2. Падзел Беларусі
18 сакавіка 1921 г. – Рыжскі мір.
У складзе Польшчы 4 ваяводствы:
•Палескае;
•Навагрудскае;
•Віленскае;
•Беластоцкае.
«Усходнія крэсы»
7. Аграрная рэформа
1. Парцэляцыя –
свабодны продаж праз
зямельны банк невялікіх
участкаў зямлі;
2. Камасацыя –
высяленне сялян на хутары;
3. Ліквідацыя сервітутаў
(права на сумеснае
карыстанне пэўным
зямельным надзелам) .
+
9. Праблемы ў с/г
•Большая частка зямлі –
ў памешчыкаў;
•У вёсцы захоўваюцца
элементы феадалізму;
Шмат беднякоў і
беззямельных сялян
Склад насельніцтва, %
Беднякі Сярэднякі Заможныя і асаднікі
10. Эміграцыя
Сяляне масава ад’яджалі
ў Заходнюю Еўропу,
ЗША, Паўднёвую
Амерыку (каля 130 тыс.
чалавек).
Асабліва шмат (амаль 32
тыс.) – у Аргенціну.
17. Партызанская барацьба
1921-1925 гг. – партызанская вайна. Дзеянні:
Падпалы маёнткаў;
Напады на паліцэйскія ўчасткі і г.д.
Польскія ўлады ўвялі надзвычайнае становішча ў ЗБ
Тэрор і рэпрэсіі
Партызанскі рух задушаны
20. Патрабаванні КПЗБ
Уз’яднанне ЗБ з БССР;
Барацьба з засіллем замежнага капітала;
Усталяванне 8-гадзіннага рабочага дня;
Канфіскацыя памешчыцкіх земляў і іх падзел
паміж сялянамі;
Адукацыя на роднай мове і г.д.
22. 1925 г. – Беларуская сялянска-работніцкая грамада,
створана пасламі. Кіраўнік – Б. Тарашкевіч.
Палітычныя арганізацыі
23. Асноўныя патрабаванні ў праграме:
•Увядзенне дэмакратычнага самакіравання;
•8-гадзінны працоўны дзень;
•Наданне шырокіх грамадзянскіх правоў
беларускай мове;
•Скасаванне асадніцтва;
•Канфіскацыя памешчыцкай зямлі і бясплатная
перадача яе беззямельнаму і малазямельнаму
сялянству.
•Аб’яднанне ўсіх этнічных беларускіх тэрыторый у
межах адной дзяржавы.
24. Але!
з 1926 г. – санацыя:
•Правядзенне
«пацыфікацыі»
(уціхамірвання);
•Вядучую ролю
адыгрывала тайная
палітычная паліцыя –
дэфензіва.
«аздараўленне»;
1927 г. – разгром
Беларускай
сялянска-рабочай
грамады.
32. Максім Танк
Готыка "Святой Ганны"
Загад пячаткай замацаваны -
Пярсцёнкам бiскупа самога,
Каб грахаводнiцу дзеўку
Ганну
Аддаць на споведзь агню
святога.
Агню за тое, што ўсiх
чмурыла
Свяёй пякельнай
прыгажосцю,
Аж мужыкi ўсе гублялi сiлу,
Гублялi розум ад грэшных
млосцяў;
Што нат у варты, якая недзе
Яе злавiла ў часы купання,
Зацяла мову, i варта ледзьве
Суду змагла даць сваё
дазнанне;
Што ў падзямеллi пад
магiстратам,
Дзе ў кайданы была
закавана,
Нячыстай сiлай былi ўсе
краты
I ўсе запоры паадмыканы;
Што нават ката змагла
сурочыць?
Хоць i малiўся той misirere,
Бо намагаўся яе сцяць
тройчы
I тройчы падала з рук сякера.
I вось высокi агонь палае,
Ды дзiва-дзiўнае бачаць
людзi:
Агонь, цалуючы, абдымае
Сваёй ахвяры i стан i грудзi.
I застывае гатыцкiм храмам,
Дзе быццам з бронзы гараць
чаканнай
Званiцаў вежы, абсiды,
рамы...
I вусны шэпчуць: "Святая
Ганна!.."