Op 24 juli 2003, 50 jaar na het ondertekenen van het staakt het vuren bezochten 50 vredesactivisten van Korea-Is-One de demarcatielijn om hun solidaiteit te uiten met Noord-Korea
1. Panmunjom: onze actie aan de demarcatielijn in Korea
Auteur: Roger Van Doninck
Op donderdagochtend 24 juli staat onze Korea-Is-One groep éénkleurig
blauw te wachten op het vertrek. Alle 50 deelnemers dragen onze
blauwe T-shirts “Korea-is-one”. Dit lokt lokken nieuwsgierige blikken van
Koreaanse voorbijgangers. René Lefort, Fransman en onze oudste
deelnemer, geeft op deze hoogdag van onze reis de toon aan: ”on est
prêt à faire façe à l’ennemi” glundert hij. In de bussen oefenen we al de
slogans die we bij de demarcatielijn zullen roepen:
“Migun nagara” ,wat betekent “Yankee go home” en “Djoseunum
hanada” is “Korea is one”.
Wanneer we bij de eerste militaire post aankomen, worden de laatste
raadgevingen gegeven: waar en wie je mag fotograferen, waar we ons
zullen opstellen en opletten om de demarcatielijn zeker niet over te
steken. We zijn heel nieuwsgierig en een beetje zenuwachtig: hoe zal
het zijn aan het “front”?
Een blauwe wagen met militairen komt aangereden. Zij zullen ons
begeleiden. Ze overleggen nog even met onze gidsen. Dan nog even
wachten…Dan stellen ze ons vriendelijk voor om nog even de
souvenirsshop te bezoeken… Dat hadden we hier wel niet verwacht!
In een ander lokaal tonen de militairen op een maquette hoe de grens er
uit ziet. De 240 km prikkeldraad loopt van kust tot kust, met aan beide
kanten een bufferzone van 2 km.
Dan opnieuw de bussen in. Langs de kant van het betonbaantje groeien
gele en oranje bloemen. We rijden door rijstvelden waar witte reigers
onverstoord eten zoeken. Het laatste stukje landbouwgrond wordt zinvol
benut.
2. Langs de zuidelijke kant hebben de VS in de jaren ’90 een 8 meter hoge
betonnen muur gebouwd en er staan bunkers en zware kanonnen.
Jan weet van een collega dat de bezoekers die aan de zuidelijke kant de
grens bezoeken, omringd worden door zwaar bewapende soldaten en in
geblindeerde bussen aangevoerd. Ze worden immers wijsgemaakt dat
ze naar ” de gevaarlijkste grens van de wereld” worden gebracht. De
schrik voor die “gevaarlijke Noord-Koreanen” wordt er mooi gespeeld.
We stoppen bij een nieuw gebouw. Hier begonnen op 10 juli ‘51 een
lange reeks van onderhandelingen, die uiteindelijk leidden tot de
wapenstilstand van 27 juli ’53. Het resultaat van dit pokerspel is
vereeuwigd in twee gekopieerde boeken, sacraal bewaard onder glas en
bewaakt door de Vlag van de Democratische Volksrepubliek Korea en
de UNO-vlag (waaronder de VS hun agressieoorlog voerden).
In 1975 kwam er een VN-resolutie die de VS verplichtten zich terug te
trekken uit Zuid-Korea. Om hun aanwezigheid te rechtvaardigen hebben
de VS toen verschillende incidenten geprovoceerd en uiteindelijk hebben
ze het hele wapenstilstandverdrag van 1953 in ‘91 opgezegd. Een serie
foto’s geeft een mooi overzicht van alle schendingen van de
Amerikanen.
Uiteindelijk vertrekken we naar de demarcatielijn zelf. Deze loopt dwars
door blauwe en zilveren barakken die netjes naast elkaar staan.
Soldaten van beide legers waken. Als de zuidelijke soldaten onze groep
zien worden ze duidelijk nerveuzer. Dan gaat alles snel. We ontvouwen
onze grote spandoek en stellen ons op. Vijandigheid hangt in de lucht.
Wat zal hun reactie zijn? En dan galmt het over heel de grenszone:
Migun nagara! Djoseunum hanada! Yankee go home! Korea is one!…
Aan de overkant komen nog meer militairen toegesneld. We merken een
vrouw in burger op. Wie is zij ? De VS-soldaten dragen een gele
armband, ze beloeren ons met grote verrekijkers, en beginnen alles te
filmen en fotograferen. Onmiddellijk na onze actie laten de soldaten van
het Koreaanse volksleger ons binnen in hun blauwe barak. Hier kan en
mag je de grens fysiek overschrijden.
3. Een deel van ons staat dus in Zuid-Korea. De Amerikaanse soldaten
komen vlak bij de ramen staan aan de buitenkant. We staan oog in oog
met de bezetters. Het geeft een akelig gevoel. “De arrogantie en het
racisme druipt er zo af” zal Free later vertellen. We reageren met onze
camera’s. Het wordt een kleine oorlog tussen fototoestellen en walkie-
talkies. Dan trekken ze zich voorzichtig terug.
Onze militaire gids legt uit dat er hier 459 vergaderingen al zijn gebeurd
om de wapenstilstand in stand te houden. Op dit moment ligt hier alles
zowat stil. Hij spreekt de hoop uit dat de Koreanen zich weldra vrij van
noord naar zuid zullen kunnen verplaatsen, en rekent op solidariteitswerk
van ons in België.
In de namiddag zullen we nog naar een heuvel rijden, van waarop we in
de verte de betonnen muur die Korea doormidden snijdt zien. Ik was
benieuwd wat deze confrontatie bij mijn reisgenoten losgewerkt heeft, en
sprokkelde enkele reacties.
Etienne merkt op dat de muur der schande niet in Berlijn stond, maar
hier in Korea. Jos wordt emotioneel en herinnert zich de radioberichten
thuis in ’50-’53. Zijn vader zei toen al dat de VS de agressors waren.
4. Claire begrijpt nu beter hoe de VS, ook in Irak, de UNO steeds proberen
te misbruiken: “Hier leveren zij de bevelhebbers, financieren alles, maar
willen het toch onder een UNO-vlag verbergen.”
Volgens Cathérine stonden er in 1992 hier aan de VS-kant nog geen
militairen. Enkel soldaten in burger. “Nu is het goed te zien wie hier de
bevelen uitdeelt.”
Voor Anita en Ilse is dit een argument om thuis nog harder te werken
aan de solidariteit met Korea.
En Jef sluit af op zijn manier:
“ Hier groeit de rijst welig en op het veld zie je de reigers,
in de kleine stroom zit enorm veel vis
door de mensen wordt hier niet gejaagd, niet gevist.
Maar weldra zal dit kleine stroompje zich uitbreiden over een gans
eengemaakt Korea,
Een paradijs van vrede.”