ΙΣΤΟΡΙΑ Α' ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ : ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΕΣ ΑΣΚΗΣΕΙΣ ΜΕΡΟΣ 1ο
Η αρχαία αγορά των Αθηνών
1.
2. Ο τετράπλευρος περίβολος στη νότια πλατεία της Αγοράς, ο οποίος α νασκάφηκε το 1953, αρχικά ταυτίστηκε με το δικαστήριο της Ηλιαίας, το σημαντικότερο δικαστικό όργανο της δημοκρατικής Αθήνας. Νεότερες όμως έρευνες απέδειξαν ότι ο περίβολος δεν περιέκλειε κάποιο κτήριο, αλλά πιθανόν το υπαίθριο ιερό του Αιγινήτη ήρωα Αιακού, στο οποίο τον 4ο αι. π.Χ. αποθήκευε η πόλη της Αθήνας σιτηρά.
3. Η Θόλος ή Σκιάς βρίσκεται στο δυτικό άκρο της νότιας πλευράς της Πλατείας της Αγοράς. Ανασκάφηκε το 1933 και το 1934, ενώ συμπληρωματικές έρευνες έγιναν το 1936 και 1937. Ταυτίστηκε γρήγορα με τη Θόλο που αναφέρει ο Παυσανίας στη νοτιοδυτική γωνιά της Αγοράς (1.5.1).
4. Η ταπεινή οικία που βρισκόταν στη νοτιοδυτική γωνία της Αγοράς της Αθήνας ταυτίστηκε, χάρη σε ένα κύπελλο που είχε χαραγμένη μια επιγραφή στο πόδι του, με το εργαστήριο του περίφημου Σίμωνα του τσαγκάρη, φίλου του Σωκράτη, ο οποίος συνήθιζε να συχνάζει εκεί και να διδάσκει.
5. Το μικρό ιερό που βρισκόταν έξω από τη νοτιοδυτική γωνία της Αγοράς ανάγεται στον 7ο αι. π.Χ. και πιθανόν σχετίζεται με τη λατρεία των νεκρών του παρακείμενου νεκροταφείου. Ο αρχιτεκτονικός του διάκοσμος χρονολογεί τ αι στον 5ο αι. π.Χ. και λόγω της φύσης της λατρείας, της θέσης σε σταυροδρόμι, αλλά και του τριγωνικού σχήματος του περίβoλου, θεωρείται ότι πρόκειται για ιερό της Εκάτης .
6. Επίμηκες κτήριο με 15 δωμάτια, κατασκευάστηκε γύρω στο 430 π.Χ., προκειμένου να στεγάσει συμπόσια και δείπνα αξιωματούχων, αλλά κατά την Πρώιμη Ελληνιστική περίοδο η χρήση του μετατράπηκε σε εμπορική.
7. Η νοτιοανατολική κρήνη είναι το καλύτερα διατηρημένο κτήριο της νότιας πλευράς της πλατείας της Αρχαίας Αγοράς. Χρησίμευσε για μεγάλο χρονικό διάστημα ως μία από τις βασικές πηγές ύδρευσης του χώρου της Αγοράς.
8. Το κτήριο του Νομισματοκοπείου βρίσκεται σήμερα εν μέρει κάτω από την εκκλησία των Αγίων Αποστόλων, το Νυμφαίον και το Νοτιοανατολικό Ναό, στα ανατολικά της Νοτιοανατολικής Στοάς και στα δυτικά της Παναθηναϊκής.
9. Η Στοά του Ελευθερίου Διός είναι το πρωιμότερο μνημειακό λατρευτικό κτήριο που οικοδομήθηκε στην Αγορά κατά την Κλασική περίοδο. Δέσποζε στην ανατολική πλευρά της και εκτός από τη θρησκευτική του χρήση ήταν και σημείο συνάθροισης και ψυχαγωγίας των Αθηναίων.
10. Η Βασίλειος Στοά ήταν έδρα του άρχοντα βασιλέα, ο οποίος ήταν επιφορτισμένος με θρησκευτικά και δικαστικά καθήκοντα. Βρίσκεται στο βορειοδυτικό τμήμα της Αγοράς, έξω από τα όρια του σημερινού αρχαιολογικού χώρου.
11. Ο βωμός της Αφροδίτης είναι το καλύτερα διατηρημένο μνημείο της βόρειας πλευράς της Αγοράς. Κτίστηκε τον 5 ο αιώνα, αλλά παρέμεινε στην θέση του, εξυπηρετώντας το παρακείμενο ιερό της θεάς, που άκμασε κυρίως κατά την ρωμαϊκή περίοδο.
12. Το μικρό παρόδιο ιερό της Κλασικής περιόδου, το οποίο ανασκάφηκε το 1971-1972, ταυτίστηκε αρχικά με το Λεωκόρειο. Σήμερα η ταύτιση αυτή αμφισβητείται. Σώζεται σε αρκετά καλή κατάσταση .
13. Το Παλαιό Βουλευτήριο ταυτίζεται χάρη σε επιγραφή που βρέθηκε στην αρχική της θέση. Αποτελεί ένα ταπεινό αρχιτεκτονικά κτήριο, που όμως φαίνεται ότι στέγασε το πρώτο δημοκρατικά εκλεγμένο βουλευτήριο της αρχαίας Αθήνας. Αργότερα, αντικαταστάθηκε από το λεγόμενο Νέο Βουλευτήριο. Μετά το 410 π.Χ. περίπου, εκεί στεγάζονται πλέον τα αρχεία και η λατρεία της Μητέρας των Θεών. Γκρεμίστηκε οριστικά το 150 π.Χ. και τη θέση του έλαβε το ελληνιστικό Μητρώον.
14. Το Νέο Βουλευτήριο οικοδομήθηκε στα δυτικά του Παλαιού Βουλευτηρίου, λίγο πριν από το 412/411 π.Χ. Αντικατέστησε το παλαιότερο κτήριο και έμεινε σε χρήση ως τη Ρωμαϊκή περίοδο. Μάλιστα, είναι από τα λίγα κτήρια της Αγοράς που επιδιορθώθηκε και τέθηκε εκ νέου σε λειτουργία.
15. Ο ναός του Ηφαίστου στον Αγοραίο Κολωνό, γνωστός και ως «Θησείο», αποτελεί το καλύτερα σωζόμενο δείγμα δωρικού ναού στην Ελλάδα και ένα από τα σπουδαιότερα μνημεία του οικοδομικού προγράμματος του Περικλή. Οικοδομήθηκε λίγο μετά τα μέσα του 5ου αι. π.Χ. και ήταν αφιερωμένος στον Ήφαιστο και την Αθηνά Εργάνη, στο λόφο που δεσπόζει στην πλατεία της Αγοράς.
16. Η Ποικίλη Στοά ανασκάφηκε το 1981. Κατασκευάστηκε στο β΄ τέταρτο του 5ου αι. π.Χ. και θεωρείται αφιέρωμα του Πεισιάνακτος, γαμπρού του Κίμωνα. Αποτελεί ένα από τα φημισμένα κτήρια της Αγοράς, όπου υπήρχαν περίφημες πίνακες του Πολυγνώτου, του Μίκωνος και του Παναίνου, με θέματα από τη μυθολογία και την ιστορία της Αθήνας.
17. Ο Βωμός των Δώδεκα Θεών αποτελεί ένα σημαντικό μνημείο της Αγοράς. Με βάση το σημείο εκείνο υπολογίζονταν όλες οι αποστάσεις της Αττικής. Ατυχώς, λόγω του ότι βρίσκεται εν μέρει κάτω από την τάφρο του ηλεκτρικού σιδηροδρόμου, σήμερα είναι ελάχιστα ορατός, ενώ και οι γνώσεις μας για τη μορφή του είναι ελλιπείς.
18. Η αγορά, δηλαδή ο χώρος στον οποίο συγκεντρώνονται (αγείρονται) οι πολίτες, ήταν η καρδιά της δημόσιας ζωής της αρχαίας ελληνικής πόλης. Αποτελούσε τόπο πολιτικών συγκεντρώσεων και εμπορικών συναλλαγών, έδρα διοίκησης και δικαιοσύνης, θρησκευτικό και πνευματικό κέντρο.