1. Μια διαχρονική εξέταση της
αντιμετώπισης του στυλ ηγεσίας
γυναικών στελεχών
Ελεάννα Γαλανάκη,
Λέκτορας στη Συμπεριφορά Οργανώσεων
Τμήμα Μάρκετινγκ και Επικοινωνίας
Οικονομικό Πανεπιστήμιο Αθηνών
2. Μειωμένη συμμετοχή των γυναικών σε
διοικητικές και θέσεις ευθύνης
Παράγοντες που συντελούν (European Commission 2006) :
• Στερεότυπα/ Διακρίσεις
• Προκαταλήψεις στα συστήματα στελέχωσης & ανάπτυξης
• Φυλετικός διαχωρισμός στην εκπαίδευση και την εργασία
• Άνισος καταμερισμός εργασίας / οικογενειακών υποχρεώσεων
Με αφορμή αυτό το πρόβλημα, μια έρευνα πραγματοποιήθηκε στις
αρχές της δεκαετίας του’90.
((Bourantas and Papalexandris, 1990, Papalexandris and Bourantas, 1991)
Η συγκεκριμένη έρευνα επαναλήφθηκε 15 χρόνια αργότερα, με σκοπό
να διερευνηθούν οι αλλαγές που μπορεί να προέκυψαν διαχρονικά.
Ε. Γαλανάκη 2
3. Στόχοι της έρευνας
• Να διερευνήσει την ύπαρξη «γυναικείου» και «αντρικού» στυλ
ηγεσίας καθώς και ποιο είναι το ιδανικό στυλ ηγεσίας για άντρες
και γυναίκες, σύμφωνα με τους υφισταμένους τους.
• Να διερευνήσει αν υπάρχουν φυλετικά στερεότυπα αναφορικά
με τα μεσαία στελέχη στην Ελλάδα
Ερευνητική Μεθοδολογία
Χρησιμοποιήθηκε ακριβώς το ίδιο ερωτηματολόγιο το1990 και το 2006,
σε ένα παρόμοιο δείγμα συμμετεχόντων.
3 κύριες κλίμακες :
• Attitudes towards women as managers
• The satisfaction with supervisor scale
• Leadership style of supervisor ( Actual&Desirable)
Ε. Γαλανάκη 3
4. Περιγραφή Δείγματος
1990 2006
(N=294) (N=229)
Gender Male 58.80% 51.40%
Female 41.20% 48.60%
Age <30 23.80% 10.50%
31-40 42.10% 33.60%
41-50 27.90% 33.60%
>50 6.20% 22.40%
Education <12 years 21.10% 20.1%
13-15 years 9.60% 13.20%
>16 years 59.60% 66.70%
Hierarchical Level Low 10.70% 11.20%
Middle 45.60% 55.50%
Higher 43.70% 33.30%
Type of Organisation Private 80.20% 79.20%
Public
Ε. Γαλανάκη 19.80% 20.80% 4
5. Περιγραφή Δείγματος (Cont.)
1990 2006
(N=294) (N=229)
Nationality of Greek 74.10% 81.80%
Organisation Foreign or with foreign 25.90% 18.20%
capital 7.70%
Organisational Size < 100 employees 29.60% 47.40%
101-500 employees 37.20% 17.00%
> 500 employees 33.20% 35.60%
Company Department Marketing/Sales 24.10% 12.20%
Production 9.10% 12.20%
Finance 17.80% 33.80%
Services 49.00% 35.30%
Human Resource 6.50%
Management
Experience with Yes 37.20% 58.30%
Female Supervisor No 62.80% 41.70%
Gender of Present Prof.Nancy Papalexandris
Male 89.40% 74.82% 5
Supervisor Female 10.60% 25.18%
6. Αρχικά Ευρήματα
Στάση απέναντι στις Γυναίκες ως Στελέχη (Attitudes towards Women as
as Managers -WAMS)
• δεν υπάρχει διαφοροποίηση βάση του προφίλ του ερωτώμενου (age,
education etc)
• υπάρχει θετική συσχέτιση μεταξύ του φύλου του ερωτώμενου και της
θετικής του στάσης στις γυναίκες ως στελέχη (οι γυναίκες είναι πιο
θετικές)
• το πλαίσιο δε φαίνεται να επηρεάζει τις στάσεις απέναντι στις γυναίκες
ως στελέχη (εθνικότητα οργανισμού, τμήμα και αντικείμενο
δραστηριότητας). Εξαίρεση αποτελεί το ότι οι εργαζόμενοι στο δημόσιο
τομέα εμφανίζουν πιο μακροχρόνια εμπειρία διοίκησης από γυναίκες
στελέχη..
Ε. Γαλανάκη 6
7. Περιγραφή των παραγόντων που εξήχθησαν
από την κλίμακα ‘στάση απέναντι στις
γυναίκες στελέχη (WAMS scale)
Min Max Mean St.Dev.
Wish for Equal Treatment 3.00 7.00 6.46 .69755
(questions 4, 9, 10)
Potential of Female Managers 1.67 7.00 5.93 .97097
(questions 2, 5, 6)
“Male” Attributes & Aptitudes 1.50 7.00 5.41 1.18027
(questions 15,16,17,19,20)
“Female” Attributes- sensitivity, 2.00 7.00 5.18 1.24121
femininity (questions 12,13)
Combination of family- career role and 1.67 6.67 4.81 .85618
self-confidence(questions 11,14, 18)
Willingness to take up responsibility and 1.00 7.00 4.66 1.66742
challenges(questions 1, 3)
Ε. Γαλανάκη 7
8. Στυλ Ηγεσίας και Ικανοποίηση
με τον προϊστάμενο
Δεν υπήρξε στατιστικά σημαντική διαφορά μεταξύ των
στυλ ηγεσίας που υιοθετούν οι άνδρες και οι γυναίκες
στελέχη.
Οι άνδρες στελέχη έδειξαν μια ελαφρώς μεγαλύτερη
τάση υιοθέτησης πιο δημοκρατικών στυλ ηγεσίας.
Οι γυναίκες στελέχη που υιοθετούν αυταρχική ηγεσία
έχουν αυξηθεί σε σχέση με το 1990, σε επίπεδο
συγκρίσιμο με αυτό των ανδρών συναδέλφων τους.
Δε βρέθηκε στατιστικά σημαντική διαφορά στο επίπεδο
ικανοποίησης από τον προϊστάμενο, ανάλογα με το αν
αυτός ήταν άντρας ή γυναίκα.
Ε. Γαλανάκη 8
10. Επιθυμητό Ηγετικό Στυλ από
Ανώτερους
Male Female % of total
Respondents (%) Respondents (%) respondents
Autocratic style 2,74 4,35 3,52
Persuasive style 15,07 10,14 12,68
Consultative 56,16 50,72 53,52
style
Participative/ 26,03 34,78 30,28
Democratic style
TOTAL 100,00 100,00 100,00
Ε. Γαλανάκη 10
11. Το παράδοξο των γυναικών
στο χώρο εργασίας
Προτιμούν συμμετοχικά- δημοκρατικά στυλ
ηγεσίας από τους ανωτέρους τους (περισσότερο
από ό,τι οι άνδρες συνάδελφοί τους), αλλά τα
εφαρμόζουν λιγότερο από ό,τι οι άνδρες στους
υφισταμένους τους
Γενικά, υιοθετούν πιο αυταρχικά στυλ ηγεσίας
από ό,τι οι άντρες συνάδελφοί τους, που
φαίνονται πιο έτοιμοι να υιοθετήσουν πιο
συμμετοχικά στυλ ηγεσίας
Ε. Γαλανάκη 11
12. Διαχρονικές Διαφορές
•Οι αρνητικές στάσεις απέναντι στις γυναίκες με δύναμη φαίνεται να
τείνουν να μειώνονται
•Δε φαίνεται όμως αυτό να μεταφράζεται σε μεγαλύτερη συμμετοχή
τους στη λήψη αποφάσεων (πέρα από το Δημόσιο)
•Οι άνδρες μάνατζερ φαίνονται πλέον πιο πρόθυμοι να ζητούν
συμβουλές- καθοδήγηση από την ομάδα τους, από ό,τι στο
παρελθόν.
Συμπεράσματα για την Ελλάδα
Με την ανεργία να μαστίζει όλο τον πληθυσμό και κυρίως τις γυναίκες, τι μπορεί να
σημαίνει αυτό για τα αμέσως επόμενα χρόνια;
Ε. Γαλανάκη 12