2. REZULTATET E TE NXENIT
Jeta e shkrimtareve:
Veprat e shkrimtareve ne proze dhe poezi.
Analize e veprave te tyre.
Poezi te ndryshme,thenie,interviste sikur po
takohem me shkrimtaret,ese,leter shkrimtarit,etj.
3. NAIM FRASHERI
Naim Frashëri është poet, autor/publicist dhe autor këngësh shumë i
njohur.Ishte poeti më i madh i rilindjes kombëtare shqiptare, atdhetar,
mendimtar dhe veprimtar i shquar i arsimit e i kulturës shqiptare.
Krijimtaria
Më 1886 Naim Frashëri botoi poemën e tij të famshme Bagëti e Bujqësi, atë
greqisht Dëshira e vërtetë e shqiptarëve dhe katër libra për shkollat: "Vjersha
për mësonjtoret e para", "E këndimit të çunavet këndonjëtoreja", si dhe një
"Histori të përgjithshme". Më 1888 vijoi me "Dituritë". Më 1890 doli
përmbledhja e lirikave Lulet e verës, pastaj "Mësimetdhe Fjala flutarake më
1894, së fundi më 1898 poema e madhe epike Historia e Skënderbeut dhe
poema fetare Qerbelaja etj.
Titujt e veprave:
Shqipëria (1880, botuar më 1897)
Bagëti e Bujqësi,1886
Lulet e verës, 1890
Historia e Skënderbeut, (poemë epike) 1898
Perëndia, 1890
Fjalët e Qiririt
4. BAGETI E BUQESI
O malet' e Shqipërisë e ju o lisat' e gjatë!
Fushat e gjëra me lule, q'u kam ndër mënt dit' e natë!
Ju bregore bukuroshe e ju lumenjt' e kulluar!
Çuka, kodra, brinja, gërxhe dhe pylle të gjelbëruar!
Do të këndonj bagëtinë që mbani ju e ushqeni,
O vendëthit e bekuar, ju mëndjen ma dëfreni.
Ti Shqipëri, më ep nderë, më ep emrin shqipëtar,
Zëmrën ti ma gatove plot me dëshirë dhe me zjarr.
Shqipëri, o mëma ime, ndonëse jam i mërguar,
Dashurinë tënde kurrë zemëra s'e ka harruar.
Kur dëgjon zëthin e s'ëmës qysh e le qengji kopenë,
Blegërin dy a tri herë edhe ikën e merr dhenë,
Edhe në i prefshin udhën njëzet a tridhjetë vetë,
E ta trëmbin, ajy s'kthehet, po shkon në mes si shigjetë,
Ashtu dhe zëmëra ime më le këtu tek jam mua,
Vjen me vrap e me dëshirë aty nër viset e tua.
Tek buron ujët e ftohtë edhe fryn veriu në verë,
Tek mbin lulja me gas shumë dhe me bukuri e m'erë,
Ku i fryn bariu xhurasë, tek kullosin bagëtija,
Ku mërzen cjapi me zile, atje i kam ment e mija.
Atje lint diell' i qeshur edhe hëna e gëzuar,
Fat' i bardh' e mirësija në atë vënt janë mbluar;
Nat'atje'shtë tjatrë natë edhe dita tjatër ditë,
Në pyjet' e gjelbëruar, atje rrinë perënditë.
5. NDRE MJEDA
Ndre Mjeda është poet dhe autor/publicist shumë i njohur. Ndre Mjeda
ishte teolog, shkrimtar, gjuhëtar, deputet shqiptar nga Shqipëria. Lindi në
Shkodër në një familje të varfër të zbritur nga fshati Mjedë. Veprimtarinë
poetike Ndre Mjeda e nisi që herët. Poema romantike e njohur Vaji i
bylbylit u shkrua më 1887; në të ndihen fryma patriotike dhe nota
përmallimi.Vepra përmbyllej me thirrjen drejtuar shqiptarit që të ngrihej
për të fituar lirinë. Që nga kjo kohë e deri më 1917 kur pa dritën e botimit
vëllimi me vjersha Juvenilia, Ndre Mjeda shkroi, por nuk botoi gati
asgjë.Të kësaj kohe janë poema tjetër romantike I tretuni, në të cilën është
derdhur malli për atdheun, për njerëzit dhe natyrën e vendit me bukuritë e
saj, vjersha Shtegtari, Malli për atdhe, Gjuha shqype, Bashkoniu etj. Ndre
Mjeda hartoi edhe vepra poetike, në të cilat tema patriotike u trajtua në
frymën e poezisë luftarake të Rilindjes, si Liria (1910-1911). Mjeda mbetet
mjeshtër i pashembullt i formës e i gjuhës poetike në shqip dhe mjeshtri
më i madh i tingëllimit në shqip deri më sot.
6. GJUHA SHQYPE
Përmbi za që lshon bylbyli,
gjuha shqipe m'shungullon;
përmbi er' që jep zymbyli,
pa da zemren ma ngushllon.
Ndër komb' tjera, ndër dhena tjera,
ku e shkoj jetën tash sa mot,
veç për ty m'rreh zemra e mjera
e prej mallit derdhi lot.
Nji kto gjuhë që jam tue ndie,
jan' të bukra me themel
por prap' kjo, si diell pa hije,
për mue t'tanave iu del.
Ku n'breg t'Cemit rritet trimi
me zbardh, Shqipe, zanin tand,
e ku Drinit a burimi
që shpërndahet kand e kand.
Geg' e tosk', malsi, jallia
jan' nji komb, m'u da, s'duron;
fund e maj' nji a Shqipnia
e nji gjuh' t'gjith' na bashkon.
Qoftë mallkue kush qet ngatrrime
ndër kto vllazën shoq me shoq,
kush e dan me flak' e shkrime
çka natyra vet' përpoq.
Por me gjuhë kaq t'moçme e mjera
si nj'bij' kjo që pa prind mbet:
për t'huej t'mbajshin dhenat tjera,
s't'kishte kush për motër t'vet.
E njat tok' që je tue gzue,
e ke zan' tash sa mij' vjet,
shqiptaria, që mbet mblue
sot nën dhe, edhe shqip flet.