Health Economics

1. स्थूऱ अथथशास्राचे सिद्ाांत
डॉ. रक्षित बागडे
वशामक प्राध्माऩक/वलबाग प्रभुख
स्ल.भन्वायाभजी ऩडोऱे आर्टव ् कॉरेज गणेळऩूय बंडाया
Email ID- rakshitbagde@gmail.com
युनिट 4 - 13. अपकिरण

2. Prepared By @ Dr. Rakshit M. Bagde
अपकिरण
"अऩककयण शे ऩदांच्मा वलचायणाचे भाऩ आशे." - फाऊरे
अऩककयणाचे उद्देळ -
१. भध्माऩावून लेगलेगळ्मा ऩदभुल्माचे अंतय भाहशत कयणे
२. भध्माची वलश्लवनीमता तऩावणे
३. वलचयणाचे ननमंत्रण कयण्माचे वाधन
४. दोन ल अधधक वलऴमाची तुरना
५. ऩदभुल्माचा वलस्ताय भाहशत कयणे
अऩककयणाचे स्लरूऩ -
१. ननयऩेष अऩककयण
२. वाऩेष अऩककयण
चांगल्मा अऩककयण भाऩाचे गुणधभट -
१. वभजण्माव वोऩे
२. ननश्श्चत व्माख्मा
३. गणनाव वोऩे
४. अनत र्ोकाच्मा ऩदाचा न्मूनतभ प्रबाल
५. वलट ऩदाचा वलचाय
६. फीजगणणतीम गणना
७. न्मादळाटतीर उच्चलचनाचा प्रबाल नवाला
अऩककयण भाऩाच्मा ऩद्धती -
१) वीभा ऩद्धती -
अ) वलस्ताय
फ) अंतय चतुथटक वलस्ताय
क) ळतभक वलस्ताय
२) वलचरन भाध्म ऩद्धती -
अ) चतुथटक वलचरन
फ) भाध्म वलचरन
क) प्रभाऩ वलचरन
वूचना - अभ्मावक्रभात पक्त प्रभाऩ वलचरन अवल्माने त्माचे वललेचन करू.

3. Prepared By @ Dr. Rakshit M. Bagde
"प्रभाऩ वलचरन शे ऩदभारेतीर वलभबन्न ऩदभुल्माचे त्मांच्मा रूऩांतय भाध्माऩावून काढरेल्मा
वलचरनाच्मा लगाटच्मा भाध्माचे लगटभूऱ शोम."
प्रमाप विचऱि - Standard Deviation
प्रभाऩ वलचरनाचे गुण -
१. वंऩूणट ऩदभुल्मालय आधारयत
२. वांश्ख्मकीम वूत्राचा लाऩय
३. आकश्स्भत फदराचा अल्ऩ प्रबाल
४. अऩककयणाचे ननश्श्चत ल वलोत्तभ भाऩ
५. गणणतीम ननमभाचे ऩारन
६. तुरनात्भक अभ्माव
७. इतय भाऩाकरयता आलश्मक
प्रभाऩ वलचरनाचे दोऴ -
१. श्क्रष्र् गणना कक्रमा
२. र्ोकाच्मा ऩदाचा अधधक प्रबाल
प्रभाऩ वलचरनाचे गणन -
वंख्माळास्त्रात प्रभाऩ वलचरनारा σ (Sigma ) मा धचन्शाने दळटवलतात.
१) लैमश्क्तक / वाधी ऩदभारा -
वध्मा ऩदभारेत दोन प्रकाये गणना क
े री जाते
अ) प्रत्मष ऩद्धत -
I) भाध्म काढणे
ii) प्रत्मेक भूल्माचे वलचरन काढणे
iii) वलचरनाचा लगट काढून त्माची फेयीज कयणे
iv) खारीर वूत्राचा लाऩय कयणे

4. Prepared By @ Dr. Rakshit M. Bagde
फ) रघु ऩद्धती -
मात खारीर वूत्राचा उऩमोग क
े रा जातो.
प्रभाऩ वलचरन गुणक – Coefficient of S.D.
प्रभाऩ वलचरन शे अऩककयणाचे ननयऩेष भाऩ आशे. प्रभाऩ वलचरनारा तुरनामोग्म स्लरूऩ
देण्मावाठी त्माचा गुणक काढून त्मारा वाऩेष स्लरूऩ देता मेते. त्माकरयता खारीर वूत्राचा
उऩमोग क
े रा जातो.
प्रभाऩ वलचरन गुणक आणण वलचयण गुणक मांची तुरना -
१) प्रभाऩ वलचरन गुणक (Co. of S.D.)- ज्मा ऩदाभरेंचा प्रभाऩ वलचरन गुणक तुरनात्भक
दृष््मा जास्त मेत अवेर तय नतच्माभध्मे अऩककयण जास्त आशे अवे वभजरे जाते.
माउरर् कभी.
२) वलचयण गुणक (C.V. %) - ज्मा ऩदाभरेंचा वलचयण गुणक प्रनतळत तुरनात्भक दृष््मा
जास्त मेत अवेर तय नतच्माभध्मे अधधक वलचयण आशे अवे वभजरे जाते. माउरर् श्स्थय
ककं ला एकवूत्र वजरे जाते.

5. Prepared By @ Dr. Rakshit M. Bagde

6. Prepared By @ Dr. Rakshit M. Bagde

7. Prepared By @ Dr. Rakshit M. Bagde

8. Prepared By @ Dr. Rakshit M. Bagde

9. Prepared By @ Dr. Rakshit M. Bagde

10. Prepared By @ Dr. Rakshit M. Bagde

11. Prepared By @ Dr. Rakshit M. Bagde

12. Prepared By @ Dr. Rakshit M. Bagde
The End
वंदबट - प्रा. फी. एर. श्जबकार्े