتقیماسم ههادیرقم ههنیا زیرا .است انکار قابل غیر کامل ،است رفتن بال حا ل جو ای گلخانه گازهای سایر و اکسیدکربندی مقدار که واقعیت این
،ههدندار ههادییز ههادهعال ههوقف اهمیت ایگلخانه گازهای در کوچک نسبتا اعداد این اما ،کنندمی گیریاندازه میلیون در بخش مقیاس با را آنها اگرچه .شودمی
ههیدکربنساکدی ههزانیم در ههکچکو تغییرات چگونه که ایمدیده ما همچنین .آمدیمنمی دنیا به ما از کدام هیچ و شدمی منجمد سنگی تکه زمین آنها بدون
.است شده زمین کره هوای و آب در بزرگ تغییرات به منجر
گذشههته در زمین وقتی که دید توانمی تاریخ قبل ما یخی های ستون ملحظه با که معتقدند آنها .دانندمی مناقشه مورد را اخیر نکته این مفسران از برخی
ههاب ههدیبگذار .برعکس نه است شده اکسیدکربندی افزایش باعث گرما نتیجه در و است یافته افزایش اکسیدکربندی میزان از قبل دما میزان ،است شده گرم
اثبههات هواشناسی دانش در مسأله که بگویم قدر همین .است پیچیده کامل مطلب این توضیح که بگویم باید ندارید آشنایی علم با اگر - باشم صادق شما
دماست افزایش بر مقدم جو در کربن افزایش که است شده–.کنید مراجعه «تاریخ قبل ما از هایی»درس باکس به کامل توضیح برای
ههاب .ههدنکنمی تولید اکسیدکربندی هاانسان هایفعالیت تمام از بیش هاآتشفشان که اندکرده را عجیب ادعای این پلیمر ایان مانند معروف شکاکان از برخی
حداقل هاانسان .نیست درست ادعا این که بینیممی ، بال جدو ل به دوباره مراجعه6۰ههتیقو .ههدنکن ههیم ههدیتول ههیدکربنساکدی هاههانشآتشف از بیش برابر
ایجزیره آتشفشانEyjafjallajokullسا ل در (!)دارد زیبایی نام که2۰1۰آن از ههلحاص ههتریخاکس ابر .شد مشخص روشنی به نکته این ،کرد فوران
انسههان توسط گاز این انتشار کاهش باعث بود کرده تولید خود که کربنی اکسید دی از بیش نتیجه در و کند گیرزمین را هواپیماها هفته چند برای توانست
حدود جویی صرفه باعث روزانه آتشفشان این واقع در .شد5۰.شد اکسیدکربندی تن هزار
16. آموزند می ما به که هاییدرس و گرمایش باستانی های چرخه :تاریخ قبل ما از هاییدرس
بر که دارد وجود مد ل یک اما کنند بینیپیش را هوایی و آب تغییرات آثار بتوانند تا هستند تریقوی هرچه کامپیوتری هایمد ل ساخت حا ل در دانشمندان
ههازگ ههدیدش ههارشانت ههیپ در هههک ههوزدمآمی ما به ،گذشته در اکسیدکربندی سطح رفتن بال مشاهده .زمین کره :دارد برتری کامپیوتری هایمد ل این همه
.باشیم پیامدهایی چه منتظر باید اکسیدکربندی
از ههمهف ههلبقا ههویریصت ههام به شواهد این .کنیم گردآوری هااقیانوس اعماق و سواحل ،درختان هایحلقه ،باستانی یخی های ستون از شواهدی توانیممی ما
هستند آورشگفت نتایج .کنندمی ارائه گذشته سا ل میلیون ده چند در هوا اکسیدکربندی میزان و ،دریاها سطح ،دما تغییرات چگونگی–بین همواره زمین
نمودار مثا ل )برای است بوده نوسان در گرم و سرد هایدوره3ههمالیش ههایهقاره (ههداننیخب ههرصع ههای انجماد های )دوره هادوره سردترین در .(ببینید را بال
ههاهدریا آب ههطحس و نداشت وجود هاقطب در یخی هیچ گرم هایدوره در .داشتند ضخامت کیلومتر چند که بودند یخی ایلیه از پوشیده۷5ههروزما از ههترم
اندههدهش شروع زمین دمای در خفیف بسیار نوسانات دلیل به نخست عظیم تغییرات این .اندبوده بالتر–ههای و ههرتگرم ایدوره وارد ههیدشخور ههتسا ههنکمم
ههردترس ههای ههرت گرم اندکی ایجاد باعث تغییرا این .کند ترنزدیک آن به یا دورتر خورشید از کمی را آن زمین گردش مدار در تغییری اندک یا و ،شود سردتر
ههکی به وضعیت این ناگهان و .شودمی سرد یا گرم سا ل هزاران یا و صدها طی تدریج به زمین ،کوچک تغییرات این شدن جمع با .شودمی سا ل هر در شدن
.کندمی ترگرم یا سردتر خیلی یکباره را گرم زمین که شودمی منتهی مهارگسیخته تغییرات سلسله
ههدنش ههردس یا و شدن گرم نرخ توانندمی که عواملی .کنیم صحبت (ها )فیدبک بازخوردها مورد در باید که اینجاست شوند؟می ایجاد ناگهانی تغییر این چرا
:دارد وجود مهم بازخورد سه ،تاریخ قبل ما گرمایش مورد در .ببرند پایین یا و بال یکباره را جهان
1ایجههاد ایگلخههانه اثر گازها این .شودمی آزاد هااقیانوس و خاک ،گیاهان از متان و اکسیدکربندی ،زمین کره شدن گرم با :متان و اکسیدکربندی انتشار (
تغییهر ههیلک بهه ههواه و آب ههاممت که جایی تا ،شودمی گازها سایر و اکسیدکربندی بیشتر انتشار نتیجه در و بیشتر گرمای به منجر خود نوبه به که کنندمی
در کههه دهدمی نشان امر این .است بوده اقلیمی ناگهانی تحولت به تاریخ قبل ما کند بسیار هایگرمایش تبدیل در مهمی بسیار عامل ،موضوع این .کندمی
نمودار3گرمایی دوره هر در .شودمی آزاد اکسیدکربندی سپس و کندمی افزایش به شروع ابتدا دما چرا ،5،ههودشمی ههدهید ههودارمن ههنیا در که ساله هزار
حدود مسئو ل عوامل سایر۸۰۰.هستند گرما افزایش نخست سا ل42۰۰.است بوده اکسیدکربندی سطح از ناشی سا ل
2آب رنههگ تیره سطح برود بین از یخ براق و سفید سطح وقتی .کنندمی شدن آب به شروع نیز هاقطب یخ و برف ،زمین سطح شدن گرم با :یخی پوشش (
این نام .کندمی تسریع را زمین شدن گرم روند نتیجه در و .کندمی جذب خورشید پرتوهای از را بیشتری گرمای تیره سطح .شودمی پدیدار زیرین زمین یا
البیدو »اثر یا «بازتابشی »اثر رویداد۹.(است بازتابش برای تخصصی واژه )البیدو است «
3ههنیا ههدایتاب در هههک ههیدشبا داشته خاطر به شاید .شودمی وارد هوا وارد بیشتری آب بخار نتیجه در و یابدمی افزایش تبخیر ،بالتر دماهای در :آب بخار (
.کندمی کمک زمین کره شدن گرم به هوا در آب بخار افزایش و است ایگلخانه گازهای از یکی آب بخار که گفتیم فصل
ههتشدا ههواهیمخ شوندگی سرد اثر با ایدوره ،شود متمایل سرد سمت به کمی زمین یا خورشید مدار اگر .کنندمی عمل نیز معکوس جهت در ،روند سه این
.شود دما افت باعث و یابد می کاهش آب بخار حجم و یابد افزایش یخی پوشش و میکند افت اکسیدکربندی سطح آن در که
ههباعشا آب ههارخب از ههواه ههتسا ممکن مثا ل )برای دهندمی دست از را خود نیروی بازخوردها و رسندمی خود دوره پایان به گرما و سرما هایدوره ،نهایت در
.ههدنبرگرد ههلبق ههکلش به دوباره زمین مدار یا خوشید سطح تغییرات یا و (.باشند شده ذوب هایخ همه و شود منتشر اکسیدکربندی میزان حداکثر یا و شود
ههانیسنو ههیپ در ههنیزم ههایمد هههک وقتی تا ماندمی پایدار وضعیتی در سا ل هامیلیون یا هزاران ،صدها مدت برای زمین ،نیروها این در تعاد ل ایجاد با گاهی
.کند تغییر به شروع تدریج به دوباره ،زمین ناآرام مدار در اندکی تغییر یا خورشید نور در کوچک
ههمیاداده قهرار الشهعاع ت تح مهوثری رز ط به را طبیعی هایچرخه این ،کوتاهی زمان چنین در هوا در اکسیدکربندی از زیادی حجم چنین کردن رها با ما
نمودارهای راست )سمت3و4هههایدوره در کههه است تدریجی و کوچک تغییرات از ترسریع بسیار ،انسان توسط ایگلخانه گازهای گرمایشی اثر .(ببینید را
ههدنش هها لعف از پیشگیری موجب که دهیم کاهش سرعتی چنان با اکسیدکربندی سطح بتوانیم که باشیم امیدوار باید ما اکنون .اند داده رخ پیشین طبیعی
(کنید مراجعه دوم فصل )به .اندداده تغییر شدت به گذشته در را زمین هوای و آب که شویم بازخوردی هایمکانیسم
9. albedo effect