SlideShare a Scribd company logo
1 of 6
Lesson Plan
Name -XYZ Class- 6 Date-26/08/2022
Subject - Science Time - 45 min
प्रकरण
पदार्थ की अवस्र्ाएं
• शिक्षण उद्देश्य
S.NO उद्देश्य अपेक्षक्षत व्यवहारगत पररवततन
1 ज्ञानात्मक 1. ववदयार्थी ठोस, द्रव गैस का प्रत्यास्मरण कर
सक
ें गे।
2. ववद्यार्थी ठोस, द्रव गैस को पररभावित कर
सक
ें ।
2 अवबोध 1. छात्र ठोस और गैस में संबंध स्र्थावपत कर
सक
ें गे।
2. छात्र पदार्थत की अवस्र्थाओं की व्याख्या अपने
िब्दों में कर सक
ें गे
3 अनुप्रयोगात्मक 1.छात्र पदार्थत की अवस्र्थाओं से संबंधधत जाल
का उपयोग कक्षाओं में कर सक
ें गे।
2. छात्र दैननक जीवन में पदार्थत की अवस्र्थाओं
से संबंधधत ज्ञान का प्रयोग कर सक
ें गे।
4 कौिल 1.छात्र ठोस अवस्र्था का धित्र बनाने में दक्ष हो
सक
ें गे।
2. छात्र आणववक व्यवस्र्था का नामांककत धित्र
बना सक
ें गे।
5 अशभरुधि 1. छात्र पदार्थत की अवस्र्थाओं क
े बारे मे जानने
में रुधि ले सक
ें गे।
2.वविार-ववमित कर सक
ें गे।
6 अशभवृवि ववदयार्थी पदार्थों की अवस्र्था क
े प्रनत
सकारात्मक दृष्टिकोण अपना सक
ें गे
-आवश्यक सामग्री:
बनतर, बर्
त , कांि, बर्
त ट्यूब, िाित, पतीला आदद
शिक्षण बिनददुः
1. ठोस अवस्र्था. 2. द्रव अवस्र्था 3. गैस अवस्र्था
शिक्षण ववधि - प्रश्नोिर प्रववधध कर्थन ववधध, व्याख्यान ववधध, प्रदितन
ववधध।
पूवथ ज्ञान:
छात्र प्रकृ नत में शमलने वाली वस्तुओं का जानकारी रखते हैं।
क्र.स. छात्राध्यापक क्रियाएं ववद्यार्ी क्रियाएं
1
2.
3
4
प्रश्न- पदार्थत का छोिे से छोिा अववभाज्य कण
क्या कहलाता है?
प्रश्न- परमाणु शमलकर क्या बनाते हैं?
प्रश्न- अणु और परमाणु शमलकर क्या बनाते
हैं? हैं?
प्रश्न- पदार्थत की अवस्र्था से आप क्या समझते
उत्तर- परमाणु
उत्तर- अणु बनाते है।
उत्तर- पदार्थत बनाते
हैं।
उत्तर- मोन
(समस्यात्मक)
प्रस्तदतीकरण: -
S.NO शिक्षण
बबन्दु
छात्राध्यापक क्रियाएं ववधार्थी कक्रयाएं सहायक
सामग्री
श्यामपट्ि
सार
1
ठोस
अवस्र्ा.
छात्राध्यापक कर्थन
पदार्थों को अवस्र्था क
े
आधार पर 3 भागों में
बांिा गया है यह
अवस्र्थाएं ठोस, द्रव और
गैस है। ठोस पदार्थों में
अणुओं की ष्स्र्थनत पास-
पास होती है। इस कारण
ठोसों में अणुओं
क
े मध्य आकितण बल
अधधक होता है।
आकितण बल अधधक
होने क
े कारण ठोस की
आकृ नत व आयतन
ननष्श्ित होता है।शिक्षक
ने छात्रों को आइस क्यूब
ददखाया और बताया कक
यह एक ठोस का प्रकार
है I
शिक्षक छात्रों क
े सामने
पदार्थो की अवस्र्था का
िाित प्रदशितत करते हुए
उसे ददवार पे लगता है.
छात्र
ध्यानपूवतक
सुनकर तथ्य
को
समझते हैं
बर्
त
की
र्थाली
ठोस
तरल
गैस
आरेख
का
िाित
पदार्थत की
मुख्यता
तीन
अवस्र्था
होती है-
ठोस, द्रव,
गैस
ठोस की
अवस्र्था
आकितण
बल
अधधक
आकार-
अननष्श्ित
आयतन-
ननष्श्ित
2
द्रव
अवस्र्ा
छात्राध्यापक कर्थन द्रव
में ठोस की अपेक्षा
अणुओं की ष्स्र्थनत दूर -
दूर होती है । इस द्रव क
े
अणुओं क
े मध्य आकितण
बल अपेक्षाकृ त ठोसों से
कम होता है । द्रव की
आकृ नत | अननष्श्ित होती
है । लेककन द्रव्य का
आयतन ननष्श्ित होता है
। इसक
े उदाहरण जल ,
दूध , तेल आदद ।
शिक्षक बर्
त को ददखातI
हैं जो अब पानी में
पररवनततत हो गई है।
ववद्यार्थी
ध्यानपूवतक
सुनकर तथ्य
को समझेंगे व
नोि करेंगे l
द्रव
अवस्र्था
ठोस की
अपेक्षा
अणु दूर -
दूर आकार
अननष्श्ित
आयतन
ननष्श्ित
3
गैस
अवस्र्ा
छात्राध्यापक कर्थन गैस में
अणुओं की ष्स्र्थनत ठोस द्रव
की अपेक्षा बहुत दूर दूर होती
है । इस कारण गैस क
े
अणुओं क
े मध्य आकितण बल
बहुत कम होता है । गैसों की
आकृ नत व आयतन दोनों
अननष्श्ित होते हैं ।
शिक्षक व्याख्या क
े बाद
स्िूडेंट्स को पानी को गमत
कर क
े वाटप बनते ददखता है
की ये द्रव की तीसरी
अवस्र्था है I
छात्र
ध्यानपूवतक
सुनकर तथ्य
को
समझते हैं
बनतर,
बर्
त ,
पानी,
पतीला
गैस
अवस्र्था
अननष्श्ित
ष्स्र्थनत ,
दूर - दूर
, आकार
व
आयतन
दोनों
अननष्श्ित
िाित:
मूलयांकन प्रश्न
1. पदार्थत की ककतनी अवस्र्थाएं होती है?
A. दो B एक. C. तीन D. िार
2. ठोस पदार्थत में अणुओं…………. होते हैं ? पास / दूर
3. द्रव का आयतन होता…………………है? ननष्श्ित / अननष्श्ित
4. ठोस ककसे कहते हैं ?
5. 6. ठोस का आयतन व आकृ नत क
ै सी होती है । पास / दूर. अवस्र्था में
पाया जाता है ।
गृहकायथ प्रश्न-
1. ठोस द्रव गैस में अंतर बताइए । 2. ठोस की आणववक संरिना का धित्र
बनाइए ।
पयतवेक्षक दिप्पणी हस्ताक्षर पयतवेक्षक

More Related Content

What's hot

Volley pan2
Volley pan2Volley pan2
Volley pan2
sumalee1
 
ตัวชี้วัดม.2
ตัวชี้วัดม.2ตัวชี้วัดม.2
ตัวชี้วัดม.2
Yoon Yoon
 
การแยกตัวประกอบของพหุนาม
การแยกตัวประกอบของพหุนามการแยกตัวประกอบของพหุนาม
การแยกตัวประกอบของพหุนาม
Chitpol Kamthep
 
განახლებული ბლუმის ტაქსონომია
განახლებული ბლუმის ტაქსონომიაგანახლებული ბლუმის ტაქსონომია
განახლებული ბლუმის ტაქსონომია
jeiranberidze
 
หน่วยที่ 06 จำนวนจริง
หน่วยที่ 06 จำนวนจริงหน่วยที่ 06 จำนวนจริง
หน่วยที่ 06 จำนวนจริง
krusoon1103
 

What's hot (20)

समान्तर माध्य कक्षा 10
समान्तर माध्य कक्षा 10समान्तर माध्य कक्षा 10
समान्तर माध्य कक्षा 10
 
Teaching of prose in hindi
Teaching of prose in hindiTeaching of prose in hindi
Teaching of prose in hindi
 
ისტორია-რუსული ენის ინტეგრირებული გაკვეთილის გეგმა
ისტორია-რუსული ენის ინტეგრირებული გაკვეთილის გეგმაისტორია-რუსული ენის ინტეგრირებული გაკვეთილის გეგმა
ისტორია-რუსული ენის ინტეგრირებული გაკვეთილის გეგმა
 
Volley pan2
Volley pan2Volley pan2
Volley pan2
 
แนวทางการลงโทษทางวินัย
แนวทางการลงโทษทางวินัยแนวทางการลงโทษทางวินัย
แนวทางการลงโทษทางวินัย
 
การศึกษาประวัติศาสตร์ไทยโดยวิธีการทางประวัติศาสตร์
การศึกษาประวัติศาสตร์ไทยโดยวิธีการทางประวัติศาสตร์การศึกษาประวัติศาสตร์ไทยโดยวิธีการทางประวัติศาสตร์
การศึกษาประวัติศาสตร์ไทยโดยวิธีการทางประวัติศาสตร์
 
Square Root 2
Square Root 2Square Root 2
Square Root 2
 
จุดเน้นที่ 4 พัฒนาระบบการดูแลช่วยเหลือนักเรียนอย่างยั่งยืน
จุดเน้นที่  4 พัฒนาระบบการดูแลช่วยเหลือนักเรียนอย่างยั่งยืนจุดเน้นที่  4 พัฒนาระบบการดูแลช่วยเหลือนักเรียนอย่างยั่งยืน
จุดเน้นที่ 4 พัฒนาระบบการดูแลช่วยเหลือนักเรียนอย่างยั่งยืน
 
ज्वालामुखी
ज्वालामुखीज्वालामुखी
ज्वालामुखी
 
ნანა ჯაბურია7 კლასი-ტესტები
ნანა ჯაბურია7 კლასი-ტესტებინანა ჯაბურია7 კლასი-ტესტები
ნანა ჯაბურია7 კლასი-ტესტები
 
ตัวชี้วัดม.2
ตัวชี้วัดม.2ตัวชี้วัดม.2
ตัวชี้วัดม.2
 
แบบฝึกทักษะเอกนาม
แบบฝึกทักษะเอกนามแบบฝึกทักษะเอกนาม
แบบฝึกทักษะเอกนาม
 
การแยกตัวประกอบของพหุนาม
การแยกตัวประกอบของพหุนามการแยกตัวประกอบของพหุนาม
การแยกตัวประกอบของพหุนาม
 
განახლებული ბლუმის ტაქსონომია
განახლებული ბლუმის ტაქსონომიაგანახლებული ბლუმის ტაქსონომია
განახლებული ბლუმის ტაქსონომია
 
คำอธิบายรายวิชา ศ22102
คำอธิบายรายวิชา ศ22102คำอธิบายรายวิชา ศ22102
คำอธิบายรายวิชา ศ22102
 
เมทริกซ์.pdf
เมทริกซ์.pdfเมทริกซ์.pdf
เมทริกซ์.pdf
 
teaching prose, prose teaching in hindi, gadya shishan in hindi
teaching prose, prose teaching in hindi,  gadya shishan in hinditeaching prose, prose teaching in hindi,  gadya shishan in hindi
teaching prose, prose teaching in hindi, gadya shishan in hindi
 
เอกสารคู่มือประเมินตามสภาพจริง
เอกสารคู่มือประเมินตามสภาพจริงเอกสารคู่มือประเมินตามสภาพจริง
เอกสารคู่มือประเมินตามสภาพจริง
 
หน่วยที่ 06 จำนวนจริง
หน่วยที่ 06 จำนวนจริงหน่วยที่ 06 จำนวนจริง
หน่วยที่ 06 จำนวนจริง
 
การเรียนรู้ในศตวรรษที่ 21 และการพัฒนาการเรียนการสอน
การเรียนรู้ในศตวรรษที่ 21 และการพัฒนาการเรียนการสอนการเรียนรู้ในศตวรรษที่ 21 และการพัฒนาการเรียนการสอน
การเรียนรู้ในศตวรรษที่ 21 และการพัฒนาการเรียนการสอน
 

More from DEVKARANDHANWANT

More from DEVKARANDHANWANT (11)

Class 11th.pptx
Class 11th.pptxClass 11th.pptx
Class 11th.pptx
 
Teacher education -2.pdf
Teacher education -2.pdfTeacher education -2.pdf
Teacher education -2.pdf
 
Advance Research methods.pdf
Advance Research methods.pdfAdvance Research methods.pdf
Advance Research methods.pdf
 
lesson plan_pagenumber.pdf
lesson plan_pagenumber.pdflesson plan_pagenumber.pdf
lesson plan_pagenumber.pdf
 
Current educational issue
Current educational issueCurrent educational issue
Current educational issue
 
sawami Vivekanand
sawami Vivekanand sawami Vivekanand
sawami Vivekanand
 
Role play
Role playRole play
Role play
 
Lesson plan through concept attainment moel
Lesson plan through concept attainment  moelLesson plan through concept attainment  moel
Lesson plan through concept attainment moel
 
Survay child tracking.pdf
Survay child tracking.pdfSurvay child tracking.pdf
Survay child tracking.pdf
 
Role play lesson plan physics
Role play lesson plan physics Role play lesson plan physics
Role play lesson plan physics
 
B.Ed internship final presentation
B.Ed internship final presentationB.Ed internship final presentation
B.Ed internship final presentation
 

Recently uploaded

Email Marketing Kya Hai aur benefits of email marketing
Email Marketing Kya Hai aur benefits of email marketingEmail Marketing Kya Hai aur benefits of email marketing
Email Marketing Kya Hai aur benefits of email marketing
Digital Azadi
 
बाल साहित्य: इसकी प्रमुख विशेषताएँ क्या हैं?
बाल साहित्य: इसकी प्रमुख विशेषताएँ क्या हैं?बाल साहित्य: इसकी प्रमुख विशेषताएँ क्या हैं?
बाल साहित्य: इसकी प्रमुख विशेषताएँ क्या हैं?
Dr. Mulla Adam Ali
 

Recently uploaded (6)

2011 Census of India - complete information.pptx
2011 Census of India - complete information.pptx2011 Census of India - complete information.pptx
2011 Census of India - complete information.pptx
 
Email Marketing Kya Hai aur benefits of email marketing
Email Marketing Kya Hai aur benefits of email marketingEmail Marketing Kya Hai aur benefits of email marketing
Email Marketing Kya Hai aur benefits of email marketing
 
बाल साहित्य: इसकी प्रमुख विशेषताएँ क्या हैं?
बाल साहित्य: इसकी प्रमुख विशेषताएँ क्या हैं?बाल साहित्य: इसकी प्रमुख विशेषताएँ क्या हैं?
बाल साहित्य: इसकी प्रमुख विशेषताएँ क्या हैं?
 
knowledge and curriculum Syllabus for B.Ed
knowledge and curriculum Syllabus for B.Edknowledge and curriculum Syllabus for B.Ed
knowledge and curriculum Syllabus for B.Ed
 
ali garh movement part2.pptx THIS movement by sir syed ahmad khan who started...
ali garh movement part2.pptx THIS movement by sir syed ahmad khan who started...ali garh movement part2.pptx THIS movement by sir syed ahmad khan who started...
ali garh movement part2.pptx THIS movement by sir syed ahmad khan who started...
 
Kabir Ke 10 Dohe in Hindi with meaning
Kabir Ke 10 Dohe in Hindi with meaningKabir Ke 10 Dohe in Hindi with meaning
Kabir Ke 10 Dohe in Hindi with meaning
 

lesson science.pdf

  • 1. Lesson Plan Name -XYZ Class- 6 Date-26/08/2022 Subject - Science Time - 45 min प्रकरण पदार्थ की अवस्र्ाएं • शिक्षण उद्देश्य S.NO उद्देश्य अपेक्षक्षत व्यवहारगत पररवततन 1 ज्ञानात्मक 1. ववदयार्थी ठोस, द्रव गैस का प्रत्यास्मरण कर सक ें गे। 2. ववद्यार्थी ठोस, द्रव गैस को पररभावित कर सक ें । 2 अवबोध 1. छात्र ठोस और गैस में संबंध स्र्थावपत कर सक ें गे। 2. छात्र पदार्थत की अवस्र्थाओं की व्याख्या अपने िब्दों में कर सक ें गे 3 अनुप्रयोगात्मक 1.छात्र पदार्थत की अवस्र्थाओं से संबंधधत जाल का उपयोग कक्षाओं में कर सक ें गे। 2. छात्र दैननक जीवन में पदार्थत की अवस्र्थाओं से संबंधधत ज्ञान का प्रयोग कर सक ें गे। 4 कौिल 1.छात्र ठोस अवस्र्था का धित्र बनाने में दक्ष हो सक ें गे। 2. छात्र आणववक व्यवस्र्था का नामांककत धित्र बना सक ें गे। 5 अशभरुधि 1. छात्र पदार्थत की अवस्र्थाओं क े बारे मे जानने में रुधि ले सक ें गे। 2.वविार-ववमित कर सक ें गे।
  • 2. 6 अशभवृवि ववदयार्थी पदार्थों की अवस्र्था क े प्रनत सकारात्मक दृष्टिकोण अपना सक ें गे -आवश्यक सामग्री: बनतर, बर् त , कांि, बर् त ट्यूब, िाित, पतीला आदद शिक्षण बिनददुः 1. ठोस अवस्र्था. 2. द्रव अवस्र्था 3. गैस अवस्र्था शिक्षण ववधि - प्रश्नोिर प्रववधध कर्थन ववधध, व्याख्यान ववधध, प्रदितन ववधध। पूवथ ज्ञान: छात्र प्रकृ नत में शमलने वाली वस्तुओं का जानकारी रखते हैं। क्र.स. छात्राध्यापक क्रियाएं ववद्यार्ी क्रियाएं 1 2. 3 4 प्रश्न- पदार्थत का छोिे से छोिा अववभाज्य कण क्या कहलाता है? प्रश्न- परमाणु शमलकर क्या बनाते हैं? प्रश्न- अणु और परमाणु शमलकर क्या बनाते हैं? हैं? प्रश्न- पदार्थत की अवस्र्था से आप क्या समझते उत्तर- परमाणु उत्तर- अणु बनाते है। उत्तर- पदार्थत बनाते हैं। उत्तर- मोन (समस्यात्मक)
  • 3. प्रस्तदतीकरण: - S.NO शिक्षण बबन्दु छात्राध्यापक क्रियाएं ववधार्थी कक्रयाएं सहायक सामग्री श्यामपट्ि सार 1 ठोस अवस्र्ा. छात्राध्यापक कर्थन पदार्थों को अवस्र्था क े आधार पर 3 भागों में बांिा गया है यह अवस्र्थाएं ठोस, द्रव और गैस है। ठोस पदार्थों में अणुओं की ष्स्र्थनत पास- पास होती है। इस कारण ठोसों में अणुओं क े मध्य आकितण बल अधधक होता है। आकितण बल अधधक होने क े कारण ठोस की आकृ नत व आयतन ननष्श्ित होता है।शिक्षक ने छात्रों को आइस क्यूब ददखाया और बताया कक यह एक ठोस का प्रकार है I शिक्षक छात्रों क े सामने पदार्थो की अवस्र्था का िाित प्रदशितत करते हुए उसे ददवार पे लगता है. छात्र ध्यानपूवतक सुनकर तथ्य को समझते हैं बर् त की र्थाली ठोस तरल गैस आरेख का िाित पदार्थत की मुख्यता तीन अवस्र्था होती है- ठोस, द्रव, गैस ठोस की अवस्र्था आकितण बल अधधक आकार- अननष्श्ित आयतन- ननष्श्ित
  • 4. 2 द्रव अवस्र्ा छात्राध्यापक कर्थन द्रव में ठोस की अपेक्षा अणुओं की ष्स्र्थनत दूर - दूर होती है । इस द्रव क े अणुओं क े मध्य आकितण बल अपेक्षाकृ त ठोसों से कम होता है । द्रव की आकृ नत | अननष्श्ित होती है । लेककन द्रव्य का आयतन ननष्श्ित होता है । इसक े उदाहरण जल , दूध , तेल आदद । शिक्षक बर् त को ददखातI हैं जो अब पानी में पररवनततत हो गई है। ववद्यार्थी ध्यानपूवतक सुनकर तथ्य को समझेंगे व नोि करेंगे l द्रव अवस्र्था ठोस की अपेक्षा अणु दूर - दूर आकार अननष्श्ित आयतन ननष्श्ित 3 गैस अवस्र्ा छात्राध्यापक कर्थन गैस में अणुओं की ष्स्र्थनत ठोस द्रव की अपेक्षा बहुत दूर दूर होती है । इस कारण गैस क े अणुओं क े मध्य आकितण बल बहुत कम होता है । गैसों की आकृ नत व आयतन दोनों अननष्श्ित होते हैं । शिक्षक व्याख्या क े बाद स्िूडेंट्स को पानी को गमत कर क े वाटप बनते ददखता है की ये द्रव की तीसरी अवस्र्था है I छात्र ध्यानपूवतक सुनकर तथ्य को समझते हैं बनतर, बर् त , पानी, पतीला गैस अवस्र्था अननष्श्ित ष्स्र्थनत , दूर - दूर , आकार व आयतन दोनों अननष्श्ित
  • 5. िाित: मूलयांकन प्रश्न 1. पदार्थत की ककतनी अवस्र्थाएं होती है? A. दो B एक. C. तीन D. िार 2. ठोस पदार्थत में अणुओं…………. होते हैं ? पास / दूर 3. द्रव का आयतन होता…………………है? ननष्श्ित / अननष्श्ित 4. ठोस ककसे कहते हैं ? 5. 6. ठोस का आयतन व आकृ नत क ै सी होती है । पास / दूर. अवस्र्था में पाया जाता है ।
  • 6. गृहकायथ प्रश्न- 1. ठोस द्रव गैस में अंतर बताइए । 2. ठोस की आणववक संरिना का धित्र बनाइए । पयतवेक्षक दिप्पणी हस्ताक्षर पयतवेक्षक