Οι θησαυροί της παράδοσης ,Ε΄& ΣΤ΄ 6ο Δ.Σ. Αρτέμιδος, δημιουργία power point γύρω από το έθιμο του βλάχικου γάμου. Κωνσταντινίδης Αλέξιος

1. ΒΛΑΧΙΚΟΣ ΓΑΜΟΣ
ΟΙ ΘΗΣΑΥΡΟΙ ΤΗΣ ΠΑΡΑΔΟΣΗΣ
ETWINNING 2023
ΣΤ΄ & Ε΄ 6ο Δ.Σ. ΑΡΤΕΜΙΔΟΣ
ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΙΔΗΣ ΑΛΕΞΙΟΣ

2. Πού έχει τις καταβολές το έθιμο του Βλάχικου
Γάμου;
Το έθιμο έχει τις καταβολές του στη Διονυσιακή λατρεία και τη γονιμότητα.Σχετίζεται με τελετουργίες
που είχαν σχέση με τη γονιμοποίηση, τη βλάστηση, την ανάσταση της φύσεως κατά την εποχή τη
άνοιξης, καθώς και το θάνατο των φυτών κατά την εποχή του χειμώνα.

3. Ποιοι είναι οι συμβολισμοί στο έθιμο της
αναπαράστασης του βλάχικου γάμου;
Το έθιμο σχετίζεται με τη γονιμοποίηση, τη βλάστηση, την ανάσταση της φύσεως κατά την εποχή τη
άνοιξης, καθώς και το θάνατο των φυτών κατά την εποχή του χειμώνα.

4. Στην τέλεση του βλάχικου γάμου τι φοβόντουσαν και
πώς αντιμετώπιζαν τους φόβους αυτούς;
Αυτό που φοβόντουσαν ήταν τα βλαπτικά πνεύματα (κακό μάτι) τα οποία πίστευαν ότι αν ο γαμος
αναπαριστάνονταν τέλεια θα ζήλευαν και θα κατέστρεφαν τους πραγματικους γαμους. Για αυτό τον
λόγο μασκαρεύονταν και εβαζαν το κωμικο στοιχείο (π.χ. ολοι οι ρόλοι ακομα και της νυφης
παίζονταν απο αντρες) για να τα ξεγελάσουν.

5. Ποιοι οργανισμοί/φορείς έχουν καταγράψει το βλάχικο
γάμο ως μνημείο άυλης κληρονομιάς;
Δυο ειναι οι οργανισμοι
α) Το Εθνικό Ευρετήριο Πολιτιστικής Κληρονομιάς (στόχος του είναι να διαφυλάττει και να
προστατεύει τις παραδόσεις μας)
β) Η ΟΥΝΕΣΚΟ

6. α)Ποια περίοδο αναβίωσε με ένταση το έθιμο του
βλάχικου γάμου, β) σε ποιες περιοχές της πατρίδας μας
το τηρούν με ιδιαίτερη ευαισθησία και γ) σε ποια
περιοχή από αυτές υπάρχει ένας ιδιαίτερος δεσμός με
την αρχαία Ελλάδα
α ) Το έθιμο αναβίωσε με ένταση τη δεκαετία του 1950 (φολκλορισμός, έντονη στροφή των αστών
στις ρίζες τους)
β) Οι περιοχές που τηρούν το έθιμο με ιδιαίτερη ευαισθησία είναι η Θήβα και το Δαφνί Λακωνίας
γ) Στη Θήβα υπάρχει ένας ιδιαίτερος δεσμός με το διονυσιακό αυτό έθιμο διότι στη Θήβα πιστεύεται
ότι γεννήθηκε ο θεός Διόνυσος

7. ποιες μέρες των αποκριών αναβιώνει το έθιμο;
Το έθιμο αναβιώνει τις ακόλουθες ημέρες: ξεκινά την Κυριακή της Τυρινής (49 ημέρες πριν από το
Πάσχα) κορυφώνεται την Τσικνοπέμπτη και ολοκληρώνεται την Καθαρά Δευτέρα

8. Κατά την τέλεση του εθίμου, ποια από τα πολλά
στάδια του είναι τα πιο σημαντικά;
Τα σοβαρότερα στάδια είναι τα εξής:
Τη Δευτέρα της Τυρινής οι συμπέθεροι ανταλλάσουν “σατυρικούς” διαλόγους.
Την Τσικνοπέμπτη οι άντρες σχηματίζουν ομάδες (μπουλούκια), συγκεντρώνονται στο κέντρο του
χωριού και μετά πάνε σε ταβέρνες όπου τρώνε και χορεύουν. Στο σπίτι της νύφης “πιάνουν τα
προζύμια”. Γίνεται δηλαδή η έκθεση της προίκας όπου κρίνεται η νοικοκυροσύνη της πεθεράς και της
νύφης, και συζητούν τά του γάμου. Στην συνέχεια τα προικιά μπαίνουν σε τσουβάλια για να είναι
έτοιμα για όταν θα έρθει ο γαμπρός.

9. Στάδια του εθίμου
Την Κυριακή της Αποκριάς οι φίλοι του γαμπρού μετά την εκκλησία κατευθύνονται στο κέντρο το
χωριού. Στην διαδρομή με τη συνοδεία μουσικής (νταούλι, πίπιζα) “επισκέπτονται” τα διάφορα
νοικοκυριά και φιλεύονται με μεζέδες από τις σπιτονοικοκυρές. Όταν τέλος συγκεντρωθούν στο
κέντρο του χωριού με την συμμετοχή όλων στήνεται μεγάλο γλέντι με φαί, χορό και τραγούδι
Την καθαρά Δευτέρα ολοκληρώνεται το έθιμο. Στο κέντρο του χωριού ανάβουν φωτιές και χορεύουν.
Εκεί φτιάχνεται και η ΠΡΟΠΥΡΑ, η ζύμωση και το ψήσιμο δηλαδή της κουλούρας της νύφης. Το
μεσημέρι το χωριό μετακινείται σε εξοχική τοποθεσία, όπου τρώνε σαρακοστιανά και γίνονται τα
αρραβωνιάσματα. Διαλέγουν δηλαδή ένα παλικάρι, και το ντύνουν νύφη. Στη συνέχεια επιστρέφουν
στο χωριό, χωρίζονται σε δύο ομάδες, οι μισοί με το μέρος του γαμπρού και οι άλλοι με το μέρος της
νύφης βάζοντας δυο γέροντες τάχα ως συμπεθέρους. Αφού οι δυό ομάδες ανταλλάξουν βωμολοχίες
με το σύνθημα από το νταούλι και την πίπιζα ο γάμος τελειώνει και το γλέντι συνεχίζεται.

10. ΒΛΑΧΙΚΟΣ ΓΑΜΟΣ
ΟΙ ΘΗΣΑΥΡΟΙ ΤΗΣ ΠΑΡΑΔΟΣΗΣ
ETWINNING 2023
ΣΤ΄ & Ε΄ 6ο Δ.Σ. ΑΡΤΕΜΙΔΟΣ
ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΙΔΗΣ ΑΛΕΞΙΟΣ