1. ELKARBIZITZEN JARDUNALDIAK
Udazken honetan, urria eta azaroa bitartean, ELKARBIZITZEN JARDUNALDIAK burutuko dira
Otxandion.
ELKARBIZITZEN JARDUNALDIAK Andikonako Foroaren eta udaleko giza eskubideen
batzordearen arteko elkarlanaren fruitua da. Ziklo honen helburua elkarbizitza eraikitzeko
prozesuari gure ekarpena egitea da, sinetsita baikaude pausu txiki askoaren baturak eramango
gaituela urte luzeetako ezinikusi eta gorrotoak gainditu eta bestelako etorkizun ezberdin bat
posible egitera. Horrela Otxandiok bere ondar alea jarri nahi du Euskal Herrian elkarbizitza
baketsu eta normalizatuaren bidean, mendirik handienak ere ondar ale askoren metaketaz
sortzen direnaren ustetan.
ANDIKONAKO FOROA
Otxandion 2006 eta 2011 urteen bitartean frankismo garaiko memoria historikoa
berreskuratzeko burututako lanean, Andikonako bonbardaketaren 75. urteurrena betetzen zen
egunean hain zuzen, Otxandioko udalak Euskal Herriaren bakerako giza eskubidearen inguruko
Andikonako adierazpena onartu zuen. Adierazpen instituzional hau memoria historikoaren
berreskurapen prozesuan inflexio puntu bat izateko borondatearekin jaio zen, iraganari
begiratzeari utzi eta bertatik jasotako irakaspenetatik abiatuta, Euskal Herriak bizi izan duen
biolentzia eta sufrimendu aroa gainditu eta Otxandioren etorkizuna eraikitzeko oinarriak
finkatzea helburu hartuta.
Baina horretarako iraganaren ispilu diren jarrera eta ezinikusiak gainditu eta bestelako kultura
politiko berri bat garatzea ezinbestekoa ikusten da. Ezberdin pentsatzen dutenen arteko
elkarrizketa bultzatu eta, bestearen ikuspegia ulertzeko ahalegin zintzotik abiatuta,
adostasunetara iristeko borondatea landuko duen kultura politiko berritu baten beharra
aitortzen da.
Hausnarketa honetatik dator Andikonako Foroa sortzeko bultzada. Horrela, Otxandioko Udalak
proposatuta sortzen da Foro hau 2012. urtean. Hasiera batean 1978. urtetik aurrera herriko
hautetsi izandakoak elkartzen dituen arren aurtengo udaberrian herritar orori zabaltzeko
urratsa ematen da eta, aldi berean, bere oinarriak eta lan ildo nagusiak zehazten dira.
Oinarriei dagokionez, azpimarratu behar da norbanakoez osatutako Foro bat dela, eta ez
partidu politikoez osatutakoa. Bertan sentsibilitate politiko ezberdinetako pertsonak gaude,
baina gure izen propioan jokatzen dugu. Pertsonak gara protagonista, ez alderdi politikoak.
2. Urte luzez elkarren aurka aritu diren sektore ezberdinen arteko berradiskidetzea beharrezkoa
dela sinetsi eta bake justu eta iraunkor bat eraiki ahal izateko borondate zintzoak elkartzen
gaitu.
Foroak beretzat hartzen dituen lan ildoak berriz, Elkarbizitza, Erabakitzeko Eskubidea eta
Herrigintza dira.
Elkarbizitza
Biolentziak ezaugarritutako urte luzetako gatazkak zauri nabariak utzi ditu euskal gizartean, eta
baita gure herrian ere, Otxandion. Bizi dugun garaiak urte luzeetako min, ezinikusi eta
gorrotoak pixkana-pixkana gainditzen joan eta giza eskubide guztien errespetuan oinarritutako
elkarbizitza baketsu bat eraikitzeko aukera zabaldu du. Herrietatik ere gure ekarpena egin
diezaiokegu gatazkaren ondorioak gainditu eta elkarbizitza eraikitzeko prozesuari, urteetako
zatiketa eta inkomunikazioa gaindituko duten ekimen ezberdinak bultzatuz.
Erabakitzeko Eskubidea
Erabakitze eskubidean dago Euskal Herriak bizi duen gatazka politikoaren muina. Kontzeptu
demokratikoa da, eta ez dago proiektu politiko konkretu bati lotua. Erabakitzeko eskubidea da
proiektu politiko ezberdinak baldintza berdinetan konfrontatu eta modu libre, baketsu eta
demokratikoan euskal gizarteak bere etorkizuna erabaki ahal izateko giltza eta, zentzu
horretan, elkarbizitza normalizatu bat posible egiten duen printzipio demokratikoa da.
Kontzeptu inklusiboa da, denoi dagokiguna, eta beraren gauzapena identitate gutxituen
eskubideekiko errespetuz egin behar da.
Herrigintza
Azken esparru hau herrira mugatzen da, eta bere helburua Otxandion herrigintza filosofia
berritu bat bultzatzea da. Udalaz eta gobernuan dagoen alderdi edo koalizioaz haratago,
herritar guztiok parte garen herrigintza dinamika emankor bat delako herri bizi eta
kohesionatu baterako gakoa.
Horretarako, beharrezkoa da pentsaera desberdinetako herritarren arteko elkarlana
bultzatzea. Herriaren etorkizuna zein oinarrirengan eraiki behar denari buruzko gure ideia eta
asmoak era normalizatuan eztabaidatu eta adostasunetara iristeko saiakera zintzoa eginaz,
gure herriaren garapena helburu izango duten ekimen eta proiektu ezberdinak garatzeko
baldintzak sortuko dituen kultura politiko berritu bat herrian bultzatuz.
3. ELKARBIZITZEN JARDUNALDIAK
Jardunaldi hauen bitartez, gaur egunean bizi dugu eszenatokira iristeko egindako ibilbidea
aztertzeaz gain, ezberdin pentsatzen dugunon arteko elkarbizitza baketsu eta normalizatu bat
eraikitzeko gakoak diren gai ezberdinen inguruko hausnarketa bultzatu nahi dugu,
gaurkotasuna duten eztabaida eta gai ezberdinak Otxandioko herritarren artean zabalduz.
URRIAK 17:
PROIEKZIOA:
”DE TXILLARRE A AIETE. UN LARGO CAMINO EN EL PROCESO DE PAZ”
Dokumental honetan Arnaldo Otegi eta Jesus Egigurenek Txillarreko elkarrizketak
abiatu zituztenetik Aietera iritsi arte gatazka politikoa gainditu eta bakea eraikitzeko
egindako ibilbidea lantzen da, ikuspegi ezberdin eta anitzetatik kontatua.
URRIAK 24
PROIEKZIOA ETA MAHAI INGURUA:
“HABLAN LOS OJOS” dokumentala
Lokarrirekin elkarlanean gauzatutako ekitaldia.
Bertan, “Hablan los Ojos” dokumentala ikusteaz gain Gorka Espiau, Rosa Rodero, eta
Joxean Aguirrek osatutako mahai ingurua burutuko da, herriko moderatzaile baten
gidaritzapean. Gorka Espiau filmaren zuzendaria da, Rosa Rodero ETAk eraildako
Joseba Goikoetxea ertzainaren alarguna, eta Joxean Agirre preso ohia.
AZAROAK 7
PROIEKZIOA:
“MARIPOSAS EN EL HIERRO”
Dokumental honetan, mota ezberdinetako biolentzia jasan duten emakume
ezberdinen testigantzetatik abiatuta, sufrimendua gainditu eta elkarbizitza baketsu bat
eraikitzeko ekarpen ezberdinak entzuteko aukera izango da.
4. AZAROAK 14
MAHAI INGURUA:
“ERABAKITZEKO ESKUBIDEA. ELKARBIZITZA NORMALIZATUU BATERAKO PRINTZIPIO
DEMOKRATIKOA”
Gure Esku Dago ekimenarekin elkarlanean burututako ekitaldia.
Parte hartzaileak: Iñaki Zarraoa, Gemma Zabaleta eta Ibon Arbulu.
Erabakitzeko eskubidea elkarbizitza posible egiten duen printzipio demokratiko gisa
ezaugarritu eta beraren gauzapenerako gakoen inguruan hausnartzea izango da
saioaren helburua.
ANDIKONAKO FOROA
Otxandio, 2014ko urria.