.

1. ‫دیوانه‬ ‫سگ‬ ‫بیماری‬
(Rabies)
‫کننده‬ ‫تهیه‬:‫صمدی‬ ‫اسدهللا‬ ‫دوکتور‬ ‫پوهندوی‬(DVM, MVSc)
‫ایمیل‬:assad.samadi@gmail.com‫موبایل‬ ،:+93 785 65 74 56
‫کابل‬ ‫پوهنتون‬
‫وترنری‬ ‫علوم‬ ‫ی‬ً‫پوهنح‬
‫پاراکلینیک‬ ‫دیپارتمنت‬
Lyssa, Hydrophobia, Mad dog disease
‫سال‬1396‫ش‬ ‫هـ‬

2. ‫بیماری‬ ‫مشخصات‬
‫بیماری‬‫گ‬ ‫خون‬ ‫حیوانات‬ ‫مرکزی‬ ‫عصب‬ ‫سیستم‬ ‫که‬ ‫است‬ ‫ویروسی‬ ‫ساری‬‫رم‬
‫کند‬ ‫می‬ ‫مبتال‬ ‫را‬ ‫انسان‬ ‫شمول‬ ‫به‬
‫است‬ ‫کشنده‬ ‫همیشه‬ ‫کلینیکی‬ ‫عالیم‬ ‫ظهور‬ ‫صورت‬ ‫در‬ ‫بیماری‬
‫کند‬ ‫محافظت‬ ‫بیماری‬ ‫مقابل‬ ‫را‬ ‫انسان‬ ‫و‬ ‫حیوانات‬ ‫تواند‬ ‫می‬ ‫واکسن‬
‫از‬ ‫بیشتر‬40000‫سال‬ ‫هر‬ ‫در‬ ‫انسانی‬ ‫جدید‬ ‫واقعات‬
Post infection vaccination

3. ‫بیماری‬ ‫عامل‬
 Rhabdoviridae
 Lyssavirus
 rabies virus
‫میزبان‬ ‫ویژه‬ ‫مختلف‬ ‫های‬ ‫سترن‬ ‫دارای‬(canine rabies)

4. ‫بیماری‬ ‫عامل‬
 Closely related lyssaviruses, rabies-related lyssaviruses or nonrabies lyssaviruses,
‫شوند‬ ‫سبب‬ ‫را‬ ‫دیوانه‬ ‫سگ‬ ‫مانند‬ ‫عصبی‬ ‫بیماری‬ ‫تواند‬ ‫می‬
o Lagos bat virus,
o Duvenhage virus,
o European bat lyssavirus (EBLV) 1, EBLV 2,
o Australian bat lyssavirus (ABLV),
o Mokola virus and Irkut virus
 Shimoni bat virus, Aravan virus, Khujand virus, Bokeloh virus and West Caucasian bat
virus
‫آورند‬ ‫بوجود‬ ‫نیز‬ ‫حیوانات‬ ‫انواع‬ ‫دیگر‬ ‫در‬ ‫را‬ ‫بیماری‬ ‫ممکن‬ ‫اما‬ ‫اند‬ ‫شده‬ ‫تثبیت‬ ‫چرمی‬ ‫های‬ ‫پرک‬ ‫شب‬ ‫در‬ ‫صرف‬
 Additional rabies-related lyssaviruses are likely to exist.

5. ‫بیماری‬ ‫عامل‬
‫سه‬ ‫به‬ ‫دیوانه‬ ‫سگ‬ ‫های‬ ‫ویروس‬ ‫بندی‬ ‫تقسیم‬Phylogruop
Phylogroup I
 rabies virus
 Duvenhage virus
 EBLV 1, EBLV 2
 Australian bat lyssavirus
 Irkut virus
 Aravan virus and Khujand virus
 Bokeloh virus

6. ‫بیماری‬ ‫عامل‬
‫سه‬ ‫به‬ ‫دیوانه‬ ‫سگ‬ ‫های‬ ‫ویروس‬ ‫بندی‬ ‫تقسیم‬Phylogroup
Phylogroup II
o Lagos bat virus
o Mokola virus
o Shimoni bat virus
 Phylogroup III
o West Caucasian bat virus

7. ‫حساس‬ ‫های‬ ‫میزبان‬
‫اند‬ ‫حساس‬ ‫بیماری‬ ‫عامل‬ ‫مقابل‬ ‫پستاندار‬ ‫حیوانات‬ ‫تمام‬
‫از‬ ‫عبارتند‬ ‫که‬ ،‫کنند‬ ‫می‬ ‫عمل‬ ‫ذخیره‬ ‫های‬ ‫میزبان‬ ‫حیث‬ ‫به‬ ‫حیوانات‬ ‫محدود‬ ‫تعداد‬ ‫یک‬ ‫صرف‬:
oCanidae (dogs, jackals, coyotes, wolves, foxes and raccoon dogs)
oMustelidae (e.g., skunks),
oViverridae (e.g., mongooses)
oProcyonidae (raccoons), and the order Chiroptera (bats)
‫است‬ ‫نشده‬ ‫تجریر‬ ‫حیوان‬ ‫این‬ ‫از‬ ‫یافته‬ ‫تطابق‬ ‫ویروس‬ ‫هیچ‬ ،‫عامل‬ ‫ویروس‬ ‫به‬ ‫ها‬ ‫پشک‬ ‫شدن‬ ‫مصاب‬ ‫باوجود‬
‫ک‬ ‫هر‬ ‫اما‬ ،‫میروند‬ ‫ازبین‬ ‫غیرویژه‬ ‫میزبان‬ ‫به‬ ‫انتقال‬ ‫صورت‬ ‫در‬ ‫و‬ ‫هستند‬ ‫نوع‬ ‫ویژه‬ ‫عامل‬ ‫های‬ ‫ویروس‬‫دام‬
‫تواند‬ ‫می‬ ‫آورده‬ ‫بوجود‬ ‫دیگر‬ ‫نوع‬ ‫در‬ ‫بیماری‬ ‫شان‬

8. ‫حساس‬ ‫های‬ ‫میزبان‬
‫ویروس‬ ‫بقای‬rabies‫صورت‬ ‫اپیدمیولوژیک‬ ‫سایکل‬ ‫دو‬ ‫در‬
‫گیرد‬ ‫می‬
o‫شهری‬(urban)
o‫وحش‬ ‫جهان‬(sylvatic)

9. ‫حساس‬ ‫های‬ ‫میزبان‬
‫شهری‬ ‫سایکل‬(urban)
o‫است‬ ‫ویروس‬ ‫عمده‬ ‫گاه‬ ‫ذخیره‬ ‫سگ‬
o‫صاح‬ ‫نیمه‬ ‫سگهای‬ ‫و‬ ‫نشده‬ ‫واکسن‬ ‫های‬ ‫سگ‬ ‫تناسب‬ ‫که‬ ‫ساحات‬ ‫در‬ ‫سایکل‬ ‫این‬‫ب‬
‫آمری‬ ‫و‬ ‫آسیا‬ ‫میانه‬ ‫شرق‬ ،‫آفریقا‬ ‫مانند‬ ،‫است‬ ‫متبارز‬ ،‫است‬ ‫بیشتر‬ ‫ویلگرد‬ ‫و‬‫التین‬ ‫کا‬
o‫که‬ ‫سگهای‬ ‫در‬ ‫بعضا‬ ‫اما‬ ،‫شده‬ ‫کن‬ ‫ریشه‬ ‫کانادا‬ ‫و‬ ‫آمریکا‬ ‫از‬ ‫بیماری‬ ‫شکل‬ ‫این‬
‫شود‬ ‫می‬ ‫دیده‬ ،‫گیرند‬ ‫می‬ ‫وحش‬ ‫جهان‬ ‫از‬ ‫را‬ ‫بیماری‬

10. ‫حساس‬ ‫های‬ ‫میزبان‬
‫وحش‬ ‫جهان‬ ‫سایکل‬(sylvatic)
o‫آمریکا‬ ‫و‬ ‫اروپا‬ ‫در‬ ‫متبارز‬ ‫و‬ ‫معمول‬ ‫سایکل‬
o‫است‬ ‫موجود‬ ‫جهان‬ ‫های‬ ‫قسمت‬ ‫بعضی‬ ‫در‬ ‫وقت‬ ‫عین‬ ‫در‬ ‫شهر‬ ‫سایکل‬ ‫با‬ ‫بعضا‬
o‫تا‬ ‫یک‬ ‫اکثر‬3‫دارند‬ ‫نقش‬ ‫سایکل‬ ‫این‬ ‫در‬ ‫وحشی‬ ‫حیوان‬
o،‫ویروس‬ ‫سترن‬ ‫مانند‬ ‫های‬ ‫فکتور‬ ‫و‬ ‫بوده‬ ‫مغلق‬ ‫سایکل‬ ‫این‬ ‫اپیدمیولوژی‬‫عادت‬
‫سازد‬ ‫می‬ ‫متاثر‬ ‫آنرا‬ ‫محیطی‬ ‫های‬ ‫فکتور‬ ‫و‬ ‫ایکولوژی‬ ،‫ذخیره‬ ‫میزبان‬

11. ‫حساس‬ ‫های‬ ‫میزبان‬
‫وحش‬ ‫جهان‬ ‫سایکل‬ ‫در‬ ‫شامل‬ ‫ناقل‬ ‫حیوانات‬(sylvatic)
o‫آمریکا‬ ‫در‬:Coyotes, Skunks, bats , raccoons (Procyon lotor) , fox
o‫اروپا‬ ‫در‬:raccoon dogs (Nyctereutes procyonoides) , wolves, fox
o‫آسیا‬ ‫در‬:raccoon dogs (Nyctereutes procyonoides), fox , mongooses, jackals
o‫آفریقا‬ ‫در‬:jackals, foxes, mongooses and genets
o‫میانه‬ ‫شرق‬ ‫در‬:Fox, jackals

12. ‫جغرافیایی‬ ‫توزیع‬
‫عاری‬ ‫های‬ ‫کشور‬
،‫آسلند‬ ،‫ناروی‬ ،‫سویدن‬ ،‫ارلند‬ ،‫بریتانیا‬‫ج‬ ‫زیالند‬ ،‫آسترالیا‬ ،‫جاپان‬،‫دید‬
‫اندونیزیا‬ ‫جزایر‬ ‫از‬ ‫بعضی‬ ،‫مالیزیا‬ ‫زیاد‬ ‫های‬ ‫بخش‬ ،‫سنگاپور‬
‫رهنمای‬ ‫اساس‬ ‫به‬WHO‫که‬ ‫شود‬ ‫می‬ ‫پنداشته‬ ‫عاری‬ ‫زمانی‬ ‫کشور‬ ‫یک‬ ،
‫حیوانی‬ ‫و‬ ‫انسانی‬ ‫واقعه‬ ‫هیچ‬ ‫درپی‬ ‫پی‬ ‫سال‬ ‫دو‬ ‫در‬rabies‫موجودیت‬ ‫در‬
‫باشد‬ ‫نداده‬ ‫رخ‬ ‫آن‬ ‫در‬ ‫واردات‬ ‫قواعد‬ ‫و‬ ‫کافی‬ ‫سرویالنس‬
Rabies related lyssaviruses‫محدود‬ ‫شرقی‬ ‫کرده‬ ‫نیم‬ ‫در‬ ‫صرف‬
‫است‬ ‫متفاوت‬ ‫آن‬ ‫سترن‬ ‫هر‬ ‫جغرافیایی‬ ‫توزیع‬ ‫و‬ ‫است‬

13. ‫اپیدمیولوژی‬
‫آن‬ ‫زدن‬ ‫چک‬ ‫هنگام‬ ‫در‬ ‫مبتال‬ ‫حیوانات‬ ‫دهن‬ ‫لعاب‬ ‫توسط‬ ‫معموال‬ ‫ویروس‬
‫یابد‬ ‫می‬ ‫انتشار‬
‫مبتال‬ ‫عصبی‬ ‫انساج‬ ‫و‬ ‫آلوده‬ ‫دهن‬ ‫لعاب‬ ‫با‬ ‫تماس‬ ‫هنگام‬ ‫در‬ ‫ویروس‬ ‫بعضا‬‫از‬
‫کند‬ ‫می‬ ‫انتقال‬ ‫مخاطی‬ ‫غشاهای‬ ‫و‬ ‫جلدی‬ ‫های‬ ‫گی‬ ‫خراشیده‬ ‫طریق‬
‫وی‬ ‫بیشتر‬ ‫خاموش‬ ‫شکل‬ ‫به‬ ‫نسبت‬ ‫بیماری‬ ‫هیجانی‬ ‫شکل‬ ‫با‬ ‫حیوانات‬‫را‬ ‫روس‬
‫دهند‬ ‫می‬ ‫انتشار‬
‫تری‬ ‫موثر‬ ‫ناقلین‬ ‫خواران‬ ‫علف‬ ‫به‬ ‫نبست‬ ‫گوشتخواران‬ ‫عموم‬ ‫صورت‬ ‫به‬‫اند‬

14. ‫اپیدمیولوژی‬
50–90%‫دهند‬ ‫می‬ ‫انتشار‬ ‫خود‬ ‫از‬ ‫را‬ ‫ویروس‬ ‫حیوانات‬
‫دهند‬ ‫نمی‬ ‫انتقال‬ ،‫زنند‬ ‫می‬ ‫چک‬ ‫که‬ ‫حیوانات‬ ‫به‬ ‫را‬ ‫ویروس‬ ‫حیوانات‬ ‫تمام‬
‫است‬ ‫متفاوت‬ ‫ویروس‬ ‫سترن‬ ‫و‬ ‫حیوان‬ ‫نوع‬ ‫به‬ ‫نظر‬ ‫زیاد‬ ‫بسیار‬ ‫تا‬ ‫کم‬ ‫بسیار‬ ‫از‬ ‫دهن‬ ‫لعاب‬ ‫در‬ ‫ویروس‬ ‫مقدار‬
‫گردد‬ ‫می‬ ‫آغاز‬ ‫کلینیکی‬ ‫عالیم‬ ‫ظهور‬ ‫از‬ ‫پیش‬ ‫ویروس‬ ‫انتشار‬
o‫پشک‬1–5‫روز‬
o‫خرما‬ ‫موش‬14‫روز‬
o‫گاو‬1–2‫روز‬
o‫چرمی‬ ‫پرک‬ ‫شب‬214‫روز‬
o‫سگ‬1–5‫روز‬(‫تا‬ ‫حتی‬13‫تجربوی‬ ‫های‬ ‫عفونت‬ ‫در‬ ‫روز‬)

15. ‫اپیدمیولوژی‬
‫است‬ ‫ویروس‬ ‫دارای‬ ‫انسان‬ ‫دهن‬ ‫لعاب‬
‫نرسی‬ ‫اثبات‬ ‫به‬ ‫اما‬ ،‫باشد‬ ‫انتقال‬ ‫قابل‬ ‫انسان‬ ‫به‬ ‫انسان‬ ‫از‬ ‫باید‬ ‫بیماری‬ ‫تیوری‬ ‫ازنگاه‬‫است‬ ‫ده‬
‫از‬ ‫اند‬ ‫عبارت‬ ‫کند‬ ‫می‬ ‫زیاد‬ ‫را‬ ‫انتقال‬ ‫احتمال‬ ‫که‬ ‫خطرات‬:
o‫زدن‬ ‫چک‬
o‫بوسیدن‬
o‫دهن‬ ‫لعاب‬ ‫با‬ ‫مخاطی‬ ‫غشاهای‬ ‫و‬ ‫خراشیده‬ ‫جلد‬ ‫تماس‬
o‫مشترک‬ ‫غذایی‬ ‫وسایل‬
o‫مشترک‬ ‫سگرت‬
o‫جنسی‬ ‫تماس‬
o‫اما‬ ‫نیست‬ ‫معلوم‬ ‫انسانها‬ ‫در‬ ‫عالیم‬ ‫شروع‬ ‫از‬ ‫پیش‬ ‫ویروس‬ ‫انتشار‬CDC‫هر‬ ‫که‬ ‫کند‬ ‫می‬ ‫پیشنهاد‬
‫که‬ ‫کس‬14‫شون‬ ‫وقایوی‬ ‫واکسن‬ ،‫آمده‬ ‫تماس‬ ‫در‬ ‫مبتال‬ ‫شخص‬ ‫با‬ ‫کلینیکی‬ ‫عالیم‬ ‫ظهور‬ ‫از‬ ‫قبل‬‫د‬

16. ‫اپیدمیولوژی‬
‫ا‬ ‫موجود‬ ‫نیز‬ ‫دیگر‬ ‫های‬ ‫طریقه‬ ‫توسط‬ ‫ویروس‬ ‫انتشار‬ ‫بر‬ ‫مبنی‬ ‫ها‬ ‫کزارش‬ ‫بعضی‬‫ست‬
‫های‬ ‫غار‬ ‫و‬ ‫البراتواری‬ ‫شرایط‬ ‫مانند‬ ‫ویژه‬ ‫حاالت‬ ‫بعضی‬ ‫در‬ ‫ایروزول‬ ‫توسط‬ ‫انتشار‬
‫پخش‬ ‫ایروزول‬ ‫شکل‬ ‫به‬ ‫ان‬ ‫در‬ ‫زنده‬ ‫های‬ ‫ویروس‬ ‫زیاد‬ ‫مقدار‬ ‫که‬ ‫چرمی‬ ‫های‬ ‫پرک‬ ‫شب‬
‫باشد‬ ‫شده‬
،‫خوردن‬ ‫توسط‬ ‫ویروس‬ ‫انتقال‬ ‫احتمال‬
‫طفل‬ ‫به‬ ‫مادر‬ ‫از‬ ‫و‬ ‫شیر‬ ‫توسط‬ ‫بره‬ ‫به‬ ‫مبتال‬ ‫میش‬ ‫از‬ ‫به‬ ‫ویروس‬ ‫انتقال‬
‫وحشی‬ ‫حیوانات‬ ‫بین‬ ‫در‬ ‫خوردن‬ ‫توسط‬ ‫ویروس‬ ‫انتشار‬ ‫احتمال‬(‫درخ‬ ‫باالی‬ ‫تغذیه‬‫ت‬
‫خاردار‬ ‫های‬)

17. ‫بیماری‬ ‫انکشاف‬
‫ویروس‬ ‫انتشار‬ ‫شکل‬rabies‫جلوگیری‬ ‫و‬ ‫تشخیص‬ ،‫انتقال‬ ‫که‬ ‫است‬ ‫غیرمعمول‬ ‫بسیار‬ ‫بدن‬ ‫در‬
‫است‬ ‫ساخته‬ ‫متاثر‬ ‫را‬ ‫بیماری‬
‫غیرعصبی‬ ‫انساج‬ ‫در‬ ‫عامل‬ ‫که‬ ‫میرود‬ ‫مخفی‬ ‫طویل‬ ‫مرحله‬ ‫یک‬ ‫به‬ ‫ویروس‬ ،‫عفونت‬ ‫دنبال‬ ‫به‬
(‫عضالت‬)‫نیست‬ ‫دریافت‬ ‫قابل‬ ‫آسانی‬ ‫به‬ ‫و‬ ‫کند‬ ‫می‬ ‫سازی‬ ‫مثل‬
‫حس‬ ‫کننده‬ ‫خثنی‬ ‫های‬ ‫بادی‬ ‫انتی‬ ‫مقابل‬ ‫اما‬ ،‫کند‬ ‫نمی‬ ‫تحریر‬ ‫را‬ ‫دفاعی‬ ‫سیستم‬ ‫مرحله‬ ‫این‬ ‫در‬‫اس‬
‫است‬
‫میرسد‬ ‫مغز‬ ‫به‬ ‫باالخره‬ ‫و‬ ‫محیطی‬ ‫عصب‬ ‫به‬ ‫ویروس‬ ،‫ماه‬ ‫یا‬ ‫روز‬ ‫چند‬ ‫از‬ ‫پس‬

18. ‫بیماری‬ ‫انکشاف‬
‫عصب‬ ‫توسط‬ ‫ویروس‬ ،‫ظهورعالیم‬ ‫و‬ ‫مغز‬ ‫در‬ ‫وسیع‬ ‫انتشار‬ ‫از‬ ‫پس‬
‫یابد‬ ‫می‬ ‫انتشار‬ ‫دوباره‬ ‫محیطی‬
‫به‬ ‫نخاعی‬ ‫مایع‬ ‫و‬ ‫دهن‬ ‫لعاب‬ ،‫لعابیه‬ ‫غدوات‬ ،‫مغز‬ ‫انساج‬ ‫در‬ ‫ویروس‬
‫ش‬ ‫برخورد‬ ‫باید‬ ‫آنها‬ ‫با‬ ‫احتیاط‬ ‫با‬ ‫که‬ ،‫گردد‬ ‫می‬ ‫ذخیره‬ ‫زیاد‬ ‫اندازه‬‫ود‬
‫شود‬ ‫می‬ ‫یافت‬ ‫اعضا‬ ‫و‬ ‫ارگانها‬ ‫سایر‬ ‫در‬ ‫ویروس‬ ‫محدود‬ ‫تعداد‬ ‫یک‬
‫وجود‬ ‫مایعات‬ ‫دیگر‬ ‫و‬ ‫خون‬ ،‫ادرار‬ ،‫غایطه‬ ‫مواد‬ ‫که‬ ‫گردد‬ ‫می‬ ‫تصور‬
‫نیستند‬ ‫ویروس‬ ‫دارای‬

19. ‫بیماری‬ ‫انکشاف‬
‫محل‬ ‫در‬ ‫مبتال‬ ‫حیوانات‬ ‫دهن‬ ‫لعاب‬ ‫توسط‬ ‫ویروس‬ ‫شدن‬ ‫داخل‬
‫عضالت‬ ‫در‬ ‫شده‬ ‫زده‬ ‫چک‬
‫عضلی‬ ‫نسج‬ ‫در‬ ‫ویروس‬ ‫اولیه‬ ‫سازی‬ ‫مثل‬
‫به‬ ‫ویروس‬ ‫شدن‬ ‫داخل‬synaps‫عضلی‬–‫عصبی‬
‫به‬ ‫ویروس‬ ‫انتشار‬CNS
‫مغز‬ ‫در‬ ‫عامل‬ ‫بیشتر‬ ‫سازی‬ ‫مثل‬
‫عصبی‬ ‫های‬ ‫رشته‬ ‫توسط‬ ‫اطراف‬ ‫به‬ ‫مغز‬ ‫از‬ ‫ویروس‬ ‫انتشار‬
‫دهن‬ ‫لعاب‬ ‫توسط‬ ‫ویروس‬ ‫انتشار‬ ‫و‬ ‫لعابیه‬ ‫غداوت‬ ‫شدن‬ ‫مبتال‬

22. ‫کلینیکی‬ ‫عالیم‬
‫چک‬ ‫ساحه‬ ،‫ویروس‬ ‫سترن‬ ،‫ویروس‬ ‫مقدار‬ ‫به‬ ‫نظر‬ ‫متفاوت‬ ‫مخفی‬ ‫دوره‬
‫زخم‬ ‫طبیعت‬ ‫و‬ ‫میزبان‬ ‫قبلی‬ ‫معافیت‬ ،‫شده‬ ‫زده‬
‫از‬ ‫کمتر‬ ‫مخفی‬ ‫دوره‬6‫مشابه‬ ‫حیوانات‬ ‫دیگر‬ ‫و‬ ‫پشک‬ ،‫سگ‬ ‫در‬ ‫ماه‬
‫بین‬ ‫در‬ ‫پشک‬ ‫و‬ ‫سگ‬ ‫در‬ ‫واقعات‬ ‫اکثر‬2‫تا‬ ‫هفته‬3‫گردد‬ ‫می‬ ‫ظاهر‬ ‫ماه‬
‫ها‬ ‫گاو‬ ‫در‬25‫از‬ ‫کمتر‬ ‫تا‬ ‫روز‬5‫ماه‬
ً‫ال‬‫معمو‬ ‫نیز‬ ‫چرمی‬ ‫های‬ ‫پرک‬ ‫شب‬ ‫در‬6‫است‬ ‫ماه‬

23. ‫کلینیکی‬ ‫عالیم‬
‫اولیه‬ ‫عالیم‬
o‫ترس‬
o‫قراری‬ ‫بی‬
o‫اشتها‬ ‫افزایش‬ ‫ویا‬ ‫اشتهایی‬ ‫بی‬
o‫استفراغ‬ ‫و‬ ‫اسهال‬
o‫خفیف‬ ‫تب‬
o‫چشم‬ ‫مردمک‬ ‫شده‬ ‫فراخ‬
o‫محرک‬ ‫مقابل‬ ‫حد‬ ‫از‬ ‫بیش‬ ‫تحریک‬
o‫دهن‬ ‫لعاب‬ ‫زیاد‬ ‫بسیار‬ ‫افزایش‬
o‫حیوان‬ ‫عادت‬ ‫تغییر‬
2–5‫میر‬ ‫فلجی‬ ‫ویا‬ ‫هیجانی‬ ‫مرحله‬ ‫به‬ ‫یا‬ ‫حیوان‬ ،‫عالیم‬ ‫این‬ ‫از‬ ‫پس‬ ‫روز‬‫ود‬

24. ‫کلینیکی‬ ‫عالیم‬
‫خاموش‬ ‫یا‬ ‫فلجی‬ ‫شکل‬(Paralytic or dumb rabies)
‫صورت‬ ‫و‬ ‫گلو‬ ‫عضالت‬ ‫رونده‬ ‫پیش‬ ‫فلج‬
‫کردن‬ ‫قرت‬ ‫در‬ ‫حیوان‬ ‫توانایی‬ ‫عدم‬
‫دهن‬ ‫لعاب‬ ‫شدید‬ ‫بودن‬ ‫جاری‬
‫الرنگس‬ ‫فلج‬
‫االشه‬ ‫ماندن‬ ‫باز‬ ‫و‬ ‫صورت‬ ‫عضالت‬ ‫کامل‬ ‫فلج‬


25. ‫کلینیکی‬ ‫عالیم‬
‫ها‬ ‫کننده‬ ‫نشخوار‬ ‫در‬
o‫گله‬ ‫از‬ ‫شدن‬ ‫جدا‬
o‫حیوان‬ ‫گی‬ ‫افسرده‬
o‫نشخوار‬ ‫توقف‬
o‫موازنگی‬ ‫بی‬
o‫کمر‬ ‫مکمل‬ ‫یا‬ ‫و‬ ‫قسمی‬ ‫فلج‬
o‫است‬ ‫معمول‬ ‫غیر‬ ‫شکل‬ ‫این‬ ‫در‬ ‫زدن‬ ‫چک‬
‫خاتم‬ ‫ممکن‬ ‫تغییر‬ ‫هیچ‬ ‫ویاهم‬ ‫هیجانی‬ ‫کوتاه‬ ‫مرحله‬ ‫یک‬ ‫با‬ ‫خاموش‬ ‫مرحله‬‫ه‬
‫یابد‬
‫جریان‬ ‫در‬ ‫مرگ‬ ‫رخداد‬2–6‫تنفسی‬ ‫کفایه‬ ‫عدم‬ ‫درنتیجه‬ ‫روز‬

26. ‫کلینیکی‬ ‫عالیم‬
‫بیماری‬ ‫هیجانی‬ ‫شکل‬(furious form of rabies)
o‫ها‬ ‫پشک‬ ‫در‬ ‫بیماری‬ ‫معمول‬ ‫شکل‬
o‫و‬ ‫انسانها‬ ‫باالی‬ ‫حمله‬ ‫و‬ ‫کشیدن‬ ‫صدا‬ ،‫هرطرف‬ ‫به‬ ‫دوش‬ ،‫قراری‬ ‫بی‬
‫جان‬ ‫بی‬ ‫انجسام‬
o‫سنگ‬ ‫و‬ ‫چوب‬ ‫مانند‬ ‫سخت‬ ‫اجسام‬ ‫کردن‬ ‫قرت‬
o‫انسانها‬ ‫باالی‬ ‫حمله‬ ‫و‬ ‫انسان‬ ‫از‬ ‫وحشی‬ ‫حیوانات‬ ‫ترس‬ ‫شدن‬ ‫برطرف‬‫و‬
‫بود‬ ‫عادی‬ ‫شان‬ ‫همراه‬ ‫قبال‬ ‫که‬ ‫حیوانات‬
o‫شوند‬ ‫می‬ ‫دید‬ ‫قابل‬ ‫روز‬ ‫در‬ ‫شبانه‬ ‫حیوانات‬
o‫ها‬ ‫گاو‬ ‫در‬ ‫حد‬ ‫از‬ ‫بیش‬ ‫حساسیت‬
o‫بدن‬ ‫نهایی‬ ‫های‬ ‫قسمت‬ ‫فلج‬ ‫و‬ ‫توازن‬ ‫عدم‬ ‫انکشاف‬
‫جریان‬ ‫در‬ ‫مرگ‬ ‫رخداد‬4–8‫عالیم‬ ‫شروع‬ ‫از‬ ‫پس‬ ‫روز‬

27. ‫کلینیکی‬ ‫عالیم‬
‫د‬ ‫و‬ ‫مختلف‬ ‫های‬ ‫میزبان‬ ‫در‬ ‫کلنیکی‬ ‫عالیم‬ ‫در‬ ‫بسیار‬ ‫تفاوت‬‫یگر‬
‫ها‬ ‫فکتور‬
o‫عادت‬ ‫تغییر‬
o‫توضیح‬ ‫بدون‬ ‫فلج‬
o‫دلیل‬ ‫بدون‬ ‫عصبی‬ ‫عالیم‬

28. ‫مرگ‬ ‫از‬ ‫پس‬ ‫های‬ ‫دریافت‬
‫بیماری‬ ‫ویژه‬ ‫تغییرات‬ ‫موجودیت‬ ‫عدم‬
‫معده‬ ‫در‬ ‫بیگانه‬ ‫اجسام‬ ‫موجودیت‬
‫موجودیت‬multifocal, mild, polioencephalomyelitis
‫هستوپتولوژیکی‬ ‫معاینات‬ ‫در‬
‫در‬ ‫خونی‬ ‫رگهای‬ ‫اطراف‬ ‫در‬ ‫یی‬ ‫هسته‬ ‫یک‬ ‫حجرات‬ ‫انفلتریشن‬
‫مغز‬
‫موجودیت‬Negri bodies‫مغز‬ ‫دیده‬ ‫آسیب‬ ‫حجرات‬ ‫در‬ ‫ها‬

29. ‫تشخیص‬
‫نکروپس‬ ‫هنگام‬ ‫در‬ ‫مغز‬ ‫از‬ ‫شده‬ ‫گرفته‬ ‫های‬ ‫نمونه‬ ‫در‬ ‫ویروس‬ ‫های‬ ‫جن‬ ‫انتی‬ ‫دریافت‬‫ی‬
o‫بفرستید‬ ‫مسوون‬ ‫شرایط‬ ‫در‬ ‫البراتوار‬ ‫به‬ ‫را‬ ‫مشکوک‬ ‫حیوان‬ ‫مکمل‬ ‫سر‬
‫تثبیت‬80–90%‫آزمایش‬ ‫با‬ ‫واقعات‬ ‫تمام‬Immunofluorescence
Immunohistochemistry
ELISAs
‫غیره‬ ‫و‬ ‫چشم‬ ‫کورنیای‬ ‫سمیر‬ ،‫لعابیه‬ ‫غدوات‬ ‫در‬ ‫ویروس‬ ‫دریافت‬
RT-PCR‫اپیدمیولوژیکی‬ ‫حاالت‬ ‫و‬ ‫دهن‬ ‫لعاب‬ ‫های‬ ‫نمونه‬ ‫در‬
‫ها‬ ‫موش‬ ‫در‬ ‫زرق‬ ‫و‬ ‫موش‬ ‫عصبی‬ ‫نسج‬ ‫نسجی‬ ‫وسط‬ ‫در‬ ‫کشت‬
‫اما‬ ‫گردد‬ ‫می‬ ‫استفاده‬ ً‫ا‬‫بعض‬ ‫سیرولوژی‬.....

30. ‫تداوی‬
‫ویژه‬ ‫تداوی‬ ‫موجودیت‬ ‫عدم‬
‫عفونت‬ ‫از‬ ‫پس‬ ‫حیوانات‬ ‫در‬ ‫واکسن‬ ‫تطبیق‬ ‫عدم‬


31. ‫کنترول‬ ‫و‬ ‫جلوگیری‬
‫جلوگیری‬rabies‫و‬ ‫واکسیناسیون‬ ‫به‬ ‫وابسته‬ ‫حیوانات‬ ‫در‬
‫است‬ ‫مصاب‬ ‫حیوانات‬ ‫با‬ ‫آمدن‬ ‫تماس‬ ‫به‬ ‫از‬ ‫ممانعت‬
‫یک‬ ‫در‬ ‫باید‬ ‫آنها‬ ،‫خانگی‬ ‫های‬ ‫خرگوش‬ ‫نگهداری‬ ‫صورت‬ ‫در‬
‫شوند‬ ‫نگهداری‬ ‫شده‬ ‫کنترول‬ ‫ساحه‬
‫آن‬ ‫جسد‬ ،‫پشکها‬ ‫توسط‬ ‫چرمی‬ ‫های‬ ‫پرک‬ ‫شب‬ ‫شکار‬ ‫صورت‬ ‫در‬
‫شود‬ ‫فرستاده‬ ‫البراتوار‬ ‫به‬ ‫تشخیص‬ ‫برای‬.
‫باید‬ ‫شده‬ ‫گرفته‬ ‫وحشی‬ ‫حیوانات‬ ‫تمام‬6‫شوند‬ ‫قرنطین‬ ‫ماه‬

32. ‫کنترول‬ ‫و‬ ‫جلوگیری‬
‫واکسیناسیون‬:
o‫محافظت‬ ‫و‬ ‫انسان‬ ‫مواجهه‬ ‫کاهش‬ ‫جهت‬ ‫ها‬ ‫خرما‬ ‫موش‬ ‫و‬ ‫پشک‬ ،‫سگ‬ ‫برای‬ ‫واکسن‬ ‫تطبیق‬ ‫توصیه‬
‫حیوانات‬ ‫خود‬
o‫پشک‬ ‫و‬ ‫سگ‬ ‫در‬ ‫شده‬ ‫ضعیف‬ ‫زنده‬ ‫و‬ ‫شده‬ ‫کشته‬ ‫های‬ ‫واکسن‬ ‫موثریت‬
•‫شده‬ ‫ضعیف‬ ‫زنده‬ ‫های‬ ‫واکسن‬ ‫تطبیق‬ ‫صورت‬ ‫در‬ ‫بیماری‬ ‫انکشاف‬ ‫احتمال‬
o‫است‬ ‫موجود‬ ‫نیز‬ ‫حیوانات‬ ‫دیگر‬ ‫برای‬ ‫بیماری‬ ‫های‬ ‫واکسن‬
o‫واکسن‬ ‫از‬ ‫توان‬ ‫می‬ ‫اما‬ ،‫نیست‬ ‫موجود‬ ‫کوچک‬ ‫های‬ ‫جونده‬ ‫یا‬ ‫و‬ ‫ها‬ ‫خرگوش‬ ‫برای‬ ‫واکسن‬ ‫که‬ ‫باوجود‬
‫کرد‬ ‫استفاده‬ ‫موجود‬ ‫های‬
o‫دهنی‬ ‫های‬ ‫واکسن‬ ‫موجودیت‬(oral vaccine)‫جهت‬ ‫ویلگرد‬ ‫سگهای‬ ‫و‬ ‫وحشی‬ ‫حیوانات‬ ‫برای‬
‫انسانها‬ ‫و‬ ‫حیوانات‬ ‫محافظه‬
o‫واکسن‬ ‫تطبیق‬rabies‫مقابل‬ ‫را‬ ‫حیوان‬rabies-related lyssaviruses‫هیچ‬ ‫ویا‬ ‫کم‬ ‫بسیار‬
‫کرد‬ ‫نخواهد‬ ‫محافظه‬

33. ‫عامه‬ ‫صحت‬ ‫لحاظ‬ ‫از‬ ‫بیماری‬ ‫اهمیت‬
‫زونوز‬ ‫عمده‬ ‫بسیار‬ ‫های‬ ‫بیماری‬ ‫از‬ ‫یکی‬
15%‫شوند‬ ‫می‬ ‫گرفتار‬ ‫بیماری‬ ‫به‬ ،‫شوند‬ ‫می‬ ‫زده‬ ‫چک‬ ‫ها‬ ‫سگ‬ ‫توسط‬ ‫کسانیکه‬ ‫تمام‬
‫در‬90%‫کند‬ ‫می‬ ‫انتقال‬ ‫توسعه‬ ‫حال‬ ‫در‬ ‫های‬ ‫کشور‬ ‫در‬ ‫بویژه‬ ‫سگ‬ ‫توسط‬ ‫انسان‬ ‫به‬ ‫بیماری‬ ‫حاالت‬
‫تا‬ ‫ساالنه‬150000‫شوند‬ ‫می‬ ‫تلف‬ ‫بیماری‬ ‫اثر‬ ‫در‬ ‫جهان‬ ‫در‬ ‫نفر‬
‫زیر‬ ‫اطفال‬ ‫در‬ ‫آسیا‬ ‫در‬ ‫مرگ‬ ‫واقعات‬ ‫اکثر‬15‫دهد‬ ‫می‬ ‫رخ‬ ‫سال‬
‫حدود‬ ‫در‬10‫کنند‬ ‫می‬ ‫دریافت‬ ‫مواجهه‬ ‫از‬ ‫پس‬ ‫واکسین‬ ‫جهان‬ ‫در‬ ‫ساالنه‬ ‫نفر‬ ‫میلیون‬

34. ‫ویروس‬ ‫که‬ ‫حاالت‬rabies‫کند‬ ‫انتقال‬ ‫انسان‬ ‫به‬ ‫تواند‬ ‫می‬
‫کند‬ ‫نمی‬ ‫انتقال‬ ‫انسان‬ ‫به‬ ‫ویروس‬ ‫کند‬ ‫می‬ ‫انتقال‬ ‫انسان‬ ‫به‬ ‫ویروس‬ ‫حالت‬
‫است‬ ‫سالم‬ ‫جلد‬ ‫پوست‬‫شده‬ ‫زخم‬ ‫ویا‬ ‫خراشیده‬ ‫به‬ ‫مصاب‬ ‫حیوان‬ ‫توسط‬ ‫زدن‬ ‫چک‬
‫بیماری‬
‫سالم‬ ‫جلد‬ ‫باالی‬ ،‫چشم‬ ‫لیسدن‬ ‫صورت‬ ‫در‬‫ده‬ ‫و‬ ‫بینی‬‫ن‬ ‫حیوان‬ ‫توسط‬ ‫لسیدن‬‫ب‬ ‫به‬ ‫مبتال‬‫یماری‬
‫صورت‬ ‫در‬‫ج‬ ‫در‬ ‫که‬ ‫کند‬ ‫نمی‬ ‫انتقال‬‫لد‬
‫نباشد‬ ‫موجود‬ ‫زخم‬ ‫حیوان‬ ‫و‬ ‫شخص‬
‫کند‬ ‫نمی‬ ‫مبتال‬ ‫حیوان‬ ‫نوازش‬
‫جوشیده‬ ‫شیر‬ ‫مصرف‬‫مبتال‬ ‫حیوان‬ ‫چوشیدن‬‫مبتال‬ ‫حیوان‬ ‫شیر‬ ‫مبتال‬ ‫حیوان‬ ‫شیر‬
‫پخته‬ ‫گوشت‬ ‫گوشت‬‫خام‬ ‫مبتال‬ ‫حیوان‬ ‫گوشت‬ ‫مصرف‬
‫در‬ ‫زخم‬ ‫موجودیت‬ ‫عدم‬ ‫صورت‬ ‫در‬
‫دست‬
‫دست‬ ‫در‬ ‫زخم‬ ‫صورت‬ ‫در‬ ‫رکتال‬ ‫معاینه‬ ‫ویا‬ ‫دهن‬ ‫معاینه‬‫حیوان‬
‫مبتال‬
‫معامله‬‫مبتال‬ ‫حیوان‬ ‫با‬ ‫جنسی‬ ‫جنسی‬ ‫معامله‬
‫و‬ ‫داکتران‬ ‫چشم‬ ‫به‬ ‫واکسن‬ ‫پاشیدن‬‫ترنر‬
‫واکسیناسیون‬ ‫جریان‬ ‫در‬
‫کند‬ ‫نمی‬ ‫واکسن‬ ‫پاشیدن‬

35. ‫ویروس‬ ‫به‬ ‫شده‬ ‫مواجه‬ ‫افراد‬ ‫های‬ ‫کتگوری‬rabies
‫خطر‬ ‫مثال‬ ‫نوع‬‫مواجهه‬
‫کمترین‬‫خطر‬ ‫مستقیم‬ ‫غیر‬ ‫تمام‬ ‫نادر‬ ‫یا‬ ‫کم‬ ‫مواجهه‬ ‫کتگوری‬I
‫متوسط‬ ‫خطر‬ ‫لیسیدن‬ ‫مواجهه‬‫متوسط‬ ‫کتگوری‬II
‫بزرگ‬ ‫خطر‬ ‫زدن‬ ‫چک‬ ‫شدید‬ ‫مواجهه‬ ‫کتگوری‬III

36. Clinical symptoms
 Early stage (1-3days)
 fever(37.5-38)
 vomit
 wound:pain,red,itching
 Exciting stage(1-3days)
 fever(39-40)
 hydrophobia:pharyngeal muscle cramp,dyspnea
 dehydration
 Paralytic stage(15-20hs)
 nerve fiber paralysis
 respiratory and circulatory failure
death after 2 – 10 days

37. ‫وکنترول‬ ‫جلوگیری‬
‫برس‬ ‫با‬ ‫صابون‬ ‫آب‬ ‫توسط‬ ‫شده‬ ‫ایجاد‬ ‫زخم‬ ‫سریع‬ ‫کاری‬ ‫پاک‬
‫انسانی‬ ‫ایمیونوگلوبولین‬ ‫تطبیق‬
‫واکسن‬ ‫دوز‬ ‫چندین‬ ‫تطبیق‬
‫وحشی‬ ‫و‬ ‫اهلی‬ ‫حیوانات‬ ‫در‬ ‫بیماری‬ ‫کنترول‬
‫کرد‬ ‫تغذیه‬ ‫ویا‬ ‫شد‬ ‫تماس‬ ‫با‬ ‫نباید‬ ‫وحشی‬ ‫حیوانات‬
‫زیست‬ ‫محالت‬ ‫از‬ ‫چرمی‬ ‫های‬ ‫پرک‬ ‫شب‬ ‫نگهداشتن‬ ‫دور‬
‫مبتال‬ ‫حیوانات‬ ‫گوشت‬ ‫و‬ ‫شیر‬ ‫مصرف‬ ‫عدم‬
‫شان‬ ‫اعضای‬ ‫ویا‬ ‫مبتال‬ ‫حیوانات‬ ‫با‬ ‫تماس‬ ‫هنگام‬ ‫در‬ ‫بهداشتی‬ ‫شرایط‬ ‫تمام‬ ‫گرفتن‬ ‫درنظر‬
‫خطر‬ ‫درمعرض‬ ‫های‬ ‫گروپ‬ ‫در‬ ‫شده‬ ‫کشته‬ ‫های‬ ‫واکسن‬ ‫تطبیق‬
