1. Алгоритм ба түүний ангилал
Аливаа ажил ба үйлдлийг гүйцэтгэх дарааллыг түүний
алгоритм гэнэ.
“Алгоритм бол тодорхой үр дүн гаргаж авахын тулд
дараалан гүйцэтгэх ёстой үйлдлүүдийн жагсаалт юм.
“Алгоритм бол тодорхой үр дүн гаргаж авахын тулд
баримтлах ерөнхий дүрэм юм”.
Алгоритм зохиох процессыг мэдээж алгоритмчлал гэнэ.
Ер нь хүн ямар ч ажлыг хийхдээ эхлээд төлөвлөгөө
гаргадаг шүү дээ.
#Slide 4

2. Алгоритм гэдэг үг өөрөө, 783-850 онд
амьдарч байсан дундад азийн гарамгай
тоочин Мухаммед Аль-Хорезми хэмээх
хүний нэрний гажсан хувилбар болох
Алхори[ө]мы (Algorithmi) гэсэн үгээс
гаралтай ажээ.
Бидний эргэн тойрны амьдралд дүүрэн
алгоритм байна
end darna u

3. Аливаа алгоритм тухайн
гүйцэтгэгчдээ ойлгомжтой хэлээр
нь илэрхийлэгдэж байдаг.
Алгоритмийн шинжүүд
1. Ойлгомжтой байх
2. Тодорхой байх
3. Нийтлэг байх
4. Төгсдөг байх
5. Үр дүнтэй байх

4. Алгоритмийн
илэрхийлэгдэх хэлбэрүүд
1.Үгээр илэрхийлэх /Хүн/
2.Блок схемээр илэрхийлэх
3.Программчиллын хэл дээр
илэрхийлэгдэх

5. (З+3)x(3+4)-23 илэрхийллийг бодох алгоритм:
Эхлэл
1.Алгоритм эхлэнэ.
a:=3+3
2. 3 дээр 3-ыг нэмээд a-д утга болгож өгнө.
3. 3 дээр 4-ыг нэмээд b-д утга болгож өгнө. b:=3+4
4. A, B –ын утгуудыг хооронд нь үржүүлж
с-д утга болго`ж өгнө c:=a*b
5. С тооны утгаас 23-г хасахад гарах
d:=c-23
хариуг d-д утга болгож өгнө.
6. d-ийн утгыг дэлгэцэнд хэвлэж гаргана. D-н утгыг
хэвлэ
7. Алгоритм төгсөнө.
Төгсгөл

6. Жишээ : Хүнээс нэрийг нь асуугаад, дараа
нь түүнийг мэндчилэх алгоритм:
Эхлэл
1. Алгоритм эхлэнэ.
2. Дэлгэцэнд “Чамайг хэн гэдэг вэ?”
гэсэн өгүүлбэрийг хэвлэж гаргана. Чамайг хэн
гэдэг вэ?”
3. Хэн нэгэн хүний нэрийг гаднаас оруулж
name-д утга болгож өгнө.
4. Дэлгэцэнд “Сайн уу” гэсэн үг хэвлээд name
араас нь name-ийн утгыг хэвлэж гаргана.
5. Алгоритм төгсөнө.
“Сайн уу”
Төгсгөл

7. Х,у талуудтай тэгш өнцөгт өгөгджээ. Энэ тэгш өнцөгтийн
талбай ба периметрийг олох алгоритм зохио.
1. Алгоритм эхлэнэ. Эхлэл
2. Х,У талуудын утгаа оруулна Х,У талуудаа
оруул
3.Талбайг олно
4. Периметрээ олно S= x*y
5. S ба P – н утгыг хэвлэнэ
6. Алгоритм төгсөнө. Р=(x+y)*2
S,P-н утгыг
хэвлэ.
Төгсгөл

8. A,B ТООНУУД ӨГӨГДӨВ. ИХИЙГ НЬ ОЛДОГ АЛГОРИТМ ЗОХИО.
ЭХЛЭЛ
a, b тоог
a,b тооны ихийг нь
оруул.
олохын тулд уг 2 тоогоо
хооронд нь жишнэ.
а>b А тоо их нь үнэн
байвал + талруугаа
яваад max тоо нь a
max:=b max:=a болно. Эсрэг
тохиолдолд буюу b тоо
их байвал – талруугаа
яваад max нь b тоо
болно.
Max тоог
хэвлэ
Төгсгөл

9. Дээрх бодлогонд жишээ авч үзье.
1. a=5, b=3 үед 2. a=3, b=5 үед
ЭХЛЭЛ Энд 5,3 хоёрыг ЭХЛЭЛ
жиших ба 5 нь их
нь үнэн учраас +
a=5 b=3 a=3 b=5
талруугаа
явна.иймээс max
5>3 нь 5 болно.
3>5
max:=5 max:=5
a=3, b=5 үед 3,5
хоёрыг жишихэд 3
5 5
нь их гэж худлаа
гарч байгаа тул –
талруугаа яваад
Төгсгөл эсрэгээрээ b тоо төгсгөл
буюу 5 нь max
болно.