2. Bu sunumda siyasetçilerin tesettüre bakış açılarından, tesettürlü kıyafet ölçülerinin nasıl olması gerektiğinden, başörtülü bayanların yaşadığı mağduriyetlerden bahsedilmeyecek. “Tesettür” kavramı bir “müminin” dünyasında nereye oturur sorusuna cevaplar arayacağız.
Tesettür sadece kadınlara hasredilecek bir konu değil. Erkeklere de kadınlara da bakan çok kapsamlı bir kavram. Tesettürü başörtüsüyle sınırlamak bizi yanlışa götürüyor.
Dıştan görünen tesettürün altında nasıl bir mana olması gerektiğini Araf 26 ve benzeri ayetlerden anlayabiliriz:
“Ey Âdem'in evlatları! Bakın size edep yerlerinizi örteceğiniz giysi, süsleneceğiniz elbise indirdik. Fakat unutmayın ki en güzel elbise, takvâelbisesidir. İşte bunlar Allah'ın âyetlerindendir. Olur ki insanlar düşünür de ders alırlar”.(Araf26)
Bu ayettende anlaşıldığıüzeretesettürüsadecebirkıyafetolarakdüşünmekhaksızlıkolur. Tesettürbir“hal”dirdemekendoğrusugibigeliyorbana. Yada SenaiDemirciağabeyinbiryazısındabelirttiğigibi“Tesettürönceliklebiriçduruşvetavırdır”.
2
3. Nur30 ve31 den de anlaşılacağıüzeretesettüremriancak“mümin” leriçinanlamlıdır. İmanikonular tesis edilmeden tesettürün anlaşılması mümkün değil. Biz tesettüre Allah’ın emri olduğu için riayet ederiz ama Allah kimdir benim dünyamda, bu tesis edildi mi? Bana tesettürü emreden kim? Beni yoktanyaratan , bana hayatımın her anında merhametini gösteren, benim iyiliğimi isteyen, benim bilmediklerimi bilen... Bu tesis çok ciddi bir eğitim süreci istiyor.
Peki Allah’ı böyle bildim diye tesettürü taklidenmi yapacağım? Yoksa tesettürün Yaratıcımla benim ilişkim için ne önemi ne olabilir diye düşünecek ve iman boyutunu sürekli canlı tutmaya mı çalışacağım?
«Bu uygulamanın Allah ileolanilişkimdekiyerine olabilir? diyearastırmamlazım. Yalnizcasembolutaklitetmekveimanabakanyonunuanlamayacalismamak, teslimiyetdegil, tembelliktir.» Ali Mermer
3
4. Risale-i Nur tesettür emrini diğer ibadetleri anlatırken yaptığı gibi fıtrattan yola çıkarak anlamaya çalışır. Biz mezkur risalede çalışılan maddeleriartırabiliriz, araştırmalardan faydalanabiliriz vsama hareket noktasının «fıtrat» olduğunu hiç unutmadan.
4
5. Fıtriliğeyapılanvurguçokönemli.SaidNursitesettürübananasılbirusulleanlatmışdiyebaktığımdafıtratımerkezekoyduğunugörüyorum. Biz İslamdinine mensubuz, İslam dininde de işte böyle bir kural var diye bir sunuma rastlamıyoruz. Aslındabuusulsadecebukonuyaözeldeğil. SaidNursi’nindinibizetakdimindefıtratvurgusununher zamanönplandaolduğunugörüyoruz. Bu metodKur’an’ı kainatın (insan fıtratı da kainatın bir parçası) şahitliğinde okumanın bir sonucudur.
Öncefıtratderkenne kastediyoruzonu tanımlayalım. Çünküfıtratdeyinceherksinaklınafarklışeylergelebiliyor:
«…Fıtratyalansöylemez. Meselâ, Birçekirdektekimeyelân-ınümüvvder ki:'Sümbülleneceğim, meyvevereceğim.'Doğrusöyler. Meselâ, yumurtadabirmeyelân-ıhayatvar. Der:'Piliçolacağım.'Biiznillâholur. Doğrusöyler. Meselâ, biravuçsuincimadilemeyelân-ıinbisatıder:'Fazlayertutacağım.'Metindemironuyalançıkaramaz; sözünündoğruluğu, demiriparçalar. İşteşumeyelânlar, irade-iİlâhiyedengelenevâmir-itekviniyenintecellîleridir, cilveleridir.«
Yanifıtrat,insanmahiyetineİlahiprogramladerçedilmişbütünmeyilveduygularıngenelbirifadesidir.(sorularla risale)
Ben Risale-iNurdakifıtrat kavramını coğrafyayaya da yaşanılan zaman dilimine, kültüre göre farklılık göstermeyen, tüm insanlarda aynı şekilde görünen tüm özellikler diye anlıyorum. Mesela acıkmak, sevilmek istemek, tüm kainatla alakadar olmak vsgibi.
5
9. Herinsanfıtraten değerli olmak, özel olmak, bilinmek, görünmek, farkedilmekister. Medeniyet-i hazıranınteşvik ettiği üzere bu fıtri istek bedene bağlandığında yani insan bu ihtiyacı fiziksel olarak görünmek, farkedilmekşeklinde karşılamaya çalıştığında ızdırapçekiyor. Çünkü hiçbir zaman idealindeki güzellik seviyesine ulaşamıyor, kendinden daha güzelini görüyor, yaşlanıyor, sıhhatini yadagençliğini koruyamıyor vs. İnsan, gencim ve güzelim diye düşündüğünde dahi fıtraten bu seviyedeki bir görünme onun kapsamlı mahiyetimi asla tatmin etmiyor. Bu ihtiyaç bedenle değil de kabiliyetlerle vskarşılanmaya çalışılsada insan fanilere görünmeye çalıştığı sürece sonuç farklı olmuyor.Muhatap olduğu insanlar tarafından beğenilme arzusu okişiyisayısız bakışın esiri yapıyor. Kendine sürekli başkalarının nazarından bakar hale geliyor.
Tesettür bu anlamda insanı sürekli fiziksel benliğime dikkat kesilmekten kurtarıyor ve özgürleştiriyor; manevi esaretten kurtarıyor. Tesettür; insani değerimizi maddeden almamamız gerektiğini hatırlatıyor bize. Bizi fanilerin bakışları altında ezilmekten kurtarıyor. Baki olan Zata görünme, O’nun adına hareket etme bilincini giyiyoruz üstümüze.
“KendideğeriniAllah'tanbilirseinsan, bakışınıeşsizbirhazinebilir, ordaburdayağmalatmaz. Göznurunuharamdansakınır, setreder. BedeniniAllah'ınsanateseriolarakbilirsebirerkekyada kadın, saçınıda bakışınıda ziynetbilir. Başınıörtmeyikendinekendisifarzeder, içindengelirörtünmek. Dışarıdangiydirilmez. Giyinişiniiçeridenbaşlatır.” (SenaiDemirci)
Burdainsanınaklınabiryandanda şusorugeliyor. Kadınınfizikende “güzelgörünmeyemeyyaloluşu” tamamenred mi ediliyor? Hayır diyedüşünüyorum; çünkü meşru dairede bu fıtri eğilim teşvik ediliyor. 9
10. 17. Lema’nın15. Notasının sonunda şöyle bir not görüyoruz:
On BeşinciNotanınİkinciveÜçüncüMeseleleriiken,ehemmiyetinebinaenYirmiDördüncüLem’aolmuştur. (15. Nota Hafiz ismiylealakalı)
24. Lema’nınTesettür Risalesi olduğunu görüyoruz.
TesettürHafiz ismineçokfarklıbirboyuttaşahitolmamızısağlıyordiyebilirmiyiz? Üstad17. Lemanın 15.notasındaHafiz ismineafakialemdenasılşahitolabileceğimizedairbirörnekveriyor. Ben her tesettüremrineriayetettiğimdeHafiz ismininbenimiçalemimdetecellisineşahitolabilirim. Tesettürvesilesiyleulvigayeleriçinyaratılmışolanduygularımisrafedilmektenkorunuyor. Tesettürlükıyafetya da tesettürlü bakışbirduayadönüşüyor: Benikoruyanbaşörtüsüdeğil, El-Hafizolduğunu anlıyorum.
10