1. ความหมาย ความสำาคัญของโครงงานคอมพิวเตอร์
ความหมายและคุณค่าของการทำาโครงงานคอมพิวเตอร์
เทคโนโลยีคอมพิวเตอร์มีผลกระทบต่อความเจริญ
ก้าวหน้าของทุก ๆ สังคมในโลกปัจจุบันนี้ เทคโนโลยีด้านนี้มีการ
เปลียนแปลงอย่างรวดเร็ว จึงเป็นเรื่องยากที่ประชาชนจะคอย
่
ติดตามความก้าวหน้าอยู่ตลอดเวลาและเป็นสิ่งที่ไม่เกิดประโยชน์
คุ้มค่าอีกด้วย ดังนั้นการศึกษาเทคโนโลีของคอมพิวเตอร์จึงต้อง
ศึกษาหลักการและเนื้อหาพื้นฐานเป็นสำาคัญ
การศึกษาด้านวิทยาการคอมพิวเตอร์เป็นสิ่งจำาเป็นเสมือนกับการ
ศึกษาวิทยาศาสตร์ธรรมชาติ คอมพิวเตอร์ได้เปลี่ยนแปลงโลก
ของเราในด้านต่าง ๆ มากมายได้แก่
- สังคมโดยส่วนใหญ่เปลียนจากสังคมอุตสาหกรรมเป็นสังคม
่
สารสนเทศ
- การตัดสินใจในเรื่องต่าง ๆ มักขึ้นอยู่กับข้อมูลซึ่งได้จากระบบ
คอมพิวเตอร์
- คอมพิวเตอร์กลายเป็นเครื่องมือที่สำาคัญแทนเครื่องมืออื่น ๆ ใน
อดีต เช่น เครื่องพิมพ์ดีด เครื่องคิดเลขเป็นต้น
- คอมพิวเตอร์ถูกใช้ในการออกแบบสถานการณ์หรือปัญหาที่ซบ ั
ซ้อนต่าง ๆ
- คอมพิวเตอร์เป็นอุปกรณ์หลักที่ใช้ในการติดต่อสื่อสารของโลก
ปัจจุบัน
นักเรียนในระดับมัธยมศึกษาเรียนวิทยาศาสตร์ธรรมชาติ
เพื่อความเข้าใจความเป็นไปของธรรมชาติในโลก ในทำานอง
เดียวกันนักเรียนต้องเรียนวิชาทางวิทยาการคอมพิวเตอร์เพื่อความ
เข้าใจในสังคม เศรษฐกิจ และวัฒนธรรมของสังคมต่าง ๆ ในยุค
สารสนเทศ เนื้อหาวิชาทางด้านเทคโนโลยีคอมพิวเตอร์ใน
โรงเรียนระดับมัธยมศึกษามีเป้าหมายที่จะพัฒนานักเรียนให้มี
ความรู้ความเข้าใจในวิทยาการของคอมพิวเตอร์และมีความ
สามารถในการพัฒนาโปรแกรมได้ ดังนั้นการจัดทำาโครงงาน
คอมพิวเตอร์จะเป็นสิ่งที่ทำาให้นักเรียนสามารถบรรลุเป้าหมายได้
อย่างสมบูรณ์
จุดมุ่งหมายที่สำาคัญประการหนึ่งของการเรียนการสอน
คอมพิวเตอร์ในโรงเรียน คือการที่นักเรียนได้มีโอกาสฝึกความ
สามารถในการนำาความรู้เกี่ยวกับคอมพิวเตอร์ไปใช้ในการแก้

2. ปัญหา ประดิษฐ์คิดค้นหรือค้นคว้าหาความรู้ต่าง ๆ ได้ด้วยตนเอง
ซึ่งวิธีการที่มีประสิทธิภาพมากวิธีหนึ่งคือการที่นักเรียนได้มีโอกาส
ทำาโครงงานคอมพิวเตอร์
โครงงานคอมพิวเตอร์เป็นงานวิจยในระดับนักเรียน เป็นการใช้
ั
คอมพิวเตอร์และอุปกรณ์อื่น ๆ ทีมีอยูในการศึกษา ทดลอง แก้
่ ่
ปัญหาต่าง ๆ เพื่อนำาผลที่ได้มาประยุกต์ใช้งานจริง หรือใช้เพื่อ
ช่วยสร้างสื่อเพื่อเสริมการเรียนให้ได้ดีมีประสิทธิภาพยิ่งขึ้น โครง
งานคอมพิวเตอร์จึงเป็นกิจกรรมทางวิทยาศาสตร์ที่ช่วยให้นักเรียน
ได้เรียนรูและฝึกฝนการใช้ทักษะการใช้เครื่องคอมพิวเตอร์และ
้
ซอฟต์แวร์ พร้อมทั้งเครื่องมือต่าง ๆ ในการแก้ปัญหา รวมทั้งการ
พัฒนาการสร้างผลงานจริงอีกด้วย
โครงงานคอมพิวเตอร์ในระดับชั้นมัธยมศึกษาเป็นกิจกรรม
การเรียนที่นักเรียนมีอิสระในการเลือกศึกษาปัญหาที่ตนสนใจ ซึ่ง
อาจเป็นปัญหาที่ต้องใช้ความรู้ กระบวนการทางวิศวกรรม
ซอฟต์แวร์ เครื่องคอมพิวเตอร์และวัสดุอุปกรณ์ตลอดจนทักษะพื้น
ฐานในการพัฒนาโครงงาน โครงงานบางเรื่องอาจต้องการวัสดุ
อุปกรณ์นอกเหนือจากที่มีอยู่ ซึ่งนักเรียนจะต้องคิดออกแบบสร้าง
ขึ้น หรือดัดแปลงเพื่อใช้งานได้ตรงกับความต้องการ โดยในการ
พัฒนาโครงงานคอมพิวเตอร์จะอยู่ภายใต้การดูแลและให้คำา
ปรึกษาของครูในสาขาวิชาคอมพิวเตอร์หรือต่างสาาวิชารวมทัง ้
ผู้ทรงคุณวุฒิด้านต่าง ๆ ด้วย
โครงงานคอมพิวเตอร์ที่จะทำาในระดับมัธยมศึกษาควรเป็น
ประเด็นหรือปัญหาที่นักเรียนสนใจใคร่รู้ และสามารถใช้ความรู้
ทักษะ ตลอดจนประสบการณ์ในระดับของนักเรียน เพื่อคิด
แนวทางในการแก้ปัญหาและการพัฒนาโปรแกรม เพื่อให้โครง
งานคอมพิวเตอร์นั้นมีคุณค่ายิ่ง อย่างไรก็ตาม เรื่องทีนักเรียน
่
สนใจและคิดที่จะทำาโครงงานอาจมีผู้สนใจทำามาก่อน หรือเป็น
เรื่องที่นักพัฒนาโปรแกรมได้เคยค้นคว้าและพัฒนามาแล้ว แต่
นักเรียนก็ยังสามารถทำาโครงงานดังกล่าวได้ เพียงแต่คิดดัดแปลง
แนวทางในการศึกษาวิเคราะห์ข้อมูล การพัฒนาโปรแกรม หรือ
ศึกษาเพิ่มเติมจากผลงานเดิมที่มีผู้รายงานไว้
กิจกรรมที่จัดว่าเป็นโครงานคอมพิวเตอร์ควรมีองค์ประกอบหลักดัง
ต่อไปนี้
– เป็นกิจกรรมที่เกี่ยวข้องกับซอต์ฟแวร์และเครื่อง

3. คอมพิวเตอร์
– นักเรียนเป็นผู้ริเริ่มและเลือกเรื่องที่จะศึกษาค้นคว้า พัฒนา
ด้วยตนเองตามความสนใจและระดับความรู้ความสามารถ
– นักเรียนเป็นผู้วางแผนในการศึกษา ค้นคว้า ตลอดจนการ
พัฒนาเก็บรวบรวมข้อมูลหรือประดิษฐ์คิดค้น รวมทั้งการสรุปผล
และการนำาเสนอผลการศึกษาค้นคว้าด้วยตนเอง โดยมีครูอาจารย์
หรือผู้ทรงคุณวุฒิเป็นผู้ให้คำาปรึกษา
การทำาโครงงานคอมพิวเตอร์มีของเขตกว้างขวางมาก ตั้งแต่เรื่อง
ที่งาย ๆ ไปจนถึงเรื่องทียุ่งยากซับซ้อน โครงงานคอมพิวเตอร์บาง
่ ่
เรื่องอาจใช้เวลาสั้นในการพัฒนา จนถึงเรื่องที่ใช้เวลาเป็นภาค
เรียนหรือปีการศึกษา โครงงานคอมพิวเตอร์บางเรื่องเสียค่าใช้จ่าย
เพียงเล็กน้อยจนถึงนับพันบาท นักเรียนจึงควรศึกษารายละเอียด
และงบประมาณต่างๆ ของโครงงานก่อน จึงค่อยเลือกทำาโครงงาน
ที่เหมาะสมกับระดับความรู้ ความสามารถ และความสนใจของ
นักเรียน โดยทั่ว ๆ ไป การทำาโครงงานคอมพิวเตอร์จัดเป็นส่วน
หนึ่งของการเรียนการสอนรายวิชาคอมพิวเตอร์ทุกระดับการศึกษา
โดยอาจจะทำาเป็นกลุ่มหรอทำาเป็นรายบุคคล ทั้งนี้ขึ้นอยู่กับความ
สนใจของนักเรียนแต่ละคนแต่ละกลุ่มเป็นสำาคัญ
จุดมุ่งหมายสำาคัญของการทำาโครงงานคอมพิวเตอร์ไม่ได้อยู่
ที่การส่งเข้าประกวดเพื่อรับรางวัล แต่เป็นโอกาสที่นักเรียนจะได้
ประสบการณ์ตรงในการใช้ระบบคอมพิวเตอร์แก้ปัญหา ประดิษฐ์
คิดค้นหรือค้นคว้าหาความรู้ต่าง ๆ ตลอดจนการแสดงผลงานของ
ตนเองเพื่อให้นักเรียน ผู้ปกครองและผู้ที่สนใจในชุมชนเมื่อมีการ
จัดกิจกรรมของโรงเรียนหรืองานอื่น ๆ
การทำาโครงงานคอมพิวเตอร์และการจัดงานแสดงโครง
งานจะมีคุณค่าต่อการฝึกฝนให้นักเรียนมีความรู้ ความชำานาญ และ
มีความมั่นใจในการนำาระบบคอมพิวเตอร์ไปใช้ในการแก้ปัญหา
ประดิษฐ์คิดค้นหรือค้นคว้าหาความรู้ต่าง ๆ ด้วยตนเองและยังมี
คุณค่าอื่น ๆ อีกดังต่อไปนี้
1. สร้างความสำานึกและความรับผิดชอบในการศึกษาและ
พัฒนาระบบด้วยตนเอง
2. เปิดโอกาสให้นักเรียนได้พัฒนาและแสดงความสามารถ
ตามศักยภาพของตนเอง
3. เปิดโอกาสให้นักเรียนได้ศึกษา ค้นคว้า และเรียนรูในเรื่อง
้
ที่นักเรียนสนใจได้ลึกซึ้งกว่าการเรียนในห้องตามปกติ

4. 4. ส่งเสริมและพัฒนากระบวนการคิด การแก้ปัญหา การ
ตัดสินใจ รวมทังการสื่อสารระหว่างกัน
้
5. กระตุ้นให้นักเรียนมีความสนใจในการเรียนวิชาสาขา
คอมพิวเตอร์ และมีความสนใจที่จะประกอบอาชีพทางด้านนี้
6. ส่งเสริมให้นักเรียนได้ใช้เวลาอย่างเป็นประโยชน์ในทาง
สร้างสรรค์
7. สร้างความสัมพันธ์ระหว่างนักเรียนกับครูและชุมชน รวมทั้ง
ส่งเสริมให้ชุมชนสนใจคอมพิว เตอร์และเทคโนโลยีที่เกี่ยวข้อง
มากขึ้น
8. เป็นการบูรณาการเอาความรู้จากวิชาต่าง ๆ ทีได้รับมาจัด
่
ทำาผสมผสานกับโปรแกรมคอมพิวเตอร์เป็นโครงงานเพื่อนำาเสนอ
ต่อชุมชน
การจัดทำาโครงงานคอมพิวเตอร์นั้น นักเรียนควรมีความรู้พื้นฐาน
เกี่ยวกับการทำางานของเครื่องคอมพิวเตอร์ เหตุผลที่ใช้ในการแก้
ปัญหา กระบวนการแก้ปัญหา หลักการเขียนโปรแกรมเบื้องต้น
และการแทนข้อมูลในคอมพิวเตอร์ ก่อนที่จะเริมทำาโครงงาน และ
่
ใช้ความรู้ดังกล่าวเป็นพื้นฐานในการสร้างความรู้ใหม่ในโครงงาน
คอมพิวเตอร์ โดยในการทำาโครงงานนักเรียนอาจจะมีโอกาสได้
ทำาความรู้จักกับความรูใหม่เพิ่มเติมอีกด้วย เช่น ปัญญาประดิษฐ์
้
(Artificial Intelligence) ฐานข้อมูล (Database) และการสืบค้น
ข้อมูล (Information Retrieval) เป็นต้น ซึ่งจะขึ้นอยู่กับหัวข้อที่
นักเรียนเลือกทำาโครงงาน
http://www.lks.ac.th/kuanjit/s4.htm
ประเภทของโครงงานคอมพิวเตอร์
ประเภทของโครงงาน แบ่งได้เป็น 5 ประเภท 1. โครงงานพัฒนา
สื่อเพื่อการศึกษา เป็นโครงงานที่ใช้คอมพิวเตอร์ในการผลิตสื่อ
เพื่อการศึกษา เช่น โครงงานเกี่ยวกับการพัฒนาเว็บไซต์ 2. โครง
งานพัฒนาเครื่องมือ เป็นโครงงานที่สร้างเครื่องมือ ใช้สร้างงาน
ส่วนใหญืจะอยูในรูปของซอฟต์แวร์ เช่น ซอฟต์แวร์วาดรูป 3.
่
โครงงานประเภทการทดลองทฤษฎี เป็นโครงงานที่ใช้

5. คอมพิวเตอร์ในการจำาลองการทดลองของสาขาต่างๆ 4. โครงงาน
ประเภทการประยุกต์ใช้งาน สร้างผลงานเพื่อประยุกต์ใช้งานใน
ชีวิตประจำาวัน 5. โครงงานพัฒนาเกม เพื่อความรู้ ความ
เพลิดเพลิน
เช่น เกมหมารุก
http://www.lks.ac.th/kuanjit/s5.htm
องค์ประกอบของโครงงานคอมพิวเตอร์
องค์ประกอบของโครงงานคอมพิวเตอร์
ควรมีองค์ประกอบต่อไปนี้
1. ชื่อโครงงาน ถ้าเป็นโครงงานเกี่ยวกับเว็บไซต์ ใช้ชื่อโครงงาน
ว่า การพัฒนาเว็บไซต์ เรื่อง …………
ข้างต้น ได้แก่ โครงงานพัฒนาสื่อเพื่อการศึกษา โครงงานพัฒนา
เครื่องมือ โครงงานประเภทการทดลองทฤษฎี
โครงงานประเภทการประยุกต์ใช้งาน และโครงงานพัฒนาเกม
2. ชื่อ สกุล ผูทำาโครงงาน
้
3. ชื่ออาจารย์ที่ปรึกษาโครงงาน
4. ระยะเวลาดำาเนินงาน ให้ระบุเวลาเป็นจำานวนวัน เป็นต้น
5. แนวคิด ที่มา และความสำาคัญ อธิบายว่าเหตุใดจึงเลือกทำา
โครงงานนี้ โครงงานนี้มีความสำาคัญอย่างไร เรื่องทีทำาเป็นเรื่อง
่
ใหม่หรือมีผู้อื่นศึกษาค้นคว้ามาก่อนบ้างแล้ว ถ้ามีผู้อื่นศึกษามา
ก่อนแล้วผลที่ได้เป็นอย่างไร และเรื่องทีทำานี้จะขยายเพิ่มเติม
่
ปรับปรุงจากเรื่องที่ผู้อื่นทำาไว้อย่างไร หรือเป็นการทำาซำ้าเพื่อเพิ่ม
ประสิทธิภาพของระบบ
6. วัตถุประสงค์ หลักการเขียนต้องเขียนเป็นข้อๆ และสัมพันธ์มา
จากชื่อเรื่องของโครงงาน
7. หลักการและทฤษฎี อธิบายถึงหลักการและทฤษฎีที่เกี่ยวข้อง
กับโครงงาน เช่น โครงงานพัฒนาเว็บไซต์ ควรจะกล่าวถึงองค์
ประกอบในการออกแบบเว็บไซต์และข้อพิดพลาดในการสร้าง
เว็บไซต์ เป็นต้น
8. วิธีดำาเนินงาน
- อุปกรณ์ที่ต้องใช้ ระบุวัสดุอุปกรณ์ที่จำาเป็นต้องใช้มีอะไรบ้าง
วัสดุอุปกรณ์เหล่านั้นอยู่ทใด และมีชิ้นใดบ้างที่ต้องจัดซื้อหรือ
ี่
หยิบยกมาจากที่ต่างๆ

6. - กำาหนดคุณลักษณะของผลงาน และเทคนิคที่ใช้ในการพัฒนา
- แนวทางการศึกษาค้นคว้าและพัฒนา อธิบายถึงกระบวนการแก้
ปัญหาที่ออกแบบไว้ และการเก็บข้อมูล การวิเคราะห์ การพัฒนา
การทดสอบ และการนำาเสนอผลงาน
- งบประมาณที่ใช้
10. แผนปฏิบัติงาน ใช้ระบุว่า มีแผนหรือขั้นตอนทำาอะไรบ้าง
แต่ละขั้นตอนใช้เวลากี่วัน เป็นต้น
11. ผลที่คาดว่าจะได้รบั
12. เอกสารอ้างอิง
ที่มา : http://www.lks.ac.th/kuanjit/s3.htm