2. ΣΤΗΝ ΑΡΧΗ…
Τον πρώτο καιρό της σκλαβιάς στους
Τούρκους το σκοτάδι της αμάθειας
σκέπασε τον ελληνισμό. Οι
περισσότεροι λόγιοι του Βυζαντίου
κατέφυγαν στη χριστιανική Δύση. Ο
σκλαβωμένος λαός έμεινε χωρίς
δασκάλους και σχολεία.
3. ΕΚΚΛΗΣΙΑ
Τα πρώτα σχολεία ιδρύθηκαν με
τη φροντίδα της εκκλησίας.
Παπάδες και καλόγεροι, κυρίως,
προσπαθούσαν σ’ εκείνα τα
δύσκολα χρόνια να μάθουν στα
παιδιά λίγα γράμματα μέσα από
τα βιβλία της εκκλησίας.
4. Η ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑ
Οι μαθητές διδάσκονταν πρώτα το αλφάβητο
με τη βοήθεια των πινακιδίων που ήταν
πίνακες με τα γράμματα του αλφαβήτου.
Συνέχιζαν με το συλλαβισμό και την ανάγνωση
χρησιμοποιώντας θρησκευτικά βιβλία, που
κατά βαθμό δυσκολίας ήταν η Φυλλάδα, η
Οκτώηχος, το Ψαλτήρι και ο Απόστολος.
Στη συνέχεια διδάσκονταν γραφή και απλή
αριθμητική.
5. Η ΦΥΛΛΑΔΑ
Η Φυλλάδα ήταν ένα δεκαεξασέλιδο
έντυπο βιβλιαράκι με τον
τίτλο Χρήσιμος Παιδαγωγία και
περιείχε, τα γράμματα της
αλφαβήτου, το Σύμβολο της Πίστεως,
προσευχές και άλλα θρησκευτικά
κείμενα. Ήταν το αλφαβητάριο τα
χρόνια της Τουρκοκρατίας.
6. Η ΟΚΤΩΗΧΟΣ
Η Οκτώηχος, λειτουργικό βιβλίο της
εκκλησίας, περιέχει οκτώ πλήρεις
αναστάσιμες ακολουθίες και την
κυριακάτικη Υμνογραφία και
αποδίδεται στον Ιωάννη Δαμασκηνό.
Είναι το κατεξοχήν σχολικό βιβλίο
κατά τη διάρκεια της Τουρκοκρατίας.
7. ΑΛΛΑ ΑΝΑΓΝΩΣΤΙΚΑ
Το Ψαλτήρι ή βιβλίο των Ψαλμών,
περιέχει τους Ψαλμούς του Δαβίδ και
η εκκλησία το χρησιμοποιούσε ως
προσευχητάριο.
Ο Απόστολος, βιβλίο που περιέχει τις
πράξεις και τις επιστολές των
Αποστόλων.
9. ΜΟΡΦΩΜΕΝΟΙ ΕΛΛΗΝΕΣ
Σχολεία ακόμα ίδρυσαν και
κάποιοι μορφωμένοι Έλληνες και
δίδαξαν σ’ αυτά. Την προσπάθεια
αυτή ενίσχυσαν πλούσιοι Έλληνες
του εσωτερικού και του εξωτερικού.
Έτσι, το 18ο αιώνα ο αριθμός των
σχολείων αυξήθηκε σημαντικά.
10. ΜΕΓΑΛΗ ΤΟΥ ΓΕΝΟΥΣ
ΣΧΟΛΗ
Σε αυτήν σπούδασαν πολλοί
δάσκαλοι του Γένους
11. ΤΥΠΟΓΡΑΦΙΑ
Στα τυπογραφεία της Ευρώπης
εκδόθηκαν για πρώτη φορά τα έργα
των αρχαίων Ελλήνων συγγραφέων
και άλλα
σύγχρονα βιβλία, περιοδικά και εφη-
μερίδες
12. ΚΟΣΜΑΣ ΑΙΤΩΛΟΣ
Ο Κοσμάς ο Αιτωλός όργωσε την
Ελλάδα διδάσκοντας. Απ’ όπου
πέρασε ίδρυσε και από ένα σχολείο.
Έφτασε να ιδρύσει διακόσια «κοινά»
σχολεία (δημοτικά) και δέκα
«ελληνικά» (γυμνάσια). Ο λαός τον
λάτρευε και τον τιμούσε σαν άγιο.
Πέθανε με μαρτυρικό θάνατο στην
Ήπειρο (1779).
14. ΠΑΡΑΔΟΣΗ
Σύμφωνα με την παράδοση
περνώντας από την Ευρυτανία ο
Κοσμάς ο Αιτωλός και βλέποντας το
κυπαρίσσι, έδωσε την προφητεία,
πως αν ξεραινόταν τα κλαδιά του από
την κορυφή τότε η Ελλάδα θα
ελευθερωνόταν από τον τούρκικο
ζυγό, αν ξεραινόταν από τη βάση του,
τότε ο αγώνας των Ελλήνων θα ήταν
ανεπιτυχής.
15. ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΟΣ
ΔΙΑΦΩΤΙΣΜΟΣ
Είναι το πνευματικό κίνημα που διέδιδε τις
ιδέες του Ευρωπαϊκού Διαφωτισμού στους
Έλληνες με σκοπό να τους προετοιμάσει για
τον εθνικοαπελευθερωτικό αγώνα
Στη διάδοσή του βοήθησαν οι έμποροι και
οι ταξιδευτές στην Ευρώπη.
Χώρος ανάπτυξής του ήταν οι παροικίες και
τα εμπορικά κέντρα του ελληνισμού.
16. ΟΙ ΙΔΕΕΣ ΤΟΥ Ν.
ΔΙΑΦΩΤΙΣΜΟΥ
Ο αρχαιοελληνικός πολιτισμός
μπορούσε να συμβάλλει
αποφασιστικά στην ελευθερία .
Η εκπαίδευση έπρεπε να θεμελιωθεί
στις θετικές επιστήμες , να γίνεται
στη λαϊκή γλώσσα και να
προετοιμάσει τον
εθνικοαπελευθερωτικό αγώνα.
17. ΡΗΓΑΣ ΦΕΡΑΙΟΣ
Επηρεάστηκε από το Γαλλικό
Διαφωτισμό και τη Γαλλική Επανάσταση.
Κέντρο δράσης του η Βιέννη και οι
Παραδουνάβιες Ηγεμονίες .
Επιδόθηκε σε μετάφραση έργων με τα
οποία οι Έλληνες θα γνώριζαν τη δυτική
σκέψη.
18. ΕΡΓΑ ΤΟΥ ΡΗΓΑ
«Φυσικής απάνθισμα»
«Ηθικός Τρίπους»
«Χάρτα της Ελλάδας»
«Σύνταγμα»
« Θούριος »
19. ΑΔΑΜΑΝΤΙΟΣ ΚΟΡΑΗΣ
Θεωρούσε τη μόρφωση αναγκαία
προϋπόθεση για την απόκτηση της
ελευθερίας.
Υποστήριζε τις ιδέες της γαλλικής
επανάστασης.
Ήθελε μια γλώσσα απαλλαγμένη από
ξενικές λέξεις και εμπλουτισμένη με
λέξεις της αρχαίας.
