2. Completere professionals 3
fitness 2.0
Ronald Wouters
Nu zet ik mijn macrobril op 4
Pim Lexmond
Hij weet al die partijen aan elkaar te knopen 6
Patrick Rijnbeek
De zorgsector denkt anders over bewegen 7
hockeygame
Boukje Smeets
Niet langer zoeken langs de bekende weg 8
Gabriëlle van Doorn
Innovatieve oplossing voor een bekend hockeyprobleem 10
Frank Rikken
Je moet deze sport durven veranderen 11
sportkompas
Berend Poots
Het is niet toevallig dat dit plan gaat werken 12
Niels van Campen
Een man met een plan 14
Willemijn Lamore
Zijn ideeën passen goed in ons sportbeleid 15
adelante on wheels
Tim Mullens
Verandering heeft tijd nodig 16
Leon van Spaendonck
Het is goed dat Tim deze ruimte krijgt 18
Paulien Endlich
Tim praat nu met de juiste persoon op de juiste plek 19
Meer informatie 20
Inhoud
4. 3
Completere
professionals
Als Masteropleiding Sport- en Beweeginnovatie leveren
we professionals af die in staat zijn in hun werkveld een
structurele innovatie door te voeren. Daarin worden ze
begeleid en daarop worden ze getoetst. Ons programma is
bovendien ingericht op het ontwikkelen van competenties
waaraan in de sportwereld behoefte is. Hebben studenten
die competenties daadwerkelijk ontwikkeld? En zit de
sportwereld er inderdaad op te wachten?
In dit boekje leest u over vier professionals, over wat zij met hun
innovatieprojecten teweegbrengen in hun beroepspraktijk en over
de ontwikkeling die ze tijdens de opleiding doormaken:
Hoe Ronald Wouters een netwerk bouwt van huisartsen, fitness-
centra en sportverenigingen, waardoor mensen met een medische
indicatie gaan sporten op de manier die ze zelf het leukst vinden.
Hoe Boukje Smeets met haar interactieve game jongens uitdaagt
om te gaan hockeyen.
Hoe Berend Poots alle kinderen uit Rotterdam helpt ontdekken
welke sport bij ze past.
Hoe Tim Mullens het sporten en bewegen een structurele plek gaat
geven in het leven van mensen met een lichamelijke handicap als
ze klaar zijn met hun revalidatie.
Maar vooral: hoe Boukje, Berend, Ronald en Tim zich ontwikkelden tot
nog ‘completere’ professionals.
Veel leesplezier!
Kasper Bakker
Coördinator Master Sport- en Beweeginnovatie
5. 4
Ronald Wouters is directeur van Fit!vak, de branche-
organisatie voor erkende sport- en bewegingscentra.
De masteropleiding Sport- en Beweeginnovatie helpt
hem om Fitness 2.0 in de markt te zetten. Dit is een
ambitieus samenwerkingsproject tussen huisartsen,
sportverenigingen en de fitnessbranche om nog meer
mensen aan het sporten te krijgen. Het Ministerie van
VWS heeft de eerste Fitness 2.0-bedrijven inmiddels
een sportimpulssubsidie toegekend.
Structuur aanbrengen
Ronald: ‘Als je klachten hebt of wat ouder bent, wil je niet voetballen, tennissen of
hardlopen in competitieverband. Je wilt ook niet in je eentje naar een sportschool.
Maar je wilt wel op zondagochtend in het park een balletje trappen. Met een advies
van de huisarts en goede contacten met sportverenigingen kan het fitnesscentrum
daarin de regie nemen. Het idee was goed, maar ik had de opleiding nodig om
theoretische kaders en structuur aan te brengen. Bij de opleiding vond ik ook de
sparringpartner die ik, buiten mijn bestuur, nodig had. Het gaat voor ons om iets
groots: van de 1600 fitnessondernemingen die bij ons zijn aangesloten hebben er
straks 400 de ‘2.0’-signatuur.’
‘Die 2.0-centra zorgen ervoor dat mensen die klachten hebben via de huisarts en
het fitnesscentrum in een toegankelijk en breed sportnetwerk terechtkomen. Het
gaat om kennis, infrastructuur en uitvoering. Bovendien gaat dit over lijnen leggen
tussen branches, waarvoor ik wel op macroniveau moest leren kijken. Ik moest
verder kijken en denken dan de fitnessbranche: het gaat erom dat we iedereen die
Nu zet ik mijn
macrobril op
6. 5
klachten heeft stimuleren om te gaan bewegen, zodat we zorg-
kosten drukken en mensen langer kunnen werken. In Fitness
2.0 verbinden we zorg, verenigingsleven en fitness. De eerste
subsidies zijn al binnen.’
Blijven leren
‘Ik ben nog steeds bezig de strategische kant te versterken.
Dat doe ik met het instrumentarium van de opleiding: onder-
zoeken, modellen ontwikkelen en verandermanagement. Bij
gesprekken zet ik nu vaker mijn macrobril op: het kijken vanuit
macroperspectief helpt me partijen met elkaar te verbinden.
Als je zo’n opleiding begint, verwacht je kennis op te doen en
te leren structureren. Maar ook je zelfbewustzijn wordt groter:
waar ben ik sterk in? Waar zit mijn ontwikkeling? Je kijkt naar
je eigen handelen. Niet alleen als professional, maar ook als
persoon. In de kern ben ik heus nog wel hetzelfde, maar ik pak
dingen nu anders aan. En ik leer nog elke dag.’
‘We helpen
mensen aan
een toegankelijk
en breed
sportnetwerk’
fitness 2.0
Ronald Wouters
verbindt fitness, sport
en zorg in Fitness 2.0
7. 14
fitness 2.0
Hij weet al die partijen aan
elkaar te knopen
Strategisch en communicatief
Pim ziet allereerst dat Ronald als directeur strategischer te werk gaat dan voorheen:
‘Waar vroeger alles belangrijk was, zie ik dat Ronald nu beter hoofd- en bijzaken van
elkaar onderscheidt. Hij ziet welke belangen er spelen bij verschillende organisaties
en wat er op basis daarvan moet gebeuren. Hij heeft overzicht over het werkveld en
pakt de zaken op die voor de totale branche van belang zijn. Daar heeft de opleiding
zeer aan bijgedragen.’
‘Bovendien vind ik hem communicatief vaardiger geworden. Dat merk ik in gesprek-
ken die we samen voeren met andere partijen. Hij is zich bewuster van de impact van
wat hij zegt en hoe hij het zegt. Ook ziet hij nu dat partijen waarmee je overlegt,
bijvoorbeeld huisartsen, vanuit een ander perspectief naar hetzelfde onderwerp
kijken. Hij geeft zijn gesprekspartners nu meer ruimte en komt veel constructiever
tot een oplossing.’
Op de interventiekaart van VWS
‘Ronald heeft het project inmiddels overal voor het voetlicht gebracht: bij huisartsen,
bij sportverenigingen, bij NOC*NSF en bij gemeenten. Bovendien staat Fitness 2.0
nu op de interventiekaart van het Ministerie van VWS. Dat betekent dat ik met mijn
bedrijf al subsidie heb ontvangen. Hiermee kan ik mijn aanlooptekort opvangen: ik
ben nu in mijn regio de organisatie aan het opzetten en aan het promoten. Over
twee jaar willen we hier 200 mensen aan het sporten hebben in deze nieuwe vorm.’
‘Hij komt constructiever tot oplossingen’
Pim Lexmond
is bestuurder van Fit!vak
en eigenaar van een
Fitness 2.0-bedrijf.
Inspirerend: fitness 2.0
‘We hebben de komende jaren binnen de bedrijfstak sport zelfstandig ondernemen-
de en inspirerende thought leaders nodig. Mensen of organisaties die op het snij-
vlak van sportmarkt en maatschappij vernieuwende zienswijzen ontwikkelen en
deze samen met anderen strategisch doordacht in de praktijk brengen. Het door
Fit!vak ontwikkelde fitness 2.0 is daar een goed voorbeeld van. Een vernieuwende
samenwerking van fitnesscentra, sportverenigingen én eerstelijns gezondheids-
zorg. Een prachtig staaltje meervoudige waardecreatie dat op grote schaal navolging
verdient.’
Adri Broeke, onderzoeker en voormalig lector bij het Instituut voor Sportstudies
van de Hanzehogeschool Groningen
Het werkveld over
8. 7
fitness 2.0
De zorgsector denkt anders
over bewegen
Als manager bij het NISB spreekt Patrick Rijnbeek regelmatig met Ronald Wouters.
Samen onderzoeken ze wat het NISB voor de fitnessbranche kan betekenen. En ze
spreken over het belang van fitness. Met altijd de centrale vraag: hoe zorg je dat
mensen met een gezondheidsrisico daadwerkelijk meer gaan bewegen? Patrick:
‘Ronald heeft zijn visie weten te vertalen naar de praktijk. Hij koppelt zorg en sport
aan elkaar en brengt ons hogere doel echt dichterbij.’
‘Leuk’ is niet belangrijk
‘In de sport zie je ontzettend veel mensen die met betrokkenheid en bevlogenheid
hun vak uitoefenen’, vervolgt Patrick. ‘Maar ze hebben vaak moeite om zorgpro-
fessionals te begrijpen, die op een heel andere manier met sport en bewegen bezig
zijn: bewegen moet functioneel zijn, ‘leuk’ is niet zo belangrijk. En een arts denkt
al snel dat zijn patiënt een traject bij een fitnesscentrum niet kan betalen. Fitness
2.0 is erop gericht om de verschillen van inzicht tussen de branches te overbrug-
gen. Je ziet ook dat fitness-professionals nu via Fit!vak een beter gevoel krijgen bij
die zorg. Dat vind ik een relevante ontwikkeling.’
Ronald is volgens Patrick continu bezig met de vraag: hoe
kan fitness meerwaarde hebben? ‘Dat lees ik ook terug in
zijn onderzoek: hoe hij naar huisartsen gaat en hoe hij het
vraagstuk zowel diep als breed analyseert. Hij beperkt zich
niet tot zijn eigen branche, maar ziet duidelijk de context
en het belang van het aanhaken van andere sectoren. Dat
moet ook, want de vindplaatsen van mensen die te weinig bewegen zijn onderwijs,
welzijn, woonzorginstellingen, werk. Daar moet je dus lijntjes naar leggen.’
Aan de randen van de sport
Deze masteropleiding beantwoordt aan een belangrijke vraag, vindt Patrick. ‘Een
deel van de sportprofessionals moet een andere blik ontwikkelen. Omdat het
aanzetten tot bewegen een breed vraagstuk is. We moeten het aanbod anders
formeren. Mensen willen sporten op een tijdstip dat hen schikt, op een plek die ze
leuk vinden, op een manier die bij ze past. Als je dat voor elkaar krijgt, kun je
mensen een leven lang laten bewegen. De fitness 2.0-structuur gaat daarin facilite-
ren. Dat betekent dat je innoveert aan de randen van de sport. Ronald is daar nu
heel concreet mee bezig. En hij neemt fitness-ondernemers mee in dit gedachte-
goed, zodat zij het gaan doen. Dat soort professionals hebben we nodig.’
Patrick Rijnbeek
is manager bij het Nederlands
Instituut voor Sport en Bewegen
(NISB).
‘Het aanhalen van
andere sectoren is
de cruciale factor’
Het werkveld over
9. 8
Na een carrière in de fitnessbranche en bij de luchtmacht
koos bewegingsspecialist Boukje Smeets voor een docent-
schap bij het Instituut Sport en Bewegingsstudies van de
HAN. Om nog meer te kunnen betekenen voor nog meer
mensen volgt ze nu de Master Sport en Beweeginnovatie.
Hierin kan ze ook haar liefde kwijt voor het hockey. Haar doel:
jongens motiveren om te gaan hockeyen. Haar innovatie:
een interactieve en motiverende hockeygame. Die straks
zelfs inzetbaar is bij alle sporten waar ‘scheefgroei’, meer
meisjes dan jongens, heerst: korfbal, volleybal, turnen enz.
Communicatie en netwerken
De opleiding leert haar, naar eigen zeggen, ideeën te genereren, creatief te zijn en
verbindingen te leggen met anderen. Boukje: ‘Ik had van tevoren niet gedacht dat
communiceren en netwerken zulke belangrijke competenties zouden zijn. Maar
juist daarin ben ik erg gegroeid. Ik moest uit mijn comfort zone, niet zoeken langs
de bekende weg, maar nieuwe invalshoeken kiezen en nieuwe mensen spreken.’
‘Inmiddels heb ik gesproken op congressen en betrek ik verrassende partners,
zoals game designers, bij het project. Ik leer strategisch denken en vooruitkijken.’
Intussen groeit Boukjes bekendheid in de hockeywereld en staat ze bekend als
degene die bezig is met ‘de jongens’.’
Niet langer
zoeken langs de
bekende weg
10. 9
Zorg dat je gefocust blijft
Tijdens de opleiding leer je ook werken aan je persoonlijke
effectiviteit: doelen stellen, reflecteren en strategisch hande-
len. Omdat het innovatieproject blijft groeien, is het een uit-
daging voor Boukje om het geheel te blijven regisseren: ‘Je
leert zo wel je valkuilen kennen. Door mijn enthousiasme kan
ik de focus kwijtraken. Henk-Jan Messchendorp, begeleider
vanuit de opleiding, waarschuwde daar al voor: dit kan groot
worden, zorg dat je gefocust blijft. Er zijn straks veel mensen
die met je mee willen. Haal de krenten uit de pap. Hij had gelijk.
Die coaching is heel belangrijk voor me.’
Onderzoek maakt het sterker
‘Ik moet ervoor zorgen dat het allemaal evidence based is wat
ik doe. Het project staat straks als een huis als ik alle keuzes
die we maken in de game wetenschappelijk kan onderbouwen.
Alleen dan weet ik ook zeker dat het gaat werken. Ik moet dus
weten wat er leeft bij de jongens. Van 12- tot 15-jarigen weten
we het wel, maar over jongens jonger dan 12 is te weinig be-
kend. Dat onderzoek ik nu, zodat ik straks de goede keuzes
kan maken in de ontwikkeling.’
‘Dit kan groot
worden, zorg
dat je gefocust
blijft!’
hockeygame
Boukje Smeets
ontwikkelt en
implementeert een
game om meer jongens
aan het hockeyen te
krijgen.
11. 10
hockeygame
Innovatieve oplossing voor een
bekend hockeyprobleem
Gabriëlle van Doorn ontwikkelde het bekende ‘Funkey’ programma, dat kinderen
enthousiast maakt voor hockey. Ze is blij dat Boukje Smeets werkt aan een innova-
tieve oplossing voor een bekend probleem binnen het jeugdhockey: veel meer
meisjes dan jongens.
Pas op de plaats
‘Boukje is heel praktijkgericht bezig. Dat is verfrissend, omdat bij onderzoek de
‘echte’ praktijk nog wel eens uit het oog verloren wordt. Echter: ze trapt niet in de
val om meteen oplossingen te bedenken. Zo is ze bijvoorbeeld met haar onder-
zoeksmethode heel bewust bezig. Ik wilde helpen met de vragenlijsten, maar zij
wilde nog wachten. Er was een andere methode die haar geschikter leek. Dat wilde
ze eerst verder uitzoeken. Boukje is erg van het tempo maken, maar ze ziet nu ook
wanneer ze pas op de plaats moet maken. Dus bijvoorbeeld heel bewust haar onder-
zoeksmethode kiezen.’
‘Haar netwerk groeit hard’
Binnen de hockeywereld is bekend dat Boukje die game aan het maken is. Gabriëlle:
‘Als het onderwerp ‘jongens’ valt, valt ook de naam ‘Boukje’. Ze heeft tijdens het
onderzoeken en ontwikkelen al aan het draagvlak gewerkt. Afgelopen januari heeft
ze bijvoorbeeld op het hockeycongres op ons verzoek een workshop gegeven over
jongens. Dan ziet ze al die verenigingsbestuurders. Haar netwerk is hard aan het
groeien. Ze legt steeds meer lijnen uit.’
‘Inmiddels hebben we het enthousiast maken van jongens als beleidspunt geformu-
leerd in het strategisch plan voor 2020. De game van Boukje gaat ons helpen om
de sport aantrekkelijker te maken. Zodat jongens eerder op hockey gaan en ook
blijven. Door haar onderzoek gaat het ook gegrond zijn. Dat moet ook, want wil je
draagvlak krijgen, dan moet er onderzoek onder liggen. Het Funkey programma is
er al, maar we gaan het uitbreiden met dit speciale programma voor jongens. Zodat
ze niet allemaal kiezen voor het voetbal, maar ook hockey overwegen als sport.’
‘Wil je draagvlak krijgen, dan moet er
onderzoek onder liggen’
Gabriëlle van Doorn
is projectleider diversiteit bij
de Koninklijke Nederlandse
Hockey Bond.
Het werkveld over
12. 11
hockeygame
Je moet deze sport durven
veranderen
Frank Rikken kent Boukje al een lange tijd. Als oprichter van Urban hockey en
verenigingsbestuurder is hij vaak met haar in gesprek: ‘We zijn sparringpartners
en houden elkaar scherp met ideeën. Als ik verlegen zit om enthousiasme, bel ik
Boukje. En volgens mij geldt andersom hetzelfde.’
Terughoudendheid doorbreken
Urban Hockey is een initiatief om hockey beter voor het voetlicht te krijgen. Vooral
bij jongens. ‘Wij denken dat je beter wordt door altijd en overal bezig te zijn met de
sport, niet alleen op het hockeyveld. En dat dat de sport ook leuker en stoerder
maakt. Die visie deelt Boukje met mij. Haar hockeygame gaat helpen de sport
anders aan te bieden. We riepen al een tijdje dat de sport ook heel leuk is voor
jongens, we waren vooral bezig met promotie. Terwijl je echt de sport moet
durven veranderen. Harder en uitdagender maken. Binnen hockey heerst daar veel
terughoudendheid voor. Die is Boukje aan het doorbreken.
Breder gedragen
Frank leerde Boukje kennen als enthousiaste trainer: ‘Als je haar voor een groep
zet, wordt iedereen enthousiast. Ze zorgt dat mensen het leuk vinden. Tijdens de
opleiding is ze zich af gaan vragen hoe ze haar enthousiasme en plannen breder
gedragen krijgt. Zodat het niet bij haar als persoon blijft hangen. Daar krijgt ze
handvatten voor en nu zie ik dat ze mensen daadwerkelijk meeneemt in haar
missie en ervoor zorgt dat ze het niet meer alleen blijft doen.’
‘De hockeybranche is op het technische vlak heel innovatief. Vooral op topsport-
niveau: chips in hockeystick, drones boven het veld. Het mooie is dat Boukje dit
ook meteen mee kan nemen in de hockeygame. Maar wat belangrijker is: Boukje is
op een veel breder niveau aan het innoveren. Ze kijkt naar het moment waarop
kinderen kiezen voor een sport. Ze zorgt dat we de sport heel anders kunnen aan-
bieden en daarmee vooral ook jongens warm laten lopen voor het hockey. Soms is
ze nog een beetje Don Quichotte tegen de windmolens, maar door de opleiding
heeft ze nu echt een plan. Ik hoop dat we het daadwerkelijk voor elkaar krijgen.’
Frank Rikken
is oprichter van Urban hockey en
bestuurslid van hockeyvereniging
HCM uit Arnhem.
‘Boukje is op een veel breder
niveau aan het innoveren’
Het werkveld over
13. 12
Berend Poots is gymleraar en projectleider Talentherkenning
bij de Gemeente Rotterdam. Zijn doel: meer bewegende
kinderen in de stad. Inmiddels zijn al 96 scholen, meer
dan de helft van de Rotterdamse basisschoolkinderen,
aangesloten bij het programma Lekker Fit. Berend onder-
zoekt nu hoe zijn Sportkompas dit programma nog
succesvoller kan maken.
Ik krijg het in de vingers: eerst stap één’
Berend zit vol ideeën. Hij kan groot denken en snel veel mensen enthousiast krijgen
voor zijn ideeën. Maar dan houdt het op: ‘Daar ben ik lang tegenaan gelopen. Dat
ik me vervolgens afvroeg waar te beginnen. Het daadwerkelijk creëren begint met
stap één, met een praktisch traject naar mijn einddoel toe. En precies dat heb ik op
de opleiding geleerd. Ben Halle is een van mijn begeleiders. Door hem krijg ik
inzicht in mijn persoonlijk handelen en ontwikkel ik vaardigheden die ik nodig heb
om mijn ideeën in de praktijk te brengen.’
‘Ik heb nu meer controle over mijn handelen. Ik weet: als ik dit wil laten gebeuren,
moet ik deze stap zetten. Dat maakt dat het niet meer toevallig is dat iets gaat
werken. Ik heb daar invloed op. Dat inzicht wordt elke maand sterker en dat is een
fijn gevoel. Als ik nu terugkijk naar de eerste verslagen die ik voor de opleiding
maakte, zie ik dat ik op dat vlak enorm veranderd ben.’
Het is niet
toevallig dat dit plan
gaat werken
14. 13
Expert worden
‘Ik wist door mijn eerdere opleiding en ervaring al hoe het
werkt in de gymzaal. Maar nu weet ik ook hoe ik daar zaken
kan verbeteren. En hoe ik zo’n innovatie binnen de gemeente
van de grond moet krijgen. Voorheen was ik altijd aan het
springen om gezien te worden. Nu vertel ik vanuit de positie
van deskundige hoe het zou moeten. Ik durf mezelf nu als
expert te zien. Omdat anderen dat ook doen: ik hoef niet meer
te lobbyen bij het MT, maar krijg mailtjes met de vraag: kom
eens iets vertellen.’
Wetenschappelijke onderbouwing
Het Sportkompas is ontwikkeld door de Universiteiten van
Leuven en Gent. Het is een serie fysieke tests waaruit blijkt
welke sporten bij een kind passen. Berend paste het aan voor
gebruik in het basisonderwijs en draaide pilots op een aantal
scholen. Hij onderzoekt nu of het Sportkompas daadwerkelijk
bijdraagt aan de intrinsieke motivatie van de kinderen en
daarmee aan meer sportdeelname. Daarmee krijgen zijn
plannen een wetenschappelijke onderbouwing.
sportkompas
Berend Poots
ontwikkelt en
implementeert het
Sportkompas: een
serie tests waarmee
basisschoolkinderen
ontdekken welke sport
bij ze past.
‘Ik hoef niet
meer te lobbyen,
maar wordt
gevraagd om
iets te komen
vertellen.’
15. 14
sportkompas
Een man met een plan
‘Berend zit vol creatieve ideeën, is altijd de man met een plan. Ik merk dat de op-
leiding hem nu voorziet van een gereedschapskist waardoor hij zijn plan echt voor
het voetlicht kan brengen.
Zijn droom beperkt zich niet tot Nederland
‘Berend heeft al veel langer een prachtig doel voor ogen: schoolkinderen aan het
bewegen krijgen. En die droom beperkt zich niet tot Rotterdam of zelfs Nederland.
Hij kreeg de kans om er vanuit de gemeente mee aan de slag te gaan, maar ik zag
dat een opleiding hem zou helpen om het allemaal ook echt voor elkaar te krijgen.
Daar heb ik, als zijn voormalig roeicoach, dan ook op aangedrongen. Ik spreek en
zie hem nog regelmatig, dus ik krijg goed mee wat er gebeurt. Ontzettend mooi
om te zien hoe hij zich ontwikkelt.’
Beter contact met zijn gesprekspartners
Volgens Niels heeft Berend meer zelfvertrouwen gekregen: ‘Daardoor maakt hij
meer en beter contact met zijn gesprekspartners. Hij is communicatief echt ge-
groeid. Nu merk je dat hij beter luistert naar de ander en zich afvraagt hoe hij
daarop aan kan sluiten. Dat maakt dat hij nu kan praten met de wethouder, met
een programmamanager en met de vakleerkrachten die hij aan het beïnvloeden is.’
‘Ik merk dat hij ‘raker’ leert analyseren: hij krijgt kaders aangereikt om zijn eigen
boodschap gestructureerder te brengen. En hij staat open voor andere invloeden.
Dus komt hij beslagener ten ijs en is hij minder gemakkelijk van zijn stuk te brengen.
Dat geeft zelfvertrouwen. Hij krijgt steeds meer zijn eigen verhaal en is een serieuze
gesprekspartner voor mensen die echt verstand van zaken hebben. Voor hoog-
leraren zelfs. Hij ontwikkelt daarmee ook een eigen stijl van leidinggeven. Hij is
zich meer bewust van wat hij doet en is steeds overtuigender in zijn aanwezigheid.
Hij straalt nu rust uit.’
‘Hij is nu een serieuze gesprekspartner voor
mensen die verstand van zaken hebben’
Niels van Campen
is senior beleidsmedewerker
Ministerie van Economische
Zaken, mentor en voormalig
roeicoach van Berend Poots.
Het werkveld over
16. 15
sportkompas
Zijn ideeën passen
goed in ons sportbeleid
Willemijn leerde Berend kennen als ‘enthousiaste vakleerkracht met ideeën’:
‘Ik zag dat hij veel werk aan het verzetten was in zijn eigen tijd. Gelukkig hebben
we toen formeel kunnen regelen dat hij een halve dag in de week kon gaan beste-
den aan het ontwikkelen van het Sportkompas. We hebben er een project van
kunnen maken, zoals dat in gemeentetermen heet. Berends ideeën over talent-
herkenning passen heel goed in ons Uitvoeringsprogramma Sport. Daarom wilden
we hem de pilot laten doen en nu dus het onderzoek.’
Verschillende partijen
‘Ik zie dat hij leert hoe het is om binnen de gemeente met verschillende partijen te
maken te hebben, die je er allemaal bij moet betrekken. Bovendien heeft hij een
heel netwerk buiten de gemeente gebouwd dat hij nu meebrengt en aan dit project
koppelt. Denk aan topsportorganisaties, universiteiten en hogescholen. Dat doet
hij goed.’
Hij heeft zich inmiddels stevig geprofileerd, want binnen de gemeente staat het
project bekend als ‘talentherkenning van Berend Poots. Dat is echt zijn verdienste,
hij heeft het aangezwengeld. In het begin was hij meer aan het lobbyen als hulp-
vrager: ‘help me nu, ik wil dit zo graag’ maar inmiddels wordt hij daarin serieus
genomen. Daarom zijn we van de pilotfase ook overgaan op het onderzoek, dat nu
aan de gang is.’
Wie zijn de beslissers?
Volgens Willemijn volgt nu nog wel een grote uitdaging voor Berend: ‘Hij moet in
een bureaucratische omgeving voor elkaar krijgen dat er mandaat komt en dat er
besluiten genomen worden. Daarin komt hij de hindernis tegen van de interne
organisatie: hoe werkt het hier? Welke wegen moet ik bewandelen en welke
mensen heb ik precies nodig? En daarnaast wordt er bezuinigd op sport. Dus ons
verhaal moet extra sterk zijn, als we straks willen implementeren. Ik zie dat Berend
daar instrumenten voor krijgt aangereikt, dus we gaan er samen gewoon voor.’
‘Hij brengt een netwerk mee’
Willemijn Lamore
is teamleider Lekker Fit voor
basisonderwijs en voortgezet
onderwijs bij de gemeente
Rotterdam.
Het werkveld over
17. 16
Tim Mullens werkt als bewegingsagoog bij Adelante,
een groot revalidatiecentrum en audiologisch centrum met
meerdere vestigingen in Limburg. Als innovatieproject
ontwikkelt hij een systeem dat bijvoorbeeld dwarslaesie-
patiënten na hun revalidatietijd aan het sporten houdt.
Hij voegt daarmee een nieuwe dimensie toe aan de
professionele revalidatie-praktijk: ‘Het gaat om de
overgang van de zorgsetting naar de thuissituatie,’ legt
Tim uit. ‘We willen de drempels wegnemen die deze
mensen ervan weerhouden om te gaan sporten’
Nieuwe blijvende oplossingen
Het gaat hier om sociale innovatie: het combineren van ideeën en het bij elkaar
brengen van de juiste partijen zoals zorginstellingen, lokale sport- en beweegaan-
bieders, patiëntenverenigingen en kennisinstellingen. Op deze manier ontstaan
nieuwe, blijvende oplossingen voor mensen die anders snel in een inactieve leef-
stijl terugvallen. Tim: ‘Die blijvende structuur organiseren we rond een nieuw onder-
deel van onze organisatie: Adelante on Wheels. We gaan nu met een werkgroep
binnen het bedrijf de business case schrijven om dit nieuwe bedrijfsonderdeel
straks daadwerkelijk te kunnen implementeren. Dat is dan meteen de laatste
opdracht van de opleiding. Studie en werk lopen mooi in elkaar over.’
Verandering heeft
tijd nodig
18. 17
Alle belangen meewegen
Gevraagd naar zijn persoonlijke ontwikkeling antwoordt Tim:
‘Ik ervaar dat mijn communicatievaardigheden verbeterd zijn.
Bijvoorbeeld het toepassen van een probleemoplossende
benadering tijdens vergaderingen. Ik moet een probleem niet
over-analyseren, niet ‘stukstaren’, weet ik nu. Je kunt beter
kijken naar wat wél goed gaat. Dat soort tools pas ik toe in de
praktijk en dat heeft voor mij en mijn team direct meerwaarde.’
Tim is blij met het draagvlak dat zijn plan heeft binnen het
Adelante. Hij leert wel dat in een grote organisatie een ingrij-
pende verandering als deze niet een-twee-drie geregeld is.
‘Er zijn veel factoren waar we rekening mee moeten houden.
Er gelden wetten, regels en protocollen. Er werken hier boven-
dien 1100 mensen. Je moet veel lijnen door als je iets wilt ver-
anderen. Het heeft tijd nodig om ervoor te zorgen dat het
plan echt goed is én om ervoor te zorgen dat mensen er open
voor staan. Je denkt na over je aanpak: aan wie je iets voorstelt
en op welk moment. Er zijn meerdere belangen op meerdere
niveaus. In de opleiding leer ik om daar overzicht over te
houden en uiteindelijk gezamenlijk hetzelfde doel na te
streven. Bijzonder leerzaam vind ik dat.’
adelante on wheels
Tim Mullens
helpt mensen met
een fysieke beperking
structureel aan het
sporten. Aan het hand-
biken om precies te zijn.
‘Je moet een
probleem niet
stukstaren,
maar kijken wat
wél goed gaat.’
19. 18
adelante on wheels
Het is goed dat
Tim deze ruimte
krijgt
Nadenken over het natraject
Leon: ‘Revalidatie is erop gericht om mensen terug te laten komen en mee te laten
doen in de maatschappij. In de huidige tijd wordt dat streven alleen maar sterker.
Het betekent dat we als revalidatie-instelling meer moeten denken in een keten.
Als mensen klaar zijn met hun revalidatie, komen ze weer terug in hun eigen leef-
omgeving en zitten ze in hun rolstoel. Het is dan moeilijk om te blijven bewegen.
Wij moeten dus nadenken over het natraject. Dat ketendenken zit sterk in de visie
van ons bedrijf. En daar past het project van Tim heel goed in.’
‘Het betekent wel dat je als bedrijf ook daadwerkelijk iets moet ondernemen.
Stilstand is achteruitgang. We gaan daarom nu onderzoeken of het innovatie-
plan van Tim levensvatbaar is. Er is een werkgroep geformeerd die de business
case op gaat stellen. We moeten onderzoeken wat er intern moet gebeuren en
hoe dat matcht met het proces buiten. Hoe krijgt het nog op te richten Adelante
on Wheels een centrale plek in het stimuleren van beweging bij revalidanten. Dat
onderzoeken ze nu.’
Investeren in business case
Dat Adelante gelooft in het project blijkt volgens Leon uit het feit dat er überhaupt
een business case van gemaakt wordt. ‘Er worden hier vaker business cases onder-
zocht, maar alleen als we verwachten dat het geld en de energie die daarin gaan
ook echt iets opleveren. En dat is hier dus het geval. Ik denk ook zeker dat Tim het
kan. Hij is gedreven en heel serieus. Het is goed dat hij deze ruimte krijgt, want ik
ben er heilig van overtuigd dat er meer in de keten gedacht moet worden. Tim
heeft iets dergelijks nog nooit gedaan, dus dat is wel even zoeken. Hij krijgt onder-
steuning, maar is echt medeverantwoordelijk voor de business case. Het is de
bedoeling dat hij het verder uitwerkt en kan verdedigen en vervolgens betrokken is
bij de implementatie.’
‘We moeten meer ketendenken,
dit project past daarin’
Leon van Spaendonck
is teammanager
volwassenenrevalidatie
en arbeidsreïntegratie
bij de afdeling
Dwarslaesie en ATO
(Amputatie, Trauma
en Orthopedie) bij
Adelante.
Het werkveld over
20. 19
adelante on wheels
Tim praat nu met
de juiste persoon op
de juiste plek
Paulien heeft een wetenschappelijke achtergrond en was sparringpartner voor Tim
tijdens zijn onderzoek voor deze master. Paulien: ‘Tim is voortvarend, recht door
zee. Als hij voorheen iets veranderd wilde zien, kon hij heel gedreven, maar wel als
eenling voor dat doel gaan. Op de opleiding leerde hij eerst een plan te maken en
de goede lijnen te vinden waarlangs hij moet communiceren. Ik zie dat hij nu het
gesprek aangaat met de juiste persoon op de juiste plek.
Draagvlak creëren
Hij is vooral op de hogere niveaus in de organisatie bezig om enthousiasme voor
zijn plannen te creëren. En dat lukt heel goed, omdat hij het gestructureerd aanpakt
en geleerd heeft hoe belangrijk timing is.’ Het valt Paulien op dat Tim daarbij ook
anders communiceert dan voorheen: ‘Ik zou willen zeggen dat hij milder commu-
niceert en geduldiger is. Hij neemt ons, zijn collega’s, mee in zijn plannen en
creëert ook bij ons draagvlak voor Adelante on Wheels. Hij presenteert zijn plannen
in het afdelingsoverleg en houdt ons regelmatig op de hoogte. Hij zorgt dat iedereen
bij het proces betrokken blijft.’
Bundeling van activiteiten
Tim is volgens Paulien inmiddels de
sturende kracht achter Adelante on
Wheels: het nieuwe bedrijfsonderdeel
waar alles op het gebied van handbiken
samenkomt: ‘Er waren veel losse projecten, zoals een Adelante challenge, hand-
bike battle, trainingen en dwarslaesie-revalidatie. Tim heeft in het bundelen van al
die activiteiten een belangrijke rol gespeeld. Vooral omdat hij ziet hoe die bunde-
ling bijdraagt aan het bereiken van zijn doel: het structureel organiseren van een
‘natraject’ nadat mensen klaar zijn met revalideren.’
Paulien was ook blij verrast toen ze zag dat zelfs in de recente bouwplannen van
Adelante ruimte gereserveerd is voor de handbikers: ‘In dit soort bouwplannen
wordt de werkvloer vaak overgeslagen, maar Tim heeft zich bemoeid met het pakket
van eisen en is heel gericht met de implementatie van zijn plannen bezig. Daar-
voor heeft hij dus commitment gekregen vanuit de organisatie. Dat is een knappe
prestatie.’
Paulien Endlich
is bewegingsagoog bij de
Adelante Zorggroep.
‘Hij heeft commitment gekregen
vanuit de organisatie’
Het werkveld over
22. HAN Masterprogramma’s
Locatie hoofdvestiging
Postbus 9029, 6500 JK Nijmegen
Berg en Dalseweg 81, 6522 BC Nijmegen
T (024) 353 06 00
E masters@han.nl
Opleidingslocatie
Master Sport- en Beweeginnovatie
Papendal, Sport en Onderwijsgebouw
Papendallaan 51
6816 VD Arnhem
T (026) 369 14 82
