Дархлаа судлал 2014 номноос эх авч бэлтгэв

1. Бичил биетний дархлааны
хариу урвалаас зайлсхийх
чадвар
Б.Амбасэлмаа
Г.Должинсүрэн
А.Нургайша

2. Бичил биетний дархлааны өвөрвмөц бус
урвалаас зайлсхийх чадвар
Фагоцит эсийн үхүүлэх нөлөөнөөс бултах болон
өөрийг нь үхүүлэх чадвар
Намираа хучуур эсийн үйл ажилгаанд саад учруулах
чадвар
Хавсарга альтернатив замаар идэвхжихийг саатуулах
Төмөр холбогч молекул яргаруулах
Интерфероныг саатуулах

3. Фагоцит эсийн үхүүлэх нөлөөнөөс бултах болон
өөхийг нь үхүүлэх чадвар
1. бактер өөрийн хороороо фагоцит эсийг устгах
2. Бактер лизосом болон фагосомын нэгдэл үүсэхийг
саатуулна

4. Хавсарга альтернатив замаар идэвхжихийг
саатуулах
• Salmonellae-эсийн ханын полисахаридын урт
гинж,стафилококкын бүрхүүл-C5b67г оруулсанаар
хавсарга саатдаг

5. Төмөр холбогч молекул яргаруулах
Бүх төрлийн нянгийн өсөлтөнд Fe шаардлагатай
Гэтэл бие махбодын трансферрин г.м төмөр холбогч
уургийн нөлөөгөөр нянгийн өсөлтийн хэрэгцээг хангах
боломж хязгаарлагддаг
Тиймээс зарим нянгууд өөрөөсөө Fe холбогч уураг
ялгаруулна

6. neisserria

7. Бичил биетний өвөрмөц дархлааны урвалаас
зайлсхийх чадвар
Өвөрмөц дархлааны урвалд оролцдог лимфоцит эсүүд
нарийн програмчлагдсан байдаг тул түүнээс бултан
зайлах маш төвөгтэй
 Дархлааны өвөрмөц урвалаас бичил биетэн дараах
байдлаар зайлсхийдэг.
1. Антиген далдлах
2. Антигены хувилбар үүсэх
3. Дархлаа дарангуйлах

8. • Мөн дээрх-с гадна Халдвар огцом хурдтай буюу
Бичил биетэн бие махбодид ороод, олшроод,
гадагшлах үйл явц маш хурдтай явагдсан үед
дархлааны өвөрмөц битгий хэл өвөрмөц бус урвал ч
өрнөж амжижгүй тохиолдол бас байна.
• Ийм жишээнд : Риновирус
Ротавирус

9. бичил биетэн бие
махбодид хадгалагдан
байх явцдаа үржил нь
тасралтгүй явагдах
хэлбэр
бичил биетэн бие
махбодид хадгалагдан
байх явцдаа үржил нь
үе үе илрэх хэлбэр
Персистент

10. Антиген далдлах
1. эсийн дотор байгаа бичил биетэн антиген илчлэгдэхгүй
тохиолдолд дархлааны урвал өрнөхгүй:
Эсийн дотор байгаа бичил биетнүүд биед оршиж
байхдаа өөрийн антигеныг гадаргуудаа илчилдэггүй учир
түүнийг Т эс танихгүй үлдээх тохиолдол байдаг. Жишээ нь:
аденовирусын Е19 гэдэг уураг МНС ангийн молекултай
нэгдэн түүний эсийн гадаргууд илчлэгдэхийг саатуулснаар
СТL ээс зайлах чадвартай болдог.

11. Антиген далдлах
2. Антиген дархлагдсан хэсгүүдэд байрших
Олон тооны бичил биетэн арьс салст,
гэдэсний хөндий, ТМС, үений хөндий, төмсөг,
эхэс зэрэгт байрлах нь цус тунгалагаар
дамжих лимфоцит эсээс зугтаж боломж
бүрдэнэ. Мөн зарим бичил биетэн биед
дархлагдсан хэсэг үүсгэнэ. Жишээ
нь:Echinococcuc granulosis элэг, уушги,тархинд
уйланхай үүсгэн оршино.

12. Антиген далдлах
3. Эзэн биеийн антигентай ижил хувилбар (8-10 Амин
хүчлийн дараалал )үүсгэх нь биед аутоэсрэг биеийн урвал
өрнөх нөхцөлийг бүрдүүлнэ. Энэ нь бичил биетэнд
ашигтай мэт боловч эзэн биеийн бичил биетний эсрэг
болон аутоиммун урвалаас сэргийлэх боломж олддоггүй.
Жишээ нь: а бүлгийн стрептококкийн халдвар болон
миокардийн меромозины антиген төсөөтэй.

13. Антиген далдлах
4. Зарим бичил биетэн эзэн биеийн молекулаар
өөрийгөө бүрхэн нуугддаг:
Shistosoma нь өөрийнхөө гадаргууг плазмаас цусны
бүлэг тодорхойлогч гликолипид, МНС антигенүүд,
иммунноглобулинаар хучдаг.

14. Антиген далдлах
5. Дархлаа өдөөх
 эрт үеийн буюу үр хөврөлийн үеийн халдварын үед дархлаа
тогтолцоо бүрэн хөгжөөгүй учраас гадаад халдварт тэвчил
үүсгэнэ.
Бичил биетний антиген болон асар их хэмжээний дархан бүрдэл
нийлэгжин бие махбодоор эргэлдэх нь дархлаа тэвчил үүсгэнэ.
Дархлааны мэдээллэх тогтолцооны цоорхой буюу МНС ангийн
молекулууд зарим пептидэд дархлааны хариу урвал сул
өрнүүлдэг нь бичил биетэн дархлааны урвалаас зайлсхийх бас 1
шалтгаан болдог.
Халдварт тэсвэртэй байх нь Th1 болон Th2 ийн урвалын
тэнцвэрт байдлаас хамаарч байдаг. Тухайн халдварт эсийн болон
шингэний дархлааны аль үр дүн багатай урвал өрнөх нь бичил
биетэнд амьд үлдэх боломж болдог.

15. Антигений хувилбар үүсэх
• Халдвар тухайн эзэн биед өрнөж байх хугацаанд
• Халдвар хүн амын дунд тархаж байх хугацаанд
Антигений хувиралыг 3 механизмаар тайлбарладаг
1. Мутаци
2. Рекомбинаци
3. Генийн шилжилт

16. Дархлаа дарангуйлагдах
• Бичил биетнүүд халдварласан эзэн биедээ түр зуурын
дархлааны хомсдол үүсгэнэ.
• Бичил биетний антиген өвөрмөц дархлааны урвалыг
дарангуйлагдахаас гадна антиген халдвар үл
хамааралт антигены эсрэг дархлаа тогтолцоо
дарангуйлагдах үзэгдэл илэрнэ

17. Стафилококкын хорууд дараах
чиглэлээр үйлчилдэг
1. Үлэмж хэмжээний цитокин ялгаруулсанаар
дархлааны урвалын зохимжит тэнцэлийг
алдагдуулдаг
2. Тэс болон дархлааны бусад эсийг устгах
3. Т эсийн поликлонал хуваагдалыг идэвхжүүлсэнээр
өвөрмөц идэвхийг сулруулж сарниулах нөлөө
үзүүлнэ