SlideShare a Scribd company logo
1 of 45
YAEM 2012, 20-22 Haziran, DOĞUŞ ÜNİVERSİTESİ
ÖRGÜT YAPILARINDAKİ DEĞİŞİMİN
MODELLENMESİNDE “COMPLEXITY MANAGAMENT”
YAKLAŞIMI
FATMA ÇINAR, SERMAYE PİYASASI KURULU
Doç. Dr. KUTLU MERİH, BEYKENT ÜNİVERSİTESİ
SUNU PLANI
 İşletme Yapılanmasında Evrim
 İşletmeye Psikanalitik Yaklaşım
 Kompleks İşletme Nedir?
 Yeni Örgütsel Yapı Tipleri?
 Temel Kompleksite Kavramı Nedir?
 Complex Adaptive System?
 Bir CAS olarak Bisiklet?
 Momentum Faktörü ile Kompleksite Nedir?
 Örgüt Yapılarında Kompleksite Yaklaşımı
 Kompleksitede Temel Fonksiyonel Birim: Agent (Object)
 Fraktal Network
 Değerlendirmeler
Pazartesi 29.Aralık.2014COMPLEXITY SYSTEM - FRAKTAL NETWORK
MODELİ
AMACIMIZ
 İşletmelerdeki intangible faktörlerin
performansa etkisinin matematik ve istatistik
yöntemlerle ifade etmenin yetersizliği
nedeniyle, Organik-Enformatik yapı ve
kontrolünü esas alan “Complex
Organization” modeli ile işletmedeki bütün
kompleks aktiflerin performansa (verimlilik ve
etkinliğe) etkilerini modellemeye çalışmak.
Pazartesi 29.Aralık.2014
COMPLEXITY SYSTEM - FRAKTAL NETWORK
MODELİ
YÖNETİM YAKLAŞIMLARININ
PARLAYIŞ VE SÖNÜŞLERİ
Pazartesi 29.Aralık.2014
Günümüzde
 hızlı gelişen teknoloji,
 uzmanlık düzeylerinin ve
becerilerinin artması,
 gelişen enformatik teknikleri,
yeni örgüt yapılanmalarını ortaya
çıkarmaktadır.
 Bu yapılanmalar için de uygun
yönetim teorilerin geliştirilmesi
gerekiyor.
letmeİş
Stratejilerinin
formülasyonu ve
uygulanmasında
organizasyon
yapıları’nın
önemli birpayı
vardır.
COMPLEXITY SYSTEM - FRAKTAL
NETWORK MODELİ
YENİ YÖNETİM MODELLERİNİN GEREĞİ
Pazartesi 29.Aralık.2014
 Kodak, IBM ve General Motors gibi
fazlasıyla bürokratik yapıya sahip olan büyük
organizasyonlar yeniden yapılandırıldılar.
 Küçülmeye giden bu organizasyonlarda;
 Dış Kaynak Kullanımı,
 İşgücünde güven hissinin azalması
 Şirket içindeki uzmanlaşmış bilginin kaybı
 birikmiş iş yükü, artan iş stresi,
 vizyon eksikliği,
 karar almada yetersizlik,
 kurumsal huzursuzluk ve
 benzeri problemler ortaya çıkmıştır.PLEXITY SYSTEM - FRAKTAL NETWORK MODELİ
STRATEJİK MİYOPLUK
giderek
bürokratikleş
mekte ve
ba arısındanş
kaynaklanan
biralgısal
miyoplu ağ
sürüklenmekt
edir.
 Bugün büyüyen ve başarılı bir gelişim
çizgisi gösteren her kuruluş;
Pazartesi 29.Aralık.2014
Sonuçta bu görkemli kuruluşlar
kendilerinden hiç beklenmeyecek stratejik
hatalar yapmakta ve varlıklarını
sürdürememe durumuna düşmektedir.
Günümüzde gelişen enformatik teknikleri
yeni örgüt yapılanmalarını zorunlu
hale getirmiştir.
COMPLEXITY SYSTEM - FRAKTAL
NETWORK MODELİ
STRATEJİK MİYOPLUK
(FİNANSAL VE İNOVASYONEL MİYOPLUK)
 Stratejik miyopluğun dünya tarihinde örnekleri
sayılamayacak kadar fazladır. Japonya'nın en
büyük tüketici elektroniği ihracatçısı olan
SONY dir. İlk kez dört yıl arka arkaya zarar
ettiğini açıkladı.
 1958’den bu yana, 2011 yılı;
 Eylül 2000’de 200 milyar dolar olan piyasa
değerinin
 %90’nı kaybederek 20 milyar dolara kadar
gerilediğini açıklıyor.
 132 yıllık bir diğer şirket olan KODAK Company
de tarihteki batık şirketler sahnesinde yerini
almıştır. Pazartesi 29.Aralık.2014
F NANSALİ
M YOPLUK-İ
NOVASYONEİ
L M YOPLUKİ
EXITY SYSTEM - FRAKTAL NETWORK MODELİ
İŞLETMEYE PSİKANALİTİK YAKLAŞIM
BUZ DAĞININ ARKASI?
 Tüm yöneticiler ve girişimciler bilir,
finansal analizler, rakamlar, tablolar, o
firmanın gerçek durumunu gösteren
yeterli göstergeler değillerdir.
Pazartesi 29.Aralık.2014
Finansal verilerin ve rakamların
yanında rakamlarla belirlenmeyen,
tablolarla gösterilemeyen psikolojik
değerleridir burada söz konusu olan.
Buna o kurumun "ruhu“ diyebiliriz
COMPLEXITY SYSTEM - FRAKTAL NETWORK
MODELİ
İŞLETMEYE PSİKANALİTİK YAKLAŞIM
 Gözle görülmeyen ama
hissedilen, kuruma ait iç güç
ve işlerliğin yansıması gibi.
 Bilançolarda, gelir-gider
tablolarında görülmeyen ama
görülebilse aktifler tarafında
gösterilecek iç değerler
bütünüdür bunlar
Pazartesi 29.Aralık.2014
COMPLEXITY SYSTEM - FRAKTAL
NETWORK MODELİ
NEDEN KOMPLEKSİTE YÖNETİMİ
(COMPLEXITY MANAGEMENT)
Pazartesi 29.Aralık.2014
 Sanayi işletmelerinde ve hizmet
sektöründe egemen olan
geleneksel örgüt yapısı ve
bunun modellemesi askerlerin
komuta-kontrol paradigmasına
dayanan ve iş hayatını mekanik-
bürokratik olarak algılayan
Newtonien - Weberien anlayışa
dayanır.
COMPLEXITY SYSTEM - FRAKTAL
NETWORK MODELİ
NEDEN KOMPLEKSİTE YÖNETİMİ
(COMPLEXITY MANAGEMENT)
 Geleneksel Örgüt Kuramı
Makine metaforunun
etkisiyle, hedefler ile yapılar
ve verimlilik arasındaki ilişki
üzerinde kafa yoran
mühendislik yaklaşımının
sınırları içine sıkışıp kalmıştı.
 İnsanları mekanik
örgütlenmenin gereklerine
uydurmak gibi bir işlevi vardı
Pazartesi 29.Aralık.2014
COMPLEXITY SYSTEM - FRAKTAL
NETWORK MODELİ
Kompleksite Perspektifi
 KOMPLEKSITE Kuramı sosyo-teknik dünyamızı oluşturan
sistemleri organik, non-linear ve stokastik (neden-sonuç
belirsiz) olgular olarak ele alır.
Pazartesi 29.Aralık.2014
 Network (Complex) yönetimi, kuruluşları yatay düşünce
çerçevesinde, Ünitelerin (Agents-Objects) Networku
(Complex) şeklinde yeniden yapılandırarak girişim ve
inisiyatifi ünitelere delege ederken bir yandan da kuruluş
sinerjisini optimize etmeye ayarlanmış bir yönetim ve
organizasyon biçimidir.
 KOMPLEKSİTE Kuramının sosyo-teknik düzende örneklerini;
Finans Sektörü, Üniversiteler, Hastaneler, STK’lar….vs.
COMPLEXITY SYSTEM - FRAKTAL NETWORK
MODELİ
Kompleksite Yaklaşımı
(Complexity Perspective) Nedir?
 Kompleksite yaklaşımı insanları ve insanlardan
oluşan örgütleri “Kompleks Adaptif Sistemler”
(Complex Adaptive System) olarak görür.
 Burada Kompleks olmak (Complexity), Karmaşık
olmak (Complicate) anlamında değildir
 Komplekslik, sistemin bileşenlerinin hiçbir zaman bir
yere tam kilitlenip kalmadığı, ama hiçbir şekilde de
dağılıp çalkantıya kapılmadığı bir dinamik davranış
sınıfıdır.
Pazartesi 29.Aralık.2014
COMPLEXITY SYSTEM - FRAKTAL NETWORK
MODELİ
İŞLETME MODELLEMESİNDE EVRİM:
“KOMPLEKS İŞLETME”
 Düşey (fonksiyonel) iş
bölümüne dayanan
geleneksel bürokratik
emir-komuta
sistemleridir.
 İşin Projeler ve Proje
Takımları etrafında
“Sorumluluk Merkezleri”
olarak örgütlendiği, yatay
(Profesyonel) ilişkilerin de
düşey (fonksiyonel) ilişkiler
kadar önemli olduğu örgüt
yapılarıdır. Pazartesi 29.Aralık.2014
MEKANİK-HİYERARŞİK YAPILAR ORGANİK-KOMPLEKS YAPILAR
Örgüt yapıları esas olarakörgütlerin kontrol ve koordinasyon düzenlerini
yansıtan ili kilersistemidir. Örgütleriçin çe itli yapı modelleri önerilmekleş ş
birlikte esas olarakiki temel yapı söz konusudur.
COMPLEXITY SYSTEM - FRAKTAL NETWORK
MODELİ
ÖRGÜTSEL MODELLEME
KOMPLEKSE GEÇİŞ
Pazartesi 29.Aralık.2014
COMPLEXITY SYSTEM - FRAKTAL
NETWORK MODELİ
YENİ ÖRGÜTSEL YAPI TİPLERİ
Yönetim ve İşletmecilik kaynaklarında bu örgüt tipi; genel olarak yeni bir anlayış ve
otorite sistemi ile yapılanmış örgütleri yansıtmaktadır.
Pazartesi 29.Aralık.2014
COMPLEXITY SYSTEM - FRAKTAL
TEMEL KOMPLEKSİTE KAVRAMLARI
 Komplekslik; kavramıyla ilgili bilim dünyasında henüz
üzerinde uzlaşılmış bir tanım bulunmamaktadır.
ABD’de faaliyet gösteren Santa Fe enstitüsündeki
bilim adamları şu tanımı sunmaktadırlar:
 “Komplekslik, evrenin bütünleşik, ama aynı
zamanda alışılmış mekanik ya da doğrusal
yollardan anlayamayacağımız kadar zengin ve
çeşitli olan durumunu ifade etmektedir”
Pazartesi 29.Aralık.2014
KOMPLEKSLİK
COMPLEXITY SYSTEM - FRAKTAL NETWORK
MODELİ
Kompleks Adaptif (Uyum Sağlayan) Sistemler
(Complex Adaptive Systems-CAS)
Pazartesi 29.Aralık.2014
 Kompleks adaptif sistemler
yüksek ve daha yüksek
seviyelerde komplekslik
yaratan ve birbirleriyle
doğrusal olmayan bir yolla
etkileşim halinde olan çok
sayıda “agent” (aktör/ajan)
lerden oluşurlar.
 Kendi kendine organize
olabilme niteliği taşırlar.
COMPLEXITY SYSTEM - FRAKTAL
NETWORK MODELİ
Bir CAS olarak Bisiklet
Pazartesi 29.Aralık.2014
 Bisiklet üzerinde bir insanın dengede durması
genelde fizik ve mekanik kurallarına aykırıdır.
 Bunun nedeni bazı bilimsel kuralların statik ve
dinamik durumlarda değişebilmesidir.
 Duran bir bisikletin üzerinde durulamaz fakat
bisiklet hareket haline geçtiğinde bu hareket yeni
kurallar yaratmakta ve bir insan makine etkileşimi
ortaya çıkmaktadır.
 Bu etkileşimin yarattığı geri besleme
mekanizmaları, insanların sempatik sinir sistemine,
sistemin ağırlık merkezini kontrol altında
tutabilmesi için gerekli olan refleksleri
öğretmektedir.
COMPLEXITY SYSTEM - FRAKTAL
Bir CAS olarak Bisiklet
Sibernetik Servo-Kontrol Mucizesi!!!
Pazartesi 29.Aralık.2014
Burada hız-
hareket
vektörleri ve
momentum
“kompleksite”
ye olanak
sağlar.
Durağan halde
bunu yapmak
mümkün
değildir.
 Bu öğrenmenin entelektüel bir
öğrenme olmadığı açıktır. Bir kere
kazanıldıktan sonra
kaybedilememektedir.
 Bu olay bir “sibernetik servo
kontrol” mucizesidir mekanik-
analitik-matematik teknikler ile
açıklanamaz. “Kompleksite”nin
tam kendisidir.
 Aynı kuralların buz pateni yapanlar
için de geçerli olduğu söylenebilir.
COMPLEXITY SYSTEM - FRAKTAL
NETWORK MODELİ
Momentum Faktörü ile “Kompleksite”
Pazartesi 29.Aralık.2014
 işletmeler uzay ve zaman içinde bir hareket
yaşamakta ve bu hareketten doğan
momentler oluşmaktadır.
 Bir işletme yöneticisi bu momentleri
algılayarak ve gerekli refleksleri
uygulamaya geçirerek işletmeyi olması
gereken yörüngede tutabilir.
Bu algılama ve uyarlama süreci işletmenin
profesyonel enformasyon sistemleri
aracılığı ile gerçekleşmemektedir.
COMPLEXITY SYSTEM - FRAKTAL NETWORK
Sibernetik Kontrol
 Bir tür profesyonel momentleri algılama
duygusudur ve bu duygu aracılığı ile
sağlanan kontrol işletmenin “Sibernetik
Kontrolü” dür.
 Bunu profesyonel deyimlere tercüme
edersek süreç bir “Stratejik Vizyon” ve
“Stratejik Yönetim” sürecini ortaya
çıkarmaktadır.
Pazartesi 29.Aralık.2014COMPLEXITY SYSTEM - FRAKTAL
NETWORK MODELİ
Kompleksitenin Bileşenleri?
Pazartesi 29.Aralık.2014
 Örgütlerin Kompleksliğinden söz
edildiğinde genellikle kastedilen
bunların karmaşık yapılar olduğudur.
 COMPLEXITY yaklaşımındaki
KOMPLEKS ile, birbiri ile ilişkili ve
etkileşim halinde olan parçalardan
oluşan bir sistem veya süreç
anlaşılır. Buna göre KOMPLEKS bir
sistem parçalarının bileşiminden çok
farklı bir şeydir.
COMPLEXITY SYSTEM - FRAKTAL
NETWORK MODELİ
Enformatik Omurga ve Kompleksite
 Bir enformatik omurga ile entegre
edilmiş otonom çalışma gruplarının,
ortaklaşa bir amaç için kendi liderlikleri
altında, diğer çalışma grupları ile çeşitli
düzeylerde işbirliği halinde çalıştıkları
sistemlerdir.
Pazartesi 29.Aralık.2014
NASIL BİR SİSTEMDİR
COMPLEXITY SYSTEM - FRAKTAL NETWORK
MODELİ
SİSTEMİN OMURGASI
 Omurga, bir sistemde
 stratejik fonksiyonları
gerçekleştirir.
 Sistemin fonksiyonlarının
 Bütünlüğünün sürmesini
Sağlayan object’lerden
oluşur.
Pazartesi 29.Aralık.2014COMPLEXITY SYSTEM - FRAKTAL
NETWORK MODELİ
SİSTEMİN OMURGASI
 Benzer olarak bu gün bankacılık ve
ulaştırma işlemleri de bilgisayar
sistemleri olmadan
düşünülememektedir.
Pazartesi 29.Aralık.2014
•Yatakları olmayan bir otel,
•Ameliyathanesi olmayan bir hastane,
•Tasarım atölyesi olmayan bir reklam şirketi
şirketi düşünülemez.
COMPLEXITY SYSTEM - FRAKTAL NETWORK MODELİ
SİSTEMİN OMURGASININ
PERFORMANSI
Pazartesi 29.Aralık.2014
 Bir sistemin omurgasının tasarımı sistemin
performansını doğrudan etkileyeceği açıktır.
COMPLEXITY SYSTEM - FRAKTAL NETWORK MODELİ
Organik-Kompleks Örgüt Yapılarının
Esası
Pazartesi 29.Aralık.2014
 Kompleksite yaklaşımına göre; İşletme
yapıları “Kompleks” durumlara uyum
sağlayabilen “agent” (aktör/ajan)
elemanlarından oluşurlar.
 Yönetim emir-kumanda ilişkisinden
ziyade sorumlulukları karşılıklı olarak
yüklenmek şeklindedir.
 Otoritenin kaynağı hiyerarşik yapıda
değil bireyin bilgi ve beceri
düzeyindedir. (Örneğin, ürün, coğrafya,
bölüm sınırlar ve.)
COMPLEXITY SYSTEM - FRAKTAL NETWORK MODELİ
Organik-Kompleks Örgüt Yapılarında
Temel Fonksiyonel Birim: Agent (Object)
Pazartesi 29.Aralık.2014
 Temel Fonksiyonel Birim:
Agent (Object)
 Bu örgütler iki tip yapının iç
içe geçtiği “agent-object”
lerden oluşan bir yapı
gösteriyorlar;
 formel (mekanik) yapı
 informel (enformatik) yapı
COMPLEXITY SYSTEM - FRAKTAL NETWORK MODELİ
NEDEN FRAKTAL
NETWORK?
 İlişkiler ve zaman işletmelerin
intangible aktiflerinin başında
geliyor.
 Bunların bir metriği var ama
ölçemiyoruz. Sadece işletme
performansını etkilediklerini
biliyoruz.
 Bu metrik süreç içinde
değişebiliyor ama biz onu
matematik ve aritmetik olarak
ifade edemiyoruz. Onun için
fraktal kavramını kullanıyoruz.
Pazartesi 29.Aralık.2014COMPLEXITY SYSTEM - FRAKTAL NETWORK MODELİ
NEDEN FRAKTAL NETWORK?
 Günümüzde iş süreçlerini cep
tel. internet ve lojistik
destekleriyle bir-kaç günde
toparlayabiliyoruz.
 Yani performansın zaman
metriği değişti aynı zamanda
performans düzeyi de arttı.
 Bunun için biz zamanı ve
ilişkileri ve diğer intangible
aktifleri süreç içinde boyutları
değişen fraktallar olarak
algılıyoruz.
Pazartesi 29.Aralık.2014COMPLEXITY SYSTEM - FRAKTAL NETWORK MODELİ
Kurgusal (Spekülatif) Model:
Fraktal Network
 Bu dinamikleri anlamak iş hayatında
yaratıcılığın ve uyarlanmaya
yatkınlığının kaynağını belirlemeye
ve farklı bir davranışa yönelmeyi
sağlıyor.
 Bu ise temelinde organizasyonların
nitelik ve işleyişi konusunda
komplekslik biliminin şekil verdiği
yeni anlayış olabilir. BU İLİŞKİLERİN
BİR MODEL ETRAFINDA
ÖRDELENMESİ BİZİ “FRAKTAL
NETWORK” MODELİNE
GÖTÜRÜYOR. Pazartesi 29.Aralık.2014
COMPLEXITY SYSTEM - FRAKTAL NETWORK MODELİ
FRAKTAL NETWORK MODELİ
Pazartesi 29.Aralık.2014
 Yapı çalışanlara;
 “amaçları ve hedefleri”
doğrultusunda
 Olaylara önceden tasarımlanmadan
cevap verebilme imkânı tanır.
 Bireylerin deney değişim ve işbirliğine
adapte olmaları için sağlanan
öğrenme alanı olan yapılar,
organizasyonların
sürdürülebilirliklerini arttıracaktır.
COMPLEXITY SYSTEM - FRAKTAL NETWORK
MODELİ
FRAKTAL NETWORK MODELİNİN
YAPISI
Pazartesi 29.Aralık.2014
 Yapı dinamik uyum sağlamayı
kolaylaştırmada;
anahtar rol oynayan
 tanıma,
 öğrenme ve
 ihtiyaçları deneyimleme
işlemlerini yaparken gelişecek şekilde
tasarımlanmıştır.
COMPLEXITY SYSTEM - FRAKTAL NETWORK
MODELİ
FRAKTAL NETWORK İLİŞKİLERİ
 Yönetim ya da Organizasyonun
Amacıyla İlişki,
 Liderlik İlişki,
 Bireyler Arasındaki İlişki,
 Başka Kuruluşlarla İlişki,
 Sosyal Çevreyle İlişki,
 Finansal Çevreyle İlişki,
 Küresel Çevreyle İlişki
 Örgüt Vatandaşlığıyla İlişki
 Agent Object’lerle İlişki
 İş Süreçleriyle İlişki
 İnovasyonla İlişki
 Bilgi İşlem ve İletişim Teknolojileriyle
İlişki Pazartesi 29.Aralık.2014COMPLEXITY SYSTEM - FRAKTAL NETWORK MODELİ
SONUÇ
 Modelin Yaklaşımı örgütsel fonksiyonel
uygulamaları değil, örgütsel yapı
süreçlerinin fonksiyonel uygulaması olarak
düşünülmektedir.
 Temel süreçler belirlendikten sonra, buna
dayanan bir sibernetik örgüt yapısı
tasarlamak ve kuruluşu bu modele
dönüştürmek sadece küçük bir adım olacaktır.
Pazartesi 29.Aralık.2014COMPLEXITY SYSTEM - FRAKTAL
NETWORK MODELİ
SONUÇ
Pazartesi 29.Aralık.2014
 Bu çalışma; kendi kendini uyarlayan
karmaşık sistemlere ilişkin belirli
temel süreç ve özellikleri saptamış
bulunmaktadır.
 Artık organizasyonlardan kendi
kendini uyarlayan karmaşık sistemler
olarak bahsettiğimizde ne bir
metaforu ne de bir tekniği dile
getirmiyoruz. Bunun yerine
organizasyonların niteliklerini
derinden anlamaya ve onları
çalıştırmaya yarayacak etkin bir
biçimde bir yol bulabileceğimizi
söylüyoruz.COMPLEXITY SYSTEM - FRAKTAL
NETWORK MODELİ
SONUÇ
Pazartesi 29.Aralık.2014
 Komplekslik prensiplerinin
kullanımı zamanın
gereksinimlerini daha iyi
yansıtan ve böylece hızlı
değişim ve belirsizlik
hallerine cevap
verebilecek tasarımlara
ait yeni, yapısal
formların gelişmesine
yardımcı olacaktır.COMPLEXITY SYSTEM - FRAKTAL
NETWORK MODELİ
SONUÇ
Pazartesi 29.Aralık.2014
 Fraktal modelin süreçlerinin lineer ve kademeli
uygulanacağı düşünmek doğru değildir. Bunlar
birbirini destekleyen ve geri besleme ilişkisi içinde
yatay ve fonksiyonel object’lerin objcet’i halinde
gerçekleşecektir.
 Böylece süreçlerde ardışık ve kademeli bir yapı
değil, kendi kendine uyum sağlayan kompleks
bir yapının üst kompleksleri gözlemlenecektir.
COMPLEXITY SYSTEM - FRAKTAL NETWORK MODELİ
“21.th CENTURY
WILL BE COMPLEX
SCIENCE CENTURY”
Stephen HAWKING
Pazartesi 29.Aralık.2014
COMPLEXITY SYSTEM - FRAKTAL NETWORK
MODELİ
kutlu@merih.net
kutmerih@gmail.com
fatma.cinar@spk.gov.tr
http://www.spk.gov.tr/
http://www.riskonomi.com
@fatma_cinar_ftm
@fractalorg
@Riskonometri
@Riskonomi
@CORTEXIEN
tr.linkedin.com/pub/kutlu-merih/9b/921/25a
tr.linkedin.com/in/fatmacinar/
Contact
Pazartesi 29.Aralık.2014
COMPLEXITY SYSTEM - FRAKTAL NETWORK
MODELİ
Kaynaklar
 Allen, P. M. (2001). “A Complex Systems Approach to Learning in Adaptive Networks”, International
Journal of Innovation Management Vol. 5, No.2. pp. 149 – 180.
 Ashkenas, R., Ulrich, D., Jick, T., and Kerr, S. (1995). “The Boundaryless Organization Breaking the Chains
of Organizational Structure”, Jossey-Bass, San Francisco.
 Bak, P., Tang, C. ve Wiesenfeld, K. (1988). “Self - Organized Criticality”, Physical Review, 38, 364 - 374.
 Battram, A. (1999). “Karmaşıklıkta Yol Almak”, Çev. Z. Dicleli, Türk Henkel Dergisi Yayınları, İstanbul.
 Willis, R. (2001). “Personal Communication”, London.
 Capra, F. (1996). “The Web of Life”, HarperCollins, London.
 Dale, M. (1994). “Learning Organizations”, in Mabey, C. and Iles, P. eds. Managing Learning. Routledge in
association with the Open University.
 Kauffman, S. A. (1996). “At Home in the Universe: The Search for the Laws of Self Organization and
Complexity”, Penguin Books, London.
 Kauffman, S. A. (1991). “Antichaos and Adaptation: Biological Evolution May Have Been Shaped by More
Than Just Natural Selection”, Scientific American, 265, 78-84.
 Kuhn, T. S. (1996). “The Structure of Scientific Revolutions”, 3. Bas., University of Chicago Press, (Türkçesi
için bkz. Bilimsel Devrimlerin Yapısı, Alan Yayıncılık).
 Law, A. (1998). “Open Minds”, Orion Business Books, London.
 Lewin, R., and Regine, B. (1999). “The Soul at Work”, Orion Business Books, p. 105, London.
Pazartesi 29.Aralık.2014
COMPLEXITY SYSTEM - FRAKTAL NETWORK
MODELİ
 Mabey, C., Salaman, G., Storey, J. (2001). “Organizational Structuring and Restructuring”, in Salaman, G.
ed. Understanding Business Organisations, Routledge, London, p. 157, 158, 164
 Morgan, G. (1993). “Imaginization”, Sage. Newbury Park, California.
 McMaster, M. D. (1996). “The Intelligence Advantage. Organizing for Complexity”, Newton, MA, Butterworth
Heinemann. Rakotobe-Joel, T. eds. University of Warwick, UK..
 Mabey, C., Salaman, G., Storey, J. (2001). “Organizational Structuring and Restructuring”, in Salaman, G.
ed. Understanding Business Organisations, Routledge, London.
 McMillan, E. (2000). “Using Self Organising Principles to create effective projet teams as part of an
organisational change intervention: A case study of the Open University”, in Complexity and Complex
Systems in Industry, McCarthy, I. And Rakotobe-Joel, T. Eds. University of Warwick, UK.
 Mathew, K. M., White, M. C. ve Long, R. (1999). “Why Studying the Complexity Sciences in the Social
Sciences?”, Human Relations, 52, 439-462.
 Mumford, E., and Hendricks, R. (1996). “Business Process Re-Engineering RIP”. Personnel Management.
Institute of Personnel and Development, May. McCarthy, I. and Rakotobe-Joel, T. eds. University of Warwick,
UK.
 Prigogine, L., Nicholis, O. ve Babloyantz, A. (1972, a). “Thermodynamics of Evolution: Part I”, Physics Today,
25, 23-28. - Prigogine, L., Nicholis, O. ve Babloyantz, A. (1972, b). “Thermodynamics of Evolution: Part II”,
Physics Today, 25, 38-44
COMPLEXITY SYSTEM - FRAKTAL NETWORK
MODELİ
Pazartesi 29.Aralık.2014
Kaynaklar
 Slocum, R. K., and Frondorf, D. S. (2000). “Business Management Using a Fractally-Scaled Structure”,
Complexity and Complex Systems in Industry,
 Thomas, C. C., and Coe, T. (1991). “The Flat Organisation: Philosophy and Practice”, British Institute of
Management
 Wheatley, M. (1994). “ Leadership and the New Science”, Berrett- Koehler, San Francisco. - Capra, F. (1996).
“The Web of Life”, HarperCollins, London.
 Wheatley, M. (1994). “Leadership and the New Science”, Berrett- Koehler, San Francisco.
 Waldrop, M. M. (1994). “Complexity”, Penguin Books, New York.
 Waldrop, M. M. (1997), “Karmaşıklık: Düzen ve Kaosun Eşiğinde Beliren Bilim”, (Çev.: Z. Dicleli), İstanbul.
Türk Henkel Dergisi Yayınları.
Pazartesi 29.Aralık.2014
COMPLEXITY SYSTEM - FRAKTAL NETWORK
MODELİ
Kaynaklar
TEŞEKKÜR EDERİM.
Pazartesi 29.Aralık.2014COMPLEXITY SYSTEM - FRAKTAL
NETWORK MODELİ

More Related Content

More from Fatma ÇINAR

İnşaat Kredileri Risk Raporu
İnşaat Kredileri Risk Raporuİnşaat Kredileri Risk Raporu
İnşaat Kredileri Risk RaporuFatma ÇINAR
 
AUTOMOTIVE DISTRIBUTERS ASSOCIATION (ADA) CHART OF TURKEY: Graphical Data-Min...
AUTOMOTIVE DISTRIBUTERS ASSOCIATION (ADA) CHART OF TURKEY: Graphical Data-Min...AUTOMOTIVE DISTRIBUTERS ASSOCIATION (ADA) CHART OF TURKEY: Graphical Data-Min...
AUTOMOTIVE DISTRIBUTERS ASSOCIATION (ADA) CHART OF TURKEY: Graphical Data-Min...Fatma ÇINAR
 
Risk Report (abridged)
Risk Report (abridged)Risk Report (abridged)
Risk Report (abridged)Fatma ÇINAR
 
NUTS AND SECTORAL LOANS DEFAULT CHART OF TURKEY: Graphical Data-Mining Analys...
NUTS AND SECTORAL LOANS DEFAULT CHART OF TURKEY: Graphical Data-Mining Analys...NUTS AND SECTORAL LOANS DEFAULT CHART OF TURKEY: Graphical Data-Mining Analys...
NUTS AND SECTORAL LOANS DEFAULT CHART OF TURKEY: Graphical Data-Mining Analys...Fatma ÇINAR
 
DATA VISUALIZATION WITH R PACKAGES
DATA VISUALIZATION WITH R PACKAGESDATA VISUALIZATION WITH R PACKAGES
DATA VISUALIZATION WITH R PACKAGESFatma ÇINAR
 
Veri Görselleştirme ve Grafik Datamining
Veri Görselleştirme ve Grafik DataminingVeri Görselleştirme ve Grafik Datamining
Veri Görselleştirme ve Grafik DataminingFatma ÇINAR
 
Levi̇nson Ölçeği̇ ve Yaratıcı – Önder Yöneti̇ci̇li̇k
Levi̇nson Ölçeği̇ ve Yaratıcı – Önder Yöneti̇ci̇li̇kLevi̇nson Ölçeği̇ ve Yaratıcı – Önder Yöneti̇ci̇li̇k
Levi̇nson Ölçeği̇ ve Yaratıcı – Önder Yöneti̇ci̇li̇kFatma ÇINAR
 
Mükemmelliğe Bir Yolculuktur ; Ahenk
Mükemmelliğe Bir Yolculuktur ; AhenkMükemmelliğe Bir Yolculuktur ; Ahenk
Mükemmelliğe Bir Yolculuktur ; AhenkFatma ÇINAR
 
Visual Analysis of Electricity Demand: Energy Dashboard Graphics
Visual Analysis of Electricity Demand: Energy Dashboard GraphicsVisual Analysis of Electricity Demand: Energy Dashboard Graphics
Visual Analysis of Electricity Demand: Energy Dashboard GraphicsFatma ÇINAR
 
Fractal Organizations Part II – Object Based Complexİty Management
Fractal Organizations Part II – Object Based Complexİty ManagementFractal Organizations Part II – Object Based Complexİty Management
Fractal Organizations Part II – Object Based Complexİty ManagementFatma ÇINAR
 
Fractal Organizations Part I – Complexity
Fractal Organizations Part I – ComplexityFractal Organizations Part I – Complexity
Fractal Organizations Part I – ComplexityFatma ÇINAR
 
Loans In Light of the New Support System The Financial Map: A Graphical Data-...
Loans In Light of the New Support System The Financial Map: A Graphical Data-...Loans In Light of the New Support System The Financial Map: A Graphical Data-...
Loans In Light of the New Support System The Financial Map: A Graphical Data-...Fatma ÇINAR
 
BANKING SECTOR ANALYSIS OF IZMIR PROVINCE: A GRAPHICAL DATA-MINING ANALYSIS ...
BANKING SECTOR ANALYSIS OF IZMIR PROVINCE:A GRAPHICAL DATA-MINING ANALYSIS ...BANKING SECTOR ANALYSIS OF IZMIR PROVINCE:A GRAPHICAL DATA-MINING ANALYSIS ...
BANKING SECTOR ANALYSIS OF IZMIR PROVINCE: A GRAPHICAL DATA-MINING ANALYSIS ...Fatma ÇINAR
 
Popular, influential but flawed: TEST OF THE CREDIBILITY OF GLOBAL REPORTS an...
Popular, influential but flawed:TEST OF THE CREDIBILITY OF GLOBAL REPORTS an...Popular, influential but flawed:TEST OF THE CREDIBILITY OF GLOBAL REPORTS an...
Popular, influential but flawed: TEST OF THE CREDIBILITY OF GLOBAL REPORTS an...Fatma ÇINAR
 
BANKING SECTOR ANALYSIS OF IZMIR PROVINCE: A GRAPHICAL DATA-MINING ANALYSIS ...
BANKING SECTOR ANALYSIS OF IZMIR PROVINCE:A GRAPHICAL DATA-MINING ANALYSIS ...BANKING SECTOR ANALYSIS OF IZMIR PROVINCE:A GRAPHICAL DATA-MINING ANALYSIS ...
BANKING SECTOR ANALYSIS OF IZMIR PROVINCE: A GRAPHICAL DATA-MINING ANALYSIS ...Fatma ÇINAR
 
YENİ TEŞVİK SİSTEMİ VE KREDİLER: GRAFİK-DATA MINING ANALİZİ (R SOFTWARE APPL...
YENİ TEŞVİK SİSTEMİ VE KREDİLER: GRAFİK-DATA MINING ANALİZİ(R SOFTWARE APPL...YENİ TEŞVİK SİSTEMİ VE KREDİLER: GRAFİK-DATA MINING ANALİZİ(R SOFTWARE APPL...
YENİ TEŞVİK SİSTEMİ VE KREDİLER: GRAFİK-DATA MINING ANALİZİ (R SOFTWARE APPL...Fatma ÇINAR
 
Cortexgrafikdatamining
CortexgrafikdataminingCortexgrafikdatamining
CortexgrafikdataminingFatma ÇINAR
 

More from Fatma ÇINAR (20)

Rapor Analitik
Rapor AnalitikRapor Analitik
Rapor Analitik
 
Risk Rapor Enerji
Risk Rapor EnerjiRisk Rapor Enerji
Risk Rapor Enerji
 
İnşaat Kredileri Risk Raporu
İnşaat Kredileri Risk Raporuİnşaat Kredileri Risk Raporu
İnşaat Kredileri Risk Raporu
 
RiskRaporuTasit
RiskRaporuTasitRiskRaporuTasit
RiskRaporuTasit
 
AUTOMOTIVE DISTRIBUTERS ASSOCIATION (ADA) CHART OF TURKEY: Graphical Data-Min...
AUTOMOTIVE DISTRIBUTERS ASSOCIATION (ADA) CHART OF TURKEY: Graphical Data-Min...AUTOMOTIVE DISTRIBUTERS ASSOCIATION (ADA) CHART OF TURKEY: Graphical Data-Min...
AUTOMOTIVE DISTRIBUTERS ASSOCIATION (ADA) CHART OF TURKEY: Graphical Data-Min...
 
Risk Report (abridged)
Risk Report (abridged)Risk Report (abridged)
Risk Report (abridged)
 
NUTS AND SECTORAL LOANS DEFAULT CHART OF TURKEY: Graphical Data-Mining Analys...
NUTS AND SECTORAL LOANS DEFAULT CHART OF TURKEY: Graphical Data-Mining Analys...NUTS AND SECTORAL LOANS DEFAULT CHART OF TURKEY: Graphical Data-Mining Analys...
NUTS AND SECTORAL LOANS DEFAULT CHART OF TURKEY: Graphical Data-Mining Analys...
 
DATA VISUALIZATION WITH R PACKAGES
DATA VISUALIZATION WITH R PACKAGESDATA VISUALIZATION WITH R PACKAGES
DATA VISUALIZATION WITH R PACKAGES
 
Veri Görselleştirme ve Grafik Datamining
Veri Görselleştirme ve Grafik DataminingVeri Görselleştirme ve Grafik Datamining
Veri Görselleştirme ve Grafik Datamining
 
Levi̇nson Ölçeği̇ ve Yaratıcı – Önder Yöneti̇ci̇li̇k
Levi̇nson Ölçeği̇ ve Yaratıcı – Önder Yöneti̇ci̇li̇kLevi̇nson Ölçeği̇ ve Yaratıcı – Önder Yöneti̇ci̇li̇k
Levi̇nson Ölçeği̇ ve Yaratıcı – Önder Yöneti̇ci̇li̇k
 
Mükemmelliğe Bir Yolculuktur ; Ahenk
Mükemmelliğe Bir Yolculuktur ; AhenkMükemmelliğe Bir Yolculuktur ; Ahenk
Mükemmelliğe Bir Yolculuktur ; Ahenk
 
Visual Analysis of Electricity Demand: Energy Dashboard Graphics
Visual Analysis of Electricity Demand: Energy Dashboard GraphicsVisual Analysis of Electricity Demand: Energy Dashboard Graphics
Visual Analysis of Electricity Demand: Energy Dashboard Graphics
 
Fractal Organizations Part II – Object Based Complexİty Management
Fractal Organizations Part II – Object Based Complexİty ManagementFractal Organizations Part II – Object Based Complexİty Management
Fractal Organizations Part II – Object Based Complexİty Management
 
Fractal Organizations Part I – Complexity
Fractal Organizations Part I – ComplexityFractal Organizations Part I – Complexity
Fractal Organizations Part I – Complexity
 
Loans In Light of the New Support System The Financial Map: A Graphical Data-...
Loans In Light of the New Support System The Financial Map: A Graphical Data-...Loans In Light of the New Support System The Financial Map: A Graphical Data-...
Loans In Light of the New Support System The Financial Map: A Graphical Data-...
 
BANKING SECTOR ANALYSIS OF IZMIR PROVINCE: A GRAPHICAL DATA-MINING ANALYSIS ...
BANKING SECTOR ANALYSIS OF IZMIR PROVINCE:A GRAPHICAL DATA-MINING ANALYSIS ...BANKING SECTOR ANALYSIS OF IZMIR PROVINCE:A GRAPHICAL DATA-MINING ANALYSIS ...
BANKING SECTOR ANALYSIS OF IZMIR PROVINCE: A GRAPHICAL DATA-MINING ANALYSIS ...
 
Popular, influential but flawed: TEST OF THE CREDIBILITY OF GLOBAL REPORTS an...
Popular, influential but flawed:TEST OF THE CREDIBILITY OF GLOBAL REPORTS an...Popular, influential but flawed:TEST OF THE CREDIBILITY OF GLOBAL REPORTS an...
Popular, influential but flawed: TEST OF THE CREDIBILITY OF GLOBAL REPORTS an...
 
BANKING SECTOR ANALYSIS OF IZMIR PROVINCE: A GRAPHICAL DATA-MINING ANALYSIS ...
BANKING SECTOR ANALYSIS OF IZMIR PROVINCE:A GRAPHICAL DATA-MINING ANALYSIS ...BANKING SECTOR ANALYSIS OF IZMIR PROVINCE:A GRAPHICAL DATA-MINING ANALYSIS ...
BANKING SECTOR ANALYSIS OF IZMIR PROVINCE: A GRAPHICAL DATA-MINING ANALYSIS ...
 
YENİ TEŞVİK SİSTEMİ VE KREDİLER: GRAFİK-DATA MINING ANALİZİ (R SOFTWARE APPL...
YENİ TEŞVİK SİSTEMİ VE KREDİLER: GRAFİK-DATA MINING ANALİZİ(R SOFTWARE APPL...YENİ TEŞVİK SİSTEMİ VE KREDİLER: GRAFİK-DATA MINING ANALİZİ(R SOFTWARE APPL...
YENİ TEŞVİK SİSTEMİ VE KREDİLER: GRAFİK-DATA MINING ANALİZİ (R SOFTWARE APPL...
 
Cortexgrafikdatamining
CortexgrafikdataminingCortexgrafikdatamining
Cortexgrafikdatamining
 

ÖRGÜT YAPILARINDAKİ DEĞİŞİMİN MODELLENMESİNDE KOMPLEKSİTE (COMPLEXITY) YAKLAŞIMI

  • 1. YAEM 2012, 20-22 Haziran, DOĞUŞ ÜNİVERSİTESİ ÖRGÜT YAPILARINDAKİ DEĞİŞİMİN MODELLENMESİNDE “COMPLEXITY MANAGAMENT” YAKLAŞIMI FATMA ÇINAR, SERMAYE PİYASASI KURULU Doç. Dr. KUTLU MERİH, BEYKENT ÜNİVERSİTESİ
  • 2. SUNU PLANI  İşletme Yapılanmasında Evrim  İşletmeye Psikanalitik Yaklaşım  Kompleks İşletme Nedir?  Yeni Örgütsel Yapı Tipleri?  Temel Kompleksite Kavramı Nedir?  Complex Adaptive System?  Bir CAS olarak Bisiklet?  Momentum Faktörü ile Kompleksite Nedir?  Örgüt Yapılarında Kompleksite Yaklaşımı  Kompleksitede Temel Fonksiyonel Birim: Agent (Object)  Fraktal Network  Değerlendirmeler Pazartesi 29.Aralık.2014COMPLEXITY SYSTEM - FRAKTAL NETWORK MODELİ
  • 3. AMACIMIZ  İşletmelerdeki intangible faktörlerin performansa etkisinin matematik ve istatistik yöntemlerle ifade etmenin yetersizliği nedeniyle, Organik-Enformatik yapı ve kontrolünü esas alan “Complex Organization” modeli ile işletmedeki bütün kompleks aktiflerin performansa (verimlilik ve etkinliğe) etkilerini modellemeye çalışmak. Pazartesi 29.Aralık.2014 COMPLEXITY SYSTEM - FRAKTAL NETWORK MODELİ
  • 4. YÖNETİM YAKLAŞIMLARININ PARLAYIŞ VE SÖNÜŞLERİ Pazartesi 29.Aralık.2014 Günümüzde  hızlı gelişen teknoloji,  uzmanlık düzeylerinin ve becerilerinin artması,  gelişen enformatik teknikleri, yeni örgüt yapılanmalarını ortaya çıkarmaktadır.  Bu yapılanmalar için de uygun yönetim teorilerin geliştirilmesi gerekiyor. letmeİş Stratejilerinin formülasyonu ve uygulanmasında organizasyon yapıları’nın önemli birpayı vardır. COMPLEXITY SYSTEM - FRAKTAL NETWORK MODELİ
  • 5. YENİ YÖNETİM MODELLERİNİN GEREĞİ Pazartesi 29.Aralık.2014  Kodak, IBM ve General Motors gibi fazlasıyla bürokratik yapıya sahip olan büyük organizasyonlar yeniden yapılandırıldılar.  Küçülmeye giden bu organizasyonlarda;  Dış Kaynak Kullanımı,  İşgücünde güven hissinin azalması  Şirket içindeki uzmanlaşmış bilginin kaybı  birikmiş iş yükü, artan iş stresi,  vizyon eksikliği,  karar almada yetersizlik,  kurumsal huzursuzluk ve  benzeri problemler ortaya çıkmıştır.PLEXITY SYSTEM - FRAKTAL NETWORK MODELİ
  • 6. STRATEJİK MİYOPLUK giderek bürokratikleş mekte ve ba arısındanş kaynaklanan biralgısal miyoplu ağ sürüklenmekt edir.  Bugün büyüyen ve başarılı bir gelişim çizgisi gösteren her kuruluş; Pazartesi 29.Aralık.2014 Sonuçta bu görkemli kuruluşlar kendilerinden hiç beklenmeyecek stratejik hatalar yapmakta ve varlıklarını sürdürememe durumuna düşmektedir. Günümüzde gelişen enformatik teknikleri yeni örgüt yapılanmalarını zorunlu hale getirmiştir. COMPLEXITY SYSTEM - FRAKTAL NETWORK MODELİ
  • 7. STRATEJİK MİYOPLUK (FİNANSAL VE İNOVASYONEL MİYOPLUK)  Stratejik miyopluğun dünya tarihinde örnekleri sayılamayacak kadar fazladır. Japonya'nın en büyük tüketici elektroniği ihracatçısı olan SONY dir. İlk kez dört yıl arka arkaya zarar ettiğini açıkladı.  1958’den bu yana, 2011 yılı;  Eylül 2000’de 200 milyar dolar olan piyasa değerinin  %90’nı kaybederek 20 milyar dolara kadar gerilediğini açıklıyor.  132 yıllık bir diğer şirket olan KODAK Company de tarihteki batık şirketler sahnesinde yerini almıştır. Pazartesi 29.Aralık.2014 F NANSALİ M YOPLUK-İ NOVASYONEİ L M YOPLUKİ EXITY SYSTEM - FRAKTAL NETWORK MODELİ
  • 8. İŞLETMEYE PSİKANALİTİK YAKLAŞIM BUZ DAĞININ ARKASI?  Tüm yöneticiler ve girişimciler bilir, finansal analizler, rakamlar, tablolar, o firmanın gerçek durumunu gösteren yeterli göstergeler değillerdir. Pazartesi 29.Aralık.2014 Finansal verilerin ve rakamların yanında rakamlarla belirlenmeyen, tablolarla gösterilemeyen psikolojik değerleridir burada söz konusu olan. Buna o kurumun "ruhu“ diyebiliriz COMPLEXITY SYSTEM - FRAKTAL NETWORK MODELİ
  • 9. İŞLETMEYE PSİKANALİTİK YAKLAŞIM  Gözle görülmeyen ama hissedilen, kuruma ait iç güç ve işlerliğin yansıması gibi.  Bilançolarda, gelir-gider tablolarında görülmeyen ama görülebilse aktifler tarafında gösterilecek iç değerler bütünüdür bunlar Pazartesi 29.Aralık.2014 COMPLEXITY SYSTEM - FRAKTAL NETWORK MODELİ
  • 10. NEDEN KOMPLEKSİTE YÖNETİMİ (COMPLEXITY MANAGEMENT) Pazartesi 29.Aralık.2014  Sanayi işletmelerinde ve hizmet sektöründe egemen olan geleneksel örgüt yapısı ve bunun modellemesi askerlerin komuta-kontrol paradigmasına dayanan ve iş hayatını mekanik- bürokratik olarak algılayan Newtonien - Weberien anlayışa dayanır. COMPLEXITY SYSTEM - FRAKTAL NETWORK MODELİ
  • 11. NEDEN KOMPLEKSİTE YÖNETİMİ (COMPLEXITY MANAGEMENT)  Geleneksel Örgüt Kuramı Makine metaforunun etkisiyle, hedefler ile yapılar ve verimlilik arasındaki ilişki üzerinde kafa yoran mühendislik yaklaşımının sınırları içine sıkışıp kalmıştı.  İnsanları mekanik örgütlenmenin gereklerine uydurmak gibi bir işlevi vardı Pazartesi 29.Aralık.2014 COMPLEXITY SYSTEM - FRAKTAL NETWORK MODELİ
  • 12. Kompleksite Perspektifi  KOMPLEKSITE Kuramı sosyo-teknik dünyamızı oluşturan sistemleri organik, non-linear ve stokastik (neden-sonuç belirsiz) olgular olarak ele alır. Pazartesi 29.Aralık.2014  Network (Complex) yönetimi, kuruluşları yatay düşünce çerçevesinde, Ünitelerin (Agents-Objects) Networku (Complex) şeklinde yeniden yapılandırarak girişim ve inisiyatifi ünitelere delege ederken bir yandan da kuruluş sinerjisini optimize etmeye ayarlanmış bir yönetim ve organizasyon biçimidir.  KOMPLEKSİTE Kuramının sosyo-teknik düzende örneklerini; Finans Sektörü, Üniversiteler, Hastaneler, STK’lar….vs. COMPLEXITY SYSTEM - FRAKTAL NETWORK MODELİ
  • 13. Kompleksite Yaklaşımı (Complexity Perspective) Nedir?  Kompleksite yaklaşımı insanları ve insanlardan oluşan örgütleri “Kompleks Adaptif Sistemler” (Complex Adaptive System) olarak görür.  Burada Kompleks olmak (Complexity), Karmaşık olmak (Complicate) anlamında değildir  Komplekslik, sistemin bileşenlerinin hiçbir zaman bir yere tam kilitlenip kalmadığı, ama hiçbir şekilde de dağılıp çalkantıya kapılmadığı bir dinamik davranış sınıfıdır. Pazartesi 29.Aralık.2014 COMPLEXITY SYSTEM - FRAKTAL NETWORK MODELİ
  • 14. İŞLETME MODELLEMESİNDE EVRİM: “KOMPLEKS İŞLETME”  Düşey (fonksiyonel) iş bölümüne dayanan geleneksel bürokratik emir-komuta sistemleridir.  İşin Projeler ve Proje Takımları etrafında “Sorumluluk Merkezleri” olarak örgütlendiği, yatay (Profesyonel) ilişkilerin de düşey (fonksiyonel) ilişkiler kadar önemli olduğu örgüt yapılarıdır. Pazartesi 29.Aralık.2014 MEKANİK-HİYERARŞİK YAPILAR ORGANİK-KOMPLEKS YAPILAR Örgüt yapıları esas olarakörgütlerin kontrol ve koordinasyon düzenlerini yansıtan ili kilersistemidir. Örgütleriçin çe itli yapı modelleri önerilmekleş ş birlikte esas olarakiki temel yapı söz konusudur. COMPLEXITY SYSTEM - FRAKTAL NETWORK MODELİ
  • 15. ÖRGÜTSEL MODELLEME KOMPLEKSE GEÇİŞ Pazartesi 29.Aralık.2014 COMPLEXITY SYSTEM - FRAKTAL NETWORK MODELİ
  • 16. YENİ ÖRGÜTSEL YAPI TİPLERİ Yönetim ve İşletmecilik kaynaklarında bu örgüt tipi; genel olarak yeni bir anlayış ve otorite sistemi ile yapılanmış örgütleri yansıtmaktadır. Pazartesi 29.Aralık.2014 COMPLEXITY SYSTEM - FRAKTAL
  • 17. TEMEL KOMPLEKSİTE KAVRAMLARI  Komplekslik; kavramıyla ilgili bilim dünyasında henüz üzerinde uzlaşılmış bir tanım bulunmamaktadır. ABD’de faaliyet gösteren Santa Fe enstitüsündeki bilim adamları şu tanımı sunmaktadırlar:  “Komplekslik, evrenin bütünleşik, ama aynı zamanda alışılmış mekanik ya da doğrusal yollardan anlayamayacağımız kadar zengin ve çeşitli olan durumunu ifade etmektedir” Pazartesi 29.Aralık.2014 KOMPLEKSLİK COMPLEXITY SYSTEM - FRAKTAL NETWORK MODELİ
  • 18. Kompleks Adaptif (Uyum Sağlayan) Sistemler (Complex Adaptive Systems-CAS) Pazartesi 29.Aralık.2014  Kompleks adaptif sistemler yüksek ve daha yüksek seviyelerde komplekslik yaratan ve birbirleriyle doğrusal olmayan bir yolla etkileşim halinde olan çok sayıda “agent” (aktör/ajan) lerden oluşurlar.  Kendi kendine organize olabilme niteliği taşırlar. COMPLEXITY SYSTEM - FRAKTAL NETWORK MODELİ
  • 19. Bir CAS olarak Bisiklet Pazartesi 29.Aralık.2014  Bisiklet üzerinde bir insanın dengede durması genelde fizik ve mekanik kurallarına aykırıdır.  Bunun nedeni bazı bilimsel kuralların statik ve dinamik durumlarda değişebilmesidir.  Duran bir bisikletin üzerinde durulamaz fakat bisiklet hareket haline geçtiğinde bu hareket yeni kurallar yaratmakta ve bir insan makine etkileşimi ortaya çıkmaktadır.  Bu etkileşimin yarattığı geri besleme mekanizmaları, insanların sempatik sinir sistemine, sistemin ağırlık merkezini kontrol altında tutabilmesi için gerekli olan refleksleri öğretmektedir. COMPLEXITY SYSTEM - FRAKTAL
  • 20. Bir CAS olarak Bisiklet Sibernetik Servo-Kontrol Mucizesi!!! Pazartesi 29.Aralık.2014 Burada hız- hareket vektörleri ve momentum “kompleksite” ye olanak sağlar. Durağan halde bunu yapmak mümkün değildir.  Bu öğrenmenin entelektüel bir öğrenme olmadığı açıktır. Bir kere kazanıldıktan sonra kaybedilememektedir.  Bu olay bir “sibernetik servo kontrol” mucizesidir mekanik- analitik-matematik teknikler ile açıklanamaz. “Kompleksite”nin tam kendisidir.  Aynı kuralların buz pateni yapanlar için de geçerli olduğu söylenebilir. COMPLEXITY SYSTEM - FRAKTAL NETWORK MODELİ
  • 21. Momentum Faktörü ile “Kompleksite” Pazartesi 29.Aralık.2014  işletmeler uzay ve zaman içinde bir hareket yaşamakta ve bu hareketten doğan momentler oluşmaktadır.  Bir işletme yöneticisi bu momentleri algılayarak ve gerekli refleksleri uygulamaya geçirerek işletmeyi olması gereken yörüngede tutabilir. Bu algılama ve uyarlama süreci işletmenin profesyonel enformasyon sistemleri aracılığı ile gerçekleşmemektedir. COMPLEXITY SYSTEM - FRAKTAL NETWORK
  • 22. Sibernetik Kontrol  Bir tür profesyonel momentleri algılama duygusudur ve bu duygu aracılığı ile sağlanan kontrol işletmenin “Sibernetik Kontrolü” dür.  Bunu profesyonel deyimlere tercüme edersek süreç bir “Stratejik Vizyon” ve “Stratejik Yönetim” sürecini ortaya çıkarmaktadır. Pazartesi 29.Aralık.2014COMPLEXITY SYSTEM - FRAKTAL NETWORK MODELİ
  • 23. Kompleksitenin Bileşenleri? Pazartesi 29.Aralık.2014  Örgütlerin Kompleksliğinden söz edildiğinde genellikle kastedilen bunların karmaşık yapılar olduğudur.  COMPLEXITY yaklaşımındaki KOMPLEKS ile, birbiri ile ilişkili ve etkileşim halinde olan parçalardan oluşan bir sistem veya süreç anlaşılır. Buna göre KOMPLEKS bir sistem parçalarının bileşiminden çok farklı bir şeydir. COMPLEXITY SYSTEM - FRAKTAL NETWORK MODELİ
  • 24. Enformatik Omurga ve Kompleksite  Bir enformatik omurga ile entegre edilmiş otonom çalışma gruplarının, ortaklaşa bir amaç için kendi liderlikleri altında, diğer çalışma grupları ile çeşitli düzeylerde işbirliği halinde çalıştıkları sistemlerdir. Pazartesi 29.Aralık.2014 NASIL BİR SİSTEMDİR COMPLEXITY SYSTEM - FRAKTAL NETWORK MODELİ
  • 25. SİSTEMİN OMURGASI  Omurga, bir sistemde  stratejik fonksiyonları gerçekleştirir.  Sistemin fonksiyonlarının  Bütünlüğünün sürmesini Sağlayan object’lerden oluşur. Pazartesi 29.Aralık.2014COMPLEXITY SYSTEM - FRAKTAL NETWORK MODELİ
  • 26. SİSTEMİN OMURGASI  Benzer olarak bu gün bankacılık ve ulaştırma işlemleri de bilgisayar sistemleri olmadan düşünülememektedir. Pazartesi 29.Aralık.2014 •Yatakları olmayan bir otel, •Ameliyathanesi olmayan bir hastane, •Tasarım atölyesi olmayan bir reklam şirketi şirketi düşünülemez. COMPLEXITY SYSTEM - FRAKTAL NETWORK MODELİ
  • 27. SİSTEMİN OMURGASININ PERFORMANSI Pazartesi 29.Aralık.2014  Bir sistemin omurgasının tasarımı sistemin performansını doğrudan etkileyeceği açıktır. COMPLEXITY SYSTEM - FRAKTAL NETWORK MODELİ
  • 28. Organik-Kompleks Örgüt Yapılarının Esası Pazartesi 29.Aralık.2014  Kompleksite yaklaşımına göre; İşletme yapıları “Kompleks” durumlara uyum sağlayabilen “agent” (aktör/ajan) elemanlarından oluşurlar.  Yönetim emir-kumanda ilişkisinden ziyade sorumlulukları karşılıklı olarak yüklenmek şeklindedir.  Otoritenin kaynağı hiyerarşik yapıda değil bireyin bilgi ve beceri düzeyindedir. (Örneğin, ürün, coğrafya, bölüm sınırlar ve.) COMPLEXITY SYSTEM - FRAKTAL NETWORK MODELİ
  • 29. Organik-Kompleks Örgüt Yapılarında Temel Fonksiyonel Birim: Agent (Object) Pazartesi 29.Aralık.2014  Temel Fonksiyonel Birim: Agent (Object)  Bu örgütler iki tip yapının iç içe geçtiği “agent-object” lerden oluşan bir yapı gösteriyorlar;  formel (mekanik) yapı  informel (enformatik) yapı COMPLEXITY SYSTEM - FRAKTAL NETWORK MODELİ
  • 30. NEDEN FRAKTAL NETWORK?  İlişkiler ve zaman işletmelerin intangible aktiflerinin başında geliyor.  Bunların bir metriği var ama ölçemiyoruz. Sadece işletme performansını etkilediklerini biliyoruz.  Bu metrik süreç içinde değişebiliyor ama biz onu matematik ve aritmetik olarak ifade edemiyoruz. Onun için fraktal kavramını kullanıyoruz. Pazartesi 29.Aralık.2014COMPLEXITY SYSTEM - FRAKTAL NETWORK MODELİ
  • 31. NEDEN FRAKTAL NETWORK?  Günümüzde iş süreçlerini cep tel. internet ve lojistik destekleriyle bir-kaç günde toparlayabiliyoruz.  Yani performansın zaman metriği değişti aynı zamanda performans düzeyi de arttı.  Bunun için biz zamanı ve ilişkileri ve diğer intangible aktifleri süreç içinde boyutları değişen fraktallar olarak algılıyoruz. Pazartesi 29.Aralık.2014COMPLEXITY SYSTEM - FRAKTAL NETWORK MODELİ
  • 32. Kurgusal (Spekülatif) Model: Fraktal Network  Bu dinamikleri anlamak iş hayatında yaratıcılığın ve uyarlanmaya yatkınlığının kaynağını belirlemeye ve farklı bir davranışa yönelmeyi sağlıyor.  Bu ise temelinde organizasyonların nitelik ve işleyişi konusunda komplekslik biliminin şekil verdiği yeni anlayış olabilir. BU İLİŞKİLERİN BİR MODEL ETRAFINDA ÖRDELENMESİ BİZİ “FRAKTAL NETWORK” MODELİNE GÖTÜRÜYOR. Pazartesi 29.Aralık.2014 COMPLEXITY SYSTEM - FRAKTAL NETWORK MODELİ
  • 33. FRAKTAL NETWORK MODELİ Pazartesi 29.Aralık.2014  Yapı çalışanlara;  “amaçları ve hedefleri” doğrultusunda  Olaylara önceden tasarımlanmadan cevap verebilme imkânı tanır.  Bireylerin deney değişim ve işbirliğine adapte olmaları için sağlanan öğrenme alanı olan yapılar, organizasyonların sürdürülebilirliklerini arttıracaktır. COMPLEXITY SYSTEM - FRAKTAL NETWORK MODELİ
  • 34. FRAKTAL NETWORK MODELİNİN YAPISI Pazartesi 29.Aralık.2014  Yapı dinamik uyum sağlamayı kolaylaştırmada; anahtar rol oynayan  tanıma,  öğrenme ve  ihtiyaçları deneyimleme işlemlerini yaparken gelişecek şekilde tasarımlanmıştır. COMPLEXITY SYSTEM - FRAKTAL NETWORK MODELİ
  • 35. FRAKTAL NETWORK İLİŞKİLERİ  Yönetim ya da Organizasyonun Amacıyla İlişki,  Liderlik İlişki,  Bireyler Arasındaki İlişki,  Başka Kuruluşlarla İlişki,  Sosyal Çevreyle İlişki,  Finansal Çevreyle İlişki,  Küresel Çevreyle İlişki  Örgüt Vatandaşlığıyla İlişki  Agent Object’lerle İlişki  İş Süreçleriyle İlişki  İnovasyonla İlişki  Bilgi İşlem ve İletişim Teknolojileriyle İlişki Pazartesi 29.Aralık.2014COMPLEXITY SYSTEM - FRAKTAL NETWORK MODELİ
  • 36. SONUÇ  Modelin Yaklaşımı örgütsel fonksiyonel uygulamaları değil, örgütsel yapı süreçlerinin fonksiyonel uygulaması olarak düşünülmektedir.  Temel süreçler belirlendikten sonra, buna dayanan bir sibernetik örgüt yapısı tasarlamak ve kuruluşu bu modele dönüştürmek sadece küçük bir adım olacaktır. Pazartesi 29.Aralık.2014COMPLEXITY SYSTEM - FRAKTAL NETWORK MODELİ
  • 37. SONUÇ Pazartesi 29.Aralık.2014  Bu çalışma; kendi kendini uyarlayan karmaşık sistemlere ilişkin belirli temel süreç ve özellikleri saptamış bulunmaktadır.  Artık organizasyonlardan kendi kendini uyarlayan karmaşık sistemler olarak bahsettiğimizde ne bir metaforu ne de bir tekniği dile getirmiyoruz. Bunun yerine organizasyonların niteliklerini derinden anlamaya ve onları çalıştırmaya yarayacak etkin bir biçimde bir yol bulabileceğimizi söylüyoruz.COMPLEXITY SYSTEM - FRAKTAL NETWORK MODELİ
  • 38. SONUÇ Pazartesi 29.Aralık.2014  Komplekslik prensiplerinin kullanımı zamanın gereksinimlerini daha iyi yansıtan ve böylece hızlı değişim ve belirsizlik hallerine cevap verebilecek tasarımlara ait yeni, yapısal formların gelişmesine yardımcı olacaktır.COMPLEXITY SYSTEM - FRAKTAL NETWORK MODELİ
  • 39. SONUÇ Pazartesi 29.Aralık.2014  Fraktal modelin süreçlerinin lineer ve kademeli uygulanacağı düşünmek doğru değildir. Bunlar birbirini destekleyen ve geri besleme ilişkisi içinde yatay ve fonksiyonel object’lerin objcet’i halinde gerçekleşecektir.  Böylece süreçlerde ardışık ve kademeli bir yapı değil, kendi kendine uyum sağlayan kompleks bir yapının üst kompleksleri gözlemlenecektir. COMPLEXITY SYSTEM - FRAKTAL NETWORK MODELİ
  • 40. “21.th CENTURY WILL BE COMPLEX SCIENCE CENTURY” Stephen HAWKING Pazartesi 29.Aralık.2014 COMPLEXITY SYSTEM - FRAKTAL NETWORK MODELİ
  • 42. Kaynaklar  Allen, P. M. (2001). “A Complex Systems Approach to Learning in Adaptive Networks”, International Journal of Innovation Management Vol. 5, No.2. pp. 149 – 180.  Ashkenas, R., Ulrich, D., Jick, T., and Kerr, S. (1995). “The Boundaryless Organization Breaking the Chains of Organizational Structure”, Jossey-Bass, San Francisco.  Bak, P., Tang, C. ve Wiesenfeld, K. (1988). “Self - Organized Criticality”, Physical Review, 38, 364 - 374.  Battram, A. (1999). “Karmaşıklıkta Yol Almak”, Çev. Z. Dicleli, Türk Henkel Dergisi Yayınları, İstanbul.  Willis, R. (2001). “Personal Communication”, London.  Capra, F. (1996). “The Web of Life”, HarperCollins, London.  Dale, M. (1994). “Learning Organizations”, in Mabey, C. and Iles, P. eds. Managing Learning. Routledge in association with the Open University.  Kauffman, S. A. (1996). “At Home in the Universe: The Search for the Laws of Self Organization and Complexity”, Penguin Books, London.  Kauffman, S. A. (1991). “Antichaos and Adaptation: Biological Evolution May Have Been Shaped by More Than Just Natural Selection”, Scientific American, 265, 78-84.  Kuhn, T. S. (1996). “The Structure of Scientific Revolutions”, 3. Bas., University of Chicago Press, (Türkçesi için bkz. Bilimsel Devrimlerin Yapısı, Alan Yayıncılık).  Law, A. (1998). “Open Minds”, Orion Business Books, London.  Lewin, R., and Regine, B. (1999). “The Soul at Work”, Orion Business Books, p. 105, London. Pazartesi 29.Aralık.2014 COMPLEXITY SYSTEM - FRAKTAL NETWORK MODELİ
  • 43.  Mabey, C., Salaman, G., Storey, J. (2001). “Organizational Structuring and Restructuring”, in Salaman, G. ed. Understanding Business Organisations, Routledge, London, p. 157, 158, 164  Morgan, G. (1993). “Imaginization”, Sage. Newbury Park, California.  McMaster, M. D. (1996). “The Intelligence Advantage. Organizing for Complexity”, Newton, MA, Butterworth Heinemann. Rakotobe-Joel, T. eds. University of Warwick, UK..  Mabey, C., Salaman, G., Storey, J. (2001). “Organizational Structuring and Restructuring”, in Salaman, G. ed. Understanding Business Organisations, Routledge, London.  McMillan, E. (2000). “Using Self Organising Principles to create effective projet teams as part of an organisational change intervention: A case study of the Open University”, in Complexity and Complex Systems in Industry, McCarthy, I. And Rakotobe-Joel, T. Eds. University of Warwick, UK.  Mathew, K. M., White, M. C. ve Long, R. (1999). “Why Studying the Complexity Sciences in the Social Sciences?”, Human Relations, 52, 439-462.  Mumford, E., and Hendricks, R. (1996). “Business Process Re-Engineering RIP”. Personnel Management. Institute of Personnel and Development, May. McCarthy, I. and Rakotobe-Joel, T. eds. University of Warwick, UK.  Prigogine, L., Nicholis, O. ve Babloyantz, A. (1972, a). “Thermodynamics of Evolution: Part I”, Physics Today, 25, 23-28. - Prigogine, L., Nicholis, O. ve Babloyantz, A. (1972, b). “Thermodynamics of Evolution: Part II”, Physics Today, 25, 38-44 COMPLEXITY SYSTEM - FRAKTAL NETWORK MODELİ Pazartesi 29.Aralık.2014 Kaynaklar
  • 44.  Slocum, R. K., and Frondorf, D. S. (2000). “Business Management Using a Fractally-Scaled Structure”, Complexity and Complex Systems in Industry,  Thomas, C. C., and Coe, T. (1991). “The Flat Organisation: Philosophy and Practice”, British Institute of Management  Wheatley, M. (1994). “ Leadership and the New Science”, Berrett- Koehler, San Francisco. - Capra, F. (1996). “The Web of Life”, HarperCollins, London.  Wheatley, M. (1994). “Leadership and the New Science”, Berrett- Koehler, San Francisco.  Waldrop, M. M. (1994). “Complexity”, Penguin Books, New York.  Waldrop, M. M. (1997), “Karmaşıklık: Düzen ve Kaosun Eşiğinde Beliren Bilim”, (Çev.: Z. Dicleli), İstanbul. Türk Henkel Dergisi Yayınları. Pazartesi 29.Aralık.2014 COMPLEXITY SYSTEM - FRAKTAL NETWORK MODELİ Kaynaklar