1. ประวัติศาสตร อาณาจักรโบราณในประเทศไทย
อาณาจักรโบราณ
ในประเทศไทย
พัฒนาโดย ผูชวยศาสตราจารยกนก จันทรทอง โรงเรียนสาธิตมหาวิทยาลัยสงขลานครินทร

2. ประวัติศาสตร อาณาจักรโบราณในประเทศไทย
อารยธรรมของอินเดียสูสุวรรณภูมิ
ชาวอินเดียโบราณนั้นเปนชาติที่เดินทางเขามาติดตอกับดินแดนสุวรรณภูมิ
โดยเสนทางการเดินเรือมาขึ้นทาเรือทีตักโกลา และเดินเขาสูเมืองตางๆในสุวรรณภูมิ
่
เมืองโบราณที่ชาวอินเดีย เดินทางมาตั้งหลักแหลงและนําวิทยาการของอารยธรรม
อินเดียโบราณเขามาสูดินแดนสุวรรณภูมิครั้งแรกนั้น นาจะเปน
- ตามพรลิงค หรือ ตมพลิงคม (ปจจุบัน คือ เมืองนครศรีธรรมราช)
- เมืองไชยา ซึ่งเปนชื่อที่ชาวอินเดียตั้งขึ้น
เรืออินเดียโบราณ
http://statics.atcloud.com/files/comments/53/536846/images/1_display.jpg พัฒนาโดย ผูชวยศาสตราจารยกนก จันทรทอง โรงเรียนสาธิตมหาวิทยาลัยสงขลานครินทร

3. ประวัติศาสตร อาณาจักรโบราณในประเทศไทย
เรือสินคาใบเล็ก ใชเดินทางระหวางหมูเกาะ เลียบชายฝงอันดามัน และอาวไทย
เปนเรือที่ถูกใชในการเดินทางระหวางอินเดียกับสุวรรณภูมิในยุคแรก ๆ
http://statics.atcloud.com/files/comments/117/1176357/images/1_display.jpg
พัฒนาโดย ผูชวยศาสตราจารยกนก จันทรทอง โรงเรียนสาธิตมหาวิทยาลัยสงขลานครินทร

4. ประวัติศาสตร อาณาจักรโบราณในประเทศไทย
อาณาจักรศรีวิชัย เปนอาณาจักรที่มีอํานาจทางทะเลตอนใต จึงเปนศูนยกลาง
ความเจริญรุงเรืองทางการคาทางทะเล ทําใหมีกองทัพเรือที่เขมแข็ง ศูนยกลางของ
อาณาจักรนี้ นาจะอยูที่เมืองปาเล็มบัง ตั้งอยูบนเกาะสุมาตรา ในประเทศอินโดนีเซีย
สวนเมืองไชยา (อําเภอไชยา จังหวัดสุราษฎรธานี) ซึ่งพบหลักฐานเปนศิลาจารึก
และพระพุทธรูปโบราณเปนจํานวนมาก จนนักประวัติศาสตรไทยวา เมืองไชยานี้นา
เปนศูนยกลางอาณาจักรศรีวิชัย
จากความในจารึกกาลาสัน เมื่อ พ.ศ.1322 ดังกลาว ทําใหมีขอสันนิษฐานใหม
วา เมืองไชยานาเปนเมืองหนึ่งของอาณาจักรศรีวิชัยมากกวา และมีฐานะเปนเมือง
ทาสําคัญ เชนเดียวกับเมืองตามพรลิงค ที่มีฐานะเปนเมืองประเทศราชในอาณาจักร
ศรีวิชัยมากอน เหมือนเมืองตางๆที่อยูบนแหลมมลายู
พัฒนาโดย ผูชวยศาสตราจารยกนก จันทรทอง โรงเรียนสาธิตมหาวิทยาลัยสงขลานครินทร

5. ประวัติศาสตร อาณาจักรโบราณในประเทศไทย
อาณาจักรศรีวิชัย
http://www.krujaidee.com/images6/srivi_653.jpg
พัฒนาโดย ผูชวยศาสตราจารยกนก จันทรทอง โรงเรียนสาธิตมหาวิทยาลัยสงขลานครินทร

6. ประวัติศาสตร อาณาจักรโบราณในประเทศไทย
อาณาจักรศรีวิชัยมีอํานาจที่แผกวางไพศาลมาก ในสมัยนั้นมีอาณาเขต
ครอบคลุมชองแคบมะละกา ชวา สุมาตรา แหลมมลายู และหัวเมืองภาคใตของไทย
เปนอาณาจักรที่มีความเจริญรุงเรืองทางดานพระพุทธศาสนาอยูในพุทธศตวรรษที่
13-17 จนเปนเหตุที่ทําใหพระพุทธศาสนาเดินทางเขามาเผยแพรทางเมืองไชยา
เมืองตามพรลิงค (เมืองนครศรีธรรมราช)
ดังปรากฏหลักฐานในการสรางพระบรมธาตุสําคัญที่เมืองตามพรลิงคและเมือง
ไชยา ซึ่งพบพระพุทธรูปอวโลกิเตศวรที่เมืองไชยา และในขณะเดียวกันพระธรรม
คัมภีรในพุทธศาสนาและศาสนาฮินดู ศาสนาพราหมณก็ไดเขามาเผยแพรเชนกัน
พัฒนาโดย ผูชวยศาสตราจารยกนก จันทรทอง โรงเรียนสาธิตมหาวิทยาลัยสงขลานครินทร

7. ประวัติศาสตร อาณาจักรโบราณในประเทศไทย
อาณาจักรมอญ
พัฒนาโดย ผูชวยศาสตราจารยกนก จันทรทอง โรงเรียนสาธิตมหาวิทยาลัยสงขลานครินทร

8. ประวัติศาสตร อาณาจักรโบราณในประเทศไทย
อาณาจักรมอญ หรือ รามัญประเทศ (พ.ศ.
1830 - พ.ศ. 2094)
เปนอาณาจักรของชนชาติมอญ ตั้งอยูใน
พื้นที่พมาตอนลางในปจจุบัน
สถาปนาโดยพระเจาฟารั่ว รุงเรืองสูงสุดใน
สมัยพระนางเชงสอบู และสิ้นสุดอาณาจักร
ในรัชสมัย พระเจาสมิงสอตุด ซึ่งถูกพระเจา
บุเรงนองสําเร็จโทษในฐานปลงพระชนมพระ
เจาตะเบ็งชะเวตี้
http://th.wikipedia.org/wiki/%E0%B8%AD%E0%B8%B2%E0%B8%93%E
0%B8%B2%E0%B8%88%E0%B8%B1%E0%B8%81%E0%B8%A3%E0 พระเจาบุเรงนอง
%B8%A1%E0%B8%AD%E0%B8%8D
http://upload.wikimedia.org/wikipedia/th/7/79/%E0%B
8%9A%E0%B8%B8%E0%B9%80%E0%B8%A3%E
0%B8%87%E0%B8%99%E0%B8%AD%E0%B8%87
.jpg
พัฒนาโดย ผูชวยศาสตราจารยกนก จันทรทอง โรงเรียนสาธิตมหาวิทยาลัยสงขลานครินทร

9. ประวัติศาสตร อาณาจักรโบราณในประเทศไทย
อาณาจักรมอญ– พุทธศตวรรษที่ 22
อาณาจักรของชนชาติมอญโบราณนั้น
เดิมมีอาณาเขตครอบครองดินแดนสวนใหญ
ของอาณาจักรสุวรรณภูมิมาตั้งแตสมัย
พุทธกาล เมืองสําคัญที่ตั้งอยูบริเวณลุมแมน้ํา
อิรวดีไดแกเมือง สะเทิม เมืองแปร เมือง
ทาทอง (Thaton) และเมืองพะโค(Pegu หรือ
หงสาวดี)
หงสาวดี
http://www.thaipackagetour.net/userfiles/images/Myanmar/myanmar_01.jpg
พัฒนาโดย ผูชวยศาสตราจารยกนก จันทรทอง โรงเรียนสาธิตมหาวิทยาลัยสงขลานครินทร

10. ประวัติศาสตร อาณาจักรโบราณในประเทศไทย
เมืองหงสาวดี อันเปนเมืองหลวงเกาของอาณาจักรมอญโบราณ
ที่มีอายุเกาแกกวา 400 ป
http://www.isnhotnews.com/wp-content/uploads/2009/07/e0b89ee0b8a1e0b988e0b8b2.jpg
พัฒนาโดย ผูชวยศาสตราจารยกนก จันทรทอง โรงเรียนสาธิตมหาวิทยาลัยสงขลานครินทร

11. ประวัติศาสตร อาณาจักรโบราณในประเทศไทย
อาณาจักรมอญโบราณนั้นเดิมมีเมืองใหญอยูที่ เมืองละโวหรือลพบุรี (กอน
พ.ศ. 1630) และเมืองหริภุญชัยหรือลําพูน ครั้งหนึ่ง มะกะโท ชาวมอญไดเขามา
อยูที่เมืองสุโขทัยและพาพระธิดาหนีบกลับไปสรางอาณาจักรมอญ กษัตริยสุโขทัยได
พระราชทานนามวา พระเจาฟารั่ว สําหรับ กษัตริยยิ่งใหญของอาณาจักรมอญนั้น
คือพระเจาราชาธราราช ครองราชยทเมืองพะโค (เมืองหงสาวดี) ระหวาง พ.ศ.
ี่
1928-1966
พ.ศ. 2083 อาณาจักรมอญไดตกเปนเมืองขึ้นของอาณาจักรพมา โดยการ
โจมตีของพระเจาตะเบ็งชะเวตี้แหงราชวงคตองอู ตอมา พ.ศ. 2142 อาณาจักร
มอญที่เมืองพะโค ไดเสื่อมโทรมลง
พัฒนาโดย ผูชวยศาสตราจารยกนก จันทรทอง โรงเรียนสาธิตมหาวิทยาลัยสงขลานครินทร

12. ประวัติศาสตร อาณาจักรโบราณในประเทศไทย
พ.ศ 2158 พระเจาตะเบงชะเวตี้ แหงอาณาจักรพมา ไดมีอํานาจและไดยาย
เมืองหลวงจากเมืองอังวะ (Ava) มาตั้งแตเมืองพะโคแทน (พมาจึงเรียก เมือง
หงสาวดี ) พมามีอํานาจครองเมืองหงสาวดีตอมาถึงสมัยพระเจาบุเรงนอง และ
พระเจานันทบุเรง จึงเกิดเหตุการณผลัดแผนดินทําใหอาณาจักรพมาตองยาย
กลับไปตั้งราชธานีที่เมืองอังวะอีกครั้งหนึ่ง
หลังจากนั้นชนชาติมอญในเมืองหงสาวดีไดทําการตอสูเอาเมืองคืน แตสูพมา
ไมไดจึงพาครอบครัวหนีเขามาพึ่งพระบรมโพธิสมภารของกษัตริยอาณาจักรสยาม
จํานวนมาก เมื่อครั้งสมเด็จพระนเรศวรราชาธิราชนั้นครอบครัวพระยาเกียน พระ
ยารามและชาวมอญเมืองแครงไดพากันขออยูในกรุงศรีอยุธยา พระองคโปรดให
ตั้งบานเรือนอยูบริเวณวัดขุนแสน และพระมหาเถรคันฉอง พระเถระที่นับถือของ
ชาวมอญ ไดเปนพระราชาคณะอยูที่วัดพระมหาธาตุ
พัฒนาโดย ผูชวยศาสตราจารยกนก จันทรทอง โรงเรียนสาธิตมหาวิทยาลัยสงขลานครินทร

13. ประวัติศาสตร อาณาจักรโบราณในประเทศไทย
พ.ศ. 2298 พระเจาอลองพญากษัตริย
พมาไดยกกองทัพเขาทําลายอาณาจักรมอญ
ไดทั้งหมด แลวยายเมืองหลวงไปตั้งที่เมือง
ยางกุง (Rangoon) คําวา รางกุง นั้นแปลวา
สิ้นสุดการแตกแยกกัน
http://mblog.manager.co.th/uploads/212/images/ber39.jpg
พัฒนาโดย ผูชวยศาสตราจารยกนก จันทรทอง โรงเรียนสาธิตมหาวิทยาลัยสงขลานครินทร

14. ประวัติศาสตร อาณาจักรโบราณในประเทศไทย
อาณาจักรศรีวิชัย
พัฒนาโดย ผูชวยศาสตราจารยกนก จันทรทอง โรงเรียนสาธิตมหาวิทยาลัยสงขลานครินทร

15. ประวัติศาสตร อาณาจักรโบราณในประเทศไทย
อาณาจักรศรีวิชัย ไดมีอํานาจการปกครองดินแดนอันกวางใหญไพศาลมาแลว
ในระหวาง พ.ศ.1218 - 1318 โดยประมาณ 100 ป และป พ.ศ.1229 อาณาจักร
ศรีวิชัยไดเขามาครอบครองดินแดนแถบเกาะชวา
อาณาจักรศรีวิชัยเปนรัฐโบราณแหงหนึ่ง มีอาณาเขตครอบคลุมพื้นที่ตั้งแต
คาบสมุทรภาคใตประเทศไทยตลอดลงไปจนถึงมาเลเซีย สิงคโปร และหมูเกาะตางๆ
ของประเทศอินโดนีเซียในปจจุบัน
อาณาจักรศรีวิชัยเจริญขึ้นจากการเปนเมืองทาคาขายทางทะเล ศูนยกลางการคา
ขายสินคาตางๆ ศรีวิชัยตั้งอยูบนเสนทางการคาโบราณระหวางอินเดียและประเทศ
ทางตะวันตกกับประเทศจีน ชาวศรีวิชัยสวนใหญยอมรับนับถือพระพุทธศาสนานิกาย
มหายานและมีรูปแบบศิลปกรรมที่ไดรับมาจากอินเดีย
พัฒนาโดย ผูชวยศาสตราจารยกนก จันทรทอง โรงเรียนสาธิตมหาวิทยาลัยสงขลานครินทร

16. ประวัติศาสตร อาณาจักรโบราณในประเทศไทย
พัฒนาโดย ผูชวยศาสตราจารยกนก จันทรทอง โรงเรียนสาธิตมหาวิทยาลัยสงขลานครินทร

17. ประวัติศาสตร อาณาจักรโบราณในประเทศไทย
ที่ตั้งของอาณาจักรศรีวิชัย
อาณาจักรศรีวิชัยตั้งอยูทางตอนใตของประเทศไทยบริเวณคาบสมุทรมลายู
ไปจนถึงหมูเกาะชวา หมูเกาะในทะเลจีนใต จนสามารถควบคุมเสนทางการ
เดินเรือระหวางอาหรับ เปอรเซีย อินเดียกับจีน และบริเวณชองแคบมะละกา
เนื่องจากที่ตั้งอยูบนคาบสมุทรมลายูจึงเปนศูนยกลางการคา
ศรีวิชัยจึงเปนแหลงรับอารยธรรมของตางชาติ เชน จีนและอินเดียและ
ถายทอดไปยังดินแดนแหงอื่น
พัฒนาโดย ผูชวยศาสตราจารยกนก จันทรทอง โรงเรียนสาธิตมหาวิทยาลัยสงขลานครินทร

18. ประวัติศาสตร อาณาจักรโบราณในประเทศไทย
ศูนยกลางของอาณาจักรศรีวิชัย
สันนิษฐานวาอาจตั้งอยูที่เมืองปาเล็มบัง เกาะสุมาตรา ประเทศอินโดนีเซียหรือ
อยูในดินแดนประเทศไทยที่เมืองนครศรีธรรมราช โดยอางหลักฐานทางดาน
โบราณคดีเพราะไดมีการคนพบจารึก 3 หลัก ซึ่งมีเรื่องราวเกี่ยวของกับอาณาจักร
ศรีวิชัย ในระหวางพ.ศ.1225-1229 ใกลเมืองปาเล็มบังบนเกาะสุมาตรา และการ
ตีความจากจดหมายเหตุของจีนมาสนับสนุน
รองศาสตราจารยปรีชา กาญจนาคม นักโบราณคดีกลาวไวในหนังสือโบราณ
เบื้องตนวา ศูนยกลางของอาณาจักรศรีวิชัยอาจจะอยูที่เมืองปาเล็มบัง ทางตอนลาง
ของเกาะสุมาตรา ประเทศอินโดนีเซีย หรืออาจจะอยูบริเวณภาคใตของประเทศไทย
จากการคนพบพระบรมธาตุไชยา ที่เมืองไชยา แถบอําเภอไชยา จังหวัดสุราษฎรธานี
ซึ่งเปนหลักฐานทางสถาปตยกรรมสรางดวยอิฐที่มีความเกาแกในพุทธศตวรรษ
ที่ 12-13 เปนสวนหนึ่งของอาณาจักรศรีวิชัย ซึ่งเคยมีความเจริญรุงเรืองทั้งทางดาน
การเมืองเศรษฐกิจและศิลปวัฒนธรรม
พัฒนาโดย ผูชวยศาสตราจารยกนก จันทรทอง โรงเรียนสาธิตมหาวิทยาลัยสงขลานครินทร

19. ประวัติศาสตร อาณาจักรโบราณในประเทศไทย
ศิลปกรรมของอาณาจักรศรีวิชัย
ศิลปกรรมศรีวิชัยไดรับอิทธิพลจากศิลปะอินเดียสมัยราชวงศคุปตะ และราชวงศปา
ละ-เสนะตามลําดับ ศิลปกรรมสวนใหญพบแตรูปเคารพทั้งในพระพุทธศาสนาและ
ศาสนาพราหมณ-ฮินดู สวนอาคารโบราณสถานพบนอย ปจจุบันคงเหลือเฉพาะสถูป
เจดีย ซึ่งนิยมสรางเปนสถูปหินซอนเปนชั้นๆ ตอนบนเปนสถูปขนาดเล็ก สําหรับบรรจุ
พระบรมสารีริกธาตุ สถูปศรีวิชัยไดรับการสืบทอดบนเกาะชวาที่มีชื่อเสียงที่สุดคือ พระ
มหาสถูปเจดียบุโรพุทโธ ศิลปวัตถุที่พบทางภาคใตของไทย คลายของชวา สวนใหญ

นิยมสรางแบบมหายาน ประติมากรรมสวนใหญเปนการปนรูป พระโพธิสัตว-
อวโลกิเตศวร องคสําคัญของลัทธินี้ องคที่พบที่ไชยานับวาเปนพุทธปฏิมากรชิ้นเอก
ในเอเชียตะวันออกเฉียงใต และมีพระพุทธรูปมารวิชัยนาคปรก พบที่วัดเวียง
อําเภอไชยา จังหวัดสุราษฎรธานี
พัฒนาโดย ผูชวยศาสตราจารยกนก จันทรทอง โรงเรียนสาธิตมหาวิทยาลัยสงขลานครินทร

20. ประวัติศาสตร อาณาจักรโบราณในประเทศไทย
มหาสถูปเจดียบุโรพุทโธ
http://www.nikonianthailand.com/forum/photo/3082101008081015.jpg
พัฒนาโดย ผูชวยศาสตราจารยกนก จันทรทอง โรงเรียนสาธิตมหาวิทยาลัยสงขลานครินทร

21. ประวัติศาสตร อาณาจักรโบราณในประเทศไทย
พระโพธิสัตวอวโลกิเตศวร
http://www.osotho.com/upload/cms_orsortor/library/%E0%B9%81%E0%B8%A7%E0%B8%B0%E0%B8%8A%E0%B8%A1%E0%B8%
AA%E0%B8%A1%E0%B8%9A%E0%B8%B1%E0%B8%95%E0%B8%B4%E0%B8%A8%E0%B8%B4%E0%B8%A5%E0%B8%9B%
E0%B9%8C/%E0%B8%A1%E0%B8%B5%E0%B8%84%2044/%E0%B8%9E%E0%B8%A3%E0%B8%B0%E0%B9%82%E0%B8%9
E%E0%B8%98%E0%B8%B4%E0%B8%AA%E0%B8%B1%E0%B8%95%E0%B8%A7%E0%B9%8C%E0%B8%AD%E0%B8%A7%E
0%B9%82%E0%B8%A5%E0%B8%81%E0%B8%B4%E0%B9%80%E0%B8%95%E0%B8%A8%E0%B8%A7%E0%B8%A31.jpg
พัฒนาโดย ผูชวยศาสตราจารยกนก จันทรทอง โรงเรียนสาธิตมหาวิทยาลัยสงขลานครินทร

22. ประวัติศาสตร อาณาจักรโบราณในประเทศไทย
พระธาตุไชยา
http://www.thaigoodview.com/library/studentshow/2549/m6-2/no04-06/temple/phraboromthatchaiya.jpg ตมหาวิทยาลัยสงขลานครินทร
พัฒนาโดย ผูชวยศาสตราจารยกนก จันทรทอง โรงเรียนสาธิ

23. ประวัติศาสตร อาณาจักรโบราณในประเทศไทย
อาณาจักรศรีวิชัยเปนศูนยกลางของศาสนาพุทธนิกาย
มหายาน ในบริเวณภูมิภาคเอเชียตะวันออกเฉียงใต พระ
บรมธาตุไชยา เปนเจดียเหลี่ยมทรงมณฑปและเจดียศรี
วิชัยที่วัดแกว ที่เมืองไชยา จังหวัดสุราษฎรธานี
สวนตอนบนของประเทศไทยคือมณฑปเจดียวัดเจ็ด
แถวที่สวรรคโลก เจดียในวัดมหาธาตุ จังหวัดสุโขทัยและ
เจดียองคเล็กในวัดพระธาตุหริภุญชัย ลักษณะเจดียเปน
ครึ่งวงกลมหรือทรงระฆังตั้งบนฐานสี่เหลี่ยมเตี้ยๆ มีรูป
ชางที่ฐานโดยรอบ ตามความเชื่อของลัทธิลังกาเชื่อวาชาง
เปนผูค้ําจุนจักรวาล
พระธาตุไชยา
http://www.home1click.com/kallbum/uploads/pi
cture00/2%20copy_3.jpg
พัฒนาโดย ผูชวยศาสตราจารยกนก จันทรทอง โรงเรียนสาธิตมหาวิทยาลัยสงขลานครินทร

24. ประวัติศาสตร อาณาจักรโบราณในประเทศไทย
อาณาจักรลานชาง
พัฒนาโดย ผูชวยศาสตราจารยกนก จันทรทอง โรงเรียนสาธิตมหาวิทยาลัยสงขลานครินทร

25. ประวัติศาสตร อาณาจักรโบราณในประเทศไทย
อาณาจักรลานชาง
เปนอาณาจักรของชนชาติลาว ซึ่งตั้งอยูในแถบลุม
แมน้ําโขง มีอาณาเขตอยูในบริเวณประเทศลาวทั้งหมด
ตลอดจนภาคตะวันออกเฉียงเหนือของไทย มีความ
เจริญรุงเรืองทั้งการเมืองการปกครอง ดานศิลปะ-
วัฒนธรรม ตลอดจนพระพุทธศาสนา ที่มีพัฒนาการ
เคียงคูมาพรอมกันอาณาจักรอื่นๆใกลเคียง ทั้งลานนา
สยาม พมา และเขมร
อาณาจักรลานชางทั้งสาม ไดมีโอกาสตอนรับกองทัพของสมเด็จพระเจาตากสินมหาราช
ในพ.ศ.2321-2322 และรวมเขาในพระราชอาณาเขต
พัฒนาโดย ผูชวยศาสตราจารยกนก จันทรทอง โรงเรียนสาธิตมหาวิทยาลัยสงขลานครินทร
http://iseehistory.socita.com/images/column_1236779693/Thonburi_resize.jpg

26. ประวัติศาสตร อาณาจักรโบราณในประเทศไทย
อาณาจักรแหงนี้ไดสถาปนาขึ้นอยางเปนปกแผนมั่งคงอยางแทจริงในป พ.ศ.
1896 สมัยพระเจาฟางุม มีความรุงเรืองสลับกับความรวงโรยตอมาหลายสมัย
ซึ่งยุคที่นับไดวาเปนยุคทองของอาณาจักรลานชางคือรัชสมัยของพระเจาไชยเชษฐา-
ธิราช (พ.ศ. 2091- พ.ศ. 2114 และรัชสมัยพระเจาสุริยวงศาธรรมิกราช(พ.ศ.
2181- พ.ศ. 2238) หลังจากนั้นอาณาจักรลาวก็เสื่อมอํานาจลงและแตกแยกเปน
3 ราชอาณาจักร และในป พ.ศ. 2321 ทั้ง 3 อาณาจักรก็ไดสูญเสียเอกราชแก
ราชอาณาจักรสยามในที่สุด
หอพระบาง พิพิธภัณฑเมืองหลวงพระบาง
พัฒนาโดย ผูชวยศาสตราจารยกนก จันทรทอง โรงเรียนสาธิตมหาวิทยาลัยสงขลานครินทร

27. ประวัติศาสตร อาณาจักรโบราณในประเทศไทย
ในสมัยพระโพธิสารราชเจาพระองคไดอาราธนาพระบาง ซึ่งเดิมประดิษฐาน
อยูที่เมืองเวียงคํา ขึ้นมาประดิษฐานอยูที่เมืองเชียงทองอันเปนนครหลวง เมือง
เชียงทอง จึงถูกเรียกวา หลวงพระบาง นับแตนั้น
http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/e/e5/Vat_Xieng_Thong_arri%C3%A8re.JPG
พัฒนาโดย ผูชวยศาสตราจารยกนก จันทรทอง โรงเรียนสาธิตมหาวิทยาลัยสงขลานครินทร

28. ประวัติศาสตร อาณาจักรโบราณในประเทศไทย
นักประวัติศาสตรลาวเชื่อวา ชาวลาวเดิมตั้งถิ่นฐานอยูระหวางแมน้ําฮวงโหกับ
แมน้ําแยงซีเกียงแถบมณฑลเสฉวนในประเทศจีนปจจุบัน ตอมาไดถูกจีนรุกราน
จึงไดอพยพมาทางตอนใตของเสฉวนจนถึงยูนนาน ซึ่งเรียกอีกอยางหนึ่งวาหนอง
แสหรืออาณาจักรนานเจาโดยไดมีความเจริญรุงเรืองและดํารงเอกราชมากวารอย
ป (ปจจุบันมีการพิสูจนวาอาณาจักรนานเจาเปนอาณาจักรของชนชาติตาหลี่ ไมใช
ของชนชาติไท-ลาว)
จนถึงสมัยของขุนบรมราชาธิราช
พระองคไดทรงสถาปนาเมืองใหมที่นานอยออยหนู
โดยใหชื่อวา "เมืองแถน" หรือ "เมืองกาหลง"
(มหาสิลา วีระวงส เชื่อวาคือเมืองแถงหรือเดียนเบียนฟู
ในดินแดนสิบสองจุไท ประเทศเวียดนาม
เจาฟางุม
http://www.louangprabang.net/pic_update/by_user/images/L-Chag05.jpg
พัฒนาโดย ผูชวยศาสตราจารยกนก จันทรทอง โรงเรียนสาธิตมหาวิทยาลัยสงขลานครินทร

29. ประวัติศาสตร อาณาจักรโบราณในประเทศไทย
•อาณาจักรโคตรบูร
พัฒนาโดย ผูชวยศาสตราจารยกนก จันทรทอง โรงเรียนสาธิตมหาวิทยาลัยสงขลานครินทร

30. ประวัติศาสตร อาณาจักรโบราณในประเทศไทย
อาณาจักรโคตรบูร
เปนอาณาจักรโบราณทางภาคอีสานของไทย
พุทธศตวรรษที่ 11-15 (ระหวาง พ.ศ. 1000-
1500) ครอบคลุมบริเวณ ฝงแมน้ําโขงตั้งแต
อุดรธานี หนองคาย เวียงจันทน นครพนม ไป
จนถึงอุบลราชธานี นับถือ พุทธศาสนา มีการสราง
พระเจดียสําคัญ คือ พระธาตุพนม มีเมืองหลวง
คือ มรุกขนคร ซึ่งขึ้นใหมใตเมืองทาแขก บนฝง
ซายของแมน้ําโขง
พระธาตุพนม
http://gotoknow.org/file/santisook/PrathatPhanom.jpg
พัฒนาโดย ผูชวยศาสตราจารยกนก จันทรทอง โรงเรียนสาธิตมหาวิทยาลัยสงขลานครินทร

31. ประวัติศาสตร อาณาจักรโบราณในประเทศไทย
http://www.esanclick.com/onsorn/photo/np-kno05.jpg
พัฒนาโดย ผูชวยศาสตราจารยกนก จันทรทอง โรงเรียนสาธิตมหาวิทยาลัยสงขลานครินทร

32. ประวัติศาสตร อาณาจักรโบราณในประเทศไทย
ตํานานอุรังคธาตุกลาวถึงการสรางโบราณสถานสําคัญทางพุทธศาสนานิกาย
เถรวาท คือ เจดียพระธาตุพนมที่เมืองนครพนม ในประมาณพุทธศตวรรษที่ 13
เปนเจดียสถานที่เกาแกที่สุดในภาคตะวันออกเฉียงเหนือ มีอายุกวาพันปมาแลว
มหาชนเชื่อกันวา ภายในเจดียมีการบรรจุพระบรมธาตุสวนหนาพระอุระของ
พระพุทธเจาซึ่งเรียกวา พระอุรังคธาตุ ลวดลายและภาพที่สลักบนแผนอิฐ
ประดับรอบพระธาตุเจดียทั้ง 4 ดาน เปนลักษณะศิลปกรรมของตนเอง
โดยเฉพาะ
http://images.palungjit.com/attachments/4837%E0%B8%9E%E0%B8%A3%E0%B8%B0%E0%B8%AD%E0%B8%B8%E0%B8%A3%E0%B8%B1%E0%B8
%87%E0%B8%84%E0%B8%98%E0%B8%B2%E0%B8%95%E0%B8%B8%E0%B8%8B%E0%B8%B5%E0%B9%88%E0%B9%82%E0%B8%84%E0%B8
%A3%E0%B8%87%E0%B8%AB%E0%B8%99%E0%B9%89%E0%B8%B2%E0%B8%AD%E0%B8%81-watermark2-jpg
พัฒนาโดย ผูชวยศาสตราจารยกนก จันทรทอง โรงเรียนสาธิตมหาวิทยาลัยสงขลานครินทร

33. ประวัติศาสตร อาณาจักรโบราณในประเทศไทย
เจดียพระธาตุพนมสรางขึ้นโดยชุมชนที่ตั้งถิ่นฐานอยูบริเวณ 2 ฝงแมน้ําโขง
เปนปูชนียสถานที่รวมศรัทธาของพุทธศาสนิกชนบริเวณลุมแมน้ําโขงและดินแดน
ตางๆในภาคตะวันออกเฉียงเหนือ
อาณาจักรโคตรบูร เสื่อมลงเมื่อถูกอาณาจักรลานชางของลาวนําโดยเจาฟางุม
โจมตีและเกิดโรคระบาด
เจาฟางุม
http://www.louangprabang.net/pic_update/by_user/images/L-Chag05.jpg
พัฒนาโดย ผูชวยศาสตราจารยกนก จันทรทอง โรงเรียนสาธิตมหาวิทยาลัยสงขลานครินทร

34. ประวัติศาสตร อาณาจักรโบราณในประเทศไทย
อาณาจักรนามเวียด
พัฒนาโดย ผูชวยศาสตราจารยกนก จันทรทอง โรงเรียนสาธิตมหาวิทยาลัยสงขลานครินทร

35. ประวัติศาสตร อาณาจักรโบราณในประเทศไทย
อาณาจักรนามเวียด
พ.ศ. 335 กองทัพจากจีนในสมัยราชวงศฉิน ไดเขาตีดินแดนแหงนี้สําเร็จแลว
ถูกรวมเขากับอาณาจักรจีนเปนแควนหนึ่ง ชาวจีนเรียกดินแดนนี้วา "นามเวียด"
นับแตนั้นมา แมทัพจากจีนที่นําทัพเขาตีนั้น ชื่อวา "เตรียวตา" (Trieu Da) ได
สถาปนาตนเองขึ้นเปนกษัตริย ตั้งราชวงศเตรียวขึ้น เมื่อฮั่นเกาจูโคนราชวงศฉิน
กษัตริยเตรียวตา ก็เริ่มแยกอิทธิพลจากจีน และสืบกษัตริยได ๕ พระองค กระทั่ง
พ.ศ.432 กองทัพฮั่น ก็สงกําลังเขามาตีนามเวียดสําเร็จ เปนการสิ้นสุดราชวงศ
เตรียว
พัฒนาโดย ผูชวยศาสตราจารยกนก จันทรทอง โรงเรียนสาธิตมหาวิทยาลัยสงขลานครินทร

36. ประวัติศาสตร อาณาจักรโบราณในประเทศไทย
นามเวียด ถูกปกครองโดยราชวงศฮั่นจนถึง พ.ศ. 540 ก็เกิดจลาจล
โดยผูนําซึ่งเปนวีรสตรีของชาวเวียดนาม คือสองพี่นอง "ตรึง ตรัก" (Trung
Trac) และ "ตรึง นี" (Trung Nhi) เนื่องจากการกดขี่ของทหารจีนที่โหดราย
มากไป ทําใหผูนําชาวบานผูหนึ่งที่มาจากครอบครัวซึ่งเปนทหาร คือ "ธี ซัค"
(Thi Sach) ปลุกระดมชาวบานขึ้นตอตานขับไลทหารจีนออกไปเสีย
พัฒนาโดย ผูชวยศาสตราจารยกนก จันทรทอง โรงเรียนสาธิตมหาวิทยาลัยสงขลานครินทร

37. ประวัติศาสตร อาณาจักรโบราณในประเทศไทย
ตอมา ธีซัคถูกจับกุม และประหารชีวิต ภรรยาจึงชวนนองสาว ตรึงนี รวมปลุก
ระดมชาวบาน โดยการตายของธีซัคนั้น ทําใหมีผูคนมารวมอุดมการณมากมาย
สามารถตานทัพจีนไดถึงสามป จนไดรับชัยชนะ และไดยายไปตั้งเมืองหลวงแหงห
ใมที่เมอลี (Me Lhi) แตในที่สุด ใน พ.ศ.586 ฮั่นก็สงกําลังมาอีก และจบสงคราม
ดวยการปดลอมสองพี่นองอยูกลางสนามรบ แตสองพี่นองคูนี้ไมยอมจํานน และได
ปลิดชีพตนเองลงเสีย
มีการตอตานอํานาจจีนอีก ในป พ.ศ.788 ผูนําการตอตานครั้งนี้ก็ยังคงเปน
หญิง "เตรียว ธิ ตริน" (Trieu Thi Trinh) วีรสตรีอีกคนหนึ่งของเวียดนามกับ
นองชาย นําทัพออกสูกับจีนอยางไมเกรงกลัว จากทหารชาวบาน 100 กวาคน
สามารถขับไลทหารจีนออกจากเมืองได และยังตีเอาดินแดนบางสวนคืนมาไดดวย
จนกระทั่งป 791 ก็ตองพายแพใหกับทัพใหญที่บุกเขามา และเตรียวธิตริน ก็ได
ปลิดชีพตนเองไมใหศัตรูไดตัวไปอีกเชนกัน
พัฒนาโดย ผูชวยศาสตราจารยกนก จันทรทอง โรงเรียนสาธิตมหาวิทยาลัยสงขลานครินทร

38. ประวัติศาสตร อาณาจักรโบราณในประเทศไทย
ความพยายามที่จะปลดแอกจากจีน มีอยูเรื่อยๆ ในสมัยราชวงศสุย ผูนําชื่อ
"ลี บัน" (Ly Bon) เปนชนชั้นสูงของนามเวียด แตไมเห็นดวยกับการปกครองที่
โหดราย จึงไดกอกบฎขึ้น ในป 1084 กองทหารของลีบัน ก็ขับไลทหารจีนออกไปได
ในหลายๆเมือง และไดรวบรวมเมืองเหลานั้นตั้งเขตปกครองตนเองขึ้น สถาปนา
ตนเองเปนกษัตริย นามวา "ลี นาม เดอ" (Ly Nam De) ขึ้นในป 1087 เปนตน
ราชวงศลี เรียกอาณาจักรใหมนี้วา วานฉวน (Van Xuan) มีหลงเปยน (Long
Bien) เปนเมืองหลวง
พัฒนาโดย ผูชวยศาสตราจารยกนก จันทรทอง โรงเรียนสาธิตมหาวิทยาลัยสงขลานครินทร

39. ประวัติศาสตร อาณาจักรโบราณในประเทศไทย
ตอมา ป 1088 จักรพรรดิจีน ไดสงกองกําลังเขาปราบปราม ลีบันสูไมได จึง
ถอยหนี และไดใหทหารคนสนิทคือ "เตรียว ควง พุก" (Trieu Guang Phuc) นํา
ทัพออกตอตาน กระทั่งป 1091 กษัตริยลีบันสิ้นพระชนม เตรียว ควง พุก ขึ้น
เปนกษัตริยแทน นามวา "เวียด หวัง" (Viet Vuong) และทําสงครามกับจีนตอ
ในราชวงศลี ยังมีกษัตริยสืบตออีกสององค จนในป 1146
ก็ตองพายแพใหกับจีนอีกครั้ง
พัฒนาโดย ผูชวยศาสตราจารยกนก จันทรทอง โรงเรียนสาธิตมหาวิทยาลัยสงขลานครินทร

40. ประวัติศาสตร อาณาจักรโบราณในประเทศไทย
อาณาจักรฟูนาน ( Funan )
http://th.wikipedia.org/wiki/%E0%B9%84%E0%B8%9F%E0%B8%A5%E0%B9%8C:FunanMap001.jpg
พัฒนาโดย ผูชวยศาสตราจารยกนก จันทรทอง โรงเรียนสาธิตมหาวิทยาลัยสงขลานครินทร

41. ประวัติศาสตร อาณาจักรโบราณในประเทศไทย
อาณาจักรฟูนาน ( Funan )
ฟูนานเปนรัฐที่รุงเรืองอยูระหวางคริสตศตวรรษที่ 1-6 ที่ตั้งของรัฐอยูบริเวณลุม
แมน้ําโขงตอนลาง ปจจุบันเปนที่ตั้งประเทศกัมพูชา เวียดนามตอนใต ภาค
ตะวันออกเฉียงเหนือของไทย บางตอนของลุมแมน้ําเจาพระยา และภาคใตของไทย
ลงมาถึงแหลมมลายู ฟูนานรวมตัวกันเปนรัฐแรกของเอเชียตะวันออกเฉียงใต เปน
รัฐชลประทานภายในแผนดินที่ประชาชนดํารงชีพดวยการเกษตร โดยใชน้ําจาก
ระบบชลประทานที่พัฒนาเปนอยางดี นอกจากนั้น ฟูนานยังมีเมืองทาสําหรับจอด
เรือและคาขายตางประเทศ ฟูนาน จึงมีรายไดจากการคาขาย การเดินเรืออีกดวย
ศิลปะแบบพนมดา (Phnom Da) ราวพุทธ
ศตวรรษที่ 1100 - 1150 (6th Century)
discoverythailand.tripod.com/r0031.jpg
พัฒนาโดย ผูชวยศาสตราจารยกนก จันทรทอง โรงเรียนสาธิตมหาวิทยาลัยสงขลานครินทร

42. ประวัติศาสตร อาณาจักรโบราณในประเทศไทย
เรื่องราวของรัฐฟูนาน ทราบจากบันทึก
ของชาวจีนที่เดินทางมาแถบนี้ ไดเขียนเลาถึง
ความมั่งคั่ง ความเปนอยูในชุมชนที่มี
ระเบียบ มีคุณธรรม มีการปกครองระบอบ
กษัตริย มีเมืองตาง ๆ มาขึ้นดวยหลายเมือง
มีวัฒนธรรมแท ๆ ของตนเอง มีการติดตอ
กับชาวตางประเทศ ทั้งในทวีปเอเชียดวยกัน
และโลกตะวันตก ชาวพื้นเมืองเปนชนชั้นสูง
เปนพวกมาลาโยโพลีนเซียน ชนชั้นลางเปน
ี
พวกเนกริโตและเมลานีเซียน ฟูนานมีประวัติ
ความเปนมา เริ่มจากการรวมตัวกันของผูคน
1.เครื่องขัตติยราช 2.ปชนิดตางๆ 3.พานหมาก 4.เงินตราฟูนัน 5.
เปนชุมชนเล็กขนาดหมูบาน จากหมูบาน ผอบทองคําลงยา 6.พระธํามรงคทรงมณฑป
พัฒนาขึ้นมาเปนรัฐ วิธีการพัฒนาจากสังคม
เผาเปนสังคมรัฐมีปจจัยและขั้นตอนหลาย http://www.artgazine.com/shoutouts/userpix/1021_pr
a01110852p2_1.jpg
ประการ
พัฒนาโดย ผูชวยศาสตราจารยกนก จันทรทอง โรงเรียนสาธิตมหาวิทยาลัยสงขลานครินทร

43. ประวัติศาสตร อาณาจักรโบราณในประเทศไทย
สังคมดั้งเดิมของเอเชียตะวันออกเฉียงใตเปนสังคมเผา (Tribal Society)
ตอมาพัฒนาเปนสังคมรัฐ (Social State) เมื่อคริสตศตวรรษที่ 1 เปนตนมา
ตัวอยาง คือ ฟูนาน เดิมเปนหมูบาน ตอมาขยายออกไปเพราะมีประชากรเพิ่มมาก
ขึ้น จึงตองขยายที่เพาะปลูกใหพอกินพอใชกับจํานวนชุมชนที่ขยายขึ้น ไดพยายาม
หาเทคนิควิทยา ( Technology ) มาชวย เชน ขุดคูคลองกั้นน้ํา เพื่อใหอยูดีและมี
อาหารพอเพียงตอมาเริ่มมีโครงรางของสังคมดีขึ้น จึงพัฒนามาเปนรัฐ เหตุที่ฟู
นานพัฒนาเปนรัฐไดนั้น มีผูแสดงความเห็นไว เชน เคนเนธ อาร ฮอลล กลาววา
เปนเพราะฟูนานมีการพัฒนาในเรื่องการเพาะปลูกอยางมาก และที่สําคัญอีก คือ
ฟูนานมีเมืองทาที่เปนศูนยกลางการคาทางทะเล
พรอมทั้งไดยกขอคิดเห็นของ โอ.ดับบลิว.โวลเดอร
(O.W.Wolter) ที่กลาวถึงการพัฒนาการจากสังคม
เผาเปนสังคมรัฐวา เปนเพราะลักษณะทางการคา
และสภาพภูมิศาสตรเอื้ออํานวย โดยเฉพาะที่เมือง
ออกแกว (Oc-EO)
ecatalog.treasury.go.th/.../21067-2448.jpg
พัฒนาโดย ผูชวยศาสตราจารยกนก จันทรทอง โรงเรียนสาธิตมหาวิทยาลัยสงขลานครินทร

44. ประวัติศาสตร อาณาจักรโบราณในประเทศไทย
เมืองทาของฟูนานที่เรือตาง ๆ ผานมาตองแวะดวย เมืองออกแกวเปนตัวกระตุน
ใหเกิดการผลิตเพิ่มขึ้นในดินแดน เพื่อสนองความตองการสินคาของคนที่แวะมา
เมืองทา และการชลประทานในฟูนานก็เอื้ออํานวยตอการเพาะปลูกทําใหฟูนาน
ขยายตัวเปนรัฐขึ้นมา และเปนรัฐแรกในภูมิภาคนี้ สวนเรื่องการเขามาของชาว
อินเดียในเอเชียตะวันออกเฉียงใต นาจะเริ่มที่พอคาเขามากอน โดยมาติดตอกับ
ผูปกครอง แลวพราหมณจึงตามเขามาทีหลัง และไมเชื่อวา ฟูนานจะกวางใหญถึง
ขนาดเปนอาณาจักร (Kingdom) ไดแสดงใหเห็นถึงความผิดพลาดในการใชคําศัพท
ทั้งนี้ เพราะสวนใหญขอมูลไดมาจากจีน จีนมองดูบานเมืองในแถบนี้ดวยสายตาของ
คนจีน และนําเอาคําศัพทของจีนมาใช เชนเดียวกับชาวตะวันตก ที่ใชคําวา
Kingdom”
พัฒนาโดย ผูชวยศาสตราจารยกนก จันทรทอง โรงเรียนสาธิตมหาวิทยาลัยสงขลานครินทร

45. ประวัติศาสตร อาณาจักรโบราณในประเทศไทย
ประวัติของอาณาจักรเขมรไดเริ่มตนขึ้น ราวพุทธศตวรรษที่ 6 โดยเริ่มจาก
อาณาจักรชื่อ "ฟูนัน" (Funan) :ซึ่งตั้งอยูทางภาคใต
ของแหลมอินโดจีนอาณาจักรฟูนัน (Funan) มีเมืองหลวงตั้งอยูแถบเมืองบาพนม
ทางทิศตะวันออกเฉียงใตของประเทศกัมพูชาในปจจุบัน
ตอมาไดขยายอาณาเขตไปยังแควนที่ชื่อเจนละ ซึ่งตอมาไดกลายเปนประเทศ
กัมพูชานั่นเอง โดยแควนเจนละไดเจริญขึ้นมาแทนอาณา
จักรฟูนัน (Funan) ในเวลาตอมา โดยศิลปะเขมรทีไดมมีกาารคนพบประติมมากร
่
รมเริ่มตนจากศิลปะแบบพนมดา ราวพุทธศตวรรษที่ 1100
http://contacshop.tripod.com/panom2255.jpg
พัฒนาโดย ผูชวยศาสตราจารยกนก จันทรทอง โรงเรียนสาธิตมหาวิทยาลัยสงขลานครินทร

46. ประวัติศาสตร อาณาจักรโบราณในประเทศไทย
บริเวณกัมพูชาในปจจุบันเปนที่ตั้งของจักรวรรดิหรือวาอาณาจักรทีชื่อวา ฟูนัน
่
(Funan) ในชวงคริสตศตวรรษที่ 1 และเมื่อถึงคริสตศตวรรษที่ 3 อาณาจักรแหงนี้
ภายใตการนําของ ฟนซีมัน (Fan Shih-man) ไดยึดครองเพื่อนบานและขยาย
อิทธิพลอํานาจสูตอนลางของแมน้ําแมโขง และถึงชวงคริสตศตวรรษที่ 4 ตามบันทึก
ของจีนระบุวาพราหมณชาวอินเดียไดขยายอํานาจครอบงํารัฐแหงนี้ ทําใหวัฒนธรรม
ตางๆ ของอินเดียไดหลั่งไหลมาสูอาณาจักรฟูนันนี้ เชนศาสนาและขนบธรรมเนียม
แบบฮินดู กฎหมายอินเดีย รวมทั้งภาษา https://history.myfirstinfo.com/Thaidata/image.asp?ID=1399697
พัฒนาโดย ผูชวยศาสตราจารยกนก จันทรทอง โรงเรียนสาธิตมหาวิทยาลัยสงขลานครินทร

47. ประวัติศาสตร อาณาจักรโบราณในประเทศไทย
อาณาจักรเจนละ
http://ubonguide.com/news/images/SatApril2005153458_jenla.jpg
พัฒนาโดย ผูชวยศาสตราจารยกนก จันทรทอง โรงเรียนสาธิตมหาวิทยาลัยสงขลานครินทร

48. ประวัติศาสตร อาณาจักรโบราณในประเทศไทย
อาณาจักรเจนละแหงนี้เปนอาณาจักรตั้งอยูทางทิศตะวันตกของอาณาจักหลินยี่
หรือจามปา เดิมนั้นเปนเมืองที่ขึ้นกับอาณาจักรฟูนัน ตอมาในราว พ.ศ. 1097
พระเจาภววรมัน ปฐมกษัตริยเจนละไดทําการโคนอํานาจของพระเจารุทรวรมัน
กษัตริยฟูนัน โดยทําการตีเมืองยาธปุระ เมืองหลวงของอาณาจักรฟูนันแตก

โดยตอมาพระเจาจิตรเสน ซึ่งเปนพระอนุชาของพระเจาภววรมันนั้น ไดเขายึด
ครองอาณาจักรฟูนันและขึ้นครองราชยทรงพระนามวาพระเจามเหนทรวรมันที่ 1
ซึ่งไดทําการขยายอาณาเขตอาณาจักรเจนละออกไปอยางกวางขวาง สามารถ
ครอบครองลุมแมน้ํามูลตอนใต และลุมแมน้ําโขง และทําการตั้ง เมืองเศรษฐปุระ
เปนเมืองหลวง อยูที่บริเวณเมืองจําปาศักดิ์
ในประเทศลาว
http://www.oknation.net/blog/home/blog_data/149/23149/images/watphu/DSC_0174.jpg
พัฒนาโดย ผูชวยศาสตราจารยกนก จันทรทอง โรงเรียนสาธิตมหาวิทยาลัยสงขลานครินทร

49. ประวัติศาสตร อาณาจักรโบราณในประเทศไทย
สมัยพระเจาชัยวรมันที่ 1 นั้น อาณาจักรเจนละไดเกิดการแบงแยกออกเปน
พวกเจนละบก (เจนละบน) คืออยูลุมน้ําโขงตอนใต และพวกเจนละน้ํา (เจนละ
ลาง) อยูในดินแดนลาวตอนกลาง ใน พ.ศ. 1250-1350 สมัยนี้ไดมีการสราง
ศิลปะขอมแบบกําพงพระขึ้น ตอมาสมัยพระเจาสัญชัยพวกเจนละน้ําไดถูกชวาเขาตี
แตกและมีอํานาจในอาณาจักรแหงนี้
http://www.bloggang.com/data/j/juti/picture/1242972181.jpg
พัฒนาโดย ผูชวยศาสตราจารยกนก จันทรทอง โรงเรียนสาธิตมหาวิทยาลัยสงขลานครินทร

50. ประวัติศาสตร อาณาจักรโบราณในประเทศไทย
เมื่ออาณาจักรขอมนั่นลมสลาย ในราว
คริสตศตวรรษที่ 8 พระเจาชัยวรมันที่ 2
ไดเสด็จมาจากชวาและทําการรวบรวมพวก
เจนละทั้งสองกลุมประกาศอิสรภาพจากอํานาจ
ครองของชวา และไดสรางอาณาจักรขอมสมัย
เมืองพระนครขึ้น
ปราสาทบายน หรือ อังกอรธม ที่สรางขึ้น
ในสมัยของพระเจาชัยวรมันที่ 7 ในป 2000
พัฒนาโดย ผูชวยศาสตราจารยกนก จันทรทอง โรงเรียนสาธิตมหาวิทยาลัยสงขลานครินทร

51. ประวัติศาสตร อาณาจักรโบราณในประเทศไทย
พระเจาชัยวรมันที่ 2 หรือพระเจาปรเมศวร (พ.ศ. 1345-1397) ไดทําการ
รวบรวมพวกเจนละบกและพวกเจนละน้ําเปนอันหนึ่งอันเดียวกัน โดยรับเอาลัทธิ
ไศเลนทรหรือเทวราชาเขามาทําการสถาปนาอาณาจักรใหมขึ้น โดยทําการสรางราชธานี
ขึ้นใหมหลายแหงและสรางปราสาทหินหรือเทวาลัย เปนการใหญ ซึ่งมีเหตุกราณยาย
ราชธานีขึ้นหลายครั้ง จนในที่สุดก็ลงตัวสรางเปนนครวัดนครธมขึ้น
ปราสาทบายน หรือ อังกอรธม ที่
สรางขึ้นในสมัยของพระเจาชัยวรมัน
ที่ 7 ในป 2000
พัฒนาโดย ผูชวยศาสตราจารยกนก จันทรทอง โรงเรียนสาธิตมหาวิทยาลัยสงขลานครินทร

52. ประวัติศาสตร อาณาจักรโบราณในประเทศไทย
ดวยเหตุนี้อาณาจักรขอมในสมัยนี้จึงมีความชํานาญในการสรางราชธานีขึ้น
หลายแหงและมีการสรางปราสาทหินที่เปนศิลปกรรมขอมขึ้นหลายแบบ กลาวคือ
ในสมัยพระเจาชัยวรมันที่ 2 นั้นพระองคไดทําการสรางเมืองอินทะปุระเปนราช
ธานี ขึ้นที่บริเวณใกลเมืองกําแพงจามสรางเมืองหริหราลัยหรือรอลวย เปนราชธานี
สรางเมืองอมเรนทรปุระ เปนราชธานีและสรางเมืองมเหนทรบรรพตหรือพนมกุ
เลนเปนราชธานียุคนี้ไดมีการสรางศิลปะขอมแบบกุเลนขึ้นระหวาง พ.ศ. 1370-
1420
เมื่อสิ้นรัชกาลพระเจาชัยวรมันที่ 2 พระโอรสไดครองราชยเปนกษัตริย ทรงพระ
นามวาพระเจาชัยวรมันที่ 3 หรือพระเจาชัยวรมันที่ 3 หรือ พระเจาวิษณุโลก
ครองราชยระหวาง พ.ศ. 1393-1520 สมัยนี้พระองคไดกลับมาใชเมืองหริหราลัย
หรือรอลอย เปนราชธานีอีกครั้ง
พัฒนาโดย ผูชวยศาสตราจารยกนก จันทรทอง โรงเรียนสาธิตมหาวิทยาลัยสงขลานครินทร

53. ประวัติศาสตร อาณาจักรโบราณในประเทศไทย
นอกจากอาณาจักรขอมจะเคยมีอํานาจครอบครองดินแดนแถบลุมแมน้ํา
เจาพระยามากอนแลวโดยมีการตั้งละโวปุระหรือเมืองละโวเปนราชธานีของ
อาณาจักรขอมเมืองลพบุรีโดยมีเจาผูครองนครที่รับอํานาจจากอาณาจักรขอมมา
ปกครองดูแลแทน ตอมาภายหลังจึงมีการขยายอํานาจไปยังดินแดนพายัพของ
ประเทศไทย กลาวคือหัวเมืองฝายเหนือทั้งหมดนั้นเดิมเปนถิ่นที่อยูของชนชาติ
อายลาวมากอน
http://www.komchadluek.net/media/img/size1/2009/08/04/jfbh5g7babeihac58bjeb.jpg
พัฒนาโดย ผูชวยศาสตราจารยกนก จันทรทอง โรงเรียนสาธิตมหาวิทยาลัยสงขลานครินทร

54. ประวัติศาสตร อาณาจักรโบราณในประเทศไทย
ครั้นเมื่อพวกขอมมีอํานาจและขยายอาณาจักรเขามา
ครอบครองแดนพายัพ เจาผูครองเมืองละโวจึงไดสง
พระนางจามเทวีพระธิดาขึ้นไปครองเมืองหริภุญชัย
(เมืองลําพูน) ซึ่งตอมาเปนเมืองลูกหลวงของอาณาจักร
ขอมเมืองละโว พระธิดาเจาผูครองเมืองละโวผูนี้ไป
ปกครองพวกลาวทั้งปวงในมณฑลพายัพ สวนเมืองหริ
ภุญชัย (เมืองลําพูน)จึงมีฐานะเปนเมืองลูกหลวงของ
อาณาจักรขอมเมืองละโว ที่ตั้งขึ้นเพื่อใหดูแลบรรดาเมือง
ตางๆ ในดินแดนพายัพ
ตอมาไดตั้งเมืองนครเขลางค (เมืองลําปาง)ขึ้นอีก http://www.lannamusic.advancewebservice.com
เมืองหนึ่งและใหปกครองหัวเมืองฝายเหนือรวมกัน /userimages/Pic_59_1.jpg
พัฒนาโดย ผูชวยศาสตราจารยกนก จันทรทอง โรงเรียนสาธิตมหาวิทยาลัยสงขลานครินทร

55. ประวัติศาสตร อาณาจักรโบราณในประเทศไทย
นครวัดสรางขึ้นในรัชสมัยพระเจา
สุริยวรมันที่ 2 ซึ่งครองราชย
พ.ศ. 1650-1693
ในขณะนั้นศาสนาพราหมณนิกาย
ไวษณพนิกายเปนนิกายที่นับถือ
พระวิษณุเปนใหญ
http://www.bloggang.com/data/aumteerama/picture/119
0896907.jpg
สมัยเมืองพระนคร นับชวงตั้งแตเมืองยโศธรปุระหรือเมืองพระนครเปนราชธานีหลัก
ตั้งแตราวพุทธศตวรรษที่ 15 ไปจนสิ้นสุดเมืองพระนครหลวงหรือนครธม (Angkor
Thom) สมัยพระเจาชัยวรมันที่ 7 แตอยางไรก็ตามนักโบราณคดีฝรั่งเศสไดจัดใหชวง
เริ่มตนสมัยเมืองพระนคร ในสมัยของพระเจาชัยวรมันที่ 2 กอนการสถาปนาเมืองพระ
นคร เนื่องจากศิลปะขอมมีวิวัฒนาการอยางสืบเนื่องเปนอันหนึ่งอันเดียวกัน
พัฒนาโดย ผูชวยศาสตราจารยกนก จันทรทอง โรงเรียนสาธิตมหาวิทยาลัยสงขลานครินทร

56. ประวัติศาสตร อาณาจักรโบราณในประเทศไทย
นครธม
สรางในปพุทธศตวรรษที่ 18
รัชสมัยของพระเจาชัยวรมันที่ 7
เปนศิลปะแบบบายน
ศาสนาพุทธนิกายมหายาน
http://gotoknow.org/file/nirann/preview/%E0%B8%99%E0%B8%84%E0%B8%A3%E0%B8
%98%E0%B8%A1.jpg
พัฒนาโดย ผูชวยศาสตราจารยกนก จันทรทอง โรงเรียนสาธิตมหาวิทยาลัยสงขลานครินทร

57. ประวัติศาสตร อาณาจักรโบราณในประเทศไทย
เขาพระวิหาร
http://www.tourdoi.com/webboard2/board_1/images/1031231-165434-pavihan2.jpg
พัฒนาโดย ผูชวยศาสตราจารยกนก จันทรทอง โรงเรียนสาธิตมหาวิทยาลัยสงขลานครินทร

58. ประวัติศาสตร อาณาจักรโบราณในประเทศไทย
เขาพระวิหาร เปนบริเวณสถานที่ศักดิ์สิทธิ์ของคนพื้นเมืองสมัยกอน ในกษัตริย
ชัยวรมันที่ 2 ไดกําหนดเขตบริเวณนี้และเรียกชื่อวา "ภวาลัย" ภายหลังปรากฏชื่อ
ในจารึกภาษาสันสกฤตวา "ศรีศิขรีศวร" หมายความวา "ผูเปนใหญแหงภูเขา
อันประเสริฐ" ตั้งอยูบนยอดเขาในเทือกเขาพนมดงรัก ตามแนวเสนกั้นเขตแดน
ระหวางประเทศไทยกับกัมพูชา
จากหลักฐานตางๆ คาดวาสรางในป พ.ศ.1432-1443 ในสมัยพระเจาสุริยวร
มันที่ 1 เพื่อใชเปนสถานที่สักการะตามความเชื่อทางศาสนาพราหมณ โดยสมมติ
ใหเปรียบเสมือน "เขาพระสุเมรุ" (ศูนยกลางของจักรวาล) โดยการสรางนั้นก็มี
เหตุผลในการรวบรวมอํานาจและความเชื่อของคนในละแวกนั้นเขาดวยกัน เพราะ
ในอดีตแถบนั้นมีผูคนหลากหลายเชื้อชาติอาศัยอยูรวมกัน พระเจาสุริยวรมันที่ 1
จึงโปรดใหสรางเขาพระวิหารขึ้น เพื่อเปนจุดยึดเหนี่ยวและศูนยรวมจิตใจของ
ชาวบานซึ่งจะทําใหการปกครองงายขึ้นดวย
พัฒนาโดย ผูชวยศาสตราจารยกนก จันทรทอง โรงเรียนสาธิตมหาวิทยาลัยสงขลานครินทร

59. ประวัติศาสตร อาณาจักรโบราณในประเทศไทย
อาณาจักรละโว
พัฒนาโดย ผูชวยศาสตราจารยกนก จันทรทอง โรงเรียนสาธิตมหาวิทยาลัยสงขลานครินทร

60. ประวัติศาสตร อาณาจักรโบราณในประเทศไทย
ตามพงศาวดารเหนือ อาณาจักรละโวไดตั้งขึ้นในพุทธศักราช 1002 จุล
ศักราช 10 ประกาสัมฤทธิศก พระยากาฬวรรณดิศราชบุตรของพระยากา
กะพัตร ไดเสวยราชสมบัติที่เมืองตักศิลามหานคร จึงใหพราหมณทั้งหลาย
ยกพลไปสรางเมืองละโว
พระปรางคสามยอด
http://blog.mthai.com/home/blog_data/963/12963/images/300pxPrangsamyodNS.jpg
พัฒนาโดย ผูชวยศาสตราจารยกนก จันทรทอง โรงเรียนสาธิตมหาวิทยาลัยสงขลานครินทร

61. ประวัติศาสตร อาณาจักรโบราณในประเทศไทย
ขอมูลที่ปรากฏในพงศาวดารเหนือนี้แสดงวาเมืองละโวมีมา
ตั้งแตป พ.ศ. 1002 แลว และผลจากการขุดคนทางโบราณคดี
ปรากฏวาตั้งแตอําเภอชัยบาดาล ถึงอําเภอพัฒนานิคม จังหวัด
ลพบุรี ลวนมีหลักฐานเกี่ยวกับมนุษยในอดีตที่ยาวนานมาแลว
ทั้งสิ้น ชุมชนขนาดยอมไดขยายเปนเมืองเล็กๆ จนรวมตัวกันเปน
อาณาจักรหรือเขตการปกครองที่เปนสวนยอยของประเทศ
ประมาณพุทธศตวรรษที10-12 ละโวก็กลายเปนอาณาจักรหรือ
่
เมืองขนาดใหญแลว และชวงพุทธศตวรรษที13-14 อาณาจักร
่
ละโวมีความเจริญรุงเรืองอยางมากโดยเฉพาะความรุงเรืองทาง
พุทธศาสนา
พระพุทธรูปศิลปแบบลพบุรี
อายุราวพุทธศตวรรษที่ 16-18
พัฒนาโดย ผูชวยศาสตราจารยกนก จันทรทอง โรงเรียนสาธิตมหาวิทยาลัยสงขลานครินทร

62. ประวัติศาสตร อาณาจักรโบราณในประเทศไทย
อาณาจักรละโวเคยเปนเมืองสําคัญของอาณาจักร
ทวารวดีมากอน เคยมีความรุงเรืองในทางพุทธศาสนา
มาแตโบราณกาล ตํานานมูลศาสนากลาววา พระเจา
กรุงละโวไดทรงสงพระนางจามเทวีพระราชธิดาใน
พระองคไปครองเมืองหริภุญชัย เพื่อเผยแผ
พระพุทธศาสนาในดินแดนภาคเหนือ
http://contacshop.tripod.com/tvr2.jpg
พัฒนาโดย ผูชวยศาสตราจารยกนก จันทรทอง โรงเรียนสาธิตมหาวิทยาลัยสงขลานครินทร