The special lecture delivered on World Water Day at Kothmale International Training Institute of Irrigation And Water Management (KITI-IWM) on 22.03.2019

1. P.B. Dharmasena, 0777-613234, 0717-613234
dharmasenapb@ymail.com, dharmasenapb@gmail.com
https://independent.academia.edu/PunchiBandageDharmasena
https://www.researchgate.net/profile/Punchi_Bandage_Dharmasena/contributions
http://www.slideshare.net/DharmasenaPb
KIITI

2. ජ඼ය මුලික කකොට ගත්:
• ආශාර නි඿්ඳාදනය (ලාරි ක්‍රම)
• මානල වල඾යතා ා (ඳදිංචිය, ඳානීයය ජ඼ය, ව්නානය, ගෘශව්ා වල඾යතා ා)
• (Rainwater harvesting systems)
• ඳරිවරකේ ඳැලැත්ම උකදවා (඾ාඛ, වත්ල)
• නගර නිර්මාණය (වනුරාධපුර, සීගිරිය)
• නගර ව඼ිංකරණය ජ඼ මල්, කඳොකුණු)
• ඳරිඳා඼න සීමා ඳදනම ව඲ශා
• ව්ලභාවික ආඳදා වමශන් කරගැනීයම (ගිංලතුර, නියගය, සුලිසු඼ ,
ලවිංගා )

4. >

8. නගර නිර්මාණය (වනුරාධපුර )

9. වනුරාධපුර රාජධානිකේ ජ඼ විංව්කෘතිය
• රාජධානිය ලටා ඇති ජ඼ ඳවුර (තිවාලැල, නුලරලැල, බවලක්කු඼ම, බු඼න්කු඼ම)
• කයොමුවී ඇත්කත් රාජධානිකේ භූගා ජ඼ වම්ඳා කඳොකශොවත් කිරීමටය.
• කමම ජ඼ා඾ ලලින් යැකඳන කුඹුරු ප්‍රමාණය වාකේක්඿ල වඩුය.
• කඳෝ඿ක ප්‍රකේ඾ ප්‍රමාණලත් නැා .
• ජ඼ා඾ යැකඳන්කන් වවල්ලැසි ගිංගා කරෝණියකිනි.
• මල්ලතු ඔය වශ ශැල්ඳන් ඔය ආශ්‍රිා ල ඇත්කත් වල්ලුවියල් ඳාිංශු ා ට්ටුලකි
• වති දැලැන්ා ලුශයන් දරා සිටින්කන් කකකවේද?
• භූගා ජ඼ය සිරකකොට ා ැබීමට දැඩි ඳා඿ාණ ා ට්ටුලක් (granitic gneiss වශ
charnockitic gneiss)

11. Granite Charnokite

12. භූගා ජ඼ය නිරන්ා රකයන් යථාලත් කිරීම වශ විමර්඾නය කිරීම ව඲ශා
රාජධානිය තු඼ කඳොකුණු, දය වගල්, ජ඼ උමිං මාර්ග, ළිං ආදය විසිරී ඇා .

13. ක඼ෝකකේ භූගා ජ඼ය ඳශ඼ යාකමන් කි඲ාබසින නගර
• චීනකේ වගනුලර බීජින්
ලවරකට කව. මී. 11 කින්
• කමක්සිකකෝ නගරය ලවරකට
කව. මී. 28 කින්
• ජකාර්ා ා නගරය ලවරකට
කව. මී. 28 කින්
• බැිංකකොක් නගරය ලවරකට
කව. මී. 12 කින්

14. 2,616 142 4,794 1,608 34.0 %
2,772 148 4,424 587 13.0 %
3,246 164 4,592 568 12.0 %
1,520 142 2,269 300 19.0 %
2,278 145 8,692 5,474 62.0 %
922 113 3039 1903 62.0%
2,688 129 10,122 7,862 77.0 %
2,442 138 9,843 2,165 22.0 %
10,327 335 26,804 11,016 41.0 %
1516 109 2176 338 16.0 %

15. Source: Dept. of Agrarian Development
2,616 4,794 1,608 34.0 %

16. Source: Dept. of Agrarian Development
2,772 4,424 587 13.0 %

17. Source: Dept. of Agrarian Development
3,246 4,592 568 12.0 %

18. 1,520 2,269 300 19.0 %

19. Source: Dept. of Agrarian Development
2,278 8,692 5,474 62.0 %

20. Source: Dept. of Agrarian Development
922 3039 1903 62.0%

21. Source: Dept. of Agrarian Development
2,688 10,122 7,862 77.0 %

22. Source: Dept. of Agrarian Development
2,442 9,843 2,165 22.0 %

23. Source: Dept. of Agrarian Development
1516 2176 338 16.0 %

24. 2018 වප්‍රිකයල් 19 කලනි දන ආශාර ශා කෘෂිකර්ම විංවිධානය
විසින් ශ්‍රී ඼ිංකාකේ ප්‍රථම ලරට කගෝලීය ල඾කයන් ලැදගත්
කෘෂිකාර්මික උරුම ඳේධතියක් ප්‍රකා඾යට ඳත් කරන ඼දී. එය
ක඼ෝකකේ 39 ලැන්නයි. කමම ලාවනාලට හිමිකම් කියන්කන්
වියලි ක඼ාඳය පුරාලට විහිදී ඇති ලැේ කඳොකුරු කශලත් ලැේ
එල්඼ිංගා ඳේධති කේ.

26. කුඩා ්‍ාමීය ලැේ න්
සියයට ක් ඳලතින්කන්
ලැේ කඳොකුරු කශලත්
එල්඼ිංගා ඳේධති ක඼වටය.
කමලැනි එල්඼ිංගා ඳේධති
ක් ශඳුනාකගන ඇා .
ගවක වතු කබදී යන ඳරිේකදන් වියලි
ක඼ාඳකේ රැලි වහිා භූ ර෕ඳනකේ
ව්ලභාවික ජ඼ මිං වැකසී ඇති
නිවාකලන් ඒලා ශරව් කකොට ලැේ
බැඳිවිට නිර්මාණය ලන ලැේ
කඳොකුරු එක් ඳේධතියකට
කගොනුකකොට වැ඼කිය ශැකි කේ.
ජ඼ය ඉශ඼ සිට ඳශ඼ට ලැකලන්
ලැලට ග඼ා යන විට ඒ වා ර වව්ලේදා
ඇති කලල්යායන් ද කඳෝ඿ණය
කරමින් භූ ගා ජ඼ වම්ඳා ද
කඳොකශොවත් කරමින් ගශකකොෂ වා ා
සීඳාලාද වනවමින් ා ලත් ඉතිරි
ලන්කන් නම් ඳශ඼ ඉද කකොට ඇති
මශා ලැේ දක්ලා ඇදී යයි

28. ලැේ එල්඼ිංගා ඳේධතිකේ ඳැරණි වර්ථ කථනය
• කකටි කාලීන දය මන් ලලින් එක්රැව් කකොට කගනයමින් භාවිා ා ලන්නාව෕ද
úh<s l,dmSh N+rEmkfha CIqø fmdaIl m%foaY ;=, ixúOdkh වුද
එකිකනකට බැඳුනු ලැේ දාමයකි - 1985 මේදුම බණ්ඩාර
ලැේ එල්඼ිංගා ඳේධතිකේ නලවර්ථ කථනය
zjeõ t,a,x.d moaO;shla hkq ;srir mokula u; udkjhdf.a ueÈy;a
ùfuka" c,h" mi" jd;h iy jDCI,;dÈh u.ska udkj" YdL iy iFj
m%cdjkaf.a uQ,sl wjYH;d imqrñka" úh<s l,dmSh N+rEmkfha CIqø
fmdaIl m%foaY ;=, ixúOdkh jQ N+ñ yd c, iïm;a j,ska fyì mdßißl
moaO;shlsZ - 2017 ධර්මකවේන

36. biajeáh
jej
.iaf.dïuk
fyak
,kao
;sianfò
.xf.dv
f.dvj,
jeõlKaäh
lÜglvqj
lsjq,awe,
fj,ahdh
Èhu.
fmryk
.iaf.dïuk
fyak
Èhu.
biajeáh

37. f.dvj,
fmryk
.iaf.dïuk
biajeáh

38. lÜglvqj
,kao
.xf.dv
;sianfò
lsjq,awe,

39. c, l,ukdlrKh#

40. VARIATION OF RAINFALL AND IRRIGATION USE
WITH CULTIVATION TIME
0
200
400
600
800
1000
1200
OCTOBER NOVEMBER DECEMBER JANUARY
MONTH
WATER
USE
(MM)
Irrigation requirement
Rainfall use

41. •
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•

42. •
•
•
•

49. I I
I
I
I

51. Sri Lanka has a recorded history since 543 B.C. Although records are not
found of civilizations before 543 B.C., historical facts reveal that a
civilization existed even long before from Rawana Times.
It's believed that an Expelled prince Vijaya to be the first Aryan King of
Sri Lanka. Since then many Kings Ruled Sri Lanka Till 1815.

52. 1
2
3
6th century BC
3rd century
BC
459 – 477 AD

73. …….
30.3 12.6 26.0 87.7 31.8 3.1 3.4 4.4 25.9 132.0 168.3 105.7 631.2
485 202 416 1,403 509 50 54 70 414 2,112 2,693 1,691 10,099

74. •
•
•
•
•

75. •