Servet-i Fünun Edebiyatı oluşum aşaması,dönemin siyasi,sosyal şartları.

1. Servet-i Fünun Edebiyatı'nın
Oluşumu

2. Servet-i Fünun, Fenlerin serveti (tekniğin
zenginliği)anlamına gelir.
 Türk Edebiyatı'nın bu devrine "Servet-i Fünûn
Devri" denmesi, bu edebî hareketin Servet-i
Fünûn dergisi etrafında gerçekleşmesi ile
ilgilidir.
Servet-i Fünûn, Batı etkisinde gelişen Türk
edebiyatının 19. yüzyıl sonlarında (1896-1901)
kısa fakat yoğun bir Batılılaşma hamlesi yaptığı
dönemdir.

3. Dönemin Siyasi Yapısı
 Servet-i Fünûn edebiyatının anlaşılması için II. Abdülhamit döneminin
çok iyi bilinmesi gerekir.
 II. Abdülhamit tahta çıktığında (1890), Osmanlı Devleti büyük bir
bunalım içindeydi.
 Milliyetçi akımların etkisiyle Balkanlar'da ayaklanmalar birbirini izliyordu.
 Yurt içinde meşrutiyet yanlısı görüşler güçleniyordu
 93 Harbinin kaybedilmesindendolayı gelen eleştirilere daha fazla
dayanamayarak meclisi kapatır Meşrutiyet rejimine son verir ve çoğu
kişiyi sürgüne gönderir.

4.  Bu arada Fransız İhtilali'nden sonra bütün dünyayı saran "hürriyet, milliyet
ve istiklal" akımlarının, özellikle Batılı büyük devletlerin çabalarıyla hızla
gelişmesi, Osmanlı'yı bunaltıyordu.
 II. Abdülhamit, "özgürlükleri kısıtladığı" gerekçesiyle ciddi şekilde
eleştiriliyordu. Onun yönetim tarzı, gençler üzerinde «Ruhsal bunalımlar"
yaratmıştı.
 İşte böyle bir dönemde yaşamak istemeyen gençlar diğer aydınlarla
gizlice buluşup gizli derneklerle mücadelelerini sürdürürler ve bu genç
aydınlara "Jön Türkler" (Genç Türkler) adı verilmiştir.
 İdealist fikirlerle ortaya çıkan "Jön Türkler", II. Abdülhamit dö-
nemine "İstibdat Dönemi"(devr-i istibdâd) adını verdi.

5. Eski-Yeni tartışması
 Tanzimat’la birlikte edebiyatta büyük bir değişim ve yenilikler
yaşanmıştır
.
 Ö döneme kadar olan bölümde etkisini sürdüren Divan Edebiyatı
yerini Batının etkisine bırakmış.
 Divan Edebiyatı taraftalarına (Eski) Batcılara ise (Yeni)taraftaları
denmiştir.
 Bu iki taraf birçok tartışmaya girip bu iki edebiyat anlayışını
tartışmışlardır.

6. Hatta bu edebiyat anlayışının doğmasında Muallim Naci ve
Recaizade Mahmut Ekrem arasında yaşanan sert tartışmalar da
önemli rol oynamıştır
.
 Muallim Naci eski edebiyata daha ılımlı bakıyordu ve bu sürecin
daha yavaş ve doğal bir şekilde geçilmesinden yanaydı.Bu yüzden
yei edebiyata daha hoşgörülü aydınları sert bir şekilde eleştirmiştir.
 Ona en sert tepkiyi ise kendini yeni edebiyatın öncüsü sayan
Ekrem’den gelmiştir.Ekrem Muallim Naci’yi aynı sertlikle eleştirip bu
iki kişi etrafında gruplaşmalar meydana gelmesine sebep olmuştur.

7. Servet-i Fünûn Topluluğunun
Oluşumu
 Recaizâde Mahmut Ekrem, 1895 sonunda, "Malûmat" adlı der-
gide yazan Muallim Naci’yle kafiyenin göz için mi, kulak için
mi olduğu tartışmasına girişmiş ve bu gazeteye karşı ce-
vaplarının bir kısmı Servet-i Fünûn dergisinde yayımlanmıştı.
"Eski-yeni" tartışmasının bitmeyeceğini anlayan Ekrem, artık bir
ekip çalışması yapmanın yollarını aramaya başladı.
 Dergi Ekrem’in Mülkiyeden öğrencisi Ahmet ihsan Tokgöz
tarafından çıkarılıyordu.
 Adından anlaşıldığı gibi daha çok bilimle yazılar yayınlayan bir
dergiydi.

8.  Ekrem öğrencisiyle konuşup dergiyi bir edebiyat dergisi haline
getirmiş ve başyazarlığına da Galatasaray Lisesi’nden
öğrencisi Tevfik Fikret’i getirmiştir.
 Fikret’le birlikte dergi tam bir edebiyat ve sanat dergisi haline
gelmiştir.
 Böylelikle başka dergilerde yazan ve Ekrem’in tarafını tutan
birçok yazar ve şair bu derginin altında toplanıp bir topluluk
oluşturmuşlar.
 Böylelikle bir edebiyat topluluğu adını oluşturmuşlardır.

9.  Dergi kısa zamanda gerek şekil gerek duyuş
gerekse hayaller bakımından tamamıyla Batı tarzı
şiirler, hikâyeler, romanlarla dolmaya başladı.
 Türk şiirine Fransız şiirinden birçok yeni hayaller
getirildi.
 Bunları ifade için yeni tamlamalar kullanıldı
.
 Böylelikle (1896-1901)yılları arasında faaliyet
göstermişlerdir.

10. Tevfik Fikret:
 Benim ayinim düşünüp yapmaktır. Benim dinim insan gibi
yaşamaktır.
 En sakin yolculuk uykudur.
 Vatanım bütün yeryüzü, milletim insanlıktır.
 Sultani'yi yıkmak için önce beni yıkmak lazımdır.
 Uğraş, didin, düşün, ara, bul, koş, atıl, bağır. Durmak zamanı geçti,
çalışmak zamanıdır.

11. Cenap Şahabettin
 Akarsu, ne güzel hayat dersidir: Küçük engellerin üzerinde köpürür;
büyüklerin yanından sessizce geçiverir
 En çok bolluk getiren yağmur, alın teridir.
 Yalanı söküp atmadan hakikati dikmeye kalkışma; tutmaz.
 Kusurumuz ne kadar çoksa, o kadar kusur ararız.
 Kadın olsun, kitap olsun cildine aldanmayıp içindekilere

12. Teşekkür ederim...

13. Hazırlayan:
Remzi Balta