Jaarlijks brengt Cito Kijk- en luistertoetsen Frans op de markt. Cito maakt deze toetsen zo betrouwbaar en valide mogelijk. Om zo onderscheid te maken tussen vaardige en minder vaardige leerlingen en luistervaardigheid te toetsen. In deze workshop laten twee medewerkers van Cito zien hoe een kijk- en luistertoets voor het vmbo tot stand komt.

1. Nationaal Congres Frans
Kijk- en luistertoetsen Frans
vmbo
Pauline Schuurman
Dennis van den Broek

2. • Hoe komen de Kijk- en luistertoetsen Frans tot
stand?
• Aandachtspunten bij itemconstructie
• Zelf opgaven construeren + screenen
• Plenaire bespreking
• Afsluiting
Programma

3. • Vergaren / produceren materiaal
• Constructie opgaven - januari – juni 2015
• Screening / bespreking - juli 2015
• Montage + controle juli - september 2015
• Afname pretest - november 2015
• Selectie opgaven - januari 2016
• Her-montage + controle - februari – maart 2016
• Landelijke afname - januari 2017
Hoe komt een Kijk- en luistertoets tot stand?

4. 1. Beoordelen ruw materiaal
• Tempo
• Onderwerp
• Woordgebruik
• Grammaticale complexiteit
2. Beoordelen opgaven
• Vraagstelling
• Duidelijk goed antwoord?
Rol adviescommissie Frans

5. • Hoe moeilijk zijn de opgaven?
• Hoe goed maken de opgaven onderscheid tussen
vaardige en minder vaardige leerlingen?
• Welk commentaar kwam er uit de enquêtes onder
de docenten?
Selectie ná een pretest

6. Constructie van opgaven (1)
Wat is het doel van de advertentie? >stam
Reclame maken voor >voorloper
A een cursus zelfverdediging. >afleider
B een gezondheidsproduct. >sleutel
C een sportschool. >afleider
Afleiders en sleutel heten samen: alternatieven

7. Constructie van opgaven (2)
• Formuleer eerst het goede antwoord, daarna pas
de afleiders
• Gebruik als afleiders vergissingen die de leerlingen
zouden kunnen maken
• Maak alleen afleiders waarvan u verwacht dat
leerlingen die ook werkelijk kiezen

8. Constructie van opgaven (3)
• Vermijd ontkenningen in de stam (negatieve
elementen eventueel vet maken of onderstrepen)
• Vermijd formuleringen waarbij het goede antwoord
direct opvalt (echo / valse echo)
• Formuleer de antwoorden zo, dat de onderlinge
verschillen tussen de afleiders duidelijk uitkomen

9. Constructie van opgaven (4)
• Zorg ervoor dat de alternatieven logisch zijn
gerangschikt
• Zorg ervoor dat alle alternatieven grammaticaal
correct aansluiten op de gestelde vraag
• Zorg ervoor dat de alternatieven ongeveer even
lang zijn

10. Constructie van opgaven (5)
• Zorg ervoor dat alle alternatieven ongeveer
dezelfde zinsbouwconstructie hebben (let op tijd
waarin het werkwoord staat)
• Zorg ervoor dat er geen overbodige informatie in de
vraag zit

11. Zelf opgaven construeren (1)
• Groepen van 3 à 4
• Bestudeer de drie passages

12. Zelf opgaven construeren (2)
• Formuleer de stam (de vraag)
• Formuleer het goede antwoord
• Formuleer twee afleiders

13. Zelf opgaven construeren (3)
• Ruil de gemaakte vragen met die van een andere
groep
• ‘Screen’ het werk van de andere groep:
− geef commentaar op alles wat opvalt
− doe verbetervoorstellen

15. Wat is een kijk- en luistertoets Frans? (1)
• Schoolexamen
• +/- 90% van de scholen gebruikt de Kijk- en
luistertoets(en) van Cito
• Constructie door Cito-medewerkers
• Op schoolniveau toegespitst

16. Wat is een kijk- en luistertoets Frans? (2)
• Audio- en videodeel
• Lengte ongeveer 50 minuten
• Afname in twee lesuren
• Uitsluitend meerkeuzevragen
• 3-keuze

17. Wat is een kijk- en luistertoets Frans? (3)
• Onafhankelijke fragmenten van maximaal 1 minuut elk
• 1x afspelen
• Leespauze tussen elk fragment

18. Wat is een kijk- en luistertoets Frans? (4)
Soorten bevraging:
• 3-keuze
− globaal luisteren
− selectief luisteren
• 5 à 6 onderdelen per toets
• Afwisselende onderwerpen
• Vrijwel altijd gescript materiaal
• Authentiek materiaal met voice-over